تعریف مقدماتی مفهوم دفاع ساحلی در دانش نظامی ، مفهوم " دفاع ساحلی" به مجموعه اقدامات اتخاذی از سوی کشور ساحلی ، برای حفاظت از خطوط و منابع ساحلی به منظور پیشبرد شکوفایی اقتصادی و سیاسی و علاوه براین ، جلوگیری از اعمالی که می تواند مانع نیل به چنین اهدافی گردد ، قابل تعریف است . در گذشته ، خط ساحلی تعریف محدودی را شامل می شد ،اما امروز منطقه ساحلی ، گستره وسیعی تری را شامل می گردد که از عمق 20تا 30 مایل در خشکی تا 12 مایل در دریا می تواند باشد . عناصر دفاع ساحلی نیز شامل یگان های عملیات ویژه ، واحدهای پلیس دریایی و درنهایت عناصر پشتیبان آتش می باشد که وظیفه نظارت و گشتزنی به منظور جلوگیری از نفوذ عناصر مهاجم و درگیرشدن با آنها در زمان نفوذ به خشکی را برعهده می گیرند . تاریخچه این نوع عملیات نظامی ، به دوران باستان ( ارتشهای یونان و روم ) بازمی گردد که در طول این دوران ( از سال 800 تا 1000 پس از میلاد ) روشهای دفاع از سواحل بتدریج توسعه پیدا نمود و تا جنگ جهانی اول ( عملیات مشهور پیاده شدن متفقین در گالیپولی ) و سپس جنگ دوم ( آنزیو ، نرماندی و سپس در صحنه نبرد اقیانوس آرام ) و در سالهای بعد از آن ( اینچون ، مالویناس ، گرانادا ، خلیج خوکها و درنهایت عملیات طوفان صحرا )نیز ادامه پیدا نمود . در مجموع ، تدوین و اجرای ترتیبات امنیتی برای دفاع از سواحل در طول تاریخ بسیار پرهزینه بوده ، هر چند سازمان دادن یک دفاع مناسب برای این حوزه جغرافیایی می بایست با انتخاب تاکتیک ها و سلاح های مناسب به گونه ای صورت پذیرد که بار اضافه ای برای کشور دارنده آن ایجاد نگردد . https://www.aparat.com/v/06Mi8 آ-222 ئی ، سامانه متحرک توپخانه ساحلی سامانه توپخانه دفاع ساحلی A-222 Bereg یک سخت افزار محصول روسیه است که برای از میان بردن شناورهای سطحی با تناز کوچک و میان وزن تا سرعت 100 گره دریایی ، ضمن برخورداری از برد کشف 35 کیلومتر و برد موثر 22 کیلومتر می تواند یک ابزار موثر به منظور اجرای ماموریت دفاع از ساحل باشد . این سیستم با دراختیار داشتن مزیتهای قابل توجهی نظیر کالیبر مناسب ، تطبیق پذیری بالا با تهدیدات ( در دو حوزه هدف و مهمات استاندارد مورد استفاده ) ، تنوع در انتخاب حالتهای عملیاتی و سرعت آتش بالا به تقریب همتای مشخصی در حوزه تسلیحات دفاع از ساحل ندارد . در دوران اتحاد جماهیر شوروی سابق ، نیروی دریایی این کشور علاوه برای تولید و بخدمت گرفتن سامانه های موشکی ضد کشتی ، از سیستم های تسلیحاتی توپخانه ای نیز برای دفاع از خطوط ساحلی خود در برابر یک تهاجم آبخاکی احتمالی از سوی ناتو استفاده می نمود . در میان نمونه هایی که عملیاتی شده بودند ، سامانه توپخانه ای متحرک 130 م.م اس ام-4 موجود بود که با پایان یافتن دهه هفتاد میلادی ، می بایست از رده خارج می شد چرا که میزان تحرک آن بسیار پایین و سامانه های کنترل و هدایت آتش آن نیز قدیمی شده بودند و این دفاع از خط ساحلی را در یک جنگ مدرن برای ارتش شوروی سابق بسیار مشکل می نمود . با توجه به این مساله ، در سال 1976 ، کار بر روی یک سامانه جدیدتر با کالیبر 130 م.م با شناسه A-222 Bereg آغاز شد که توسعه دهنده اصلی آن ، دفتر طراحی "تیتان" در اتحاد شوروی سابق بود . توپ دوقلوی کالیبر 130 م.