http://sharemation.com/rezarahmani/bsu24_vl.jpg توليد جنگنده بمب افكن بال متغير آمريكايي اف.111 در نيمه دهه 1960 تهديدي جدي براي شوروي سابق بود . به همين دليل كارخانه سوخو هم مامور ساختن هواپيمايي با قابليتهاي مشابه شد. بعضي از اهداف طراحان سوخو در طرح جديدشان ، قابليت پرواز فراصوتي در ارتفاع پايين ، توانايي اجراي عمليات در شب يا روز و در همه گونه شرايط جوي ، و قابليت استفاده از باندهاي نامناسب و كوتاه بود. اولين طرح پيشنهادي ، كه يك بمب افكن بال مثلثي عمود پرواز بود، به نتيجه مطلوب نرسيد، و سوخو با استفاده از تجربه حاصله از توليد هواپيماي بال متغير سوخو-17 و ميگ -23 ، به طرح بال متغير ديگري روي آوردكه آن را رسما سوخو-24 ناميدند . پيش نمونه سوخو -24 براي نخستين بار در 17 ژوئيه 1970 پرواز كرد. سوخو ۲۴ نیروی هوایی ارتش در پایگاه اول شکاری http://sharemation.com/rezarahmani/iriaf_su-24.jpg ابتدائا غربيها نام محصول جديد سوخو را اشتباها سوخو -19 مي پنداشتند ، و ناتو آنرا به رويه استاندارد نامگذاري جنگنده ها ، فنسر ، ناميد؛ البته پس از فاش شدن اطلاعات دقيق تري درباره سوخو -24 ، اين نام همچنان حفظ شد. كمبود اطلاعات دقيق درباره سوخو-24 ، آن را به شبه ترسناكي براي هواپيماهاي غربي تبديل كرده بود؛ ولي پس از مدتي ، بويژه پس از آگاهي از نوع موتور در دهه 1980 ،‌تا حدي نگراني هاي قبلي درباره آن رفع شد. ويژگي هاي آئروديناميكي سوخو-24 بسيار شبيه ميگ -23 است. شايد دليل اصلي اين شباهت ، بهره گيري هردو دفتر طراحي ميگ و سوخو از پژوهش هاي ” انستيتومركزي آئرو هيدرو ديناميك “ ( ساگي ) در مسكو براي تقويت طرح هايشان بوده است. بال سوخو 24 شهپر ندارد !! ، و حركت غلت هواپيما با تحريك دم تماما متحرك (شهپردم) انجام مي شود. صندليهاي دوسرنشين فنسر به صورت پهلو به پهلو قرار دارد(مانند جنگنده اف-111 ) كه آرايشي غير عادي است. اتخاذ چنين آرايشي احتمالا براي افزايش كارايي چشمي خلبان در پرواز سريع كم ارتفاع و همچنين ، تامين فضاي مورد نياز سيستمهاي راداري بوده است. با استفاده از يك رادار ويژه براي تعقيب ناهمواري هاي زمين ، فنسر مي تواند در ارتفاع بسيار پايين پرواز خودكار انجام دهد. از عيوب سوخو24 سروصداي زياد موتور آن است. سوخو ۲۴ ایران بر روی کوههای زاگرس http://sharemation.com/rezarahmani/iriaf_su-24mk.jpg سوخو 24 از دسامبر 1974 تدريجا جانشين ياك-28 (بروئر) در نيروهاي نظامي شوروي شد. بالهاي متغير اين هواپيما به صورت خشمگينانه اي درست شده است و بسته به سرعت آن به عقب و يا جلو حركت مي كند . ناگفته نماند كه هنگامي دو بال اين هواپيما جمع مي شود كه دو موتور هواپيما روشن باشد و به علت سرعت زياد اين عمل صورت مي گيرد . بدنه هواپيما كشيده و باريك مي باشد و نوك هواپيما تيز و به شكل مستطيل است و در پشت هواپيما برآمدگي هايي است كه تا انتهاي هواپيما كشيده شده است . اين هواپيماي فوق العاده داراي راداري به شكل چوب گلف مي باشد كه و در زير هواپيما نصب مي شود . كارايي اين رادار بدين صورت است كه هنگامي كه اين هواپيما وارد ميدان نبرد مي شود هر رادار زميني كه روشن باشد شناسايي و در عرض كمتر از يك دقيقه منهدم مي كند . در جنگ 8 ساله عراق عليه ايران ، كشور عراق داراي تعدادي از اين هواپيما بوده كه با ورود اين هواپيما به خاك كشورمان رادارهاي زميني ما سريعا خاموش مي گرديد تا مورد گزند اين هواپيما واقع نشود . 12 فروند از سوخو 24 های عراق درسال 1990و زمان جنگ خلیج فارس به ایران پناهنده شدند و در سال 1991 ایران 24 قروند از این هواپیما را مستقیما از روسیه خریداری کرده است . و هدف اصلي خريد آن تهديدهاي اسرائيل مي باشد . سوخو ۲۴ ایران در حال سوخت گیری از بویینگ ۷۰۷ http://sharemation.com/rezarahmani/iriaf_su-24mk_taking_fuel_from_boeing_707.jpg مشخصات : نام ......................................................................... سوخو24 فنسر شركت سازنده .......................................................... سوخوي كشور توليد كننده ..................................................... شوروي سابق انواع مدل .............................................................. 7 مدل تعداد توليد شده ...................................................... بيش از 900 فروند موتور ................................................................ دو موتور توربوجت ليولكا مجهز به پس سوز سال ساخت .................................................. 1965 الي 1969 اولين پرواز ................................................. 1970 سال به خدمت درآوردن .................................. 1974 هواپيماهاي مشابه .......................................... تورنادو ، ا ف 111 ، ا ف 14 ، ا ف 15 ، ميگ 23 ، ميگ 27 كابين ......................................................... دو نفره وظيفه ........................................................ هواپيماي تهاجمي در انواع آب و هوا ، بمب افكن دوربرد سنگين ، هواپيماي ضربتي طول ........................................................ 24 متر اندازه بال ................................................. 6/17 متر ارتفاع از زمين ......................................... 19/6 متر وزن هواپيما بدون بار ................................. 22320 كيلوگرم ' ' با حد اكثر بار ............................. 39700 كيلوگرم مقدار تسليحات سوار شده بر بال ................... 945 كيلوگرم سقف پرواز ............................................... 16500 متر رنج پروازي ............................................. 2500 كيلومتر رنج دريايي ............................................... 1930 نانو متر سرعت .................................................... 18/2 ماخ و در مدلهاي پيشرفته 4/2 ماخ سرعت هنگام بلند شدن ................................ 280 كيلومتر بر ساعت سرعت هنگام نشستن .................................. 280 كيلومتر بر ساعت نرخ سرعت ............................................. 30000 پا در عرض يك دقيقه سقف پرواز براي سرويس .......................... 57 هزار پا مقدار باند براي پرواز.................................1300 متر مقدار باند براي نشستن................................950 متر سوخت گيري در آسمان ............................... بله سوخت داخلي ........................................... 10385 كيلو گرم سوخت خارجي ........................................ 2396 كيلوگرم رادار .................................................... ???? تسليحات ............................................... انواع موشكها و بمبها كشور هاي دارنده ................................... ايران ، روسيه ، اكراين ، بلا روس ، سوريه ، قزاقستان ، ليبي ، ازبكستان ، الجزاير ، آذربايجان ، عراق جنگها .................................................( ايران و عراق 1980-1988 ) (افغانستان 1984 – 1989) هواپيما هاي مشابه ................................. ميگ 23/29/27 ، اف-15 / 111 منبع