سلام می خواستم پاسخ سوال پست قبلی تون رو بدم که دیدم آقا رضا زحمتشو کشیدن، اما در مورد این سوالتون، هر کسی را بهر کاری ساختند، برای مقابله با ایگلهای سعودی در فامد باید از «جنگنده» مناسب فامد استفاده کرد. حتما می پرسید پس اف 5 ها یا صاعقه ها چی؟ اف 5 و صاعقه باید در پلن رزمی تخصصی خودش وارد نبرد با ایگل بشه و اتفاقا اونجا بسیار هم موفقه، منتها وقتی می تونه به خوبی با حریفی مثل اف 15 روبرو بشه که با هدایت خوب رادارهای زمینی و جنگنده های در آسمان از زاویه مناسب به اون نزدیک بشه. به یاد بیارید که رمز موفقیت اف 5 تبریزی که میگ 25 سرگرد الریان (بنا به قولی) را سرنگون کرد فقط و فقط هدایت عالی کنترلر شکاری بود، و اگر یکی از سایدویندرهای اون لانچ میشد حتی لاشه ی میگ 25 هم بدست خودمون می افتاد. پس در یک نبرد هوایی جنگنده ی رهگیر باید در ماموریتی که برای آن تخصص دارد وارد شود. همانطور که آقا رضا هم اشاره داشتند اگر پلتفرم اف 5/صاعقه سنگین شود به میزان زیادی قابلیت مانور خود را از دست میدهد و این یعنی نقض غرض. جهت اطلاع، زمانی که عربستان اف 15 های سی خود را تحویل گرفت این هواپیماها در داگفایت تمرینی با اف 5 های خود سعودی ها موفقیت خیلی شایانی به دست نیاوردند و شکستهایی داشتند. در حالی که اف 15 سی بنا به اذعان سازنده قرار بود در داگفایت بسیار قابلتر باشد و فاجعه ی اف 15 اِی (که یک بازنده ی محض در برابر اف 5 بود) نباشد. حال اگر همین پلتفرم صاعقه تحت پروتکل امن مخابراتی و با هدایت کنترلر زمینی/هوایی/الینت و ...از زاویه مناسب به اف 15 مهاجم نزدیک شود می تواند بخوبی آن رابه زحمت بیندازد و حتی اگر موفق به اسقاط آن نشود حداقل ماموریت آن را Abort نماید. بله من هم موافقم اگر بتوانیم موشکی فامد با وزن حداکثر 150 کیلوگرم و ترجیحا رم جت (افزایش برد بواسطه حذف مخزن سوخت) بسازیم آن را به تعداد حداکثر دو عدد روی اف 5 نصب کنیم ولی نصب فکور را موافق نیستم که دلایل آن ذکر شد. این تایگر اولی خودش از راه دور طعمه ی مناسبی برای موشکهای آمرام سعودی هست، و بدلیل وجود موشکهای سنگین و پر پسای فکور در زیر بالها (که مانند اف 14 نیمه پنهان هم نیستند) در هنگام شلیک موشک به سمتش نمی تواند مانوردهی مناسبی داشته باشد و هدف قرار می گیرد. اما پرنده ی دوم شانس بسیار بیشتری برای گریز دارد. دو برابر تراست بیشتر خیلی زیاده، اگر می فرمودید 10 یا 15 درصد قابل قبولتر بود، دو برابر بدون تغییر ابعاد غیر ممکن هست (با تکنولوژی فعلی). توربوفن بدون پس سوز هم بدرد داگفایت نمی خورد، در داگفایت پس سوز بسیار کارا هست و نبودن اون موجب استال زودتر هواپیما در گردش، افزایش شعاع گردش، کاهش شتاب و یکسری ایرادات دیگر می شود. ضمن اینکه افزودن فن به موتور توربوجت باعث افزایش قطر بدنه اون میشه که با فرض ابتدایی تون (عدم تغییر ابعاد موتور) تناقض داره.

