به دنبال برنامه های گسترده ی مدرنیزاسیون ارتش خلق چین ، نیاز به هلیکوپتر جدیدی با نقش چند منظوره همانند Mi-8 روسی در نیروی نظامی این کشور ، طراحان چینی را بر آن داشت که از یک پلتفرم هلیکوپتر تثبیت شده ی اروپایی ، هلیکوپتر چند منظوره ای قدرتمند برای اجرای نقش انتقال محدود نیرو و تهاجمی بیرون آورند . طرح پایه ی این پروژه هلیکوپتر مدلAS365 Daulphin ساخت شرکت نامدار Eurocopter فرانسه انتخاب گردید و شرکت Harbin مسئول پروژه ی بیرون آوردن خفاشی مخوف از دل دلفین اروپایی گردید . هلیکوپتر Z-9 ، محصول این پروژه در سال 1981 اولین پرواز خود را به عنوان یک هلیکوپتر ترابری تاکتیکی با 70% قطعات ساخته ی چین و حتی برخی قطعات جایگزین شده مانند ملخ ها ، بجای نمونه ی اروپایی بود . این ارتقاها در طرح Z-9W که هدف آن ساخت یک هلیکوپتر تهاجمی/ترابری با وظیفه ی اولیه ی مقابله با تهدیدات زرهی بیشتر هم شد بطوریکه کامپوزیت های بکار رفته در بدنه برای افزایش استحکام بدنه و کاهش سطح مقطع راداری نیز تغییر کرده اند . هرچند تحلیلگران نظامی ، Z-9W را به جهت پر کردن خلا تا تولید هلیکوپترهای تهاجمی Z-10 میدانند . اما توانایی های مدل Z-9W آنرا امروزه به یکی از قدرتمندترین هلیکوپترهای چند منظوره در هنگ هشتم هوانیروز ارتش چین تبدیل کرده است . آخرین نمونه ی ارتقا یافته ی این هلیکوپتر ها ، مدل Z-9WA است که در سال 2005 معرفی شده و مجهز به تجهیزات الکترواپتیکی برای قابلیت انجام عملیات در شب گردیده . هلیکوپتر سری Z-9 نسبت به مدل پایه ی اروپایی دارای دو بالچه برای حمل تسلیحات ، تجهیزات راداری و الکترواپتیکی در قسمت بالای سقف و زیر دماغه برای شناسایی و هدفگیری اهداف میباشد . هلیکوپتر Z-9 دارای قابلیت حمل گستره ای از تسلیحات از جمله موشکهای ضدتانک هدایت سیمی HJ-8 و یا پاد های موشک غیر هدایت شونده 57 یا 90 میلیمتری و پادهای تیربار سنگین 12.7 میلیمتری برای نقش پشتیبانی نزدیک و در آخر ، موشکهای هوا به هوای حرارت یاب TY-90 با برد 6 کیلومتر را داراست . موشک سوخت جامد HJ-8 که اصلی ترین سلاح این هلیکوپتر در نقش ضد زره به حساب میاید دارای برد 5.3 کیلومتر بوده و قابل مقایسه با موشکهای TOW و MILAN میباشد . ظرفیت حمل تسلیحات این هلیکوپتر 2 تن میباشد . هلیکوپتر Z-9 در حال شلیک موشکهای غیرهدایت شونده موشک HJ-8 علاوه بر این ، گزارشات از نصب موشک جدید و محرمانه ی کد AKD-10 (مدل هوا به زمین موشک جدید HJ-10) روی هلیکوپترهای مدل Z-9WA حکایت دارد . اگرچه در اصل ، توسعه داده شده برای هلیکوپتر تمام تهاجمی Z-10 است اما خبرگزاری های چین از استفاده از این سلاح پیشرفته روی هلیکوپتر Z-9WA خبر میدهند . بنظر میرسد نقش درنظر گرفته شده برای این موشک که آنرا همتای چینی AGM-114 Hellfire میدانند ، استفاده در مقابل اهداف نرم همچون ساختمان ها و استحکامات که معمولا 70% اهداف در شرایط جنگی را تشکیل میدهند ، میباشد. عکس خبرگزاری شینهوا از شلیک یک AKD-10 از هلیکوپتر Z-9WA تجهیزات متمایز کننده ی هلیکوپتر Z-9WA نسبت به مدل سلف خود ، Z-9 ، سیستمهای ردیابی و شناسایی نصب شده در زیر دماغه ، متشکل از یک سیستم نظارت تلویزیونی Low Light و سیستم جستجو و ردیابی حرارتی (IRST) است که به هلیکوپتر امکان عملیات در شرایط مختلف آب و هوایی و امکان عملیات در شب را میدهد . بالچه های حمل تسلیحات این مدل بازطراحی و شبیه به بالچه های هلیکوپتر تهاجمی فرانسوی AS 565 Panther (مدل تهاجمی فرانسوی هلیکوپتر دلفین) طراحی شده اند . همچنین یک سیستم جنگ الکترونیک تدافعی متشکل از سیستم هشدار حرارتی کشف موشک و واکنش دهنده ی خودکار به تهدید (پخش کردن Chaff/Flare) و نمایشگرهای MFD به سامانه ی الکترونیکی هلیکوپتر اضافه گردیده است . بدنه ی Z-9WA همانند مدل ترابری Z-9B از آلیاژ آلومینیوم سبک و پلاستیک تقویت شده با فایبرگلاس و Nomex برای افزایش استحکام ساختار هلیکوپتر و کاهش وزن استفاده شده است . هلیکوپتر دارای زره سبکی بوده و تدابیری برای کاهش اثرات حرارتی هلیکوپتر دیده نمیشود . این مدل دارای ملخ دم 11 پره ای طراحی فنسترونی بجای ملخ 13 پره ای مدل پایه ی اروپایی است . ارابه ی فرود هلیکوپتر با سیستم هیدرولیکی حرکت میکند و مجهز به ضربه گیر های پنیوماتیکی است . موتورهای استفاده شده در مدل Z-9WA از نوع توربوشافت و مدل Turbomeca Arriel 2C با قدرت 718 کیلووات است ، ظرفیت حمل سوخت این هلیکوپتر 1140 لیتر با گزینه ی مخزن خارجی با ظرفیت 400 لیتر میباشد . از دیگر تجهیزات الکترونیکی نصب شده روی این هلیکوپتر میتوان به ارتفاع سنج رادیویی مدل BG-06 ، سامانه ارتباط رادیویی تک بانده Type 150 ، سیستم خلبان خودکار KJ-13 اشاره کرد . سیستم کنترل آتش در مدلهای اولیه ی Z-9W از یک واحد اپتیکی X12 در سقف کاکپیت تشکیل شده بود که وظیفه ی هدایت موشکهای HJ-8 به سمت هدف به روش SACLOS را داشت . اما در مدل Z-9WA ، سیستم کنترل آتش قدیمی با یک واحد ردیابی و شناسایی جدید ساخت مرکز توسعه تکنولوژی الکترواپتیکی Luoyang جایگزین شده که از سامانه تلویزیونی و IRST برای هدایت موشک در هر شرایط آب و هوایی استفاده میکند . در حال حاضر بجز هنگ هشتم هوانیروز ارتش چین ، دو فروند از این هلیکوپتر نیز به کنیا صادر شده اند . منبع : http://www.sinodefence.com/airforce/helicopter/z9w.asp http://en.wikipedia.org/wiki/Harbin_Z-9 http://airforceworld.com/pla/z9-helicopter-china-2.htm#z9wa مترجم و گردآورنده : Cheka کپی مطلب با ذکر نام میلیتاری و گردآورنده بلامانع است