تشکر از دوستانی که در بحث شرکت کردند   این نکته که تمامی ادوات زرهی درخدمت نیروهای مسلح  نیاز به بروز رسانی جامع ای دارند بحثی وجود ندارد. اما با توجه به اینکه  نیروهای مسلح در برنامه ی ارتقا با محدویت های رو به رو هستند، بخشی از خودرو های زرهی  از اولیت بالاتری برخورداراند.   اما چرا بی تی ار- 60   نفربرهای بی تی ار-60 از نظر دو مولفه ی اساسی یعنی حفاظت و قدرت آتش ضعف های بسیار زیادی دارند که باعث می شود این نفربر در نبرد های امروزی هیچ جایگاه و ازرشی نداشته باشد اما خودروهای زرهی بی ام پی -2 و ام-113 با وجود کاستی ها تا حدودی قابلیت رویارویی با این تهدیدات را دارند و در مقایسه با نفربر بی تی ار -60 از جایگاه بالاتری برخوردار هستند.   نکته بعدی در مورد لزوم ارتقا بی تی ار -60 در ایران این نکته است اگر نفربرهای بی تی ار-60 به طورکامل از خدمت کنار گذاشته شوند، ایران  دربخش نفربرهای چرخدار هیچ خودرو زرهی بخصوصی را ندارد که جایگزین برای این نفربر قرار دهد. با توجه به این نکته که نفربرهای چرخدار قابلیت های حرکتی متفاوتی با نفربرهای شنی دار دارند حذف این دست از نفربرها باعث ایجاد یک خلاء در بحث خودروهای زرهی ایرانی خواهد شد.

امرپ ها چپ می کنند ! پررنگ ترین نقشه امرپ ها حفظ جان خدمه در مقابل تهدیداتی نظیر بمب های کنارجاده ای و مین ها است. اما بخش اصلی ماموریت امرپ ها در صحنه نبرد جابه جایی نیروها می باشد .تحرک پذیری مناسب در کنار ایمنی برای کاربران این خودروهای نظامی بسیار اهمیت دارد. مانند تمامی وسایل نقلیه چرخ دار، امرپ ها در هنگام مانور های حرکتی شدید خصوصا در شرایط لغزنده آسیب پذیر هستند و احتمال چپ شدن آنها بالا است. واژگون شدن یک امرپ به خاطر از دست رفتن کنترل خودرو در صحنه های درگیری می تواند عواقب جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد. ارتش ایالات متحده آمریکا که جز اولین دارندگان امرپ ها در دنیا است با چالش ها و مشکلات این خودرو های نیز آشنا شده است به همین منظور برای حفاظت از نیروهای خود در هنگام واژگونی دستورالعمل های ویژه ای را آماده کرده است. بستن کمربند های ایمنی برای خدمه ضروری و اجباری است تا در صورت واژگونی آسیب جدی مانند شکستگی دست و پاها و آسیب رسیدن به مهرهای گردن وستون فقرات وارد نشود. همچنین برای اینکه که خدمه با شرایط واژگونی یک امرپ یا هر خودرو زرهی آشنایی کامل داشته باشند و ازنظر ذهنی بتوانند در چنین موقعیت های به طور درست عمل کنند از شیبه سازی ها برای این منظور استفاده می شود. البته شرکت های که در ساخت امرپ ها پیشگام هستند نیز برای کاهش احتمال چپ شدن این خودرو های زرهی از سیستم کنترل الکترونیک پایداری (ESC) استفاده می کنند.   شیبه ساز واژگونی برای امرپ ها- دراین شبیه سازی مربی ها به سربازان آموزش میدهند در هنگام واژگونی خودرو چه کاری را انجام بدهند و چگونه از امرپ چپ شده خارج شوند. شبیه ساز واژگونی برای خودرو هاموی- خودرو هاموی نیز سابقه واژگونی بسیاری دارد. بستن کمربند ایمنی در واژگونی ها جان خدمه را حفظ می کند.  تست سیستم کنترل الکترونیک پایداری (ESC) بروی امرپ های شرکت Navistar - این شرکت قرار است تا سال 2017 تمامی محصولات خود را به این سیستم مجهز کند.

 ارتقاء تانک های تی -72 در نمایشگاه KADEX 2016 نمایشگاه KADEX  قزاقستان به عنوان یکی از رویداد های بزرگ نظامی این کشور به حساب می آید که شرکت های نظامی بزرگ از سراسر دنیا در آن شرکت می کنند. در KADEX 2016 سه شرکت بزرگ اسلحه سازی بروزرسانی های مخصوصی را برای تانک های تی -72 به نمایش گذاشتند. مهم ترین هدف این کمپانی ها برای شرکت ونمایش ارتقاء تانک های تی -72 در نمایشگاه KADEX 2016  جلب نظر طرف قزاق است. ارتش قزاقستان تعداد قابل توجه ای از تانک تی-72 را در اختیار دارد. اما با توجه به اینکه تانک های این کشور قدیمی شده اند و هیچ گونه تطابقی با میدان های نبرد امروزی ندارند، ارتش قزاقستان  از چند سال گذشته خواهان ارتقا تانک های تی -72  خود بوده است. برهمین اساس صنایع خارجی برای بروز رسانی تانک های تی -72 قزاقستان وارد عمل شده اند. قزاقستان با کمک شرکت اسرائیلی Elbit System  بسته بروزرسانی تانک های تی -72 کا زد را در سال 2012 ساخت.استفاده از زره های واکنشی جدید مشابه زره های واکنشی تانک سبرا به علاوه ی صفحات لاستیکی و زره های قفسی ، سیستم کنترل آتش جدید ، موتور جدید با 840 اسب بخار قدرت ، سیستم های مخابراتی جدید  شامل سیستم رادیویی CNR-990  ودستگاه مخابراتی داخلی VIC-500 ، واحد قدرت کمکی و ... از جمله تغییرات ایجاد شد بروی این بسته بهینه سازی شده بود. تانک های تی -72 کا زد  از مجموعه فناوری های پیشرفته ای بهره می برد و هزینه ی ساخت بالایی داشت که هرگز به صورت محلی قابلیت ساختن آن در قزاقستان وجود نداشت در نتیجه از این پروژه صرف نظر شد. با گذشت زمان و ارائه طرح های گوناگون از صنایع کشور های خارجی همانند اوکراین ، ترکیه و... تاکنون قزاقستان در زمینه بروزرسانی  تانک های خود با مشکل مواجه بوده است. و طرح های ارائه شده در سطح نمونه ی اولیه متوقف شده اند. به نظر می رسد نمایشگاه KADEX 2016 شاید بتواند نظر مسئولان قزاق را به خود جلب کند. در این سری از نمایشگاه روسیه ، اسرائیل و ترکیه برای به دست آوردن این فرصت طلایی محصولات خود را ارائه داده اند. در ادامه به بررسی این بسته های ارتقا می پردازیم.   سیستم های پیشرفته  شامل سیستم های اپتیکی، مخابراتی، مدیرت میدان نبرد و... در تانک تی -72 کا زد    تانک تی-72 بی3 مجهز به کیت جنگ شهری شرکت روسی Uralvagonzavod کمپانی Uralvagonzavod برای شرکت در نمایشگاه KADEX 2016 همراه خود بروزرسانی مشهور تانک های تی -72 بی3 به همراه  بسته مخصوص جنگ شهری را به قزاقستان آورده است. به نظر می رسد در صورتی که یک توافق بین ارتش قزاقستان و کمپانی Uralvagonzavod برقرار شود تانک های تی -72 قزاقستان به سطح استاندار تی -72 بی3 می رسند. و در صورت نیاز قزاقستان ، بر روی این تانک های بسته ی جنگ شهری نیز قابل نصب است. تانک های تی -72 بی3 مسلح به توپ های 125 میلیمتری مدل 2A46M-5  هستند.همچنین سیستم بارگداز خودکار این سری از تانک های تی -72 اصلاح شده است. توپ های سری 2A46M-5   توانایی شلیک موشک های هدایت شونده در کنار مهمات اصلی را دارند. این سری از تانک ها مجهز به سیستم کنترل آتش و کامپیوتر بالستیک جدید هستند. توپچی مجهز به سایت سوسنا- یو با قابلیت تصویرساز حرارتی و سیستم هدایت موشک های حرارتی است. در تانک  تی -72 بی3 زره های واکنشی کنتاکت 5 بروی بدنه و برجک نصب شده است  که در بسته مخصوص جنگ شهری زره های واکنشی بیشتری در اطراف بدنه تانک نصب می شود تا حفاظت یکپارچه تری برای تانک ایجاد کند.همچنین زره های قفسی برای بخش پشتی برای مقابله با راکت های آر پی جی نصب شده است. در بسته جنگ شهری جمرهای برای مقابله با بمب های کنار جاده ای که به صورت  کنترل از راه دور فعال می شوند نصب شده است. همچنین  یک تیغه ی بولدوز  برای باز کردن مسیر در جلوی تانک تعبیه شده است. برای استفاده از مسلسل  12.7 میلیمتری ویا مشاهده ی اطراف به وسلیه فرمانده تانک ، برای امنیت بیشتر یک حفاظ بروی برجک نصب شده است .     بروز رسانی تانک تی-72 آ شرکت اسرائیلی Elbit System شرکت Elbit System هدف اصلی این نوسازی  را بهبود ویژگی های تاکتیکی، فنی و عملیاتی قدرت آتش از طریق نصب و راه اندازی سیستم های کنترل آتش مدرن با بهره گیری از آخرین فن آوری و نوآوری این شرکت بیان می کند. که  این تغییرات باعث بهبود کیفیت امنیت و قابلیت اداره ی تانک برای خدمه می شود. Elbit System برای این بروزرسانی از سیستم کنترل آتش TISAS استفاده می کند.  TISAS مجهزبه یک سیستم تصویربرداری حرارتی مستقل پیشرفته است. این سیستم ماژولار و جمع و جور را می توان بروی تمامی تانک های سری تی از جمله تی -55 ، تی -72 ، تی 80 و تی -90 نصب کرد. TISAS این امکان را به خدمه می دهد که حتی در شرایط دید ضعیف در فاصله دور با ضربه ی اول اهداف دشمن را با احتمال بالا از بین ببرد. همچنین در این نسخه ی بروزرسانی از یک کامپیوتر بالستیک دیجیتال جدید استفاده شده است که می تواند در انهدام اهداف در روز و شب، در حال حرکت و در فاصله ی دور به خدمه کمک کند. برای افزایش حفاظت نیز Elbit System در این نمونه  از زره های واکنشی بروی برجک و پوشش های لاستیکی برای حفاظت شاسی تانک استفاده کرده است.     سیستم کنترل آتش  TISAS   بسته بروز رسانی تانک تی-72 SHYGYS شرکت ترکیه ای Aselsan ویژگی بسیار مهم این بروزرسانی بهبود بخشیدن هر سه حوزه عملکردی اصلی تانک یعنی قدرت آتش، تحرک و حفاظت تنها با اضافه شدن 1000 کیلوگرم  است. در تانک تی-72 SHYGYS  یک بسته قدرت جدید با 840 اسب بخار قدرت ، سایت دید جدید برای توپچی با قابلیت تصویربرداری حرارتی، کامپیوتر بالستیک جدید که باعث افزایش محدوده شلیک موثر از 1800 به 2500 متر می شود نصب شده است. یک کیت حفاظتی جدید که در برابر تهدیدات جدید از جمله موشک های ضد تانک هدایت شونده مدرن مقاوم است بروی برجک ، جلو و اطراف بدنه قرار دارد. بخش پشتی بدنه مجهز به زره های قفسی است. در سمت راست وعقب برجک یک ایستگاه سلاح از راه دور جدید مجهز به یک مسلسل 12.7 میلیمتری NSV قرار دارد. تانک های تی -72 SHYGYS مجهز به لوازم جانبی شامل سیستم ناوبری ماهواره ای ، رادیو ارتباطی VHF/ FM جدید و سیستم نظارتی برای راننده با دوربینهای  در جلو و عقب تانک است. شرکت ترکیه ای Aselsan  در کنار تانک تی-72 SHYGYS یک تانک تی -72 بی 3 مجهز به ایستگاه سلاح کنترل از راه دور مسلح به  مسلسل 12.7 میلیمتری NSV  را نیز نمایش داد.   حضور تانک تی -72 SHYGYS در نمایشگاه KADEX 2014     طرح شرکت ترکیه ای Aselsan  برای نصب ایستگاه سلاح کنترل از راه دور بروی تانک تی -72 بی 3