در دایرکت هیت مسئله مانوردهی و مانور پذیری پیش میاد که موضوع رو بغرنج تر میکنه، مضافا اینکه موشک به احتمال قوی توسط رادار آواکس مورد شناسایی قرار میگیره، در حمله ی بالستیکی این نگرانی کمتر هست یا وجود نداره، اما مسئله مهم زمان باز شدن پوشش محافظ سر جستجوگر و نحوه ی انکشاف هدف هست، راداری یا تصویری؟

ذوالفقار با برد 700 کیلومتر رو فراموش کردید.

سلام علیکم منظور من سواحل خلیج فارس و دریای عمان بود دوست عزیز. سوال خوب و زیبایی پرسیدید، همونطور که میدونید امواج رادار از آب عبور نمیکنن (البته ضخامت لایه ی آب و باند فرکانسی رادار شرط هست)، برای همین هم در زیر آب از سونار (صوت) استفاده میشه نه امواج رادار (الکترومغناطیسی)، قبلاً طرحهایی مطرح شده بود که حتی بر روی ناوها نازلهای آبپاشی قرار بدهند که در لحظه ی قفل راداری موشکهای ضد کشتی، بین کشتی و جهتی که موشک از آن می آید توسط پمپهای قوی یک دیواره آب با ضخامت متناسب (از چند میلیمتر تا چند سانتی متر، بسته به نیاز) ایجاد بشه و به این ترتیب بازتاب تصویر کشتی در پوششی از آب قرار گرفته و قفل راداری شکسته بشه. به همین ترتیب، این لایه ی آب اجازه ی قفل لیزری نیز نخواهد داد و بر روی کارکرد صحیح سامانه های تصویر ساز حرارتی/مرئی نیز تاثیر شایانی دارد. اما بنظرم در حد همون طرح موند و هیچ کشوری روش کار جدی نکرد. شما دو تا سوال منو پاسخ بدید بنده قول میدم پاسخ شما رو بدم: 1- آیا این بمبلتها از نوع HEAT هستند یا ترکشزا؟ 2- میزان مواد منفجره آنها حدودا چقدر است؟ انفجار شدیدی تولید نمیکنه، در واقع چیزی به انفجار ایجاد شده اضافه نمیشه، یه حالت همدوسی و تداخل سازنده بوجود میاره که سینرژی حاصل از جمع انفجارات، از جمع انرژی تک تک اونها بیشتر میشه، ولی نیاز به طراحی دقیق داره.

ممنون از شما، به نظر با این ترکیبی که شما زحمت کشیده اید بیشتر هدف direct hit هست تا اصابت بالستیک، که البته هر کدام مزایای خاص خودشان را دارند که بنظرم باید روشون بحث بشه.

بسیار عالی.

