جنگنده آموزشی آلفاجت – http://www.pic.iran-forum.ir/viewer.php?file=8btmdgbk041dzqxydrzv.jpg http://www.pic.iran-forum.ir/images/8btmdgbk041dzqxydrzv_thumb.jpg هواپیمای آلفاجت از جمله هواپیماهای تعلیماتی طراز اول و مدرن جهان به شمار می روداین هواپیما که ثمره همکاری المان و فرانسه است روز به روز بازار فروش گسترده ای را در سراسر دنیا کسب می کند و به رغم طرح نسبتا قدیمی آن که به اوایل دهه 1970 بازمی گردد همچنان برتری خود را حفظ کرده است . آلفاجت را شاید بتوان گفت جدیدترین هواپیمای غربی باشدکه اختصاصا به منظور تعلیم خلبانان هواپیماهای شکاری طراحی و ساخته شده است . اصولا هواپیماهای آموزشی در مقایسه با هواپیماهای عملیاتی سیستم های متفاوتی را در بر می گیرند در هواپیماهای آموزشی گرچه معلم پرواز در هواپیما حضور دارد ولی مقصود اصلی فراگیری فن پرواز توسط هنرآموز این فن است ازاینرو اینگونه هواپیماها باید ضمن انکه ایمنی بیشتری نسبت به هواپیماهای عملیاتی داشته باشند سیستم های دقیق اما ساده تری را نیز در خود جای دهند . کلیه دستگاه های این هواپیماها مکانیکی – الکترونیکی یا الکتریکی دوگانه است به طوریکه اگر یکی از این دستگاه ها از کار بیفتد با دیگری می توان هواپیما را هدایت نمود . نکته حائز اهمیت دیگری که در هواپیماهای آموزشی وجود دارد مصرف سوخت کمتر و نگهداری و تعمیر آسانتر آنهاست . همین نکته است که تفاوت میان هواپیمایی چون آلفاجت را با هواپیماهای شکاری یکنفره خط اول غرب که نوع دو نفره آن به منظور تعلیم خلبانان استفاده می شود ( چون هواپیمای اف 15 امریکا ) و یا شکاری های دو نفره ای که هنرآموزان پرواز برروی هواپیماهای عملیاتی آموزش می بینند آشکار می کند ( مانند هواپیماهای اف 14 آمریکا ) .زیرا اگرچه آن هواپیماها دارای سیستم های دوگانه هستند لیکن مقدار مصرف سوخت و نیز تعمیر و نگهداری پیچیده و پرهزینه آنها کاربردشان را در نقش بسیار محدود می کند . در این میان آلفاجت بدون تمامی این مشکلات بعنوان یک هواپیمای برتر آموزشی آینده نوید بخشی را در انتظار دارد . http://www.pic.iran-forum.ir/]http://www.pic.iran-forum.ir/images/i8ebzei2gukxp7tnmdfh.jpg تاریخچه : در 22 ژوئیه 1969 دولت های فرانسه و آلمان نیاز مشترک خود را به یک هواپیمای آموزشی پایه و پیشرفته زیر صوت که بتواند در اواسط دهه 1970 وارد خدمت نیروهای مسلح آن دو کشور شود اعلام نمودند . هر یک از این دو کشور تعداد مورد نیاز از این هواپیماها را برای خود به 200 فروند تخمین زدند برای نیل به این هدف چهار کمپانی هواپیماسازی آلمانی و فرانسوی به صورت دو به دو طرح های خود را ارائه دادند . یکی از این طرح ها هواپیمایی به نام E650-Eurotraner را در بر می گرفت که کمپانی MBB آنرا ارائه داد. طرح دیگری برای کمپانی داسوبرگه فرانسه وDORNIER (یکی دیگر از همپیمانان آلمانی) بود که ضمن آن هواپیمای آلفاجت معرفی می گردید. در 24 ژوئیه 1970 پیروزی و انتخاب آلفاجت رسما اعلام شد متعاقب این اعلام در 15 فوریه 1971 مرحله تشریح پروژه به پایان رسید و در پاییز همان سال برنامه ریزی مرحله تکامل و توسعه پروژه آغاز گردید . در اواخر سال 1972 دولت های آلمان و فرانسه موافقت خود را با پروژه آلفاجت رسما اعلام نمودند که طی آن قرار شد در مجموع 4 فروند اولیه از هواپیماهای فوق ساخته شوند . از این 4 فروند اولی و سومی در فرانسه و دومی و چهارمی در آلمان ساخته شدند با اینحال نخستین و دومین فروند از هواپیماهای آلفاجت برای سنجش و آزمایش سیستم های مختلف و نیز ارزیابی مقدورات آنها در نظر گرفته شدند ضمن آنکه سومین فروند نماینده تولیدی نوع ( پشتیبانی نزدیک ) و چهارمین فروند نماینده نمونه تولیدی نوع ( آموزشی ) به شمار می رفتند . در این میان بر سر این نکته نیز توافق شد که غیر از چند پرواز آزمایشی اولیه بقیه پروازهای آزمایشی در فرانسه انجام شود . همچنین موافقت شد که فرانسه مونتاژ نهایی نوع آموزشی آلفاجت را انجام دهد و آلمان اقدام به مونتاژ نهایی نوع پشتیبانی نزدیک یا ضربتی این نوع هواپیماها بنماید . طبق گفتگوهایی که قبلا میان دو کمپانی داسو برگه ودورنیر به عمل آمده بود دو طرف چنین برنامه ریزی کرده بودند که لبه های بیرونی بال ها- در قسمت عقبی بدنه اصلی و نیز اگزوست هواپیما در آلمان و ناحیه جلویی و