کمک های تسلیحاتی اردن به ارتش آزاد سوریه   با انتشار تصاویری در فروردین ماه از خودرو های تاکتیکی Al Tha'Lab  در اختیار ارتش آزاد و با توجه به این نکته که این خودرو های تاکتیکی توسط شرکت KADDB اردن تولید می گردد. ردپای کمک های اردن در تجهیز  کردن ارتش آزاد بیشتر مشخص می شود.   از جمله ویژگی های این خودرو تاکتیکی تحرک و چالاکی بالا، وزن پایین، توانایی نصب دو مسلسل با کالیبر ها متفاوت بروی خودرو ، تعمیر و نگهداری ارزان وساده ، استقامت بالا ( بردی در حدود 1500 کیلومتر) و دارا بودن طیف گسترده ای از تجهیزات رادیویی و ارتباطات نظامی   هاموی مجهز به موشک هدایت شونده کورنت در اختیار ارتش آزاد سوریه - به نظر می رسد این خودرو نظامی از طرف اردن  در اختیار ترویست های ارتش آزاد قرار گرفته باشد.

TAM 2IP   ارتش آرژانتین از سال های قبل توجه زیادی به بروزرسانی تانک های TAM داشته است به طوری که با کمک صنایع رژیم صهیونیستی نمونه ی بروز رسانی شده ی TAM 2С را ساخت بود. به تازگی آرژانتین نمونه ی بروزرسانی شده ی تانک TAM را در روز ارتش آرژانتین با نام TAM 2IP به نمایش گذاشت. گفته می شود صنایع نظامی رژیم صهیونیستی ازجمله البیت سیستمز در بروز رسانی این تانک مشارکت داشته اند. در نسخه یTAM 2IP بسته زره های اضافه شونده، سیستم کنترل آتش جدید و سایت دید خدمه جدید بروی تانک نصب شده است. زره های اضافه شونده جدید بروی تمام بخش های برجک، دو طرف و جلوی شاسی نصب می شوند. ارتش آرژانتین در نظر دارد تا تمامی تانک های TAM خود را به استاندارد جدید 2IP بروزرسانی کند.   TAM 2IP در کنار نمونه ی قدیمی تر TAM 2С        

لکلر T40   استفاده از شاسی تانک های اصلی میدان نبرد برای ساخت انواع مختلف خودرو های زرهی نظیر نفربر ها و یا خودرو های رزمی پیاده نظام در سراسر دنیا متداول است. روسیه ، اوکراین و اسرائیل از جمله ارتش های هستند که به طور گسترده از شاسی تانک های خود برای ساخت خودرو های زرهی جدید استفاده کرده اند. در فرانسه نیز طرحی برای ساخت یک خودروی پشتیبانی زرهی  به وسیله شاسی تانک لکلر AZUR ( این سری از تانک های لکلرکه  برای نبرد شهری بروز رسانی شده اند) معرفی شد. اسم این طرح لکلر T40 نام دارد. حفاظت لکلر T40 به خاطر استفاده از شاسی لکلر AZUR که مجهز به زره های ماژولار کامپوزیتی در کنار زره های قفسی است در سطح بالایی قرار دارد.  برجک رزمی این خودرو زرهی  مسلح به یک توپ اتوماتیک 40 میلیمتری است. برای سلاح ثانویه یک ایستگاه مسلسل کنترل از راه دور بروی برجک نصب شده است. همچنین می توان بروی این برجک رزمی موشک های ضد زره هدایت شونده مانند میلان و ERYX را نصب کرد. این برجک رزمی مجهز به دو سری نارنجک اندازهای دودزا 4 گانه برای افزایش بقا در میدان نبرد است. با توجه به اینکه برجک اصلی  تانک لکلر در این مدل با یک برجک رزمی سبک تر تعویض شده است  به نظر میرسد در بحث تحرک لکلر T40 قابلیت های بالایی به دست می آورد. تعداد خدمه ی این خودروی پشتیبانی زرهی 3 نفر شامل راننده ، فرمانده و توچی است. در حال حاضر با توجه به بررسی های صورت گرفته بروی طرح لکلر T40 ، این خودروی پشتیبانی زرهی  مورد نیاز ارتش فرانسه نیست و برنامه ای برای تولید انبوه آن وجود ندارد.  

البته در بین سیستم های اجکشن هواپیماها، ایده ی جدا شدن کایین خلبان از بدنه ی اصلی و ایجاد یک کپسول فرود جلب توجه است. این ایده در جنگنده/بمب افکن های F-111 استفاده شده بود. به طوری که این بخش ماژولار، خروج امن خلبان ها را حتی در حداکثر سرعت جنگنده تضمین می کرد.     تست های انجام شده بروی بخش ماژولار خروج خدمه F-111 تصاویر شماتیک از بخش های مختلف این کپسول فرود   فرود ناموفق بخش ماژولار خروج خدمه  FB-111A - حتی با وجود این فرود ناموفق خلبان ها فقط به خاطر برخورد شاخه ی درختان جراحات جزئی برداشتند.

انهدام خودرو زرهی کبرا ارتش ترکیه   نیروهای مسلح PKK فیلمی را منتشر کرده اند که در آن یک دستگاه خودرو زرهی کبرا ارتش ترکیه به وسیله یک بمب کنار جاده ای منهدم میشود. با توجه به این فیلم، بمب بر سر راه یک کاروان کوچک از نیروهای ارتش ترکیه قرار دارد که باعث نابودی این خودرو زرهی می شود.   عبور اولین خودرو زرهی کاروان که یک خودرو زرهی کبرا است. عبور دومین خودرو کاروان  - یک امرپ Kirpi عبور سومین و اخرین خودرو کاروان که خودرو زرهی کبرا می باشد. فلش قرمز : یک کانال یا یک حفره در زیر جاده آسفالت است که به نظر میرسد نیروهای کرد بمب را در اینجا مخفی کرده اند. لحظه ی انفجار خودرو سوم کاروان - با توجه به شدت انفجار احتمالا خودرو زرهی کبرا خسارت شدیدی دیده است

لئوپارد RI در سپتامبر سال 2012، اندونزی یک توافق بین دولتی با آلمان به ارزش 280 میلیون دلار آمریکا برای دستیابی به تجهیزات نظامی آلمان به امضا رساند. در چارچوب این قرارداد اندونزی 42 دستگاه تانک لئوپارد 2A4، نفربر زرهی ماردر 1A3 به تعداد 50 دستگاه ، 11 دستگاه خودرو رزمی مهمدسی و 61 دستگاه تانک لئوپارد IR را از آلمان تحویل میگیرد. تانک های لئوپارد RI (Republic of Indonesia- جمهوری اندونزی) نسخه ی بروزرسانی شده ی لئوپارد2A4 هستند. گفته می شود که این ارتقا توسط کمپانی راین متال انجام می شود. برای بسته ی ارتقای تانک RI شرکت راین متال از پروژه تانک های لئوپارد Revolution بهره میگرد. تانک های لئوپارد IR به طور مخصوصی برای اندونزی بروزرسانی شده اند به شکلی که توانایی فعالیت در شرایط گرم و مرطوب این کشور را دارند. این تانک جدید به یک بسته ی حفاظتی، سیستم کنترل آتش بهبود یافته، واحد قدرت کمکی، سیستم تهویه ی هوا، مهمات مدرن و برجک تمام الکتریکی مجهز شده است. اولین سری تانک های لئوپارد IR شامل 8 دستگاه در سال 2016 تحویل اندونزی شد. تحویل تانک های لئوپارد 2A4 و نفربر های ماردر از سال 2013 شروع شد و در سال 2015 پایان یافت تانک های لئوپارد RI در آلمان آماده برای ارسال به کشور اندونزی اولین سری تانک های لئوپارد RI در اندونزی