بله درسته هر نوع تاسیسات (البته خارج از محدوده های سیویل) را می توان با این مینها حفاظت کرد. فقط باید مقداری بهینه سازی شوند تا اولا در برابر مهمات هوشمند و بمبهای سقوط آزاد هدایت ماهواره/لیزر که سطح مقطعی پایینتر از بالگرد و امثالهم دارند بتوانند موثر باشند و ثانیا سرعت درگیری و برد آنها را نیز افزایش داد. ایده ی در خور توجهی هست، حداقل برد مستقیم این پرتابه بنظرم به 500 تا 700 کیلومتر و برد Quasi Ballistic اون هم احتمالا به 1000 کیلومتر برسه. پرتابگر متحرک هم از نقاط قوت آن است. نگرانی تون قابل درکه ولی نگران نباشید؛ سیستمهای الینت دقت بسیار خوبی در تایید هویت پرنده ها دارند، مطمئن باشید که یک آواکس یا تانکر را با نمونه مشابه غیر نظامی اون اشتباه نمی گیرند. علاوه ی بر این موضوع که فرمودید، قابلیت HOJ یا Homing On Jamm هم به هدایت موشک کمک شایانی می تواند بنماید، حتی تانکرها هم منبع ارسال امواجی هستند که می توان مبنای Lock برای سیستم HOJ باشد. کاملا صحیحه، پدافند نقطه ای بسیار مهم هست، آنچه از سکوت رسانه ای پیرامون این حوزه (کوتاه برد) دستگیرمون میشه اینه که احتمالا اقداماتی در جریانه ولی بدلایل خاص فعلا باید چراغ خاموش حرکت بشه، فلذا احتمال رونمایی سیستمی بومی با الهام از تور و پنتسیر هست. درسته، توپهای سعیر با کالیبر 100 میلیمتر گزینه بسیار مناسبی هستند که در صورت تجهیز به مرمی های ترکش شونده بر علیه اهداف خود بسیار مرگبار هستند. همین اخیرا ویدئویی (احتمالا از همین توپ سعیر) در سوریه نشان داد که یکی از موشکهای کروز شلیک شده فقط با یک شلیک ساقط شد. توپهای کالیبر بالا گزینه بسیار ارزان قیمتی در برابر حجم انبوه موشکهای کروز و سرهای جنگی هدایت شونده هستند. باز هم غیر ممکنه که بتونه اون سطح از برتری رو ایجاد کنه که تمامی سکوهای ضد شناور (اعم از هوایی، دریایی، زمین، زیرسطحی) رو هدف قرار بده، تجربه یمن و سوریه این موضوع رو ثابت کرده که زیر سنگینترین نگاههای رادارهای هواپایه و تصویرساز می توان تحرک و شلیک داشت.

حدس زدم که چنین شده باشه... راستی از آمار دیکوی های سخت و نرمی که در جریان موشک پراکنی آمریکا شلیک و استفاده شده خبر و آماری هست؟

سلام نکته ی قابل تأملی را فرمودید، البته همون موشک بالستیک هم قابل کشف با رادارهای ما هست ولی خب زمان واکنش بسیار کمتر خواهد بود که از همین مطلب دشمن میتونه استفاده کنه. همین موشک بازی های اخیر امریکا و اسراییل در سوریه ثابت میکنه که در صورت اتخاذ استراتژی، تاکتیکها و تکنیکهای مناسب توسط پدافند، حملات دورایستا به تنهایی قادر به از میان بردن رادارهای پیش اخطار و سیستمهای پدافندی نخواهند بود؛ به نظر موشک پراکنی های اخیر درسهای زیادی برای هر دو طرف جنگ داشت؛ حتی شاید بیش از ما، آمریکایی ها درسهای بیشتر و بهتری گرفته اند. به هر حال این مطلبی که فرمودید نکته ای است که باید مدنظر داشت.

عالی فرمودید.

خب مثل اینکه باید این تاپیک رو تکمیل تر کنیم و DF-21 رو هم رسماً جزء مایملک تسلیحاتی عربستان درج کنیم، البته از تعداد موشکها و خودروهای حامل خریداری شده اطلاعی ندارم و دوستان اگر می توانند بحث را تکمیل بفرمایند. دی اف 21 موشک بسیار قابلی هست و در مواجهه های احتمالی عربستان با دشمنانش باید روی اون حساب کرد؛ خصوصا که دارای پرتابگر متحرک هست (البته اگر شنیدید که عربستان در سکوهای ثابت زمینی هم از اونها استفاده کرده تعجب نکنید) و شناسایی و مقابله با محل پرتاب اون بسیار مشکل. در مورد موشکهای بالستیک پیشین عربستان یکی از بزرگترین تهدیدات آسیب به اونها توسط حمله متقابل دشمن بود که با وجود دی اف 21 و متحرک بودنش این موضوع منتفی هست. بحثی که برای خود من جالب هست توانایی احتمالی سامانه باور در مقابله با این موشک هست، البته سرعت موشک دی اف 21 در فاز میانی 10 ماخ و در فاز ترمینال احتمالا 4-5 ماخ خواهد بود!

بله احتمال بالایی برای این مساله وجود داره، فقط میمونه که از نوع فعال باشه با غیرفعال.

