نکته : بخش های مربوط به آنالیز عملکرد سامانه موج شکن روسی که به نقل از منابع روس یا اوکراینی ارائه شده ، تنها برگردان متن بوده و هیچ ادعایی درخصوص صحت یا عدم صحت آنها از طرف مترجم ، بدلیل عدم تسلط بر مفاهیم پایه و تخصصی حوزه دانش الکترونیک ، وجود ندارد . این متن ، بدلیل اهمیت این فناوری برای دفاع از سامانه های رزمی ، بخصوص زرهی ، جهت ثبت در آرشیو انجمن میلیتاری ترجمه شده است ./ موج شکن روسی تاکتیک جدید برای مقابله با پهپادهای انتحاری با شروع عملیات نظامی ارتش روسیه در اوکراین و به شکل خاص ، پس از اینکه دوطرف وارد یک درگیری ایستا با یکدیگر شدند ، به ناگاه ، روند استفاده از طیف متنوعی از پهپادهای نظامی و حتی گونه های تجاری مسلح شده توسط طرفین ، ابعاد و حجم گسترده ای به خود گرفت . این مساله تابدانجا اهمیت پیدا نمود که شرکتهای مختلف در چهارگوشه دنیا ، بویژه در چین ، فروش بیشتری را در این حوزه بخود دیدند و هرکدام از ارتش های حاضر در میدان نبرد ، تلاش کردند تا با وارد کردن تعداد بیشتری از این سلاح ، برتری هوایی را در شکل تازه ای از تعریف آن ، بدست بگیرند . با این حال ، قربانی اصلی این صحنه رزم جدید و البته پیچیده ، به شکل خاص ، پیاده نظام و عناصر زرهی بشمار می آیند که تا کنون نیز قربانی های زیادی را به ثبت رسانده است . https://www.aparat.com/v/lpIGn اما طبق قانون قدیمی جنگ ، هر تاکتیکی ، دیر یا زود ، ضد تاکتیک مرتبط به خود را تجربه خواهد کرد و همین امر نیز در حوزه مقابله با پهپادهای انتحاری نیز به نظر صادق است . در این میان ، ارتش روسیه ، حداقل براساس داده های فعلی ، پیشگام در ابداع ، طراحی و تولید سامانه های اخلالگر برای خنثی سازی تهدید پهپادهای انتحاری علیه خودروها و سخت افزارهای نظامی ،علی الخصوص ، تانک های اصلی میدان نبرد ، نفربرهای زرهی و خضموک ها بوده و احتمالا تلاش می کند تا میزان تاثیر گذاری سامانه های هواپایه انتحاری را به حداقل ممکن ،کاهش دهد . در چهارم سپتامبر سال 2023 ، رسانه های روسی گزارش دادند که یگان های داوطلب ارتش این کشور ، در حال اجرای آزمایشات میدانی سامانه جنگ الکترونیک و اخلالگرپهپاد جدیدی با شناسه موج شکن ( Volnorez) برای دفاع از خودروهای زرهی دربرابر حملات بدون سرنشین های اوکراینی هستند . برطبق این گزارش ها ، نمونه هایی از این سامانه جدید به اوکراین ارسال شده تا پس از انجام اصلاحات و رفع نواقص ، درخط تولید انبوه قرار گیرد . این سامانه برای نخستین بار در نمایشگاه نظامی آرمی-2023 روسیه ( اوت سال 2023 ) به نمایش گذاشته شد که با نصب بر روی تانکهای اصلی میدان نبرد ، مراحل آزمایشات در صحنه رزم واقعی را پشت سرگذارد . با این وصف ، علیرغم اینکه هنوز جزئیات زیادی از این سامانه در دسترس قرار ندارد ، یک کارشناس اوکراینی در تحلیلی ، توانسته تا کارکرد این فناوری را بررسی و تحلیل نماید . به گفته وی ، این سامانه روسی ، در درجه نخست برای دفاع از خودروهای نظامی دربرابر بدون سرنشین های FPV ( دید اول شخص/ First-Person View) طراحی شده است . https://www.aparat.com/v/fS2CY به گفته منابع روسی ، سامانه موج شکن ، بدلیل استفاده از پایه آهن ربایی ، امکان نصب در تمام بخش های خودروی حامل را دارد این سامانه با مصرف برق حدود 70 وات ، میتواند به سامانه برق داخلی خودرو متصل شود بدون آنکه نیازی به واحد کمکی تولید نیرو وجود داشته باشد برد این سامانه در یک محدوده 1000 متری به قدرت 30 وات است و وزن هر سیستم چیزی در حدود 13 کیلوگرم به نظر می رسد ماژول های سامانه موج شکن ، امکان استفاده در دمایی بین 40- درجه تا 60+ را دارند این کارشناس اوکراینی مدعی است که آنتن این سامانه می تواند در محدوده فرکانسی 900 تا 3000 مگاهرتز عمل کرده و به شکل موثری با پهپادهای دید اول شخص مقابله نماید . این محدوده فرکانسی ، با فرکانس کارکرد بخش قابل توجهی از بدون سرنشین های عملیات در صحنه نبرد اوکراین منطبق است و پس از بکار افتادن این اخلالگر، ارتباط پهپاد با ایستگاه کنترل آن قطع شده و باعث انحراف آن از مسیر می گردد . علیرغم تمامی این موارد ، تحلیلگران نظامی براین اعتقاد قرار دارند که این طیف خاص از پهپادها که