بخش سوم   رقابت های سیستم توپ زرهی  (AGS) در دهه 1980 ارتش آمریکا به دنبال یک جایگزین برای تانک های سبک شریدان در لشکر 28 ام هوابرد بود. تلاش ها برای بروزرسانی تانک های شریدان نیز ناموفق بود. همچنین ارتش آمریکا نیاز داشت تا این وسیله نقلیه جدید قابل جایگزینی با خودرو های هاموی مجهز به موشک ضد زره تاو در  هنگ 2ام سوار نظام زرهی نیز باشد. به همین منظور رقابتی برای یافتن طرح جدید تانک سبک آمریکا شروع شد. از جمله شروط مهم ارتش آمریکا برای پذیرش طرح  امکان جابه جایی تانک با هواپیمای ترابری C-130  بود.  در این رقابت 3 کمپانی کادیلاک ، جنرال داینامیکس و FMC  طرح های خود را به نمایش گذاشتند. طرح کادیلاک با نام Stingray (نوعی سفره ماهی) ، طرح Teledyne با نام Expeditionary و طرح شرکت FMC با نام M8 شناخته میشوند. نتایج این رقابت در سال 1992 با پیروزی طرح M8 پایان یافت. البته با این حال هیچ کدام از طرح های ارائه شده نتوانستند نظر مثبت ارتش ایالات متحده آمریکا را به خود جلب کند و هیچ کدام وارد ارتش نشدند.   تانک سبک هوابرد M8 بعد از پیروزی طرح شرکت FMC ، شش نمونه ی اولیه این تانک ساخته شد و تحت عنوان XM8 AGS  به ارتش ایالات متحده آمریکا تحویل داده شد. قرار بود  شروع ساخت این تانک سبک در سال 1996 آغاز شود. اما پروژه در سال 1997 کنسل شد و سرمایه ای که برای این پروژه در نطر گرفته شد صرف طرح های نوپایی دیگر ارتش امریکا شد. درسال 2004 ارتش ایالات متحده آمریکا به طور کامل از طرح M8 و تانک های سبک هوابرد  صرف نظر کرد. با این حال متشریان خارجی علاقه زیادی به خرید طرح M8 از خود نشان دادند. برای نمونه شرکت ترکیه ای FNSS در اواخر سال 1997 سفارش خرید این تانک را برای فرماندهی نیروی زمینی ترکیه داد و یا در سال 2006 کشور تایوان ابراز علاقه کرد که خواهان خرید M8 برای جایگزین کردن آن با تانک های سبک M24  وM41  است . با این وجود آمریکا با هیچ کدام از پیشنهاد ها موافقت نکرد. البته با این وجود به نظر میرسد که انگلستان دسترسی قابل توجه ای به این تانک داشته است به طوری که تانک سبک VFM 5  خود را براساس پلتفرم M8 طراحی و ساخته است. در سال 2015 نیز شرکت BAE Systems یک بروزرسانی جامع برای تانک سبک  M8 طراحی کرده است که هدف از آن بازار مشتریان خارجی می باشد. تانک سبک M8 به شکل پایه از یک زره آلیاژ آلومینیومی بهره میگرد . همچنین این تانک مجهز به زره های ماژولار تیتانیومی بوده است البته توجه به نوع ماموریت زره های مختلف با سطح های حفاظتی متفاوت بروی تانک نصب می شد. سطح حفاظتی یک و یا پایه برای انجام ماموریت های واکنش سریع طراحی شده بود. دراین سطح تانک توانایی حمل شدن و فرود هوایی از هواپیمای ترابری C-130 را دارد. همچنین  می تواند در برابر تسلیحات سبک و ترکش گلوله های مقاوم باشد. در سطح حفاظتی 2 باز هم تانک قابلیت جا به جایی با هواپیمای ترابری C-130 را دارا است اما قابلیت پرتاب از هواپیما را ندارد. در حالی که در سطح حفاظتی 3 (زره های ماژولار تیتانیومی ) تانک به هیچ عنوان قابلیت جا به جایی با هواپیمای ترابری C-130 را ندارد. در سطح 3 تانک می تواند در برابر تسلیحات سبک ضد تانک به راحتی مقامت کند.  تمام نسخه های قابلیت جابه جایی هوایی با هواپیماهای ترابری C-5 و C-17 را دارند. سطوح حفاظتی مختلف تانک زره های ماژولار تیتانیومی جابه جایی هوایی M8 سطح حفاظتی 3 با هواپیمای ترابری C-5 لحظه پرتاب تانک M8 از هواپیمای ترابری C-130   M8 مجهز به یک توپ به نام XM35 است. کالبیر این توپ  105 میلیمتری ودارای یک بارگذار خودکار است. البته در مواقع اضطراری خدمه توانایی لود کردن توپ به طور دستی را داشتند. نرخ آتش M35 حدود 12 گلوله در دقیقه است. ظرفیت ذخیره در داخل بارگذار 21 گلوله و در بدنه حدود 9 گلوله قرار میگیرد. تسلیحات ثانویه شامل یک مسلسل 7.62 میلی متر هم محور و یک مسلسل 12.7 میلی متر که بروی برجک نصب می شود است. پیشرانه ی دیزیل توربوشارژ این تانک حدود 580 اسب بخار قدرت داشت. تعداد خدمه نیزدر این تانک3 نفر شامل : راننده ، توپچی و فرمانده می باشد. تست شلیک توپ 105 میلیمتری XM35 تست بخش شاسی  محل قرار گیری دریچه ی پوکه پران در پشت برجک تانک  سبک انگلیسی VFM 5 که در حقیقت نمونه ی ساده تر تانک M8 است. بروزرسانی M8 که توسط شرکت BAE Systems انجام شده است مشخصات : وزن:  حفاظت سطح 1 : 19.25 تن حفاظت سطح2 : 22.25 تن حفاظت سطح 3 : 24.75 تن طول : 8.9 متر عرض : 2.69 متر ارتفاع : 2.55 متر تعداد خدمه : 3نفر – فرمانده ، توپچی ، و راننده تسلیحات : توپ 105 میلیمتری  XM35– مسلسل 7.62 میلیمتری – مسلسل 12.7 میلیمتری پیشرانه : 6V 92TIA – 580 اسب بخار قدرت حداکثر سرعت در جاده : 45 کیلومتربر ساعت برد : 451 کیلومتر   تانک سبک Stingray تانک سبک Stingray توسط کمپانی کادیلاک ساخته و طراحی شد. بعد از انتخاب نشدن طرح در رقابت AGS ، کمپانی تصمیم به فروش این تانک به مشتریان خارجی گرفت. اولین نمونه اولیه ی این تانک در سال 1985 ساخته شد و تا سال 1988 حدود 106 دستگاه از این تانک به تنها مشتری خارجی، ارتش سلطنتی تایلند فروخته شد. البته شرکت کادیلاک برای به دست اوردن مشتریان بیشتر از برجک این تانک برای ساخت یک خودرو پشتیبانی آتش با نام LAV-600 بهره گرفت. همچنین برجک این تانک نیز بر روی شاسی تانک های M41 ، M47  و M551 تست شد . با این حال نتوانست مشتری برای این محصولات پیدا کند. تانک سبک Stingray قابلیت جا به جایی هوایی با هواپیمای ترابری C-130 را دارد. به همین دلیل وزن آن بسیار پایین است. زره جلویی این تانک می تواند در برابر مهمات  14.5  میلیمتری مقاومت داشته باشد. تانک سبک Stingray در اختیار تنها مشتری خارجی ارتش سلطنتی تایلند    البته می توان حفاظت تانک را با کمک زره های اضافه شونده بهبود داد. این تانک مجهز به یک توپ 105 میلیمتری با لگد پایین است که از توپ انگلیسی L7A3 مشتق شده است. توپ این تانک به طوردستی لود میشود . 8 گلوله ی آماده شلیک در داخل برج و باقی گلوله های در بدنه ذخیره شده اند. جنگ افزار ثانویه این تانک مسلسل هم محور 7.62 میلی متر و مسلسل 12.7 میلیمتری نصب شده بروی برجک است. تعداد خدمه ی تانک 4 نفر شامل فرمانده ، راننده ، توپچی و لودر می باشد. پیشرانه ی دیزیلی این تانک  دیزل دیترویت مدل8V-92TA با قدرت 535 اسب بخار است. برای کاهش هزینه و نگهداری تانک Stingray، در ساخت موتور، انتقال قدرت و تعلیق از قطعات استاندارد استفاده شده است. البته شرکت کادیلاک بعد از مدتی یک بسته ی برزورسانی برای این تانک سبک با نام Stingray II ساخت. از جمله تغییرات اضافه شده در نمونه جدید  می توان به ارتقا زره ،  بهبود سیستم پیشرانه ، نصب  سیستم های دید توپچی پیشرفته تر با قابلیت سیستم تصویربرداری حرارتی ،  نصب فاصله یاب لیزری برای فرمانده ،  اضافه شدن تجهیزات حفاظتی ش.م.ر و ... اشاره کرد. کمپانی کادیلاک تصمیم گرفت تا برجک Stingray را بروی شاسی 6x6 خودرو زرهی LAV-300 نصب کند و نام محصول را LAV-600 گذاشت. البته آن طور که مد نظر کادیلاک بود این محصول موفق نبود. مشخصات : وزن:  20.2 تن طول : 9.3 متر عرض : 2.71 متر ارتفاع : 2.55 متر تعداد خدمه : 4نفر – فرمانده ، توپچی ، بارگذار و راننده تسلیحات : توپ 105 میلیمتری  L7A3 – مسلسل 7.62 میلیمتری – مسلسل 12.7 میلیمتری پیشرانه : 8V-92TA– 535 اسب بخار قدرت حداکثر سرعت در جاده : 67 کیلومتربر ساعت برد : 483 کیلومتر   تانک Expeditionary اگر چه طرح کمپانی Teledyne در رقابت دهه ی 1980 شکست خورد اما ایده ی این کمپانی نقش بسزایی در گسترش خودرو های پشتیبانی آتش آینده ارتش آمریکا داشت. آزمایشات اولیه بروی این طرح بین سال 1980 تا 1981 انجام شد. در سال 1982 طراحی دقیق و کامل پروژه صورت گرفت. اولین پیش نمونه در دسامبر 1983 تکمیل و  کار  برروی بخش برجک تانک نیز در اواسط سال 1984 تکمیل شد. بعد از از اتمام آزمایشات بخش شاسی در نوادا، برجک و بدنه در ماه آوریل سال 1985 با یکدیگر ترکیب شدند و در همان سال برای اولین بار در کنفرانس ارتش ایالات متحده در پایگاه نظامی فورت ناکس برای عموم نمایش داده شد. با مشخص شدن نتایج رقابت AGS  در سال 1992 و شکست طرح کمپانی Teledyne، این کمپانی در سال 1996 تصمیم به فروش این طرح در بازار های خارجی گرفت که بازهم این پروژه نتوانست در این زمینه نیز موفقیتی کسب نماید. Teledyne برای حل مشکل فروش نیز  از کمپانی جنرال دینامیک کمک گرفت. اما جنرال دینامیک برای حل مشکل تانک Expeditionary ، با بهبود عملکرد برجک از آن برای ساخت خودروهای پشتیبانی آتش استرایکر MGS استفاده کرد. ایده ی یک برجک کم ارتفاع و بدون سرنشین کمپانی Teledyne موجب شد که در نسل جدید خودروهای پشتیبانی آتش آمریکا شکل بگیرد.     