یک «آرایه آنتن» در حقیقت عبارت است از سیستم تشعشعی که شامل چندین تشعشع کننده یا عنصر تکی است. این عناصر در یک آرایه در کنار هم قرار دارند که هریک در میدان القائی بقیه واقع می‌شوند. بنابراین بر روی هم اثر گذاشته و یک پرتو کلی ایجاد می‌کنند که به صورت جمع برداری تک تک پرتوها حاصل می‌شود. این رادارها تعداد زیادی المان فرستنده و گیرنده را در کنار یکدیگر دارند که هر یک از آنها در واقع یک رادار کوچک هستند که در مجموع با عملکرد هماهنگ قابلیت‌های ویژه رادارهای آرایه فازی نظیر توانایی شاسایی همزمان ده ها و حتی صدها هدف که در فواصل و ارتفاعات مختلفی در پهنه آسمان توزیع شده اند را بوجود می‌آورند. در این رادارها به جای گردش آنتن رادار، امواج به چرخش در می‌آیند. از مشخصات این گونه رادارها اسکن بسیار سریع محیط اطراف (در حد میلی ثانیه)، قابلیت هدایت چندین موشک به سمت هدف، مقاومت بالا علیه اقدامات ضد الکترونیک و کشف بسیار مشکل محل رادار توسط سیستم‌های الکترونیکی گیرنده و هشدار راداری است که در نمونه اکتیو این رادارها قادرند تا 1000 بار درثانیه تغییر فاز بدهند. این رادارها که قادرند پرتوهای انرژی رادار با پهنای متفاوت را در کسری از ثانیه در سطحی بسیار وسیع گسیل دهند، در برابر موشکهای کروز حساسیت خوبی دارند و در واقع در هر زمان می‌توانند پالس‌های راداری کوتاه، باریک و دقیقی ارسال کنند که کشف آنها بسیار مشکل است. تئوری آرایه فازی به طور وسیعی در کاربردهای نظامی، پزشکی، ارتباطات و غیره به کار گرفته می شود. در کاربرد های نظامی، این آنتن ها قادر به چرخش لوب اصلی پترن آنتن در زمان های بسیار کوتاه در حد چند نانو ثانیه بوده که امکان قفل بر روی تعداد بسیار زیادی از اهداف را فراهم می آورد. هر راداری که دارای یک آرایش منظم از المانهای ارسال و دریافت موج بر روی صفحه انتشار امواج خود باشد اصطلاحا آرایه ای نامیده می شود؛ با این تعریف آنتنی مانند شکل زیر هم یک آنتن آرایه ای است اما آرایه فازی نیست: https://en.wikipedia.org/wiki/File:SCR-270_Radar_Antenna2.jpg رادار AWG-9 نسل اولجنگنده اف 14 که آرایه ای هست ولی آرایه فازی نیست: https://en.wikipedia.org/wiki/File:F-14_Tomcat_radar_USSHM.JPG جهت مطالعه: یک نمونه رادار ارایه فازی: https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cape_Cod_Air_Station_-_HAER_MA-151-A_-_384568pu.jpg آنتن رادار اف 22 به عنوان یک رادار آرایه فازی فعال یا AESA: https://en.wikipedia.org/wiki/File:APG-77-1A.jpg از ویژگی‌های آنتن‌های آرایه فازی، امکان دستیابی به پترن‌های دایرکتیو (لوب اصلی باریک) و تغییر جهت لوب اصلی آنتن است؛ ویژگی‌ای که در رادارهایی که وقتی آنتن قادر به حرکت‌های مکانیکی نیست، امکان اسکن کردن محیط وسیعی را برای آن فراهم می‌آورد.

آرایه ای هست ولی آرایه فازی فکر نکنم.

بله ممنون. البته در مورد جنگنده ای مانند صاعقه یا کانسپتی مانند قاهر بحث نفوذ عمقی صد در صد منتفی هست؛ صاعقه در وهله اول یک جنگنده ی پشتیبانی نزدیک/ بمبر سبک و در وهله دوم یک رهگیر نقطه ای با برد محدود هست که وظیفه ی ایذایی در برابر هجوم بمب افکنهای دشمن بر عهده دارد. قاهر هم بنظر بیشتر اول برای رهگیری نقطه ای و سپس برای پشتیبانی نزدیک بکار خواهد رفت.

