خیر ندارند تا جایی که در منابع هست موشک فاقد جستجوگر مستقل هست   حداکثر سرعت موشک 900 متر برثانیه و وزنش در زمان پرتاب حدود 30 کیلوگرم هست   موشک دو مرحله ای هست که مرحله اول بوستر یا شتاب دهنده است که پس از رساندن موشک به سرعت معین از اون جدا میشه و در نهایت مرحله دوم که مثل یک دارت هست به سمت هدف میره   این موشک تا 52 جی رو تحمل میکنه که البته مشخصا برای مرحله دوم و بخش اصلی موشک هست  

به نام خداوند جان و خرد با سلام پروژه پهپاد القدس در اواخر سال 1999 یا اوایل سال 2000 میلادی کلید خورد ، هنگامی که دکتر عماد عبد اللطیف پیشنهادی جهت ساخت یک پهپاد جدید به مسئول دایره تحقیقات صنایع نظامی عراق ارائه داد ، پیشنهادی که به ادعای وی ساخت پهپادی برتر از پروژه های در حال اجرای صنایع ابن فرناس را شامل میشد. این مسئله توسط وزیر صنایع نظامی عراق و مسئول اصلی پروژه پهپادی این کشور عبدالتواب عبدالله ملا حویش نیز به تایید رسید. دکتر عماد عبداللطیف در سال 1997 بازنشسته شده و از پروژه پهپادی عراق کنار گذاشته شده بود اما با پیشنهاد ارائه شده از سوی وی و نیاز عراق به حضور وی در پروژه های پهپادی ، در نهایت صنایع نظامی عراق در سال 1999 وی را از حالت بازنشستگی خارج کرده و دوباره به همکاری در پروژه های پهپادی عراق فراخواند. پس از بازنشستگی دکتر عماد شماری از پروژه های پهپادی عراق از جمله ساخت پهپاد های کوچک متوقف شده بودند که با همکاری مجدد او برخی از این پروژه ها دوباره کلید خوردند. به گفته وزیر صنایع نظامی عراق (حویش) ، همزمان با ارائه طرح پیشنهادی دکتر عماد برای ساخت و توسعه پهپاد های جدید ، صنایع نظامی این کشور طرح هایی شامل ساخت دو نوع پهپاد با قابلیت حمل 30 و 100 کیلوگرم محموله از نوع ارتباطی و اخلالگر را در دست اجرا داشته اند. این مسئله توسط یک مقام ارشد مسئول در پروژه های پهپادی عراق نیز به تایید رسیده است. برنامه توسعه پهپادی که عراق با همکاری دکتر عماد در دست اجرا داشت در نهایت به دلیل حمله ائتلاف به این کشور بدون حصول کامل به اهداف از پیش تعیین شده ، خاتمه یافت. به گزارش حویش ، صدام حسین به جهت پیگری سیاست موسوم به "دست بلند" ، ساخت پهپادی با مداومت پروازی 24 ساعته و برد 2500 کیلومتر را در نظر داشت تا به این صورت علاوه بر امکان تهاجم پهپادی در عمق خاک دشمن ، با پهپاد های موجود در منطقه خصوصا پهپاد های با مداوت پروازی بالای اسرائیل رقابت کند. این مسئل (خواست صدام برای ساخت پهپاد برد بلند و با مداومت پروازی بالا) توسط دکتر عماد نیز تایید شده است. با اینحال هیچ مدرک مستقیمی در اثباب ارتباط پروژه پهپاد برد بلند و مداومت پروازی بالای مد نظر مقامات عراقی با پروژه پهپاد القدس وجود ندارد و بهترین منبع در مورد اهداف اصلی این پروژه و عملکرد مد نظر از پهپاد حاصل از آن ، یادداشتی از معاونت صنایع نظامی عراق به وزیر صنایع نظامی (حویش) در سال 2002 است که تنها نشان از دستور وزیر برای افزایش مداومت پروازی پهپاد تا میزان 4 ساعت دارد که این مسئله با آنچکه مقامات ارشد عراق همچون صدام مد نظر داشتند فاصله بسیاری دارد. سیاست دست بلند صدام در نتیجه ناتوانی عراق برای خرید جنگنده و بمب افکن های جدید و در نتیجه آن ناتوانی عراق برای مقابله با توان هوایی و پدافندی دشمنانش بود در نتیجه نگاه عراقی ها به توسعه سیستم های موشکی و پس از آن پرنده های بدون سرنشین جلب شد و برهمین اساس عراقی ها تمام تلاش خود را در جهت تامین تجهیزات (به صورت داخلی و خارجی) برای شروع و توسعه پروژه های پهپادی و موشکی داخلی به کار بستند. اولین نمونه پهپاد القدس با نام قدس 1 با طول بدنه 5 الی 6 متر و طول بال 10 الی 14 متر ساخته شد. بنا برگزارش یکی از منابع اطلاعاتی ، اولین نمونه های پهپاد القدس با در نظر گرفتن ویژگی اختفای راداری ساخته شده بودند با اینحال با توجه به گفته مقامات عراقی این قابلیت از جمله اهداف اصلی پروژه نبوده. تصاویری که بعد ها توسط گروه بازرسان بین المللی از نمونه های پهپاد القدس گرفته شد ، مشخص ساخت که این پهپاد از جهت طراحی چند وجهی صفحات بدنه به بمب افکن های رادارگریز اف 117 آمریکایی شباهت هایی دارد که به احتمال زیاد جهت کاهش سطح مقطع راداری و ایجاد قابلیت پنهانکاری برای پرنده است. به جهت مشکل تامین قطعات و سیستم های هدایتی خودکار ، در ابتدا قرار بود نمونه اولیه پهپاد القدس به صورت سرنشین دار ساخته شود. این مدل سرنشین دار از پیشرانه جت برخوردار میبود. با اینحال به جهت بروز مشکلات مختلف خصوصا در تامین پیشران جت مناسب ، دکتر عماد مسئول اصلی پروژه مجبور به کنار گذاشتن این طرح شده و نمونه آزمایشی سرنشین دار و دارای پیشران جت القدس هیچ گاه ساخته نشد. مشکل ساخت نمونه اولیه پهپاد قدس صرفا به تامین تجهیزات و سیستم های مورد نیاز پهپاد ختم نمیشد و عراقی ها در برخی امکانات لازم جهت طراحی و تست پهپاد همچون تونل باد و ......... نیز دچار مشکل و کمبود بودند. برای رفع این مشکلات ، دکتر عماد نسبت به نمونه سازی نسخه کوچکتری از پهپاد برای انجام آزمایشات ایرودینامیکی اقدام کرد. بنا بر گزارش یکی از مسئولین پروژه ، در حدود 10 نمونه در مقایس کوچک جهت انجام تست ها و رفع نواقص طراحی ساخته شد. به گفته این مقام مسئول ، دکتر عماد همچنین به دنبال طراحی و توسعه پهپادی کوچک جهت رقابت با پهپاد شناسایی ابن فرناس المسیره 20 نیز بوده است. بنا به گزارش گروه بازرسی سازمان ملل متحد ، دکتر عماد هرگز مسئولین ارشد پروژه را از تصمیم خود برای رها کردن توسعه پهپاد بزرگ و تمرکز بر روی ساخت پهپاد کوچک به جای آن آگاه نکرده و این حرکت را با تصمیم شخصی خود دنبال کرده است. مدلی از پهپاد کوچک مد نظر دکتر عماد با نام RPV-20a در بازرسی گروه بین المللی از صنایع ابن فرناس در اوایل سال 2003 (پیش از حمله به