وزن سبک و اندازه کوچک تانک Expeditionary ، توانایی جا به جایی به کمک هواپیمای ترابری C-130 یا C-141 را به آن میدهد. اما به علت پایین آوردن وزن تانک، زره های تانک حفاظت چندانی ندارند. برای جبران زره ضعیف طراحان تصمیم گرفتند تا یک محفظه خدمه ایمن برای این تانک طراحی کنند محل قرار گیری این بخش در قسمت عقبی بدنه قراردارد. علاوه براین در صورت نیاز می توان زره های اضافه شونده را بروی تانک نصب کرد. تانک Expeditionary فقط 3 خدمه دارد ( توپچی، راننده و فرمانده). سلاح اصلی این تانک توپ 105 میلیمتری مدل M68 و سلاح ثانویه ی آن یک مسلسل 7.62 میلیمتری است. توپ اصلی مجهز به یک بارگذار خودکار  از نوع رولور( مشابه عملکرد فشنگ گذاری در هفت تیر )  با ظرفیت 9 گلوله  است. علاوه براین باقی مهمات در یک محظه جداگانه در بخش عقبی بدنه جای گرفته است. البته بخش بارگذار به طور مکرر دچار اشکال فنی میشد. تعمیرات و دسترسی به بخش بارگذار تانک نیز با مشکلاتی همراه بود. به همین دلیل وقتی کمپانی جنرال دینامیک تصمیم به استفاده از برجک این تانک برای ساخت  یک خودرو پشتیبانی اتش گرفت سیستم بارگذار را تغییر داد. تا علاوه بر مشکلات فنی کمتر ، دسترسی آسان به بارگذار وجود داشته باشد. بخش الکترونیک این تانک جز پیشرفته ترین تانک ها در زمان خود بود. کامپیوتر کنترل آتش M21 ، مسافت یاب لیزری AN / VVG-2، سیستم تصویربرداری حرارتی AN / TAS-4 ، پریسکوپ دید در شب راننده AN / VVS-2 V از جمله قطعات پیشرفته ی این تانک به حساب می آید. بخش پیشرانه در جلوی شاسی تانک قرار گرفته است. پیشرانه ی مطعلق به شرکت  Cummins مدل VTA 903-T660 با قدرت 495 اسب بخار است. سیستم انتقال اتوماتیک این تانک، جنرال الکتریک مدل HMPT-500 با 3 دنده جلو ویک دنده عقب بوده است.   مشخصات : وزن : 19 تن – در صورت نصب زره های اضافه شونده 30 تن طول : 7.49 متر عرض : 3.6 متر ارتفاع: 2.8 متر تعداد خدمه : 3نفر – فرمانده ، توپچی ، و راننده تسلیحات : توپ 105 میلیمتری  M68 – مسلسل 7.62 میلیمتری پیشرانه : VTA-903T – 495 اسب بخار قدرت حداکثر سرعت در جاده : 80 کیلومتربر ساعت برد : 480 کیلومتر   سیستم توپ متحرک M1128 –( استرایکر MGS)  با بازنشسته شدن M551 و لغو شدن طرح M8 ارتش ایالات متحده امریکا دیگر به دنیال توسعه و یا ساخت تانک ها /آتش پشتیبانی/ توپهای خودکششی سبک هوابرد  با وظیفه پشتیبانی آتش نرفت. یکی از دلایل بی علاقگی ارتش در به خدمت گرفتن این نوع اداوات محدودیت در وزن آنها به خاطر قابلیت داشتن هوابرد بودن بود. که درنتیجه آن موجب  کاهش میزان حفاظت ، کاهش میزان قدرت آتش و ... می شد. همچنین در میدان نبرد محل فرود این خودروها به سرعت شناسایی میشد که برای عملیات های هوابرد مسئله ساز بود.  تانکهای زرهی سبک بدون قابلیت هوابرد نیز کنار گذاشته شدن زیرا هواپیماهای ترابری جدید قابلیت بارگیری بالاتری به دست اورده بودند در نتیجه می تواستند  ادوات زرهی با وزن های بالا و اندازه بزرگتر را جابه جا کنند. همچنین پیشرانه های جدید می توانند چالاکی و قدرت بیشتری برای خودرو های زرهی با وزن بالا فراهم کنند. اما ارتش آمریکا در جنگ های گوناگونی از جمله جنگ کره، ویتنام، جنگ داخلی در دومینیکن، حمله به پاناما و جنگ اول خلیج فارس که در آن حضور خودرو های سبک زرهی وهوابرد ارتش ایالات متحده آمریکا پررنگ بود یک نکته را به خوبی آموخت. حضور یک خودرو زرهی با قدرت آتش و تحرک پذیری بالا برای ایجاد آتش پشتیبانی مستقیم برای نیروهای پیاده نظام بسیار ضروری و کار آمد است. به طوری که باعث افزایش عملکرد نیروهای پیاده نظام درمیدان نبرد می شود. در نتیجه ارتش ایالات متحده امریکا  برای پر کردن جای خالی تانک های سبک، خودروهای زرهی استرایکر MGS را که 3مولفه قدرت آتش با رتیم آتش مناسب ، تحرک پذیری و حفاظت قابل قبول را باهم داشت  در ماه جولای سال 2006  به خدمت درآورد . مزیت بزرگی که استرایکر MGS  در مقابل خودروهای پشتیبانی آتش پیشین دارد استفاده از یک  شاسی مشترک با نفربر استرایکر است که در هزینه های ساخت و نگهداری آن کاهش چشمگیری ایجاد میشود. استرایکر MGS سه مولفه ی قدرت آتش ، تحرک پذیری و حفاظت که برای یک خودرو پشتیبانی آتش لازم است را در کنار هم دارد.   برجک کنترل از راه دور MGS مجهزبه یک توپ 105 میلیمتری مدل M68A2 دارای یک تثبیت کننده و بارگذاری خودکار است. این نوع برجک در حقیقت الگو برداری از برجک تانک Expeditionary است .تسلیحات ثانویه شامل یک مسلسل 7.62 میلیمتری و در صورت نیاز می توان یک مسلسل 12.7 میلیمتری را بروی برجک نصب کرد.  MGS می تواند 18 گلوله را در بارگذار خود ذخیره کند و نرخ آتش آن 6 گلوله در دقیقه است. توپ M68A2 می تواند چهار نوع از مهمات زیر را شلیک کند. گلوله های انرژی جنبشی M900 : این گلوله ها برای مقابله با وسایل نقلیه و خودروهای زرهی سبک کاربرد دارد. گلوله های شدید النفجار ضد تانک M456A2  : برای ضربه زدن به نقاط حساس خودرو های زره و از بین بردن سربازان دشمن به شکل ترکش شونده استفاده می شود. گلوله های شدید النفجار پلاستیکی M393A3 : برای از بین بردن استحکامات دشمن مانند سنگر ها، موقعیت مسلسل ها و تک تیراندازهای دشمن وایجاد سوراخ در دیوارها برای عبور نیرو های خودی به کار میرود. گلوله های ترکش شونده M1040 : برای مقابله با پیاده نظام دشمن کاربرد دارد.    قابلیت استفاده متنوع از مهمات با عملکرد های متفاوت در کنار شلیک های دقیق و خطای پایین  باعث شده است استرایکر در ماموریت های پشتیبانی آتش درخشان ظاهر بشود. اگرچه استرایکرهای MGS  به طور بلقوه قابلیت هوابرد بودن را دارد اما ارتش آمریکا تمایلی به استفاده از این قابلیت ندارد. در ضمن با وجود وزن 18.77 تن، قابلت جابه جایی هوایی با هواپیما های ترابری نظیر C -130 و هواپیماهای ترابری بزرگتر را دارد. علاوه بر این به مدد پیشرانه 350 اسب بخاری و پلتفرم 8×8 چرخدار استرایکر تحرک پذیری بالایی دارد که برای یک خودروی پشتیبانی آتش بسیار مناسب و قابل قبول است. نمایی از بارگذار استرایکرهای MGS بخش پوکه پران در پشت برجک قرار دارد. مهمات متنوع باعث میشود که استرایکر انعطاف بالایی در انجام دادن ماموریت ها داشته باشد. تصویر شماتیک مهمات انرژی جنبشی M900 توپ M68A2 قابلیت گردش عمودی -10 تا + 18  درجه و گردش کامل افقی 360 درجه را دارد.    استرایکر MGS به خوبی در جنگ عراق و افغانستان نشان داده است که می تواند در محیط های متفاوت صحنه ی نبرد از نبرد های شهری تا حرکت در مناطقع بیابانی و یا کوهستانی  ایجاد آتش مستفیم برای پیاده نظام مفید باشد. در بحث محافظت با نصب زره های اضافه شونده استرایکر MGS می تواند در برابر پرتابه های 14.5 میلیمتری مقاومت ازخود نشان دهد و همچنین نصب زره های قفسی که برای این خودرو پشتیبانی آتش رایج است در برابر راکت های آر پی جی آن را مقاوم می سازد. در ضمن می توان زره های واکنشی قدرتمندی تری را بروی این خودرو زرهی نصب کرد اما باید توجه کرد که ارتش ایالات متحده به تحرک استرایکر MGS در کنار حفاظت قابل قبول نیاز دارد پس نصب این گونه زره های سنگین کاربرد ندارد. البته استرایکر MGS خالی از اشکال نیست و خدمه ای که تجربه ی استفاده از این خودرو زرهی را خصوصا در جنگ عراق داشتند از عملکرد این خودرو زرهی رضایت ندارند. به عنوان مثلا استرایکر MGS در جنگ عراق فاقد یک سیستم تهویه مطبوع است و خدمه برای فرار از گرما از جلیقه خنک کننده استفاده می کنند. تجربیات خدمه در جنگ عراق نشان می دهد این جلیقه ها فقط ناحیه قفسه سینه را خنک می کنند. ولی خدمه هنوز احساس گرما می کنند. همچنین خدمه در طول ماموریت نیاز به یک ایستگاه سلاح کنترل از راه دور را احساس می کردند خصوصا در مواقع درگیری با تک تیرانداز نیروهای چریک عراقی وجود یک مسلسل با کالیبر بالا بیشتر حس میشد. فضای کم داخلی این خودرو زرهی ، وزن زیاد برجک و آسیب پذیر بودن چرخ ها نیر از جمله موارد نارضایتی خدمه از استرایکر MGS  است. با این حال می توان گفت که خودروهای پشتیبانی آتش هچون استرایکر MGS  در حال حاضر جانشین مناسبی برای تانک های سبک ارتش آمریکا برای حمایت از نیروهای پیاده نظام هستند. استرایکر MGS در حال اسکورت کردن کاروان کامیون های تجاری در افغانستان انجام تست موفقیت آمیز برای قابلیت هوابرد بودن مدل پایه ی استرایکر ( البته برای مدل MGS نیز شبیه سازی کامپیوتری انجام شده است که موفقیت آمیز بوده است) جا به جایی 2 دستگاه استرایکر MGS توسط هواپیمای ترابری C-5 جا به جایی استرایکر MGS توسط هواپیمای ترابری C-17 مشکلات استرایکر MGS که خدمه در عراق با آن مواجه بودند تا حدودی قابل حل است. نصب  یک سیستم تهویه ی هوا و نصب محافظ زرهی برای مسلسل 12.7 میلیمتری از جمله بروزرسانی ها برای استرایکر MGS ارتش ایالات متحده آمریکا است.   مشخصات: وزن : 18.77 تن طول : 6.95 متر عرض : 2.7 متر ارتفاع: 2.9 متر تعداد خدمه : 3نفر – فرمانده ، توپچی ، و راننده تسلیحات : توپ 105 میلیمتری  M68A2 – مسلسل 7.62 میلیمتری- مسلسل 12.7 میلیمتری پیشرانه : Caterpillar دیزلی 3126    با قدرت 350 اسب بخار قدرت حداکثر سرعت در جاده :100 کیلومتربر ساعت برد : 530 کیلومتر     پایان   گردآوری و ترجمه:Crash نقل با ذکر نام میلیتاری و مترجم بلامانع است   منابع اصلی : http://www.combatreform.org/ARMORHISTORY/ https://en.wikipedia.org/wiki/M22_Locust https://en.wikipedia.org/wiki/M24_Chaffee https://en.wikipedia.org/wiki/M41_Walker_Bulldog https://en.wikipedia.org/wiki/T92_Light_Tank https://en.wikipedia.org/wiki/M56_Scorpion https://en.wikipedia.org/wiki/M50_Ontos http://militarymashup.com/artillery-sp-m50-ontos.htm http://www.army-guide.com/eng/product4488.html https://en.wikipedia.org/wiki/M8_Armored_Gun_System https://en.wikipedia.org/wiki/Stingray_light_tank http://www.military-today.com/tanks/stingray_light_tank.htm http://www.military-today.com/tanks/expeditionary_tank.htm https://en.wikipedia.org/wiki/Expeditionary_tank https://en.wikipedia.org/wiki/M1128_Mobile_Gun_System http://www.popularmechanics.com/military/a2696/4253991/

