بسم الله الرّحمن الرّحیم هفته گذشته مجله اینترنتی " برِکینگ دیفِنس " با انتشار گزارشی از کنفرانس دفاع موشکی و فضایی آمریکا که چندی پیش برگزار شده بود ، به ابعاد مختلف و دورنمای برنامه های وزارت دفاع آمریکا با هدف استقرار سلاح های قدرتمند لیزری بر روی سامانه های هوایی بی سرنشین ، پرداخت . 3 سال پس از توقف و لغو برنامه لیزر هواپایه YAL-1 ، اکنون مقامات نمایندگی دفاع موشکی آمریکا ( زیرمجموعه نیروی زمینی ) تصمیم بر ادامه سرمایه گذاری و توسعه تسلیحات لیزری هواپایه گرفته است . این برنامه نیز همانند برنامه های پیشین ، بر روی دفاع زودهنگام و در مرحله اوج گیری موشک های بالستیک متمرکز شده ، زیرا بدنه این نوع موشک ها بسیار آسیب پذیرتر از قسمت سرجنگی REV میباشد و با افزایش و تمرکز گرما در یک نقطه از بدنه موشک ، میتوان سبب ایجاد آتش و انفجار در پیشرانه و سوخت آنها شد. مشکل بزرگ این نوع دفاع موشکی ، نیاز حیاتی به هر چه نزدیک تر شدن و کم کردن فاصله پرنده حامل سلاح لیزری به منطقه پرتاب موشک بالستیک میباشد و این یعنی نزدیک تر شدن پرنده به منطقه تهدید سامانه های دفاع هوایی دشمن. این مشکلات و سوالات بنیادین در زمان آغاز کار بر روی برنامه YAL-1 نیز از سوی کارشناسان نظامی و نمایندگان کنگره نیز پرسیده شده بود ، سوالاتی از قبیل تعداد مورد نیاز برای خرید ، چگونگی استقرار در آسمان ، چگونگی تامین امنیت و زنده نگه داشتن در آسمان و موارد بیشمار دیگر ، که برای هیچ کدام از آنها پاسخ درست و کاملی موجود نبود و برنامه صرفا با فشار مقامات سیاسی پیگیری میشد. ولی نقشه راه و برنامه امروز ، به صورت گام به گام و با در نظر گرفتن واقعیات موجود در حوزه پیشرفت های علمی و فنی و همچنین بررسی دقیقِ رَوَند سریعِ تغییر و تحولات و کیفیت و کمیت تهدیدات امروزی ترسیم و تدوین شده است. ژنرال سیرینگ فرمانده آژانس دفاع موشکی در ادامه گفت ، تا سال 2018 یا 2019 آزمایشات زیادی را با بهره گیری از روش ها و پیش نمونه های گوناگون انجام خواهیم داد و سپس به ارزیابی گزینه های جایگزین و با موفقیت بالاتر خواهیم پرداخت که امید و جای کار بیشتری برای تقویت و بهینه سازی دارند . و بعد از آن در سال 2021 یک نمونه کم توان را به پرواز در میاوریم ولی تاریخ ورود به خدمت عملیاتی این سامانه هنوز مشخص نیست. هم اکنون پهپادهای ریپِر و فانتوم آی گزینه های موجود برای بهره گیری از سلاح لیزری هستند ، به طوری که در سال گذشته میلادی یک آزمایش محرمانه با استفاده از پهپاد فانتوم آی ساخت کمپانی بوئینگ انجام شد که نتایج آن تاکنون منتشر نشده . او در ادامه افزود ، در سال 2010 ما موفق شدیم توسط لیزر YAL-1 با توان یک مگاوات ، یک موشک بالستیک برد متوسط سوخت مایع در کلاس اسکاد را از فاصله ده ها کیلومتری منهدم کنیم ، ولی سطح توانایی مورد نیاز ما برای به کارگیری چنین سلاحی در دنیای واقعی ، انجام این کار از فاصله صدها کیلومتری و در ارتفاع خیلی بالا میباشد ، در عین حالی که بتواند مدت زمان بسیار طولانی به ماموریت خود ادامه دهد. یکی دیگر از گزینه های مورد نظر آژانس دفاع موشکی آمریکا برای استقرار تسلیحات لیزری ، کشتی های هوایی هلیومی میباشد . این نوع وسایل پرنده دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند که هیچ نوع پهپادی قادر به دستیابی این توانایی ها نیست. کشتی های هوایی به دلیل بهره گیری از یک سازه نسبتا ساده و بدون پیچیدگی ، هزینه ساخت بسیار پایینی دارند . گاز هلیوم مورد نیاز آنها نیز ، قابلیت ماندگاری طولانی داشته و هدر رفت آن نزدیک به صفر میباشد. ابعاد و اندازه کشتی های هوایی کاملا قابل تغییر است و هیچ گونه محدودیتی ندارد ، بنابر این به منظور بارگذاری محموله های سنگین تر میتوان کشتی هوایی بزرگتری ساخت . به دلیل وزن سبک ، هیچ نیازی به موتورهای قدرتمند نداشته و با نیروی پیشران بسیار اندک ، قادر است حرکت کند و یا وضعیت خود را در یک نقطه ثابت نگه دارد. از جهت دامنه پوشش در سمت نیز با داشتن دید 360 درجه از انعطاف عملیاتی بالایی برخوردار است. ولی به دلیل این که سامانه تسلیحاتی در بخش زیرین و شکمِ کشتی هوایی قرار میگیرد ، در محور ارتفاع دارای محدودیت میباشد و باید در مراحل اولیه پروازِ موشک بالستیک و زمانی که