این کشور) مشاهده شد که نشان از پیشرفت پروژه مدل نظر عماد دارد (جایگزینی طرح پهپاد بزرگ با یک پهپاد کوچک). با وجود نظر دکتر عماد بر ساخت پهپاد کوچک ، وزیر صنایع عراق و معاون او تا اوایل سال 2003 و تشکیل جلسه بازبینی و مرور پروژه ، بر این باور بودند که دکتر عماد کار بر روی طراحی و توسعه پهپاد بزرگ با قابلیت حمل محموله سنگین را دنبال کرده است. پس از برگزاری جلسه بازبینی و مرور پروژه ، دکتر عماد در نهایت به دلیل هدر دادن بودجه پروژه ، استخدام افراد بدون مجوز وزارت صنایع نظامی و دنبال کردن پروژه ای فرعی و غیر مصوب (پهپاد کوچک و رقیب المسیره 20) مورد توبیخ قرار گرفت. به گفته حویش ، علاوه بر پروژه پهپاد بزرگ ، در مورد نتیجه کار ساخت پهپاد کوچک و رقیب المسیره 20 نیز دکتر عماد مورد سوال و پرسش قرار گرفته است. به گفته حویش ، وی در حدود 30 روز به دکتر عماد فرصت داده تا به نتیجه مشخصی از پروژه براساس اهداف از پیش تعیین شده دست یابد یا در غیر اینصورت پروژه خاتمه داده میشود. در مجموعه هشت نمونه اولیه در مقیاش کوچکتر از پهپاد RPV-20a (پهپاد کوچک مد نظر دکتر عماد) با طول بال های 4.8 متر و با قابلیت حمل محموله 15 کیلوگرمی به ساخت رسیدند. حداکثر وزن این پهپاد ها 70 کیلوگرم و پیشرانه آن ها از نوع پیستونی دو سیلندر 9 اسب بخاری با حجم 100 سی سی بود. اولین پرواز آزمایشی نمونه های مقایس کوچک در ماه آوریل یا مه سال 2000 صورت گرفت. دو نمونه ابتدایی دارای ارابه فرود بوده و فرود و برخاست آن ها از طریق باند صورت میگرفت در حالی که نمونه های بعدی به سیستم پرتابگر خودروسوار و بازیابی با چتر مجهز بودند. یکی از مقامات بلند پایه صنایع ابن فرناس گزارش داده که نمونه های مقایس کوچک از قدس 1 تا قدس 8 نامگذاری شده بودند.این مقام همچنین از وجود پهپاد قدس 1 دارای پیشران جت که برخی منابع از آن صحبت کرده اند ابراز بی اطلاعی کرده. با وجود هشت نمونه اولیه از پهپاد قدس ، مدل نهمی از آن وجود ندارد با اینحال نمونه دهم با نام قدس 10 یا RPV-30a ساخته شد. در نوامبر سال 2002 دکتر عماد کار بر روی توسعه پهپاد قدس 10 یا RPV-30a را آغاز کرد (احتمالا پس از انتقال و پیوستن به صنایع ابن فرناس). این پهپاد با طول بال 7.22 متر و حداکثر وزن برخاست 130 کیلوگرم از ترکیب دو پیشران به صورت pusher/puller (یک پیشران در عقب و یک پیشران در جلو) بهره میبرد. به منظور سهولت و تسریع روند ساخت این هواپیما ، بدنه آن از تغییر مخزن سوخت اضافی هواپیمای L-29 ساخته شد. این پرنده تنها یکبار و آن هم در 13 ژانویه سال 2003 پرواز کرد. برخاست این پهپاد از طریق پرتابگر صورت میگرفت با اینحال فرود آن از طریق اسکید یا ارابه فرود بر روی باند انجام میشد. به گفته یکی از مهندسان صنایع ابن فرناس ، انگیزه دکتر عماد در توسعه پهپاد قدس 10 ، پیشی گرفتن از پهپاد المسیره 20 بود پهپادی که در ماه ژوئن سال 2002 در طی پرواز نمایشی مسافتی 500 کیلومتری را طی کرده بود.به گفته وی ، دکتر عماد ادعا میکرد که ساختار سبکتر بدنه RPV-30a برد بیشتری را برای آن فراهم کرده و مداومت پروازی آن را از 4 ساعت مد نظر در پروژه به 6 ساعت افزایش میدهد. هر دو نمونه اولیه پهپاد قدس (پهپاد بزرگ مورد نظر مسئولین عراقی و هم پهپاد کوچکتر مورد نظر دکتر عماد) در ابتدا مجهز به پیشران میکروجت در نظر گرفته شده بودند. در حقیقت تلاش های اولیه پروژه پهپادی القدس هم در جهت ساخت پهپاد جت با قابلیت تامین الزامات حمل محموله و برد پروازی بود. این تلاش ها در ابتدا با توسعه استارترهای پیشران جت مورد استفاده در جنگنده های سوخو و میگ صورت گرفت اما به جهت مصرف سوخت بالای این استارترهای توربینی ، استفاده از آن ها منتفی شد. دومین گزینه عراق استفاده از پیشرانه میکروجت پهپاد های Mirach-100 بود ، پهپاد هایی که عراق در طول دهه 90 از ایتالیا خریداری کرده بود. گزینه دوم نیز در نهایت از پروژه القدس کنار گذاشته شد و پهپاد های قدس با پیشران پیستونی به ساخت رسیدند. حویش وزیر وقت صنایع نظامی عراق که خود پیشتر از مهندسین صنایع ابن فرناس بود از ماموریت های الکترونیکی در نظر گرفته شده برای پهپادهای قدس سخن گفته است. به گفته وی ماموریت های الکترونیکی این پهپاد شامل جهت یابی و رهگیری سیگنال ها ، استفاده به عنوان رله ارتباطی ، اخلال در ارتباطات و تجهیزات راداری بوده است. البته مسئله ای که میبایست در اینجا مورد توجه قرار گیرد علاوه بر توانایی پهپاد در حمله محموله ، توانایی تامین برق سامانه های مورد اشاره خصوصا سامانه های جنگ الکترونیک است که خود نیازمند بهره گیری از تجهیزات با ابعاد و وزن قابل توجه است. بنا بر گزارش گروه بازرسی عراق (ISG) که در مورد محموله پهپاد قدس و ماموریت آن است ، هر چند هیچ مدرکی در اثبات استفاده از پهپاد القدس برای حمل و پخش مواد ممنوعه شیمیایی و میکروبی موجود نیست ، با اینحال این پهپاد به صورت ذاتی از قابلیت حمل محموله های شیمیایی (در نسخه دارای قابلیت حمل 100 کیلوگرمی) و بیولوژیکی (در هر دو نسخه دارای قابلیت حمل 30 و 100 کیلوگرمی) برخوردار بوده و تنها مانع این مسئله خواست مقامات و متخصصین عراقی بوده است. پهپاد های قدس چه از نظر وزن محموله چه از نظر برد ، برخورداری از سیستم پرواز قابل برنامه ریزی و ............. توانایی استفاده به عنوان پلتفرم پخش مواد نامتعارف را داشته و تنها گزینه لازم برای آن نصب یک مکانیزم پخش مناسب بوده. البته بنا بر گزارش گروه بازرسی عراق هیچ شواهدی از سفارش مکانیزم های پخش کننده مواد شیمیایی یا بیولوژیکی جهت نصب بر روی پهپاد قدس نیز موجود نیست ، در نتیجه میتوان این پهپاد را در همان کاربرهای مورد اشاره مقامات عراقی در نظر گرفت. مترجم : سینا نوریخانی هرگونه برداشت از این مطلب صرفا با ذکر نام وبسایت میلیتاری به عنوان منبع مجاز است