قسمت دوم M56 Scorpion M56 یک خودرو ضد تانک / توپ خودکششی ارتش امریکا، که دارای یک توپ 90 میلیمتری است. هدف ساخت این خودرو داشتن یک خودرو ضد تانک/ توپ خودکششی با قابلیت هوابرد و انتقال هوایی به وسیله هواپیماها وبالگردهای ترابری بوده است. M56 توسط کمپانی جنرال موتور ، بخش کادیلاک برای نیروهای هوابرد طراحی و ساخته شد. بعدها این خودرو ضد تانک در اختیار تفنگداران نیروی دریایی اسپانیایی، مراکش و جمهوری کره نیز قرار داده شد. از جمله ویژگی مهم M56 قابلیت هوابرد بودن آن است. پرتاب شدن M56 از هواپیمای C-119 و فرود موفق آن جا به جایی اسکورپین با کمک بالگرد CH-37 M56 دارای 4 خدمه شامل فرمانده، توپچی، لودر و راننده است. وزن این خودرو در حالت آماده برای جنگ 7.7 تن و در حالت استاندارد 6.4 تن بوده است. M56 مجهز به نورافکن فروسرخ خارجی برای رانندگی درشب و فاقد سیستم های حفاظتی ش.م.ر بوده است همچنین این خودرو قابلیت دوزیست بودن را نداشته است. پیشرانه این خودرو موتور بنزینی Continental A01-403-5 با قدرت 200 اسب بخار بوده. به مدد این پیشرانه حداکثر سرعت در جاده 45 کیلومتربر ساعت و برد 230 کیلومتر بوده است. توپ اصلی این ضد تانک یک توپ 90 میلیمتری مدل M54 بود. مهمات توپ مدل M54 با توپ مدل M36 یکسان بوده، توپ مدل M36 بروی تانک اصلی میدان نبرد M48 پاتون نصب شده بود. تعداد گلوله های ذخیره شده در داخل خودرو 29 گلوله می باشد. تنها بخشی محافظتی برای خدمه یک حفاظ زرهی است که در جلویی محل قرار گیری خدمه قرار داشته است. M56 توسط تیپ 173 هوابرد ارتش آمریکا در جنگ ویتنام استفاده شده عمده نقش این خودرو ایجاد پوشش آتش مستقیم برای نیروهای پیاده نظام بوده است. بزرگ ترین اشکال این خودرو در جنگ ویتنام نداشتن یک حفاظت همه جانبه برای محل قرار گیری خدمه بود. توپ 90 میلیمتری جهت تامین آتش پشتیبانی برای پیاده نظام رضایت بخش بود. محل ذخیره سازی مهمات در بخش عقبی بدنه بود. از جمله خودرو های زرهی استثنایی که به جای چرخ های فلزی مجهز به تایر های لاستیکی است محفظه حفاظ راننده توپ M56 در کنار نفربر M113 در ویتنام مشخصات: سال تولید : 1953–1959 وزن : 7.7 تن طول : 4.55 متر عرض: 2.57 متر ارتفاع : 2متر تعداد خدمه : 4نفر – فرمانده ، توپچی ، بارگذار و راننده تسلیحات : توپ 90 میلیمتری M54 پیشرانه : موتور بنزینی A01-403-5 با قدرت 200 اسب بخار حداکثر سرعت در جاده : 45 کیلومتربر ساعت برد : 230 کیلومتر M50 Ontos Ontos یکی دیگر از خودروهای سبک زرهی ضد تانک ارتش ایالات متحده امریکا میباشد که به توپ 106 میلیمتری مجهز است . این خودرو زرهی در سال 1950 توسعه پیدا کرده بود. سلاح اصلی 6 عدد توپ 106 میلیمتری بدون لگد مدل M40 است، که می توانسته به طور متوالی وبه سرعت یک هدف دشمن را با اطمینان بالا نابود کند . این خودرو زرهی در تعداد محدود برای تفنگداران دریایی ایالات متحده ساخته شد. تفنگداران نیرو دریایی در گزارشات خود از نتیجه عالی Ontos برای پشتیبانی و پوشش آتش مستقیم در طول جنگ ویتنام خبر میدادند. در سال 1969 M50 برای همیشه از خدمت کنار گذاشته شد. ارتش آمریکا در سال 1950 در نظر داشت تا یک خودرو زرهی ضد تانک با قابلیت جابه جایی هوایی با کمک هواپیماهای ترابری با محدوده وزن 10 تا 20 تن را طراحی کند. همچنین درنظر داشت تا از پیشرانه شش سیلندر کامیون های GMC برای نیروی محرک Ontos استفاده کند. سرانجام شرکت آلیس چالمرز قرار دادی با ارتش آمریکا در12اوت سال 1955 منبی بر طراحی و ساخت خودر زرهی با مشخصات مورد نظر ارتش و تولید 297 دستگاه را بست . شرکت آلیس چالمرز اولین نمونه مورد نظر را در سال 1952 ساخت. این نمونه اولیه بروی شاسی توپ خودکششی سبک M56 نصب شده بود . اما بر خلاف M56 به یک برجک فولاد ی برای حفاظت بیشتر خدمه مجهز بود. این برجک دارای دوبازو بود که در هر طرف 3 توپ نصب میشد . برجک این مدل فقط توانایی گردش 15 درجه ای را داشت. در نمونه دوم شرکت آلیس چالمرز تغییرات عمده ای ازجمله به کارگیری سیستم تعلیق جدید، زنجیرهای حرکتی جدید و برجک جدید با توانایی گردش 40 درجه ای را برروی نمونه جدید پیاده سازی کرد. سلاح اصلی نیز 6 توپ 106 میلیمتری بدون لگد M40 بود. سلاح ثانویه برای مبارزه با نیروهای پیاده نظام دشمن یک مسلسل ۷٫۶۲ میلیمتری مدل M1919A4 انتخاب شد. همچنین در بعضی خودروها 4 عدد مسلسل سنگین 12.7 میلیمتری M2 Browning بروی توپ ها نصب شد. انجام تست ها و آزمایشات بروی نمونه اولیه این خودرو زرهی تا سال 1955 ادامه داشت. بعد از تکمیل تست ها تولید این خودرو در سال 1955 تا اواسط سال 1957 ادامه داشت. اولین نمونه های تحویلی به تفنگداران نیرو دریایی در 31 اکتبر سال 1956 بود . اما با این وجود M50 خالی از اشکال نبود , حمل تعداد کم گلوله به نسبت نقش یک خودر وضد تانک- پشتیبانی آتش ( تعداد گلوله های قابل حمل برای توپ اصلی 18 عدد بود) و نیاز به خروج خدمه از خودرو برای بارگذاری مجدد توپ ها که موجب میشد در تیررس دشمن قرار بگیرند از جمله اشکالات این ضدتانک بود. نمونه ی اولیه M50 که از بدنه ی M56 بهره می گرفت. این ضد تانک با 6 توپ 106 میلیمتری سلاح قدرتمندی بود. جابه جایی M50 با کمک هواپیمای ترابری C119 درب پشتی M50 برای ورود و خروج سرنشین ها در حالی که قرار بود M50 به عنوان یک ضدتانک در میدان نبرد ظاهرشود اما عموما در میدان نبرد به عنوان یک خودرو پشتیبانی آتش برای نیروهای پیاده نظام مورد استفاده قرار می گرفته است .زره سبک این خودرو در برابر تفنگ های انفرادی با کالیبر بالا مقاوم بود اما در مقابل انفجار مین ها و تسلیحات ضد تانک مثل ارپی جی مقاومت چندانی داشت در نتیجه ارتش امریکا از M50 برای خطوط دفاعی و یا عملیات های افندی بهره می گرفت. با این حال خدمه و فرماندهان از عملکرد این خودرو در طول خدمت در میدان نبرد ویتنام راضی بودند. وزن کم این خودرو باعث می شد در هنگام عبور از مناطق صعب العبور و پل های چوبی با ظرفیت وزنی پایین بدون مشکلی به راه خود ادامه دهد در صورتی که تانک های دیگر با وزن بالا در این مناطق دچار مشکل اساسی می شدند. Ontos در کنار تانک M48 Ontos در کنار تانک شعله افکن زیپو M67 در نبرد Huế ، فرمانده کلنل اسمیت استنلی هیوز بیان کرد که Ontos بیشتر از تمامی سلاح های تفنگداران نیرو دریایی موثر بوده است. Ontos در ماه مه سال 1956 غیر فعال شد و تعدادی از این خودرو به تیپ های سبک پیاده نظام ارتش در ویتنام تحویل داد شد. تا زمان در دسترس بود قطعات یدکی از M50 استفاده میشد و در غیر این صورت با برداشت برجک از آن به عنوان یک سنگر ثابت استفاده میشد. در اخر در سال 1970 تمامی Ontos ها از ویتنام خارج شدند و در آمریکا یا اوراق میشدند ویا از شاسی آنها برای ساخت وسایل نقلیه جدید استفاده میشد. البته چند دستگاه باقی مانده امروزه در موزه های جنگ در ایالات مختلف امریکا نگهداری میشوند. نقش پرنگ Ontos در جنگ ویتنام Ontos در حال شکار یک تک تیرانداز در نبرد Huế حضور محدود Ontos در لبنان- سال 1958 مدل ها نفربر T55-T56 این مدل ها نفربرهای سبک زرهی بود که از روی شاسی و بدنه M56 ساخته شده اند. مدل T55 همان M56 بدون که برجک است. از این مدل 2 نسخه اولیه ساخته شد اما به علت جای کم برای خدمه و سرنشینان ( ظرفیت این مدل پنج سرنشین بوده است) و فضای کم برای راننده این طرح رد شد. مدل T56 به نسبت مدل قبلی خود کشیده تر است در نتیجه یک تیم 8 نفره با تجهیزات می توانسته در داخل آن قرار بگیرد . با این وجود این طرح نیز توسط ارتش امریکا پذیرفته نشد. نفربر T55 نفربر T56 Ontos با توپ 105م.م در این طرح قرار بود توپهای 106 میلیمتری با توپهای جدید 105 میلیمتری به علاوه یک بارگذار خودکار ( عملکرد این بارگذارها همانند فشنگگذاری در هفت تیر بوده است) نصب شوند. با این وجود این طرح نیز رد شد و به مرحله عملیاتی نرسید. M50A1 در این طرح پیشرانه GMC با یک پیشرانه کرایسلر 361 V8 جایگزین شد. از 297 دستگاه تحویلی به تفنگداران نیروی دریایی تنها 176 دتسگاه ما بین سال ها 1963تا 1965 به این استاندارد رسیدند. مشخصات : سال تولید : 1955–1957 تعداد تولید شده : 297 دستگاه وزن : 8,600 کیلوگرم طول : 3.83 متر عرض: 2.59 متر ارتفاع : 2.13 متر تعداد خدمه : 3 نفر – توپچی ، بارگذار و راننده تسلیحات : 6 توپ 106 میلیمتری - مسلسل ۷٫۶۲ میلیمتری – 4 مسلسل 12.7 میلیمتری پیشرانه : موتور GM 6-cyl با قدرت 145 اسب بخار حداکثر سرعت در جاده : 48 کیلومتربر ساعت برد : 185 کیلومتر M551 SHERIDAN مدل پیشرفته تر خودروهای زرهی هوابرد و کوچک ارتش ایالات متحده امریکا M551 نام داشت. در سال 1966 با بازنشسته شدن تانک های سنگنین M103 و از رده خارج شدن بیشتر تانک های سبک خصوصا تانک ها سبک M41 و تغییر کلاس بندی تانک ها با ورود تانک اصلی میدان نبرد ، خودرو های زرهی نظیر M551 در ارتش ایالات متحده آمریکا بیشر با عنوان یک خودروی شناسایی/ هوابرد شناخته می شدند. با کنار گذاشته شدن تانک M41 ، پذیرفته نشدن طرح های جدید همانند T92و ورود تانک های سبک آبی- خاکی PT-76 شوروی ، ارتش ایالات متحده آمریکا را مجبور کرد تا یک تانک سبک جدید را به خدمت بگیرد. از جمله شروط ارتش آمریکا برای پذیرفتن طرح جدید علاوه برا قابلت هوابرد بودن ، مجهز بودن تانک به یک برجک تمامی زرهی و مقاومت بدنه در مقابل گلوله های 12.7 میلیمتری و مقاومت قابل مقبول در مقابل تسلیحات ضد زره بود. ( همانند زره نفربر های M113 ارتش آمریکا) همچنین برای ارتش آمریکا بسیار مهم بود که تانک جدید قابلت شناوری را در آب داشته باشد. برهمین اساس طرح تانک M551 در سال 1966 به وسیله کمپانی جنرال موتور تولید شد. از سال 1966 تا 1970 حدود 1,662 دستگاه از این تانک ساخته شد. تانک M551 مجهز به یک بدنه ی آلیاژ الومنیومی و یک برجک فولادی بود. سلاح اصلی این تانک یک توپ 152 میلیمتری به نام M81 بوده است. البته این توپ پس از شلیک ها مکرر دچار ترک می شد بعد از اصلاحاتی توپ M81E1 بروی تانک نصب شد. همچنین به علت سرعت پایین گلوله های این توپ، خدمه برای هدف قرار دادن اهداف خصوصا اهداف متحرک با مشکل مواجه بودند به همین علت قابلیت شلیک موشک های هدایت پذیر ضد زره MGM-51 Shillelagh را برای این تانک فراهم کردند. تسلیحات ثانویه شامل یک مسلسل 7.62 میلیمتری هم محور و مسلسل 12.7 میلیمتری ضد هوایی بود. تعداد خدمه 4 نفر متشکل از راننده ، فرمانده ، توپچی و لودر بوده است. ییشرانه ی دیزیل این تانک ساخت کارخانه دیترویت دیزل مدل 6V53T با قدرت 300 اسب بخار بوده است. توپ قدرتمند 152 میلیمتری M81E1 تانک شریدان بسیار ویرانگر بود. موشک ضد زره هدایت شونده MGM-51 که از تانک های M551 شلیک می شد. جا به جایی هوایی تانک شریدان با بالگرد CH-54 جا به جایی تانک شریدان با هواپیمای ترابری C-130 لحظه خروج تانک شریدان از هواپیمای ترابری C-130 و باز شدن چترهای فرود در سال 1966 به فرمانده نیروهای آمریکایی در ویتنام جنوبی، ژنرال وستمورلند، دستور داده شد که از تانک شریدان در جبهه های نیرد استفاده شود. اما تا سال 1968 به دلیل مشکلات فنی و نبود مهمات مناسب برای این تانک هیچ تانک شریدانی به جبهه ها فرستاده نشد. البته در این بین افرادی همچون ژنرال آبرامز از به کارگیری تانکی با زره آلومنیومی با مقاومت پایین تردید داشتند. در اواخر سال 1968 ژنرال آبرامز با سرهنگ جورج پاتن ( فرزند ژنرال معروف آمریکایی ژنرال پاتن در جنگ جهانی دوم) که فرمانده هنگ 11 ام سوار نظام ملاقات کرد. ژنرال آبرامز در این دیدار نگرانی خود را از به کارگیری تانک سبک جدید مطرح کرد و سرهنگ جورج پاتن پیشنهاد داد تا تانک سبک جدید در گروه های سوار نظام زرهی مورد آزمایش قرار گیرند. پس بالاخره در همان سال تعدادی از تانک های سبک شیردان به دو گروه سوار نظام زرهی تحویل داده شد. در پایان سال 1970 بیش 200 دستگاه تانک شریدان وارد جبهه ی نبرد ویتنام شد و تا پایان سال 1972 تقریبا در تمامی گروه های سوار نظام زرهی مستقر در ویتنام تانک های شریدان مشغول خدمت بودند. به طوری که دربیشتر دسته های سوار نطام زرهی تانک های M551 در حال جایگزن شدن با تانک های M48 پاتن بودند. بیشتر ماموریتی تانک های سبک شریدان در ویتنام شامل شناسایی، گشت شب و پاکسازی جاده ها بود . سربازان از عملکرد تانک های سبک شریدان راضی بودند اما در عوض فرماندهان میدانی از تلفات بالای خدمه در میدان های نبرد ناراضی بودند به طوری که تهدیداتی مانند راکت های ارپی جی و مین های ضد تانک باعث رسیدن خسارت جزئی به تانک های M48 پاتن می شدند تانک های سبک شریدان را متحمل خسارات سنگین می کردند که باعث از بین رفتن خدمه می شد. به طوری در موقع ورود تازه تانک های شریدان در مناطق غیر نظامی ویتنام حدود 3 دستگاه از این تانک ها به وسیله مین ها به طور کامل از بین رفتند. در یک مورد دیگر نیز در ماه مارس سال 1971 پنج دستگاه از تانک های شریدان در یک روز از بین رفتند. علاوه بر زره ضعیف، در مقایسه با خدمه ی تانک های M48 پاتن که در مدت 1 دقیقه توانایی شلیک 17گلوله 90 میلیمتری را داشتند. خدمه تانک های M551 شریدان فقط توانایی شلیک 2 گلوله در هیمن زمان را داشتند. با وجود این کاستی ها تانک های سبک شریدان برای نیروهای پیاده نظام مستقر در ویتنام ارزشمند بود. علاوه بر اینپ تانک های شریدان در کنار نفربرهای M113 برای پشتبانی آتش مستقیم سربازها حضور فعال داشتند. توانایی جا به جایی بسیار زیاد انها در مقابل تانک های M48 پاتن نیز بسیار مهم بود. به طوری که می توانستند در زمین های ناهموار ویتنام به راحتی حرکت کنند و به انجام ماموریت بپردازند. تانک شریدان در حال اسکورت یک کاروان لجستیکی در ویتنام تانک شریدان در ویتنام تانک آسیب دیده ی شریدان به وسیله مین در ویتنام بعد از جنگ ویتنام ایالات متحده آمریکا برنامه ای برای باز نشسته کردن تانک های سبک M551 داشت اما به علت اینکه هیچ جایگزنی برای آن در اختیار نبود به ناچار تانک های شریدان را در خدمت نگه داشت. در دهه 80 میلادی نیز ارتش آمریکا با توسعه ی یک کیت جدید برای این تانک مدت زمان خدمت تانک شریدان را افزایش داد. این سری از تانک ها با نام M551A1s شناخته می شوند که به دید های بصری حرارتی برای فرمانده و توپچی مشابه تانک های اصلی میدان نبرد M60A3 مجهز شدند. در طی عملیات های سپر صحرا و طوفان صحرا 51 دستگاه تانک شریدان در اختیار لشکر 82 ام هوابرد قرار داده شد . اگر چه عکس هایی که در آن زمان منتشر شد ردیف تانک های شریدان را آماده ی دفاع در مقابل تانک های تی-72 گارد عراق نشان میداد. اما نقش عمده ماموریت تانک های شریدان در این جبهه با توجه به زره ضعیف به شناسایی ختم میشد. و به نظر میرسد فقط حدود 6 موشک Shillelagh توسط تانک های شریدان بر علیه تانک های تی-55 و ضدتانک های عراقی شلیک شده باشد. در ماموریت بعدی تانک های سبک شریدان که تنها عملیاتی بود که این تانک ها در آن بارریز هوایی شدند عملیات ایالات متحده آمریکا در پاناما سال 1989 بود. در این عملیات 14 دستگاه تانک M551 توسط هواپیمای ترابری C-5 گلکسی در منطقه مورد نظر فرود آمدند . البته در جریان فرود دو دستگاه از آنها در از بین رفتند. 8 دستگاه دیگر نیر توسط هواپیمای ترابری C-130 در ارتفاع بسیار پایین تخلیه شدند. عملکرد این تانک ها در پاناما بسیار رضایت بخش بود. با این حال با وجود اینکه ارتش آمریکا بازهم سعی در بهینه سازی تانک های شریدان داشت ولی بالاخر مجبور شد در سال 2003 تمامی تانک های شریدان را از خدمت کنار برگذارد. تانک شریدان در پاناما تانک شریدان در عملیات طوفان صحرا فرود ناموفق تانک شریدان که باعث نابودی آن شده است مشخصات : وزن : 15.2 تن طول : 6.3 متر عرض: 2.8 متر ارتفاع : 2.3 متر تعداد خدمه : 4نفر – فرمانده ، توپچی ، بارگذار و راننده تسلیحات : توپ 152 میلیمتری M81E1 – مسلسل 12.7 میلیمتری پیشرانه : موتور 6V53T با قدرت 220 اسب بخار حداکثر سرعت در جاده : 70 کیلومتربر ساعت برد : 560 کیلومتر تانک سبک RDF این تانک سبک توسط کمپانی AAI در دهه 1980 طراحی و ساخته شد. و در حقیقت یک طرح برای ساخت نسل جدید تانک های سبک ارتش آمریکا بود. نمونه ی اولیه این تانک به یک توپ 76 میلیمتری مشایه توپ تانک M41 داشت. همچنین مجهز به یک برجک دو نفره بود. در نسخه های بعدی شرکت AAI از توپ 75 میلیمتری استفاده کرد که برای درگیری با اهداف پروازی دشمن در ارتفاع پایین مناسب بود. برجک دونفره نیزتبدیل به یک برجک بی سرنشین شد و محل قرار گیری 3 نفر خدمه ی تانک در داخل بدنه بود. البته کمپانی در نظر داشت تا در نسخه های بعدی با توجه به نوع توپ ، این تانک سبک را با نصب غلاف های موشک ضد هوایی استینگر تبدیل به یک خودرو پدافند هوایی کند. بدنه زرهی تانک از جنس آلیاژ الومنیومی است . برای افزایش حفاظت تانک نیز زره های اضافه شونده از جنس فولاد نیز قابل نصب بروی تانک RDF هستند. محل قرارگیری راننده در بخش جلوی سمت چپ وفرمانده و توپچی در سمت راست بوده است. توپ اصلی تانک به به طور کامل تثبیت شده و مجهز به یک سیستم کنترل آتش پیشرفته شامل یک کامپیوتر دیجیتال بوده است. علاوه بر توپ 75 میلی متر این تانک مسلح به یک مسلسل 7.62 می باشد. البته این طرح نتوانست نظر مثبت ارتش ایالات متحده را به خود جلب کند و هیچ گاه به تولید انبوه نرسید. نمونه اولیه تانک RDF با توپ 76 میلیمتری نمونه های بعدی تانک RDF با توپ جدید 75 میلیمتری به خاطر زاویه ی گردش عمودی بسیار زیاد توپ جدید تانک RDF امکان درگیری با اهداف پرنده دشمن در ارتفاع پایین وجود داشت نسل بعدی تانک های RDF در نقش خودرو زرهی پدافندهوایی مجهز به موشک استینگر مشخصات : وزن : 14.8 تن طول : 8.2 متر عرض: 2.5 متر ارتفاع : 2.2 متر تعداد خدمه : 3نفر – فرمانده ، توپچی ، و راننده تسلیحات : توپ 76 میلیمتری – مسلسل 7.62 میلیمتری پیشرانه : 350 اسب بخار قدرت حداکثر سرعت در جاده : 64 کیلومتربر ساعت برد : 480 کیلومتر گردآوری و ترجمه:Crash نقل با ذکر نام میلیتاری و مترجم بلامانع است ادامه دارد...