سلام جسارتا متن شما یه مقدار مفهوم نیست، آیا منظورتون اینه که 60 تا اف 5 یا قاهر توانایی مسدود کردن حمله 10 تا هواپیمای مهاجم در عمق 800 کیلومتری ایران را ندارند؟ اجازه بدید که با این صحبت شما مخالفت کنم، سوخو 30 (با اینکه نسبت به سوخو 27 پیشرفت خوبی در زمینه ساعات نت (نگهداری و تعمیرات) داشته) ساعات تعویض و تعمیر قطعات آن به نسبت جنگنده های غربی پایین می باشد و هزینه های نگداری آن در طول زمان نسبتا بالاست؛ به طوری که هزینه نگداری و تعمیرات 100 فروند سوخو 30 شاید با 300 فروند قاهر و 500 فروند صاعقه برابر باشد. ----------------------------------------------------------------------------------- یادش بخیر، این تاپیک را در شهریور سال 88 نوشتم، بنظرم الان مطالعه ی دوباره اش میتونه کمک کننده باشه:

سلام این دیش رادار صاعقه هست؟

سلام بخشیش بله و بخشیش هم خیر، ولی بحث ما در مورد عملکرد پاتریوت بود نه تاد، تاد سامانه ای تخصصی و ویژه ی واکنش به حملات بالستیکی است که البته تا زمان استقرار در عربستان هنوز زمان دارد.

سلام خیر، برای یک موشک ضد بالستیک تفاوت خاصی نمی کند (که دلایل فنی دارد)، علت اینکه ارتفاع درگیری کم بوده مربوط به سرعت پردازش هدف توسط رایانه سامانه و سپس سرعت واکنش عملی سامانه به تارگت لاک شده می باشد. نکته صد البته مهمتر، سرعت موشک بالستیک در فاز ترمینال می باشد. بله آنجا هم با کم کردن سرجنگی برد را افزایش دادند ولی نکته ای که عراقی ها بهش توجه نداشتند این بود که بدنه ی موشک اسکاد تحمل سرعت 6 یا 7 ماخی را که عارضش می شد نداشت و خیلی از «الحسین» و خصوصاً «العباس» ها در هوا بخاطر همین مساله منهدم میشدند و البته خیلی از همین موارد اشتباها به نام پاتریوت نوشته می شد.

فی النفسه زدن این موشکها شاهکاری برای سامانه پاتریوت نیست. موشکی که بردش حدود 500 کیلومتر بوده و با کاهش سرجنگی به 50 کیلوگرم(!) برد آن را به 800-900 کیلومتر رسانده اند، آنهم با سرجنگی سینگل و بدنه ی نسل قدیم (پر بازتاب راداری) که سرعت آن در فاز ترمینال بیش از 3 تا 3/5 ماخ نیست، حتی با سامانه های قدیمی تری هم قابل اسقاط است (نظیر مدلهای ارتقاء یافته هاوک). مهم این است که اولا پاتریوت چقدر این مهم را «درست» به انجام رسانده و ثانیا در برابر موشکهای با بدنه های کم بازتاب تر، بدنه های جدا شونده، سرهای جنگی چندگانه و از همه مهمتر، سرعت بالاتر چه خواهد کرد؟ ضمن اینکه در مواردی شاهد بودیم که موشک پاتریوت به بدنه ی موشک یمنی اصابت کرد ولی از انهدام سر جنگی عاجز موند و سر جنگی پس از انحراف از مسیر فرود آمده و منفجر شد که البته به دلیل کاهش شدید مواد منفجره و دوری از نقاط حساس طبیعتا نتوانست آسیبی به جایی برساند. در همین فیلمهایی که از اصابت پاتریوت به موشکهای یمنی منتشر شده مشخص هست که ارتفاع برخورد موشک پاتریوت به هدف خود نسبتا پایین است، یعنی اینکه زودتر از این نتوانسته هدف را شناسایی و طبیعتا با آن درگیر شود، حال اگر موشکی به سمت مثلا ریاض شلیک شود که دارای سرجنگی مولتایپل بوده و در ارتفاع بالاتری باز شود (که همینگونه هم هست) و احیانا یکی دوتا بازتاب دهنده و فریبنده قوی رادار هم در بین آنها باشد که تمام توجه سیستم راداری پاتریوت را متوجه خود کند و تمام موشکها معطوف به آنها شود و سرهای جنگی اصلی هم دارای پوشش جاذب رادار باشند، آنوقت نتیجه کاملا عکس چیزی خواهد شد که دیده ایم.