به نام خدا          

  چنین چیزی نیست   در حقیقت اساس تکنولوژی زرهی کره تکنولوژی امریکایی هست (سال ها پیش) که شامل تانک K1 میشه مابقی تانک ها (مثل K1A1 و ......) توسعه داخلی این کشور و از طریق تکنولوژی های به دست امده اون هست خصوصا تانک بسیار پیشرفته K2 که تکنولوژی های توسعه داده شده توسط کره جنوبی هست     به هیچ وجه ذوالفقار پروژه تشریفاتی نبود ، اهدافی داشت که بهش نرسید   در مورد اون تانکی که فرمودید هم هر وقت رونمایی شد در موردش صحبت میکنیم

  حرکت جالبی کردن   چند مورد دیگه اضافه میشد مثل افزودن حفاظت به خودرو و بزرگتر کردن گارد جلویی توپ برای محفوظ بودن خدمه پشت توپ   برای افزایش تحرک توپ D-30 حرکت جالبیه ولی خوب  ما پلتفرمش رو نداریم (یعنی مشابه عراق از وانت های گردن کلفت امریکایی با شاسی های قوی برخوردار نیستیم)

  درسته که مشکلات زیاده ولی خوب امیدوار باشید به تغییر (حالا صرفا منظورم تی 90 نیست)   اون گزینه ای که فرمودید هم گزینه خوبی هست برای ما و سبک نبرد هایی که مورد علاقه ما هست