البته از روی یک طرح گرافیکی نمی توان به این استدلال رسید که  تغییرات ایجاد شده بروی نسل 3 تانک ذوالفقار فقط به نصب دوعدد تیربار و نارنجک دودزا ختم میشود. تغییرات ایجاد شده در تانک ذوالفقار از نسل 2 به نسل 3  به طور یک دفعه ایجاد نشده است و به نظر میرسد تانک نسل 3 ذوالفقار خود دارای چند نمونه ی اولیه است. تغییراتی مثلی چرخ های تانک ، سیستم پیشرانه ، سیستم کنترل آتش ، ساختار برجک و... که به مرور زمان و به کندی بروی این تانک پیاده میشود.   سیر تکامل تانک نسل 3 ذوالفقار

موضوعی که FNSS درباره ی مالکیت طرح معنوی در سایت خودش توضیح داده به این شکل هست که بعد از 6 ماه از اعلام نتایج، طبق یک قرار داد غیرقابل تجدید نظرخواهی، طراح باید طرح خودش را به شرکت بفروشد ، قیمت قرارداد نیز از از جایزه ی نقدی نفرات برتر بشتر نخواهد بود. به نظر می اد چون اسمی از طرح های برنده نیامده است شامل تمامی طرح های ارسالی به شرکت می باشد.    بله درسته به علت اینکه طراح های دانشجویی برای کار آزادتر بودند وطراح های بخش حرفه ای باید طرحی را ارائه می دادند که با  فن آوری و روش های کنونی قابل ساخت باشد.

  مسابقات MILDESIGN 2015 در تاریخ 1 سپتامبر 2014 شروع شد، آغاز پیش ثبت نام هم از1 سپتامبر تا 19دسامبر 2014 بوده است. مهلت ارسال طرح ها و مقاله ها نیز از تاریخ 28 نوامبر تا 19 دسامبر 2014 بود. سری قبل این مسابقات در سال 2011 برگزار شده بود اما شرکت FNSS به دنبال برگزار این مسابقات به شکل دوسالانه است.   شرکت FNSS  ادعا دارد که سطح مسابقات درحد بین الملی است . اگر شما واقعا علاقه مند به شرکت دراین مسابقات هستند باید برای اطلاع دقیق از زمان و نحوی ثبت نام، خود با شرکت FNSS مکاتبه داشته باشد تا ببنید جواب انها چه خواهد بود. نکته اخر در مورد طرحهای ارسالی به مسابقات MILDESIGN این است که طرح های ارسالی شما بعد از پذیرفته شدن در مالکیت شرکت  FNSS درمیآیند و حقوق معنوی آن در اختیار کمپانی ترکیه ای FNSS  خواهد بود و این شرکت می تواند از طرح های شما برای ساخت ماکت و تبلیغات استفاده کند ! ========================================================================================== طرح های شایسته تقدیر در سطح حرفه ای:             طرح های شایسته تقدیر در سطح دانشجویی :                  

  تانک اصلی میدان نبرد برزیلی Osorio در دهه ی 80 میلادی و در دو مدل EE-T1 وEE-T2 ساخته شد. البته این طرح حتی در برزیل نیز نتوانست به شکل قدرتمند ظاهر بشود. داستان خرید این تانک توسط عربستان سعودی نیز قابل توجه هست. در سال 1989 عربستان سعودی برای به خدمت گرفتن یک تانک اصلی میدان نبرد در بین تانک های M1A1 آبرامز، AMX-40 ، چلنجر 1 و Osorio  یک رقابت برگزار کرد. که در اخر تانک برزیلی نظر فرماندهان عربستانی را به خود جلب کرد. در همین راستا یک قرار بین هر دو طرف امضا شد. اما به علل مختلف از جمله مشکلات اقتصادی شرکت سازنده برزیلی، عربستان سعودی به سمت خرید تانک M1A1 آبرامز گرایش پیدا کرد.     تانک Osorio در کنار تانک لئوپارد 1   علاقه مندی عربستان برای خرید تانک Osorio ، یکی از دلایل که عربستان تمایل به خرید تانک برزیلی داشت تطابق این تانک با شرایط آب وهوایی خاورمیانه بود   اطلاعات کامل تر در مورد این تانک را در تاپیک زیر دنبال کتید : http://www.military.ir/forums/topic/1718-%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%83-%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%88-%D9%85%D8%AF%D9%84%D9%87%D8%A7%DB%8C-ee-t1t2/

 با تشکر از جناب MR9    تصویر دیگر از خودروی تاکتیکی طوفان مجهز به توپ 23 میلیمتری ( خودرو تاکتیکی طوفان با نام کویران هم شناخته می شود)  البته در این نمایشگاه که مربوط به چند سال پیش هست در قسمت مشخصات اشاره شد که توپ 23 میلیمتری بروی خودروی تاکتیکی سفیر سوار شده است :straight: :straight:       

    تانک های سری مرکاوا در یک قاب از راست به چپ : مارک 1 ، 2 ، 3 و 4   تانک مرکاوا سری مارک 2 با دو طرح استتاری متفاوت   تانک مرکاوا مارک 1 (سمت راست ) و مارک 3 ( چپ ) در برف   تانک مرکاوا مارک 4 و خودروی موشک انداز ضد تانک  Pereh در برف

لئوپارد 2A4M   این تانک لئوپارد بانام 2A4M در خدمت ارتش کانادا می باشد. کانادا با دادن یک سفارش به شرکت آلمانی KMW تقاضا کرد تا با انجام یک سری بروز رسانی بروی چند دستگاه از تانک های لئوپارد 2A4 که از هلند خریداری کرده بود، آنها را به مدل 2A4M ارتقا بدهد. همان طور که از تصویر پیدا است بارز ترین تغییری که در این تانک ایجاد شده است اضافه شدن زره های ماژولار بروی بدنه و برجک تانک است به علاوه برای حفاظت بیشتر در هنگام ماموریت در افغانستان در بخش پشت برجک و بدنه از زره های قفسی استفاده شد. همچنین در این تانک از توپ L44 که اندازه ی کوچکتری نسبت به توپ L55 دارد استفاده شده است. از جمله تغییراتی که بروی این مدل تانک اعمال شده است می توان به یک سیستم ترمز جدید، برزو رسانی سیستم تعلیق، برجک تمام برقی ، بروز رسانی دید راننده و...  اشاره کرد. اولین سری تانک های 2A4M شامل 12 دستگاه در تاریخ 20 اکتبر  به 2010 به ارتش کانادا تحویل داده شد و 5 دستگاه از آنها در تاریخ 5 دسامیر سال 2010 به افغانستان اعزام شدند.     لئوپارد 2A4M همانند برادر بزرگتر خود لئوپارد2A6M در طول ماموریت در افغانستان از استتارهای متحرک Barracuda استفاده می کرد.