توسط هردوطرف استفاده می شود ، پس از قطع سیگنال از سوی منبع کنترل کننده ، غیرقابل هدایت می شوند و بر روی زمین می افتند ، ولی پهپادهای پیشرفته تری نظیر Mavic3 با وجود قطع سیگنال ، قابلیت ادامه مسیر و احتمالا تغییر جهت برای دور شدن از سوی منبع اخلال را در اختیار دارند . در همین راستا ، داده های بیشتر منتشر شده نشان می دهد که ارتش اوکراین در حال توسعه یک فناوری مشابه برای محافظت از سامانه های زرهی خود بوده که با ایجاد یک گنبد در محیط اطراف خودروی حامل ، به شکل موثرتری ، ارتباط بین اپراتور و پهپاد مهاجم را قطع می کند . در آنسوی جبهه ، روسها اکنون مدعی هستند که با استفاده از سامانه اخلالگر موج شکن ، می توانند سیگنالهای هدایت همه بدون سرنشین های مهاجمی که وارد محدوده 1000 متری خودروی حامل شوند را قطع کرده و از برخورد آن به هدف جلوگیری نمایند . درواقع امر ، پس ازوارد شدن پهپادها به این محدوده ، بخش قابل ملاحضه ای از پهپادها از مسیر اصلی منحرف یا در جای خود ثابت می مانند تا منبع ذخیره انرژی آنها پایان یافته و سقوط کنند . به ادعای مبدع این اخلالگر ، یکی از ویژگی های برجسته سامانه موصوف ، اتصال مغناطیسی ( آهن ربا ) پایه این سخت افزار به بدنه خودروی حامل است که بدان اجازه میدهد در هر قسمت از حامل مورد نظر ، نصب گردد . علاوه براین ، داده هایی در دست است که نشان میدهد سیگنال های مسدود کننده این فناوری ، 360 درجه محیط اطراف حامل خود را پوشش می دهد و درنتیجه روی هر خودرویی قابل نصب است ، ولی برخی ناظران نظامی معتقدند که موج شکن روسی ، تنها بر روی حامل هایی که به واحد کمکی تولید نیرو (APU) مجهز هستند ، امکان نصب دارند تا از عملکرد مستمر آن ، اطمینان حاصل آید . اما بررسی های بعمل آمده نشان میدهد ، نصب این سامانه روی تانک اصلی میدان نبرد تی-72بی3 صورت گرفت که فاقد واحد کمکی تولید نیرو است که برخی معتقدند این ویژگی ، نشان دهنده تطبیق پذیری بالقوه این سیستم برای نصب روی حامل های مختلف به نظرمی رسد . برخی میل بلاگرهای روسی نیز در تحلیل های خود مدعی شده اند که این سامانه ، یک گنبد نامرئی کوچک را به دور خودروی حامل ایجاد می کند تا به محض ورود پهپاد مهاجم به درون این گنبد ، سیگنال های هدایتی آن قطع شده و پرنده مهاجم بدون قابلیت آسیب رسانی ، ساقط گردد . https://www.aparat.com/v/4e9SU از سویی دیگر ، کارشناسان نظامی اوکراین براین اعتقاد قرار دارند که اگر داده های طرف روسی ، صحت داشته باشد ، میتوان از نقطه ضعف این سامانه بخوبی برای حمله به آن استفاده نمود . به گفته این دسته از تحلیلگران ، آنتن سامانه روسی ، پلاریزاسیون عمودی را به نمایش می گذارد ، در نتیجه ، می توان گنبد ایجاد شده را با تغییر جهت آنتن بدون سرنشین های مهاجم ، بی اثر ساخت. این ناظران نظامی براین عقیده قرار دارند که موج شکن روسی احتمالا توان خروجی درحدود 30 وات را عرضه می کند که اگر روسها برای تولید این سیستم ، از ماژول های چینی ارزان قیمت استفاده کرده باشند ، میتوان حدس زد که کارایی اندکی را به نمایش خواهد گذاشت و قیمت تولید آن مشخص شود ، می توان حدس زد که این سامانه با استفاده از فناوری DDS مونتاژ شده است . کارشناسان اوکراینی معتقدند که سامانه موج شکن روسی ، نقاط ضعف مشخصی را به نمایش می گذارد که از همین نقاط می توان به آن ضربه زد https://www.aparat.com/v/kW8j3 علاوه براین ، هنوز مشخص نیست که توان خروجی 30 وات ، در محیط 360 درجه قابل ارسال بوده یا اینکه تنها دریک جهت می توان ازآن استفاده کرد . مضاف براین ، اوکراینی ها معتقدند که روسها در خصوص کارایی این اخلالگر ، حقه بازی جدیدی را رو کرده اند ، به این معنی که ویدئوهای موجود از کاربرد اخلاگر علیه پهپادهای مهاجم دریک فاصله دور خبر میدهد که البته سرنگون کردن آنها باید به نسبت ساده باشد ولی اگر پهپادهای مهاجم از یک فاصله مناسب و با یک سامانه کنترل کننده 2 وات ، روانه شده و آنتن نیز قطبیدگی متناوب داشته باشد ، آنگاه اخلالگر روسها ، روانه جهنم خواهد شد . پی نوشت : بن پایه 1 بن پایه 2 بن پایه 3 بن پایه 4 بن پایه 5 بن پایه 6 بن پایه 7 8- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.