م آ.کا. 130 واحد آتش این سامانه توپخانه ای ، براساس توپ مشهور دریایی AK-130 با شناسه تغییر یافته ZIF-94 انتخاب شد ، در حالی که برای عملکرد بهتر ، بخشی از قطعات و اجزاء متحرک هویتزر 152 م.م 2اس-19 ماستا ، نیز بدان اضافه گردید . علاوه براین ، بخش انتهایی این توپ ( قطعات مربوط به عقب نشینی پس از شلیک ) ، فشارشکن دهانه و بخش خارج کننده دود ناشی از سوختن باروت در قسمت مرکزی لوله نیز دچار تغییرات گردید که با توجه به این موارد ، سرعت شلیک در این سیستم جدید ، در مقایسه با توپ دریایی AK-130 به تقریب 4 برابر کاهش پیدا کرده است . تا سال 1980 ، تمامی تغییرات صورت گرفته در این توپ جدید ، تثبیت شده و برای طی مراحل اصلی ، یعنی وارد شدن به خط تولید ، به دفتر طراحی عودت داده شد . با این وصف ، بدلایل مختلف از جمله تمرکز نیروی دریایی برروی بخدمت گیری سامانه های موشکی ، این سیستم فورا وارد خدمت نگردید و پس از کش و قوس فراوان ، نخستین نمونه آن به سال 1988 از خط تولید خارج گشت و تا سال 1992 نیز تستهای آن در میدان تیر نیروی دریایی بطول انجامید . اگر چه این نمونه جدید بلحاظ ایده پردازی ، جالب به نظر می رسید ، اما ارتش بدلایل نامشخص ، از سفارش آن سرباز می زد بطوریکه پس از رونمایی از آن به سال 1993 ، محصول نهایی در نمایشگاه دفاعی ابوظبی به سال 1996 در معرض دید عموم قرار گرفت . توپ دفاع ساحلی اس ام-4 کالیبر 130 م.م این مساله ، در کنار مشکلات مادی ارتش روسیه پس از فروپاشی اتحاد شوروی ، باعث شد تا اولین نمونه عملیاتی در سال 2003 وارد خدمت رزمی در یگان های دفاع ساحلی ارتش روسیه گردد که این امر در ابتدا برای واحدهای نیروی دریایی مستقر در دریای سیاه ( نووروسیسک ) صورت پذیرفت . براساس طراحی اولیه ، هر آتشبار آ-222 ترکیب ذیل را می بایست بخود می دید : 4 تا6 قبضه توپ خودکششی بر روی حامل چرخدار ماز-543 با کالیبر 130 م.م یک دستگاه پست فرماندهی متحرک 1 یا 2 دستگاه خودروی پشتیبانی که همانطور که گفته شد ، کل این سامانه توپخانه ای بر روی خودروی 8×8 ماز-543 قرار می گرفت . واحد آتش ( SAU ) : بخش اصلی این واحد ، یک قبضه توپ 130 م.م است که بر روی یک قنداق متحرک ( چرخشی ) مجهز به یک بلبرینگ ویژه غلتکی ، قرار می گیرد . این توپ با مجهز شدن به یک سامانه الکترومکانیکی ، حالتهای ذیل را می تواند از خود به نمایش گذارد 1-حالت خودکار : که براساس کدهای دیجیتالی ورودی از پست فرماندهی عمل می کند 2- حالت نیمه خودکار: که توسط تیرانداز با کمک سامانه های بصری هدایت توپ (ACS) عمل می کند که درصورت قطع ارتباط واحد آتش با پست فرماندهی و خودروی پشتیبانی رزمی ( OBD) استفاده می شود . در واقع ، استقلال عمل نسبی واحد آتش در سامانه توپخانه ای ای-222 به شکل قابل توجهی ، بقای کل مجموعه را افزایش میدهد ، به همین دلیل در این واحد ، برای استقرار بارگذار مهمات ، تیرانداز و فرمانده واحد موقعیتهایی تعبیه شده است . فرمانده واحد کنترل تمامی سامانه های بصری را برای هدایت ، نظارت ، شلیک و ارتباطات و حتی سامانه های پشتیبانی حیات را در اختیار دارد . تیرانداز نیز سامانه های ویژه خود برای نظارت ، هدایت ، ارتباطات و روشنایی داخل برجک را می تواند کنترل کند . ولی برای خدمه بارگذار ، دو جایگاه پیش بینی شده که یکی در نزدیکی سینی هدایت پرتابه به درون لوله و دیگری در نزدیکی سامانه بارگیری مهمات قرار می گیرد . برجک این توپ دو محل ذخیره مهمات برای 40 تیر گلوله را بخود می بیند ، در حالی که کل برجک مورد نظر برای جذب گرما و صدا عایق کاری شده است .