دوستانی که میفرمایند ذوالفقار و تاکید دارن روی کار ملی و البته این نظر مورد احترام بنده هست چون مشخصا از عشق و علاقه به ایرانه  (من بدبینانه نگاه نمیکنم و نظرم این هست)   این رو در نظر بگیرید که ذوالفقار یک طرح محدود از یک ارگانی به اسم جهاد خودکفایی ارتش هست که توانایی محدودی داره ، این ذوالفقار هم به صورت کارگاهی و با برداشتن تجهیزات از این تانک و آن تانک (مثل بارگذار و توپ تی 72 و .......)  به صورت نمونه ساخته شده ، تانکی نیست که نیازهای فعلی ما رو تامین بکنه مشخصا با توجه به ویژگی هایی که از اون گفته شده و میدانیم و میدانید   فکر ساخت تانکی مثل لئوپارد و آبرامز و ارماتا و امثالهم توسط ایران رو از سرتون بیرون کنید دلایل متعدد هست یکی نبود دانش فنی و تکنولوژی هست   ما نیاز به یک شریک تکنولوژیکی داریم که حاضر باشه فناوری روزش رو به ما منتقل بکنه یک چیزی مثل کره جنوبی برای ترکیه که نداریم ، سطح روابط ما با روسیه رو دوستان بهتر از بنده میدانند و اینکه این کشور حاضر نیست تکنولوژی که خودش هنوز عملیاتی نکرده رو به ما بفروشه   در مرحله بعد نیاز به یک حرکت ملی هست با یک سرمایه گذاری مشخص و سنگین ، نیاز به بازسازی ، تجهیز و ساماندهی یکسری صنایع دفاعی هست تا بتونن از طرح تولید شده تولید انبوه بکنن الان شما این کار رو از کدوم صنایع انتظار دارید؟ صنایع شهید کلاهدوز که در نهایت در کار تعمیرات زرهی و نمونه سازی هست؟ یا صنایع بنی هاشم درود که الان به جای زرهی رفته در کارهایی مثل ساخت تجهیزات بنادر (ضربه گیرهای اسکله و ........) و امثالهم؟ صنایعی که بخشی از تجهیزات مهم تولید زرهی شامل ماشین آلات برش و تراش رو بعد از مونتاژ تی 72 به مزایده گذاشت و فروخت؟؟؟   ما مدیریت نداریم اگر هم باشه در ضعیف ترین سطح هست و این چیزی نیست که من و شما ندانیم ، ما برای به ثمر رساندن پروژه زرهی داخلی در ابتدا نیاز داریم یک طرح کامل و منطبق بر نیاز ها رو نمونه سازی و آزمایش کنیم که مشخصا این طرح ذوالفقار نمیتونه باشه ، کل زور جهاد خودکفایی با کمک گرفتن از بخش هایی از وزارت دفاع (برای سیستم هایی مثل کنترل آتش) چیزی هست که ما داریم با نام ذوالفقار 3 میبینیم ، تلاش بدی نیست ولی کافی نیست پاسخگو نیست   در حال حاضر شرایط زرهی ما وخیمه و رسما در برخی بخش ها وضعیتمون از کشورهای وامانده ای مثل افغانستان و عراق هم بدتر شده ، یک مثال میزنم الان مرزبانی افغانستان امرپ های امریکایی تحویل گرفته چند وقت پیش هم مراسمش بود حالا مقایسه کنید با وضعیت مرزبانی ما یا عراق که ده ها دستگاه هاموی از نوع زره پوش داره حالا امرپ هایی که خریده به کنار   در شرایط فعلی که نیروی زمینی ما مجبور هست ام 47 رو عملیاتی نگه داره ما نیاز داریم یک حرکت اساسی در یک زمان مشخص انجام بدیم ، اینکه ذوالفقار به نتیجه مشخصی برسه ، به مرحله ای برسه که بتونه رقابت کنه با تانک های روز و تولید انبوه بشه (مثلا 400 الی 600 دستگاه)  با شرایطی که الان ما داریم و برخی از مواردش رو عرض کردم شاید 10 سال طول بکشه (در یک  حالت خوش بینانه) و این در شرایطی هست که نیاز ما حداقل برای 3 تا 5 سال آینده فوریت داره. مونتاژ تانک های تی 72 که خیلی از بخش هاش (عمده بخش ها) از روسیه به صورت کیت امد چندین سال طول کشید حالا حساب کنید ما تمامی بخش های تانک رو باید خودمون بریم دنبالش   خواهشا نیاید بگید ما فلان تکنولوژی (مثلا راداری یا موشکی) رو داریم و از این دست حرف ها پس زرهی هم کاری نداره! هر بخشی سختی ها و گلوگاه های خودش رو داره و صد البته تولید علم روی کاغذ خیلی سخت نیست مهم به مرحله عملیاتی رساندن اون علم هست و ارائه یک محصولی که حاصل اون علم هست ، برای تولید زیرساخت میخوایم ، پول میخوایم ، مدیریت میخوایم و هزار مسئله دیگه   ما همه تکنولوژی های عالم بشری رو بر روی کاغذ در اختیار داشته باشیم اگر نتونیم به مرحله عملیاتی برسانیم چه سودی داره؟ چه ارزشی داره؟ و چه گره ای رو باز میکنه از کار ما؟   ولی اگر بخوایم خرید خارجی داشته باشیم تنها یک چیز میخوایم یک هیئت خرید دلسوز و باسواد   تانک تی 90 همون تی 72 نیست (در امتداد تی 72 هست ولی همان تی 72 نیست) خصوصا اون مدلی که بنده عرض کردم (T-90MS) کافیه جستجویی انجام بدید ، باید به اندازه توان و با در نظر گرفتن شرایط شما خواسته خودتون رو مطرح کنید اینکه ما خرید رو بی خیال باشیم تا شاید یک وقتی لئوپارد 2A7 بسازیم باید عرض کنم این وقت هیچ موقع نمیاد با شرایطی که از ایران میدانیم و میدانید من قصد سیاه نمایی ندارم و مسائلی رو مطرح میکنم که همه ما به نحوه مختلف دیدیم در این کشور   تانک تی 90 نمره اش 100 نیست و همه هم این رو میدانیم ولی میتونه 60 باشه! شما اگر تانکی با نمره صد میخوای باید بری دنبال لئوپارد 2A7 که هزار سالش هم بهت نمیدن حتی اگر تحریم نباشی (تحریم نانوشته شدیم ما از طرف غرب حتی اگر از طرف سازمان ملل هم تحریم نباشیم این دیگه توضیح واضحات هست و برکسی پوشیده نیست)   الان برای زرهی ما که شاید از 100 نمره اش 20 هم نباشه تانکی مثل تی 90 هم میتونه تحولی باشه البته تی 90 در مدلی پیشرفته و به روز  مثل مدل ام اس!   اینکه ما خرید خارجی داشته باشیم هیچ تضاد و تناقضی با حرکت داخلی نداره! یک نمونه روسیه غول کشتی سازی رفت از فرانسه ناو بالگرد بر خرید خوب این یعنی روسیه توان داخلیش رو نادیده گرفت؟ مشخصا خیر   به خرید خارجی به چشم یک تکمیل کننده باید نگاه بشه هم از طرف ما هم از طرف مسئولین نه یک نقطه تضاد با کار داخلی ، خصوصا که الان کار داخلی ما به صورت بعضا ضعیفی نمود پیدا کرده و ما داریم در ذوالفقار اون رو میبینیم پروژه ای که سال ها ادامه داشته و به هیچ نتیجه عملیاتی ختم نشده   الان که جناب پوردستان حرف از خرید تی 90 میزنن دقیقا به دلیل ناامیدی از پروژه های داخلی هست.شک نکنید اگر ما یک پروژه داخلی مناسب داشتیم یا ذوالفقار تانک به روز و قابل رقابتی بود نه تنها ارتش بلکه ممکن بود سپاه هم تمایل نشان بده به تولیدش ولی مشخصا نیست یکی از دلایلی که ما رفتیم به دنبال خرید خارجی یکی از دلایلی که ما چشممون به زرهی روسیه هست همینه که پروژه های داخلی ثمر مورد نظر رو نداشته! بله ذوالفقار 3 ساخته شده در چند نمونه ولی خوب آیا عملیاتی شده؟ خیر          یا با تانک های روز قابل رقابت هست؟ خیر و هزار مسئله دیگه که جواب اکثر اون ها منفی هست   اگر ذوالفقار 3 طرح مطلوبی بود و کارایی های مد نظر رو داشت و مهمتر اینکه ما امکان تولید انبوهش رو داشتیم آیا مسئولین ما بیمار بودن که حرف از خرید تی 90 بزنن؟؟؟ قطعا خیر قطعا حرف از تولید ذوالفقار میزدن که البته پیشتر هم چند مورد زدن ولی در نهایت با مشخص شدن وضعیت ذوالفقار شاهد صحبت های جدید ایشان هستیم که خرید تی 90 هست