تصویر زیر مربوط به تانک سنتورین ارتش سوئد در سال  1976 می باشد. ارتش سوئد در یک نمونه برای حفاظت بیشتر این تانک تصمیم به نصب زره های زنجیری گرفته بود.    

 تست نسخه های رزمی مهندسی نفربر نامر   بعد از نصب سامانه ی دفاع فعال تروفی  بروی نفربر های نامر رژیم صهیونیستی ، به تازگی وزارت دفاع اسرائیل اعلام کرده است که قصد دارد تا نمونه های نفربر نامر در نقش های مختلف رزمی مهندسی را تست کند و در صورت تایید به شکل انبوه بکاربگیرد. این نفربر های جدید که به تازگی توسعه پیدا کرده اند هر یک جداگانه مجهز به سیستم پل گذار، مین روب و تیغه بولدوزر هستند.   نسخه ی پل گذار   نسخه ی مین روب   نسخه ی مین روب و پل گذار   نامر مجهز به تیغه بولدوزر

با توجه به نوع برجک BMD-2 هست    از راست به چپ  BMD-3 - BMD-2 - BMD-1

نقطه ی اتصال متفقین    اشغال ایران در طول جنگ جهانی دوم باعث شد که یک خط ارتباطی بین نیروهای شوروی و انگلیسی ایجاد شود. پیوستن این نیروهای متفقین به هم موجب گشت که این نیروهای از منابع ایران برای مبارزه با آلمان نازی بهره مند شوند و با استفاده خطوط ارتباطی نظیر جاده ای و ریلی منایع لجستیکی خود را جا به جا کنند. یکی دیگر از پیادم های که  اشغال ایران به همراه داشت باعث شد که بخشی از تامین تسلحیات نیروهای شوروی به وسیله نیروهای  انگلیسی در خاک ایران انجام بپذیرد. به طوری که برخی از تجهیزات نظامی از انگلستان در خاک ایران به نیروهای شوروی تحویل داده میشد.     نیروهای آمریکایی در حال جا به جایی منابع لجستیکی در داخل خاک ایران با استفاده از خطوط جاده ای     لوکوموتیو ران ها و مهندسین روس، آمریکایی وانگلیسی در بخش خطوط ریلی برای جابه جایی سربازان و تجهیزات فعالیت داشتند.   هواپیمای اسپیت فایر انگلیسی که در یک فرودگاه در آبادان مستقر شده است و قرار است بروی بدنه ی این هواپیمای انگلیسی ستاره ی سرخ شوروی نقش ببندد. درنبرد کورسک نیروهای آلمانی با دیدن هواپیماهای اسپیت فایر در دستان ارتش سرخ بسیار تعجب کردند که این هواپیما چگونه به دست شوروی رسیده است.    تانک های Valentine مارک VIII انگلیسی سوار بر لنج ایرانی منتظر تخلیه شدن در بندر های ایران است. این تانک ها قرار است به ارتش سرخ تحویل داده بشوند. ارتش شوروی از این تانک ها به همراه تعدادی از تانک که در منطقه قفقاز تحویل آنها شده بود در دفاع از مسکو استفاده کردند. بعد از پایان جنگ خونین جهانی دوم ارتش شوروی این تانک ها را به ارتش ایران تحویل میدهد.

با توجه  به تصاویر واضح تر می توان گفت این تیغه ی مین روب مدل معروف KMT-5 روسی است.البته این مدل مین روب قبل از شروع درگیری ها در اختیار ارتش سوریه بوده است. همچنین ارتش سوریه در نبرد های گذشته نیز  KMT-5 را علاوه بروی تانک های سری تی -55 بروی تانک های تی -72 نیز نصب کرده بود.     از جمله راه های تشخیص KMT-5 از مدل پیشرفته KMT-7 مدل نوع تیغه های آن است. که در KMT-5 تیغه ها  هم اندازه به طور واضحی دندانه دار هستند.     در کنار این نوع مین روبی روس ها نیز دست به کار شده اند و با کمک نیروهای متخصص و سگ های مین یاب در حال پاکسازی مناطق مین گذاری شده هستند.  

سوختگیری هوایی جنگنده ی میراژ اف 1   نصب موشک اگزوست بروی  بالگرد سوپر فرلون   آواکس عدنان   پرواز بالگرد میل-24 در ارتفاع پایین   توپولوف -16   بالگرد Bo-105   توپولوف -22    بالگرد میل -8 در جنگ ایران و عراق   بالگرد BK-117

با تشکر از جناب MR9 بابت توضیحاتشان نکته اولی که باید بگم در مورد تصویری که جناب MR9 قرار دادند این تصویر مربوط به تانک Object 480 هست از جمله ویژگی های این نمونه مجهز بودن به سامانه دفاع فعال Drozd و یا نمونه ی اولیه آن است. البته گفته میشود اطلاعات چندانی در مورد Object 480 وجود ندارد ! ولی نمونه ی پیشین Object 480 با نام Object 450 یا تی -74 یک طرح شناخته تر شده است. این مدل تانک ها به علاوه ی مدل های اولیه ی دیگری که بعد ها توسط شوروی ساخته شد همچون Object 490 تلاش این کشور در دهه های 70 تا 80 برای ساخت تانکی با طراحی نوین بود. بعد از فروپاشی شوروی وارث اصلی فناوری شوروی، روسیه به دنبال ساخت و توسعه ی یک تانک با طراحی نوین رفت و بالاخره روس ها توانست بعد از ساخت مدل های اولیه مانند تی-95 تانکی بسازند که دارای یک طراحی نوین باشد و نام آن را آرماتا گذاشتند. در ادامه مطلب به خصوصیات تانک تی -74 می پردازیم:   تانک تی-74 تاریخ ایجاد تانک اصلی میدان نبرد تی-74 در دهه 1970 به ابتکار کارخانجات مالیشف در شهر خارکوف توسعه داده شد. الکساندر موروزوف طراح ارشد این تانک بود.در حقیقت موروزوف در نظر داشت تا طرح کلاسیک تانک های موجود را تغییر بدهد. موروزوف ویژگی اصلی و منحصربفردی پروژه خود را دارا بودن یک محفظه خدمه ایمن می داند. در ابتدای پروژه اسم این تانک به عنوان طرح داخل کارخانه ای با نام Topic 101 شناخته می شد. در تاریخ مه 26 سال 1972 موروزوف طرح تانک را با نام تی-74 معرفی کرد. در31 ژانويه سال 1971 وزارت صنایع دفاع شوروی از توسعه نمونه ی مفهومی این تانک با نام Object 450 به طور رسمی خبر داد. با این حال، با توجه به پیچیدگی و هزینه های بالای ساخت که فراتر از قدرت صنعتی شوروی بود، ساخت طرح Object 450 متوقف شد و این طرح هیچ گاه به تولید انبوه نرسید. موروزوف شخصی بود که ایده ی ساخت تانک با طراحی نوین را در دهه 70 داد ساختار به طور کلی طرح این تانک متشکل از 5 ماژول جداگانه شامل : محفظه موتور و جعبه دنده ، محفظه مهمات، محفظه خدمه، بخش تسلیحات و محفظه سوخت بود. با توجه به این نوع طراحی به طور قابل توجهی شرایط جایگاه خدمه ، موقعیت توپچی و ظرفیت ذخیره سازی مهمات و سوخت به طور قابل توجهی بهبود پیدا می کرد. به طور کلی در تانک تی-74 تمام بخش ها از هم جدا هستند به عنوان نمونه مهمات، تسلیحات ، و دیگر اجزای اصلی از محفظه خدمه برداشته شد. محفظه خدمه به طور کامل عایق می باشد. که این اجازه را به خدمه می دهد حتی در میدان نبرد بدون نیاز به سیستم مخابراتی داخل تانک، خدمه به فعالیت خود ادامه دهند و از آلودگی صوتی مصون باشند. مشکل آلودگی گاز به خاطر شلیک گلوله ی توپ نیز هیچ گونه خطری را متوجه خدمه نمی کند. همچنین برای کاهش وزن تانک در بخش محفظه مهمات از آلیاژ آلومنیوم سبک استفاده شده است. تی -74 داری یک برجک بدون سرنشین تسلیحات سلاح اصلی مورد استفاده قرار گرفته در این تانک یک توپ 125 میلیمتری بی خان مدل 2A47 بوده است. البته طراحان در نظر داشتند تا بر روی تانک یک توپ 130 میلیمتری نصب کنند. مکانیزم بارگذاری توپ نیز مشابه تانک تی-64 آ در نظر گرفته شده بود. ظرفیت ذخیره سازی مهمات 60 گلوله بوده است. تسلیحات ثانویه این تانک شامل دو مسلسل 7.62 میلی متر به علاوه یک توپ 30 میلیمتری اتوماتیک در نظر گرفته شده است. تحرک به عنوان پیشرانه یک موتور توربین گازی با ظرفیت 1250 اسب بخار در محفظه ی بخش پیشرانه جای گرفته و شاسی تانک تی-74 نیز همان شاسی تانک تی-64 آ می باشد. اطلاعات کلی تانک تی-74 کشور تولید کننده : شوروی سابق تعداد خدمه : 3 نفر طول : 9.6 متر عرض: 3.6 متر ارتفاع: 2.2 متر تسلحیات: توپ 125 میلیمتری – توپ 30 میلیمتری- 2 مسلسل 7.62 میلی متر پشرانه : GTD-1250 با قدرت 1250 اسب بخار   منبع : https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2-74