هنوز ارتفاع آن از خط افق بالاتر نرفته ، با آن درگیر شود. هم اکنون دارپا و لاکهیدمارتین به صورت جداگانه ، توسعه چنین طرحی را پیگیری میکنند . هدف اصلی در مراحل ابتدایی توسعه ، طراحی و سازگاری سامانه های جستجو ، کشف و ردگیری موشک های بالستیک در مرحله صعود میباشد که حسگرهای راداری و گرمایی برای این منظور در نظر گرفته شده. در مرحله بعدی ، یکپارچه سازی سلاح لیزری با سامانه ردگیری به صورت جدا ازهم بر روی کشتی های هوایی جداگانه و یا ترکیبی و بر روی یک پلتفورم مشترک ، دنبال خواهد شد. پروژه آیسیس ISIS که بیش از 10 سال توسط لاکهیدمارتین پیگیری میشود ، از بسترهای آزمایشی شناخته شده است. ژنرال سیرینگ در ادامه به ارائه توضیحات بیشتری از جزئیات برنامه های گذشته و ضعف های آن میپردازد. در آزمایشات گذشته ، ارتفاع ما حدود 12 هزار متر بود که وجود ابرها و مقادیر زیاد رطوبت ، کار ثابت نگه داشتن پرتوی لیزر بر روی هدف را بسیار دشوار میکرد . ولی ارتفاع مورد نیاز ما 19 هزار متر و بیشتر است ، زیرا در این ارتفاع ، هوا بسیار رقیق و درصد رطوبت ناچیز است به طوری که بُرد پرتوی لیزر به میزان قابل توجهی افزایش میابد. ولی با وجود همه این شرایطِ مساعد در ارتفاع بالا ، برای رسیدن به بُرد چند صد کیلومتری ، باز هم نیازمند لیزری با توان صدها کیلووات تا کلاس مگاوات هستیم . در حالی که امروز کیفیت پرتوی دلخواه ما ، با توان چند ده کیلووات و آن هم در آزمایشگاه حاصل میشود . مساله اساسی در توسعه سلاح لیزری هواپایه ، قدرت نهایی و کیفیت پرتو نیست ، بلکه میزان بازدهی میباشد ، یعنی میزان انرژی خروجی نسبت به وزن لیزر. در پروژه YAL-1 این نسبت به میزان 55 کیلوگرم به ازای تولید هر کیلووات بود و اصلا نباید تعجب کرد که نیازمند یک حامل غول پیکر همچون بوئینگ 747 بود. ولی لیزرهای آزمایشگاهی امروز به مرحله 35 تا 40 کیلوگرم به ازای تولید هر کیلووات رسیده اند. هدف نهایی آژانس دفاع موشکی ، افزایش راندمان لیزرها و کاهش این نسبت به میزان 10 ، 3.5 و نهایتا 2 کیلوگرم به ازای هر کیلووات میباشد. با دستیابی به راندمان 2 به 1 ، میتوان لیزر 1 مگاواتی با وزن حدود 2200 کیلوگرم ساخت که این وزن توسط پهپادهای موجود امروزی ، به سادگی قابل حمل است. اگر رسیدن به این هدف کار ساده ای بود ، همین حالا اقدام به انجامش میکردیم ولی واقعیت این است که ، با در نظر گرفتن اصطلاح سینه خیز ، قدم زدن ، دویدن در موضوعات نظامی ، هم اکنون ما در مرحله سینه خیز هستیم ولی این به معنای توقف و درجا زدن نیست . به گفته یکی از متخصصان علوم لیزری ، دستیابی به سلاح لیزری با توان 300 کیلووات یا بیشتر در بازه زمانی 5 ساله ، کاملا قابل پیش بینی و عَمَلی هست ولی رسیدن به هدف نهایی ، نیازمند زمان بیشتریست ، احتمالا در اواخر دهه آینده میلادی. مساله مهم این است که تصمیم گیرندگان نظامی در مقیاس کلان ، تفکرات خود را تغییر داده و با واقعیات روی زمین کنار آمده اند و قصد فکر کردن دوباره به شکست های قبل را ندارند . برنامه پیشِ رو به علت بی سرنشین بودن ، محدودیت های عوامل انسانی را نداشته و به دلیل استفاده از لیزر جامد ، بر خلاف لیزر حالت مایع و یا مهمات و موشک های متعارف ، تا زمانی که موتور و سامانه تولید نیروی پهپاد روشن باشد ، توانایی انجام ماموریت خود را داراست. همچنین میتوان با سوخت گیری هوایی ، مدت زمان انجام ماموریت را تا روزهای متمادی افزایش داد. قابلیت دیگر لیزر الکتریکی این است که میتوان توان خروجی را بر حسب نیاز و با توجه به نوع تهدید ، کم و زیاد کرد . مثلا حداکثر توان برای نابودی یک موشک بالستیک و توان های کمتر برای مقابله با پرندگان دشمن و موشک های ضد هوایی استفاده شود . عکس تزئینی میباشد. http://breakingdefense.com/2015/08/return-of-the-abl-missile-defense-agency-works-on-laser-drone/ خبر مرتبط با موضوع : http://www.military.ir/forums/topic/23518-%D9%BE%D9%87%D9%BE%D8%A7%D8%AF-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%A8%D8%A7-%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%B1-%D9%85%D8%B1%DA%AF%D8%A8%D8%A7%D8%B1/ هر گونه برداشت از این مطلب فقط با نثار فاتحه و دعا برای شهدای مبارزه با مواد مخدر جایز میباشد.