[align=center][/align] مقدمه: به بهانه سرویس دهی این هلی کوپتر زیبا و کارآمد در خلیج فارس و سفرهای خوبی که با آن داشتم خواستم شما هم با آن بیشتر آشنا شوید. این هلی کوپتر یکی از بهترین و کارآمدترین طرح هایی است که تاکنون مورد بهره برداری قرار گرفته است . دامنه فعالیت آن گسترده و به ترابری و امداد هوایی و اورژانس (مدل های 365/AS365 ) و نظامی (مدل HH/MH-65C ) بر می گردد. این هلی کوپتر در حال حاضر بصورت گسترده در کشورهای مختلف جهان از جمله کشور خودمان مورد استفاده قرار گرفته اند و کارنامه بسیار خوبی نیز دارند.قیمت آن هم حدود 10 میلیون دلار می باشد. طراحی و توسعه: طراحی اولیه این هلی کوپتر با وزن متوسط اولین بار توسط Eurocopter (در اصل Aérospatiale) انجام گردید و سپس نسخه های مختلف آن با کاربری های گوناگون بوجود آمدند. یکی از ویژگی های متمایز این هلی کوپتر روتور دم آن است که در داخل بدنه قرار گرفته است. نسخه نظامی آن با نام Eurocopter Panther توسط گارد ساحلی آمریکا با مدل HH/MH-65C Dolphin استفاده می شود. نسخه چینی این هلی کوپتر ها تحت لیسانس Z-9 توسط شرکت Harbin Aircraft Manufacturing Corporation تحت عناوین WZ-9 و WZ-9A-100 تولید می گردد. تاکنون بیش از 800 هلی کوپتر از انواع AS365/366/565 ساخته شده یا در نوبت ساخت هستند. باید بخاطر داشت که تا سال 1990 مدل AS365 از این هلی کوپتر با نام SA 365 تولید می شد. انواع: SA 365 C نسخه دو موتوره در سال 1973 با نام دلفین 2 معرفی شد و در 24 ژانویه 1975 اولین پرواز آزمایش خود را انجام داد. در سال 1978 تحویل این مدل شروع شد در مقایسه با مدل قبلی دو موتور 470 کیلووات با طراحی جدید ، توربین 13 پره و ارتفاع پرواز بالاتر برای این مدل در نظر گرفته شده بود. در سال 1981 تولید این مدل هم متوقف شد و هر دو مدل قبلی با مدل های SA 365 N جایگزین شدند. AS365 N این نسخه مدل بهبود یافته قبلی است توان موتور ها به 492 کیلووات ارتقاء یافته و سر و صدای کابین هم کاهش پیدا کرد. سه چرخ جمع شونده هم زیر هلی کوپتر نصب شد. این مدل اولین پروازش را در سال 1979 انجام داد و تولید آن از سال 1982 آغاز گردید. AS365 N1 توان موتورها به 526 کیلو وات ارتقاء و طراحی گیربکس بهبود یافت و تعداد پرده های توربین آن به 11 تا کاهش پیدا کرد. درهای آن هم متحرک شدند. مدل HH/MH-65C Dolphin نیز مثل این است. AS365 N2 مثل قبلی ها باز هم با ارتقاء موتور به 549 کیلو وات با طرح بهبود یافته و با وزن تیک آف 4250 کیلوگرم و دم تمام کامپوزیتی و افزایش فضای داخل کابین تولید این مدل در سال 1990 شروع شد و نسخه های چینی آن هم با نام Z-9 و Z-9A هستند(تنها در چین مونتاژ می شوند). AS365 N3 این نسخه برای ارتفاع بالا و هوای گرم طراحی شد 635 کیلووات توان موتورها افزایش یافت همچنین موتورها تماما با کامپیوتر کنترل می شوند(FADEC). تحویل این نسخه از سال 1998 شروع شد و الان هم در بازار موجود است. مدل های دیگری نیز با عناوین AS365 N4 ، AS365 X، EC155 B/B1 در بازار هستند. همچنین مدل های نظامی آن عبارتند از : [align=center][/align] [align=center][/align] MH/HH-65 Dolphin : هلی کوپتر گارد ساحلی آمریکا مجهز به سیستم جستجوی و نجات با برد کوتاه SA 365 F/F1 : نسخه نیروی دریایی از روی مدل AS365 N SA 365 H ، SA 365 K ، SA 365 M : نسخه ارتشی AS565 AA/AB: مدل تهاجمی AS565 MA/MB: مدل جستجو و نجات نیروی دریایی AS565 SA/SB: مدل ضد زیر دریایی AS565 UA/UB: مدل ترابری [align=center][/align] مشخصات عمومی مدل (AS365 N3) : خدمه : 1 یا 2 خلبان گنجایش : 12 مسافر طول : 13.73 متر (45.06 پا) قطر روتور : 11.94 متر (39.17 پا) ارتفاع : 4.06 متر (13.32 پا) وزن خالی : 2،411 کیلوگرم (£ 5،315) حداکثر وزن موقع تیک آف : 4،300 کیلوگرم (£ 9،480) توان : (2× Turbomeca Arriel 2C turboshafts, 625 kW (838 shp عملکرد حداکثر سرعت : 306 کیلومتر بر ساعت (165 گره ، 190 mph) محدوده معبر : 446 نیوتن متر ، 827 کیلومتر سقف خدمات : 5،865 متر (19،242 پا) نرخ صعود : 8.9 متر / ثانیه (1،759 فوت / دقیقه) منبع : ویکی پدیا مترجم : sina12152000 ذکر مقاله تنها با نام مترجم و military.ir مجاز است.