مرکزی بدنه اصلی و نیز باقی قسمت بالها در فرانسه ساخته شوند . سرانجام 4 نمونه آزمایشی به ترتیب در 26 اکتبر 1973 – 9 ژانویه 1974- 6 مه 1974- 11 اکتبر 1974 نخستین پروازهای خود را انجام دادند . در پی چندین ماه آزمایش در 26 مارس 1975 اجازه تولید هواپیماهای آلفاجت صادر شد و تحویل نخستین سری از آنها به نیروی هوایی آلمان در فرانسه در سال 1977 آغاز گردید . مشخصات ویژه : هواپیمای آلفاجت می تواند برای ماموریت های اکتشافی – ضربتی و آموزشی در سطوح گوناگون مورد استفاده قرار گیرد . اما مهمترین ماموریتیکه برای این هواپیما در نظر گرفته شده است آموزشی می باشد که خود طیف گسترده ای را در بر می گیرد . این طیف گسترده نه تنها شامل آموزش هنرآموزان پرواز در مراحل ابتدایی و پیشرفته است بلکه آموزش های تخصصی تری چون آشنایی با سیستم های تسلیحاتی و به کارگیری آنها را نیز شامل می شود . علاوه بر اینها آلفا جت می تواند در عملیات رهگیری هلیکوپترها و نیز تا حد محدودی مقابله هوایی نیز به کاربرده شود . به طور کلی ویژگی های خاص این هواپیما عبارتند از : 1- مقدورات پروازی عالی و فقدان واکنش های خطرناک در پیچ Spin و واماندگی Stall که ثمره تحقیقات تئوریک طولانی بوده و به دنبال آن قسمت های بسیارگسترده در تونل باد بر روی آن انجام گرفته است . 2- دوموتور توربوفن لارزاک از نوع Larzac 04 که نسبت به کشش بر وزن را در حد بسیار خوبی به وجود می آورد و دارای مصرف ویژه کم به هنگام گشت زنی می باشد .این امتیاز به علاوه گنجایش زیاد سوخت داخلی آلفاجت زمان طویلی را سبب می شود ( بیش از 5/4 ساعت در ارتفاع بالا ) . ضمن آنکه شعاع عمل وسیعی در ارتفاع پایین را که برای هواپیمایی از این کلاس و نوع اهمیت دارد فراهم می کند .همچنین وجود دو موتور ایمنی هواپیماها را افزایش می دهد چرا که هر یک از آنها یک سیستم تولید نیروی الکتریکی و هیدرولیکی را به کار می اندازد .از کار افتادن یکی از موتورها اثر کمی بر عملکرد سیستم ها دارد و آنها تا به کار افتادن موتور معیوب بدرستی کار خواهند کرد . هر یک از موتورها می توانند به طور جداگانه و بدون منبع نیروی خارجی به حرکت درآیند . 3- یک سیستم بالابرنده زیاد و موثر که وجه مشخصه آن فلاپ های باریک و قوی شکافدار است و به هواپیما اجازه می دهد که به سرعت های فرود تا 185 کیلومتر در ساعت دست یابد . 4- ارابه ی فرود سه چرخه ی واقع دربدنه که مجهز به لاستیک های فشار پایین می باشد و با طرح بسیار ساده به طرف جلو و درون بدنه جمع می شود . در ماموریت های پشتیبانی تاکتیکی ارابه فرود دماغه مجهز به یک سیستم گردشی بوده و از این گذشته در این نوع یک قلاب گیرنده کامل اضطراری نیز در هواپیما موجود است . 5- دو صندلی پرتاب شونده با بلندیهای متفاوت بدین منظور که حتی در ترکیب Approach و یا نزدیک شدن برای فرود خلبان کابین دوم دارای قابلیت دید استثنایی به جلو و اطراف باشد نصب انواع صندلی های متفاوت امکانپذیر است . 6- آماده سازی سریع و آسان برای پرواز با سوختگیری ثقلی یا فشاری . زمان توقف میان دو پرواز آموزشی حدود 10 دقیقه است بعلاوه ظرفیت تبدیل کننده اکسیژن مایع برای پرواز در یک روز کامل بدون پر کردن مجدد کافی است . 7- قابلیت آموزشی زیاد برای آتش یا پشتیبانی آتش به طوریکه در زیر بدنه یمک محفظه حامل چند قبضه توپ و تعدادی تیروفشنگ و مسلسل که در زیر بال قرار می گیرد – وزن بار خارجی حدود دو تن می باشد . 8- قابلیت رشد – به یمن حجم بزرگ موجود در صورت نیاز می توان تجهیزات اضافی متعددی را در هواپیمای آلفاجت سوار نمود . این دستگاههای می توانند سیستمهای ناوبری رادیویی ( جهت یابی با فرکانس بسیار بالا ) و یا ناوبری کامپیوتری باشند . همچنین سایت ( دستگاه دیدوری ) اشعه کاتد به منظور هدایت و کنترل آتش توپ هواپیما که منجر به نشانه روی دقیق تر می گردد . مشخصات کلی هواپیما : به طور کلی مشخصات هواپیمای آلفاجت عبارت است از : فاصله دونوک بالها : 11/9 متر بلندی : 19/4 متر -مساحت بالها : 50/17 مترمربع -کشش موتور : 1350*2 کیلوگرم -وزن خالی هواپیما : 3475 کیلوگرم -حداکثر وزن سوخت داخلی : 1415 کیلوگرم -حداکثر وزن هنگام فرود : 5300 کیلوگرم -حداکثر وزن تجهیزات بیرونی : 2200 کیلوگرم -حداکثر مقدار سوخت خارجی : 500 کیلوگرم . منبع : مجله دانستنيها - سال سوم - شماره 56-