  1- عدم حصول به نتایج قابل قبول و از پیش تعیین شده از جمله حداقل برد 150 کیلومتری ، اینکه چرا شکست حاصل شد هم مرتبط با محدودیت در توان فنی و تکنولوژیکی عراق هست 2- پهپاد های ساخت عراق در جنگ با ایران حضوری نداشتن پس از اون هم استفاده چقابل توجهی ازشون نشد (جز یک یا دو مورد گزارش تایید نشده از استفاده شناسایی و یک گزارش از استفاده پهپاد به عنوان هدف پروازی گمراه کننده در جنگ با ائتلاف که این هم تایید شده نیست)   انشالله در روز های آینده تاپیک یا تاپیک هایی در معرفی پهپاد های عراقی ایجاد میشه

  ببنید صرف نظر از برخی مسائل که به جز مقایسه فنی دو تانک در خرید اونها مطرح هست بستگی داره که شما کدام مدل از تی 90 رو با کدام مدل از اپلوت مقایسه کنید   جدیدترین مدل تانک تی 84 اوپلوت تانک اوپلوت ام (Oplot-M) هست که این تانک از جهاتی به تانک T-90S برتری داره و انتخاب بهتری هست   http://www.military-today.com/tanks/oplot_m.htm   ولی اگر انتخاب بین T-90MS و Oplot-M باشه خوب طبعا برتری با T-90MS هست   --------   در مورد چین یکسری محصولات مثل MBT-3000 هست که قابل بررسی هستند ولی خوب گزینه چندان جالبی نیست و حرف چندانی در برابر تانکی مثل T-90MS برای گفتن نداره در بهترین حالت چین یک کپی کار در عرصه زرهی سنگین هست و اجزای مختلفی که در تانک هاش استفاده میکنه و حتی برخی اصول طراحی برگرفته از تانک های روسی هستند ، بهتره ما به دنبال خرید از کشوری بریم که خودش صاحب سبک هست مثل روسیه   http://www.military.ir/forums/topic/24128-mbt-3000-%D8%AA%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AE%D9%84%D9%82/   چین میتونه نیاز ما به پلتفرم های چرخ دار چند منظوره و با کاربری گسترده رو حل کنه و در این بخش هم قوی کار کرده و طرح های مستقلی هم داده. پلتفرم های چند منظوره چین میتونه ما رو از این وضعیت افتضاحی که در زمینه پلتفرم های چرخ دار زرهی داریم (در اختیار داشتن بی تی آر 60  از رده خارج) بیرون بیاره (البته اگر اسم اون چیزی که الان درش هستیم وضعیت باشه اصلا)، پلتفرم هایی مثل تایپ 07   http://www.military.ir/forums/topic/24820-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D8%B1%D9%87%DB%8C-%DA%86%D8%B1%D8%AE-%D8%AF%D8%A7%D8%B1/

تشکر دوست عزیز که اطلاعات جدید در اختیار قرار دادید اطلاعات بنده در مورد سیستم حفاظت فعال امریکا همانطور که فرمودید چندان به روز نبود   اما در مورد این مسئله :     مشکل از اون جایی هست که امریکا یک نمونه از تروفی رو میخواست روی ادوات خودتش نصب بکنه در حالی که تروفی در چندین نمونه برای کلاس های مختلف خودروهای زرهی و نظامی ارائه شده   در  زمینه پیچیدگی هم طبعا این سامانه ها پیچیدگی دارند چه انواع روسی چه آلمانی چه اسرائیلی و  چه سوئدی (ساخت ساب) هر کدام به نحوی پیچیدگی دارند   در نهایت همون مسئله که شما عنوان کردید مطرح میشه سطح فوق العاده بالای انتظار امریکایی ها از یک سامانه حفاظت فعال!

  اتفاقا میشه رساند و این صحبتی نیست که ناشی از تفکرات بنده باشه و کار عینی در این مورد صورت گرفته ، ضمن اینکه فراموش نکنیم تانک تی ۹۰ در حقیقت نمونه ارتقا یافته و توسعه یافته ای از تی ۷۲ هست و در ابتدا هم تی 72 نام گذاری شده بود و بعد ها به دلایلی این مسئله تغییر کرد   تانک M-84AB1 که نسخه ارتقا یافته ای از تانک M-84 (نسخه تولید تحت لیسانس از تی ۷۲) هست در حقیقت از شماری از اجزای استاندارد تانک تی ۹۰ برخوردار هست و قابلیت های نزدیکی به تی ۹۰ داره     http://www.military-today.com/tanks/m84ab1.htm   تانک هایی مثل (T-72 B(M یا  T-72B3 هم از برخی اجزای تانک تی ۹۰ (همچون زره کنتاکت ۵) یا اجزای با قابلیت های مشابه برخوردار هستند و از خیلی جهات از جمله حفاظت به تی ۹۰ شباهت بسیار زیادی دارن (حالا اگر نگیم کاملا منطبق هستند)   -------------   باز هم تکرار میکنم قدم نخست پیش از هر گونه خرید تجهیزات جدید میبایست ارتقای تجهیزات فعلی تا سطح قابل قبول و سر و سامان دادن وضعیت موجود باشه   الان تمامی تجهیزا زرهی سنگین ما نیاز به ارتقا دارند ، از چیفتن ها تا تی 72 که ارتقای این تانک ها هم یک حرکت همه جانبه هست یعنی باید در سه بخش اصلی حفاظت ، تحرک و قدرت آتش (که خودش چند تا فاکتور زیر  مجموعه داره مثل دقت اتش) کار صورت بگیره مرحله بعد یک خرید حساب شده هست که همانطور که پیشتر عرض کردم میتونه t-90MS باشه   حالا در کنار زرهی سنگین میبایست کارهایی در ارتقای زرهی سبک و نیمه سنگین هم گرفته بشه مثلا ارتقای بی ام پی 1 و 2 ، بهبود حفاظت و نصب ماژول های رزمی نسل جدید بر روی اینها و ............ ما بهترین تانک رو داشته باشیم ولی وقتی یک خودروی رزمی مناسب پشتیبانش نباشه چه سودی داره؟

جناب پوردستان فرمودند خرید تی 90 من میگم در ابتدا ارتقای ناوگان موجود ، قدم اول باید ارتقا و نوسازی تجهیزات موجود باشه ، اینکه به جای ارتقای تجهیزات موجود حرف از خرید میزنن نشان از این هست که نگاه درستی وجود نداره   تانک های تی 72 ما از جهت استاندارد هایی که در حال حاضر برای این تانک ایضا در کشور سازنده (روسیه) تعریف شده از رده خارج هستند و قابلیت های محدودی دارند   یک گزینه میتونه ارتقای تی 72 های موجود به استاندارد تی 90 باشه تا حداقل از بعد حفاظت ، قابلیت های نظارتی و دقت آتش وضعیت بهتر بشه   در حال حاضر برای خرید تی 90 دو گزینه هست تی 90 مدل S و نمونه مدرنیزه شده اون که تحت نام MS شناخته میشه (در برخی منابع SM هم گفتن)   تی 90 تانکی با طراحی و بعضا تکنولوژی دهه نود میلادی هست ، طراحی و تکنولوژی خیلی از بخش های اون برای حدودا 25 سال پیش هست   با توجه به شرایطی که کشور ما داره و البته وضعیتی که نیروهای مسلح ما دارند (که میدانید و میدانیم) و بعضا از یک وسیله به مراتب بیش تر از عمر عملیاتی تعریف شده اش استفاده میکنن خرید مدل اس این تانک یک حرکت نابخردانه هست   در بهترین حالت این تانک ها پنج تا هفت سال دیگه تحویل میشن (با توجه به محدودیت هایی که میدانید و میدانیم) و در صورتی که ما مثلا تی 90 اس بخریم این یعنی ما تانکی رو در اختیار خواهیم داشت که از نظر تکنولوژی و طراحی برای 25 الی 30 سال پیش هست و پاسخگوی خیلی از الزامات ما نیست (طراحی مدل های اولیه تی 90 و پیش نمونه های آزمایشی که اثباتگر فناوری این تانک بودن برای اواخر دهه هشتاد هست حتی)   چرا روس ها به دنبال آرماتا رفتن؟ مشخصا چون تی 90 دیگه پاسخگوی الزامات و نیاز ها نیست وگرنه بیمار نبودن که این همه هزینه کنن برای طراحی و توسعه یک پلتفرم جدید و میلیارد ها هم باید هزینه کنن برای تولیدش   تانک های روسی هم با توجه به یکسری محدودیت های طراحی ، سقف ارتقای مشخصی دارن و تی 90 مثل آبرامز یا لئوپارد 2 نیست که یک مدل اولیه عملیاتی بشه و بعدش هر دو سال یک مدل جدید ازش بیرون بیاد و عملیاتی بشه با قابلیت های متفاوت   در نهایت اوج تانک تی 90 مدل MS هست که بالاترین ویژگی هایی رو که تی 90 میتونه ارائه بکنه رو ارائه کرده ولی خوب در نهایت بازم ارتش روسیه به دنبال آرماتا رفته   بهترین انتخاب از روسیه برای ما T-90MS هست یک مدل صادراتی قابل ارائه که امکان تولید و تحویل انبوهش هست   فکر خرید ارماتا و امثالهم رو از سرتون بیرون کنید چون روابط ما با روس ها در سطحی نیست که تکنولوژی روز اونم چیزی رو که هنوز خودشون عملیاتی نکردن به ما بفروشن   یک مسئله دیگه رو مورد توجه قرار بدید اینکه صرف خرید یک سلاح مطرح نیست مسائلی مثل آموزش ، نگهداری و ............ هم هست   الان همین T-90MS با وجود اینکه بخش مهمی از زرهی ما شرقی هست همچنان نیاز به اموزش های گسترده و جدید خدمه داره ، سطح بالاتر و بهتری از نگهداری رو نسبت به تی 72 طلب میکنه و ...........   البته ما در کنار این تانک به یک زنجیره زرهی متناسبش هم نیاز داریم یعنی خودروی رزمی بی ام پی 3 یا نسخه های ارتقا یافته بی ام پی 2 ، نفربرهای بی تی آر 80 و 90 و ............................... در غیر اینصورت وجود این تانک به تنهایی حرکت قابل توجهی در زرهی ما نخواهد بود   تانکی مثل آرماتا مفهومی هست که نیروهای مسلح ما از درکش عاجز هستند T-14 ارماتا یک زنجیره رزمی-زرهی نوین از خودروهایی مثل T-15 ، بومرنگ و کورگانتس نیاز داره تجهیزاتی که از ابعاد مختلف سطحشون به سطح نیروهای مسلح ما نمیخوره و بالاتره   شما اول باید بیای برای نیروهای مسلحت تعریف کنی چیزی به اسم خودروی رزمی پیاده نظام سنگین هست بعدش وظایفش رو تعریف کنی و ................... در نهایت بیای از روسیه T-15 بخری!   شما آرماتا بخری که در کنار بی تی آر 60 و بی ام پی 1 و 2 بدون ارتقا استفاده کنی؟؟؟ خنده دار نیست انصافا؟   روسیه با ساخت آرماتا در حال یک رفرم یا تغییر گسترده هست میخواد شکاف و فاصله  زرهی اش رو با غرب پر کنه یا حداقل کم کنه ما الان بحثمون فاصله نیست چون حداقلی ها رو هم نداریم پس نباید دنبال رقابت باشیم   در نهایت وضع موجود رو بهبود بدیم و زرهی بهتری برای 10 الی 15 سال آینده داشته باشیم   ما میتونیم تی 90 بخریم با گزینه سامانه Drozd 2 که هزینه بالای سامانه ای مثل آرنا رو هم برای ما نداشته باشه یا میتونیم آرنا 3 رو سفارش بدیم یک نسخه جمع و جور و ارزان از آرنا   T-90MS گزینه خوبی هست ، سامانه های کنترل اتش به روزی داره ، مجموعه حفاظتی کاملی داره که خیلی از ضعف های حفاظتی تی 90 رو پوشش داده ، تحرک مناسبی داره و ....................   ما در زمینه خرید تانک میبایست نیم نگاهی به توانایی های اون به جنگ شهری هم داشته باشیم به همان دلیل یا دلایلی که میدانید و میدانیم و برای همین T-90MS گزینه خوبی هست   اینکه ترکیه آلتای رو بسازه یا نه و این دست مسائل هم خیلی برای ما فرقی نمیکنه چون همین الانش زرهی ترکیه به مراتب از ما جلوتر هست و کاملا برتری داره حتی بدون آلتای و امثالش   ما باید کاری کنیم که حداقل زرهی ما در سطح منطقه و تهدیدات اون پاسخگو باشد بتونیم به صورت قابل رقابت حرفی برای گفتن داشته باشیم حالا نه ایجاد برتری

  دقیقا بحث سیستم انتقال قدرت مطرح هست اینجا ،  طراحی روتور و پره ها و در کل سیستم انتقال قدرت مهمتر از توان پیشرانه هست اینکه این سیستم بتونه بیشترین میزان توان موتور رو مورد بهره برداری قرار بده و در یک تعریف به صورت بهینه از توان موتور بهره بگیره   ------------   در مورد حفاظت اون چیزی که میشه انتظار داشت از شاهد 216 در نهایت حفاظتی در سطح برخی بالگرد های اروپایی میتونه باشه نه حفاظت سنگین بالگرد روسی مثل میل 28   قطر درب کابین رو داشته باشید :       به جهت طراحی نمیشه روی شاهد حفاظت زرهی سنگین تعبیه کرد   -----------------   [url=http://gallery.military.ir/albums/userpics/10206/20151125_143112~0.jpg][/url]

یک جدول با مشخصات حدودی جهت مقایسه شاهد 216 با AH-1J (بالگرد های موجود در هوانیروز) :     ---------------   طراحی ارابه فرود تعدادی از بالگرد های رزمی مدرن تقریبا مشابه هست و میشه یک چنین طرحی از ارابه رو برای شاهد هم متصور بود   OH-1 ژاپن     Z-19 چین     Z-10 چین     تایگر اروپایی     T-129 ترک     Rooivalk آفریقایی     ارابه چرخ دار امکان حرکت بالگرد روی باند و ایضا فرود نرم تر و کم تنش تر از اسکید رو فراهم میکنه و خصوصا در زمان فرود اضطراری ضربه کمتری وارد میکنه و بخش عمده ای از تنش رو جذب میکنه   --------------   میشه انتظار داشت که طرح شاهد در صورت نهایی شدن و ورود به فاز تولید ، تغییر و توسعه هم پیدا بکنه و به عنوان مثال سرد کننده گاز خروجی پیشرانه/محافظ خروجی موتور روی بدن نصب بشه مثل تصویر زیر از بالگرد ساخت آفریقای جنوبی قبل و بعد از توسعه طرح     ---------------     در نهایت برای فرود بی خطر بالگرد خواهد بود نه ادامه پرواز (البته بستگی به وزن بالگرد و تسلحیات در حال حمل اون داره)

الگوی ترکیه الگوی نسبتا خوبی هست برای ما در زمینه زرهی (به جهت روش کارشون)   ترک ها سرمایه گذاری کردن ، تکنولوژی روز رو وارد کردن ، خودشون توسعه دادن ، زیر ساخت های لازم رو فراهم کردن، مدیریت کردن و در اخر نتیجه گرفتن نتیجه اش میشه آلتای   یک تانک اصلی میدان نبرد یا اختصارا MBT برای ما یک پروژه ملی هست ما یک شرکتی مثل BAE نداریم که یک تنه همه کار رو انجام بده به نحو احسن پس باید مثل ترکیه یک پروژه ملی کلید بزنیم   در کنار اینکه شما یک شریک تکنولوژیکی میبایست پیدا بکنید تا در چالش های تکنولوژیکی به کمک شما بیاد ، باید یه سرمایه گذاری سنگینی صورت بدید برای ایجاد زیر ساخت های تولیدی ، ساخت چندین پیش نمونه و انجام آزمایشات   در حدود 2 الی 3 میلیارد دلار باید سرمایه گذاشت یک پروژه در سطح ملی با حضور صنایع نظامی و غیر نظامی ، دانشگاه ها ، مراکز تحقیقاتی نظامی و ............. رو جلو برد نه اینکه یک کاردستی کارگاهی رو در جهاد خودکفایی نیروی زمینی بسازی و انتظارد اشته باشی نتیجه شگرفی هم حاصل بشه و بره برای تولید   این بودجه رو هزار سالش هم به یک پروژه داخلی اختصاص نمیدن چون میدانند آخرش چی میشه ، در نهایت پول صرف میشه و باز هم میرسیم به طرحی مثل ذوالفقار (در یک کلام پول حیف و میل میشه) ، این مشکل از ساختاره و تا ساختار نیروهای مسلح و صنایع دفاعی ما تغییر نکنه ، یک مدیریت یکپارچه و منسجم اعمال نشه ، از دوباره کاری و موازی کاری پرهیز نشه ، با باند بازی و فساد مبارزه نشه و هزار مسئله دیگه کاری از پیش نمیره   جناب پوردستان هم از من و شما اشرافش بیشتر هست نسبت به این ساختار بیمار و فاسد (خودش در همین ساختار داره کار میکنه) ، برای همین میگه بریم تی 90 بخریم و نمیاد از به ثمر رساندن پروژه های داخلی صحبت بکنه چون میدونه از داخل آبی گرم نمیشه

  مشکل این هست عزیز که عمده این پروژه ها به مفت نمی ارزه و ارزش عملیاتی قابل قبولی نداره در نتیجه خودشون هم تمایلی برای عملیاتی کردنش ندارن   اون طرح اقارب یا صمصام (که پر از اشکال هست این ارتقا) و .............. این طرح ها عمدتا نمایشی هست و کاربرد دیگری هم نداره   یکسری پروژه ها هم که تعریف میشه و به نتیجه عملیانی هم بعضا میرسه عملا کیلومترها با الزامات عملیاتی روز فاصله داره مثل تک تیرانداز کالیبر 23 میلیمتری!!!!     البته این پروژه با نام خرمشهر با کشور اوکراین بود که با فشار امریکا بی خیالش شدن و پروژه منتاژ تی 72 که البته نیمه کاره رها شد با روس ها بود

  جالب بود مرسی   البته  آرایه دیتالینک رادیویی جهت دار (Directional) رو من در پرتابگرهای مستقر در سوریه ندیدم

  دوست گرامی   شما دارید تعمیم جز (عملکرد سوریه و عربستان) به کل (زرهی) میدید که در این مورد کاملا اشتباه هست   اینکه مثلا عربستان یا سوریه در استفاده از زرهی نتیجه نگرفتن دلیل نمیشه که مثلا ایران و امریکا هم نتیجه نگیرن   دلیل عمده نتیجه نگرفتن امثال عربستان و سوریه نه در تجهیزات بلکه در آموزش ، استراتژی و مباحث مشابه هست   دوره زرهی تمام نشده و زمانی دوره اش تمام میشه که شما جایگزینی براش داشته باشید الان شما نمیتونید موشک ضد تانک رو جایگزین زرهی بکنید چون مثلا با موشک تاو یا کورنت نمیشه حمله کرد بلکه این موشک ها ادوات دفاعی هستند   یا نمیتونید قدرت آتش مستقیم تانک رو با این موشک ها فراهم کنید ، شما میتونید دقیقه ای 4 الی 5 موشک کورنت شلیک کنید؟؟   زرهی امروزه یکی از الزامات میدان نبرد هست حالا نه فقط در سطح تانک بلکه در یک زنجیره از ادوات شامل نفربر ، امرپ  و ....................   ----------------   ذوالفقار هم طرح نتیجه بخشی نبوده مشخصا به همین دلیل هم تولیدش دنبال نشد ، ما به تانکی نیاز داریم که در همه زمینه ها نسبت به نمونه های موجود برتر باشه نه فقط برخی از زمینه ها

  چه عرض کنم

  این پرتابگرها متعلق به سامانه اس 300 هست و تعجب میکنم چطور رسانه ها به استناد به این تصویر از انتقال اس 400 به سوریه خبر دادن   شایدم من اشتباه میکنم ولی تا جایی که یادم میاد این نوع پرتابگر مورد استفاده اس 300 بوده (یک نمونه مشابه پرتابگر اس 300 برای سامانه اس 400 هم ساخته شده که البته بستر آزمایش و نمونه غیر تولیدی بوده تا جایی که در منابع دیدم)

یک نکته مبهم برای بنده در مورد شاهد 216 بحث حمل محموله و پشتیبانی لجستیکی هست که در معرفی این بالگرد عنوان شده ، یعنی باید انتظار محفظه حمل بار داشته باشیم از این بالگرد؟ خصوصا که در وسط بدنه هم فضای قابل توجهی باید داشته باشه   [url=http://gallery.military.ir/albums/userpics/10206/photo_2015-11-25_19-10-55~0.jpg][/url]

  الله اعلم   ممکنه تغییراتی اعمال بشه ولی خوب فعلا مشخص نیست باید تا روز رونمایی صبر کنیم

دوستان بی خیال این مدل بشید! صرفا یک مدل کنترلی هست برای سرگرمی! یک مدل کنترلی مینی جت که به قیمت چند میلیون تومن میفروختنش در نمایشگاه! هیچ ربطی به پروژه خاص یا نیروی هوایی هم نداره

  پس کاملا اشتباه کرده این شخص چون شاهد 216 جزوه پروژه های دهه نود شاهد هست نه قبل ترش و اصلا هم طرح قدیمی نیست

در مورد بالگرد 216 که فعلا هم طرحی تحقیقاتی هست  نظر بنده اینه که :   پیش از هر چیز نباید احساسی برخورد کرد و به قولی جوگیر شد و این بالگرد رو با نمونه های روز دنیا مقایسه کرد (ما در حد و اندازه بالگرد سازهایی که 40 الی 50 سال تجربه دارن نیستیم)   اما براساس واقعیت های موجود در نیروهای مسلح ما که عمده یگان های بالگردی با قابلیت های رزمی پایین (مسلح به راکت و تیربار) هست این بالگرد میتونه گشایشی باشه در کار (خصوصا که مجموعه تسلیحاتی تقریبا کاملی داره خصوصا برای اهداف زمینی)   اینکه از مواد کامپوزیتی و فیبر کربن در ساخت بدنه استفاده شده واقعا خبر خوبی هست در کنار مقاومت بالا وزن رو هم کاهش میده   یک مشکلی که به نظر من در طراحی شاهد 216 هست نقطه و نحوه قرارگیری پیشرانه است. پیشرانه های این بالگرد در یک نقطه و تقریبا به صورت چسبیده به هم قرار گرفتن چنانچه یک موشک حرارتی به یکی از پیشرانه ها اصابت بکنه انفجار یک پیشرانه قطعا دیگری رو هم درگیر میکنه این مسئله در بالگرد هایی که پیشرانه نزدیک به هم دارن دیده میشه چه ترابری چه رزمی برای همین هست که در طراحی نوین بالگرد های رزمی سعی میشه پیشرانه ها تا حدودی جدا از هم و در طرفین بدنه قرار بگیرن و یک فضای حائلی بینشون باشه   در شاهد 216 با این وضعیت در صورت تهدید یک پیشرانه دومی رو هم به احتمال زیاد از دست میدیم یعنی در یک زمان هر دو موتور از دست میره که نتیجه اش مشخصه البته   یک مورد ضعف  استفاده از اسکید به جای ارابه چرخ دار هست ،  قابلیت حرکت بالگرد با وجود اسکید خیلی محدود میشه در حالی که با ارابه اینطور نیست و اکثر بالگرد های روز دنیا دارای ارابه فرود چرخ دار هستند   یک مسئله دیگه حفاظت بالگرد هست ، حتی اگر حفاظت پایه ای این بالگرد در برابر اصابت مهمات 7.62 عنوان بشه در مقایسه با تهدیدات روز و ایضا در مقایسه با بالگرد های رزمی دیگه ناچیزه و عملا حفاظتی نیست. حداقل باید سطح حفاظت در برابر اصابت مهمات 12.7 و 14.5 میلیمتری رو برای این بالگرد فراهم بکن ، حالا انتظار نداریم که بیان و حفاظت در برابر کالیبر های متوسط مثل 25 و 30 رو تامین کنن.   زیبایی بالگرد هم مسئله مهمی نیست و اصلا اهمیتی نداره ، مهم کارایی پروازی و آیرودینامیکی اون هست   یک مسئله خیلی مهم در مورد شاهد 216 تولید این بالگرده و زمانی ارزش خواهد داشت که به صورت صنعتی تولید بشه ، تولید محدود و کارگاهی هیچ ارزشی نداره اگر به تولید صنعتی برسه هر چند محدود باشه باز هم ارزش خواهد داشت   مزیت پروازی این بالگرد در ارتفاع پروازش هست که اون رو از دسترس دوش پرتاب ها دور میکنه البته اگر دقیق عنوان شده باشه این اطلاعات