صرفاً جهت اطلاع دوستان، امروز اف 35 در ارتش اسراییل رسماً عملیاتی شد، چندی قبل هم در حال پرواز آزمایشی بر فراز لبنان بودند که ...

اصلا اصراری ندارم که عرایض من را بپذیرید، برخی چیزها را گذر زمان مشخص میکند.

من منظورم این عکس بود (سرجنگی سمت چپ) که قرار داده شده بود: و اینکه این سرجنگی سام 6 هست نه سام 2. در تصویر به اشتباه قید شده SA2 .

حالا سام 2 یا غیر اون، (البته این عکس سرجنگی یک موشک سام 6 هست) اما این سرجنگی مربوط به یک موشک زمین به هوا هست، چرا؟ از روی ابعاد و اندازه ترکشها. این ترکشها اندازه بهینه برای آسیب زدن به هواگردها هستند. این سرجنگی به هیچ عنوان سرجنگی یک موشک زمین به زمین نیست. اونهم خا-55 با اون کاربردی که براش تعریف شده. گول یکسری کذاب تلگرامی رو نخورید.

وقتی با گذشته مقایسه می کنیم همین 3 تا موشک هم که زده شده بسیار خوب هست. یه زمانی بود هواپیماهای اسراییلی میومدن تو ارتفاع پست و با بمبهای مارک تاسیسات سوری ها رو بمباران می کردند. بعدا (طی جنگ داخلی با تروریستها) با دریافت تجهیزات سخت افزاری جدید از روسها و خصوصا دریافت کمکهای انسانی و نرم افزاری از ایران که منجر به بهسازی و بهینه سازی سامانه های قدیمی ارتش اسراییل شد کار به جایی رسید که پرنده های اسراییل در آسمان سوریه مورد تهدید قرار می گرفتند و حتی در راه بازگشت و بر فراز خاک سرزمینهای اشغالی هم در تهدید بودند ( اون اف 15 که توسط اس 200 بر فراز خاک سرزمینهای اشغالی آسیب دید ولی تونست فرود بیاد که یادتونه). لذا اقدام اسراییلی ها محدود شد به موشک پراکنی از آسمان لبنان و جولان اشغالی، که اون هم هزینه بسیار بالایی از نظر مالی براشون داره. حتی موردی داشتیم که هواپیمای «جدید» اسراییلی ها بر فراز آسمان لبنان در کمند ترکشهای موشک سامانه اس 200 مدرن شده سوری ها بدست مستشاران ایرانی قرار گرفت و مجبور به فرود اضطراری شد (اسراییلی ها اعلام کردند که این هواپیما با لک لک(!) برخورد کرده است!) حالا اسراییلی ها با احتیاط زیاد و از فاصله دورتر اقدام به شلیک موشکها می کنند که نتیجه ای جز رویت زودتر موشکهاشون برای رادارها رو نداره. در نتیجه، هشیاری و آمادگی بیشتر برای پدافند سوریها بدست میاد. در واقع اسراییلی ها بدست خودشون دارن مثل یه مانور با شرایط جنگی برای سوری ها شبیه سازی میکنند و این بهترین تمرین برای سیستم پدافندی سوری هاست، هرچند اشکالاتی هم که در سیستم سوری ها وجود دارد کم نیست.