با توجه به این نکته که این سامانه می بایست در محیط بسیار مرطوب ،مبادرت به عملیات کند ، به تقریب تمامی مکانیزم های بصری هدایت آن ، عایق کاری و برای خروج گاز حاصل از هر شلیک نیز ، در داخل برجک یک فن بسیار قدرتمند طراحی شده است که از طریق یک مجرا به بیرون از برجک هدایت می گردد . در همین راستا ، قبل از هر شلیک ، فرمانده واحد موظف است تا با جک های هیدرولیکی موجود ، برجک را با محل استقرار شاسی تراز کند ، با این وجود ، امکان اجرای آتش ، ضمن حرکت نیز برای این توپ وجود دارد که اصلاحات مربوط به شلیک توسط سایتهای اپتیکی و حسگرهای حرکتی صورت می پذیرد . نیروی الکتریکی مورد نیاز برای اجرای شلیک ، حرکت برجک و سایر اجزاء توسط یک ژنراتور در بخش جلویی حامل تامین می گردد ، در حالی که برای به کارا نداختن ، جک های تثبیت کننده ، باتری ها و سامانه های کنترل شلیک نیز یک منبع جداگانه وجود دارد . پست فرماندهی ( CPU) پست فرماندهی توپ متحرک دفاع ساحلی آ-222 شامل سامانه کنترل آتش BR-136 دوکاناله الکترو اپتیکی- راداری برای شناسایی و قفل بر روی اهداف و همچنین سامانه های ارتباطی و پشتیبانی حیاتی است . این سامانه ، یک گسترد دایره ای از وضعیت ساحل را در تمام شرایط جوی و شب و روز در اختیار کاربر قرار میدهد . در این سامانه ، از LMS (سامانه رصد محیطی / Local Monitoring Subsystem) برای کشف اهداف بصورت فعال و غیر فعال استفاده می شود که اگر به شکل کلی وظایف OWC ( Operational Watch Commander) مورد بررسی قرار گیرد ، ماموریتهای وی شامل توانایی رصد و کشف 4 هدف بطور همزمان وافزایش اطمینان پذیری از فرود پرتابه در 2 متری هدف خواهد بود . با توجه به این مساله ، پس از هر شلیک ، سامانه کنترل آتش BR-136 می تواند بلافلاصله با قفل شدن بر روی هدف بعدی ، مبادرت به شلیک نماید . این سامانه کنترل آتش تمامی پارامترهای هدایت خود را براساس شکل حرکت و تخمین فاصله از هدف و همچنین تخمین فاصله از محل استقرار بصورت خودکار محاسبه می کند که به هر کدام از شش واحد آتش اجازه می دهد تا در هر دقیقه ، 12 گلوله ( برای شش واحد آتش ، 72 گلوله در دقیقه ) بسمت هدف شلیک کند ، ضمن اینکه نتایج حاصل از شلیک را می توان با استفاده از دستگاه های چاپ رقومی ، مستند نمود . پست فرماندهی در سامانه آ-222 به 5 بخش اصلی تقسیم می شود 1-محفظه پیشرانه خودروی حامل که محل استقرار واحد برق اضطراری دیزل -الکتریک و مبدل برای تامین برق سامانه کنترل آتش BR-136 نیز هست 2- بخش آنتن که تجهیزات ارسال و دریافت 3- بخش کنترل تجهیزات ارسال و دریافت که بدلیل وجود تشعشعات مایکرویو ، دیواره های آن از لایه های محافظتی خاصی پوشیده شده است 4- بخش استقرار کاربر رادیو که داده های بدست آمده در آن پردازش میشود . در این بخش ، تمامی تجهیزات مربوط به ارسال و دریافت پیام های بی سیم نیز وجود دارد . مضاف براین ، بخش کنترل ژنراتور دیزل ، نیروی الکتریکی و بخش های پشتیبانی حیات نیز از این محل هدایت می گردند . 5- بخش استقرار سامانه های اپتیکی ، فرمانده خودرو ، خدمه ، کاربر رادیو و تکنسین برق که به سامانه های ناوبری ، ارتباطی و کنترل آتش مجهز بوده که همگی بصورت داخلی با یکدیگر ارتباط رادیویی دارند . کل حامل پست فرماندهی توسط یکسری جک های مخصوص ، تثبیت می شود تا از چرخش افقی آنتن اطمینان حاصل شود . این جک ها هم بصورت الکترومکانیکی و هم بصورت دستی قابل تنظیم است ، در حالی که برای افزایش رفاه خدمه و همچنین بقاء در محیط های آلوده به مواد شیمیایی جنگی ، دو دستگاه تهویه مطبوع در سقف آن کارگذاری شده است . خودروی پشتیبانی رزمی ( OBD) این حامل به شکل کلی وظایف ذیل را بر عهده دارد 1- حمل یک واحد منبع تغذیه شامل دو ژنراتور دیزل- الکتریک برای تامین نیروی برق پست فرماندهی 2-مخازن سوخت برای ژنراتورهای دیزلی برای 7 روز کار مستمر 3-بخش استراحت برای 2 تا 4 نفر از خدمه 4- آشپزخانه با قابلیت حمل غذا برای خدمه بمدت 1 هفته 5-برجک تیربار کالیبر 7.62 م.م روی بخش فوقانی 6- تجهیزات ویژه رفع آلودگی ش. م .ر 7-سامانه های ناوبری برای استقرار دقیق محل آتشبارها 8-محل ذخیره وسایل شخصی خدمه https://www.aparat.com/v/vQmMr با تمامی این اوصاف ، قابلیتهای این سامانه ، به گونه ای است که ارتش روسیه تا کنون موفق به جایگزینی آنها با سامانه های موشکی ضد کشتی کروز نشده است . دلیلی این امر را می توان در وجود " مناطق مرده " ( به فاصله چند کیلومتر تا چند ده کیلومتر ) میان برد موثر سامانه های موشکی و سیستم های توپخانه ای دانست . علاوه براین ، سامانه های کروزضد کشتی ، بر خلاف سیستم های توپخانه ای در برابر اخلال واحدهای دشمن ، به نسبت حساس بوده ، در حالی که شلیک موشک کروز بر علیه شناورهای تندرو که امروز کشورهای زیادی در حال مسلح شدن به آنها هستند ، چندان مقرون به صرفه نبوده و این ارزشمند بودن سامانه های توپخانه ای را آشکار می کند . با این حال ، در روسیه هنوز بحث های بسیار جدی در خصوص مقایسه میان دو کالیبر 152 و 130 م.م برای توپخانه ساحلی وجود دارد . توپهای کالیبر 152 م.م قابلیت شلیک مهمات با خرج موشکی و مهمات هسته ای تاکتیکی را دارند ، در حالی که توپهای 130 م.م سرعت آتش بالایی را به نمایش می گذارد . در این خصوص پیشنهادات فراوانی برای تبدیل واحد آتش از روی حامل چرخدار به شاسی تانک ( شنی دار ) نیز وجود دارد که این مساله ، حامل توپ را در برابر آتش متقابل دریایی ( با کالیبر 127 م.م ) به نسبت مصون نگاه می دارد ولی افزایش وزن مجموعه ، قابل چشم پوشی نخواهد بود . توضیح نحوه عملکرد آتشبار 1- طول لوله ،45 برابر اندازه کالیبر 2- زاویه حرکت عمودی توپ : 5 تا 50 درجه 3- زاویه حرکت افقی توپ : 120 درجه 4- سرعت حرکت خودروها ، 60 کیلومتر در ساعت 5- تبدیل وضعیت به حالت رزمی ، حدود 20 دقیقه 6- نرخ آتش شش واحد شلیک ، 72 گلوله در دقیقه 7- برد رزمی آتشبار، حدود 850 کیلومتر 8- فاصله استاندارد میان واحد آتش و پست فرماندهی ، کمتر از 1000 متر 9- وزن حامل ها ، از 43 تا 44 تن پی نوشت : 1- بن پایه 2-استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند .