بسم ا... تورنادوی روس تبار در اوکراین مطلوب ،ولی ناکافی...!!!!!!!!!! تحلیلی کوتاه در خصوص عملکرد رزمی خودروی ترابری همه کاره Ural-6370-4-0010 تورنادو- یو خودروی سنگین همه کاره اورال-63704-0010 تورنادو- یو ، یکی از چند خودروی حمل و نقل نظامی ارتش فدرال روسیه بشمارمی رود که با آرایش شش چرخ متحرک ، وزنی برابر 30هزارکیلوگرم و قابلیت حمل 16000 کیلوگرم ، به یک دستگاه پیشرانه 440 اسب بخاری مجهز است که قابلیت به جلو راندن مجموع این خودرو باسرعت 100 کیلومتر در ساعت در مسیرهای جاده ای با ظرفیت حمل سوخت 420 لیتر در یک برد 1000 کیلومتری را به نمایش می گذارد . مسیری طولانی برای افزایش سطح حفاظت زرهی بیشتر از سه ماه است که ارتش روسیه وارد خاک اوکراین شده و براساس تحلیل های موجود منابع غربی ، نقش خودروهای حمل و نقل ، روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند . اما صرف نظر از همه رخدادهایی که به وقوع پیوسته ، رسته ترابری زمینی روسها پس از پایان عملیات نظامی درا وکراین چه ماهیتی پیدا خواهد کرد ؟ خوشبینانه ترین سناریوی موجود ، تجهیز همه خودروهای چرخدار به پوشش های زرهی است تا ضریب بقاء این تجهیزات استراتژیک و خدمه آنها در صحنه نبرد افزایش پیدا نماید . موزه نظامی ریازان نمونه های زرهی شده کامیون های نظامی اورال روسی این مساله ، بخصوص در مرحله نخست جنگ در اوکراین ، زمانی که عملا چیزی با ماهیت خطوط مقدم وجود نداشت و ستون های موتوریزه روسی در مسیرهای منتهی به میدان جنگ هدف حملات نیروهای اوکراینی قرار می گرفتند ، از اهمیت بیشتری برخوردار گردید . در واقع پس از حدود 10تا 15 روز پس از جنگ ، بتدریج شواهد بسیار جدی در خصوص زره پوش نمودن ابتکاری خودروهای کاماز و اورال با قطعات بریده شده تنه درختان و صفحات فولادی متفرقه رصد گردید ولی بتدریج روند فوق تا حدودی بهبود پیدا نمود . در واقع با توجه به تلفات شدید ستون های تدارکاتی و تمرکز واحدهای عملیات ویژه ارتش اوکراین در انهدام کامیون های حمل مهمات و سخت با هدف توقف یا کُند نمودن روند پیشروی ارتش روسیه ، این ایده که تا پیش از این ، پیش پا افتاده به نظر می رسید، ناگهان به یک اصلی طلایی تبدیل شد و به همین دلیل تا کنون چیزی نزدیک به 90 تا 80 درصد خودروهای حمل و نقل تاکتیکی روسی به صفحات زرهی مجهز شدند تا میزان خسارات و تلفات به حداقل خود برسد . این مساله نه فقط در مورد خودروهای حامل مهمات و پرسنل ، بلکه در مورد سایر سامانه های رزمی نظیر راکت اندازهای چندگانه گراد یا تورنادو-جی نیز صادق خواهد بود ، چرا که این سامانه ها عمدتا در خطوط مقدم یا نزدیک به آن وارد عمل می شوند ویا در مسیر انتقال به این خطوط قرار دارند که ممکن است هدف حملات پارتیزانی طرف مقابل قرار گیرند . در این میان ، برخی ناظران نظامی بر این عقیده اند که استراتژی ارتش روسیه برای تولید خضموک های کلاس تایفون-کی که بدلیل قیمت بسیار بالا ، برای نیازهای خاص و در کمیت محدود وارد عمل می شوند ، قابل دفاع به نظرمی رسد ، اما اگر وزارت دفاع این کشور به جای یک تایفون – کی ، چند دستگاه کامیون اورال زرهی سفارش می داد ، چه اتفاقی رخ می داد ؟ در میان برخی از تحلیلگران نظامی ، کسانی وجود دارند که چنین روندی را مساله حاشیه ای و اضافی تلقی می کنند و معتقدند که دشمن از قبل ، مشخصات خودروهای کاروان را حتی بصورت زرهی شده ، خواهد فهمید و برای مقابله با آن آماده خواهد شد ، یعنی بعبارت بهتر ، دشمن به جای سلاح های کالیبر کوچک AKM ، از راکتهای ضد زره سبک یا نیمه سنگین استفاده خواهد کرد . اما این واقعیت نیز باید در نظر گرفته شود که واحدهای پارتیزانی دشمن نیز به شکل قطع از سامانه های حفاظت فردی استفاده می کنند و این از تحرک تاکتیکی آنها خواهد کاست در حالی که امکان تجهیز خودروهای سنگین به تیربارهای سبک در کلاس PKM نیز وجود دارد . در دوره جنگ در افغانستان ، عناصر پیاده روسی بتدریج مجبور به استفاده از زره های تن پوش شدند ولی پس از جنگ این مساله بدست فراموشی سپرده شد ولی پس از بازسازی ارتش و پلیس در جمهوری خودمختار چچن ، واحدهای این جمهوری به اولین یگان های رزمی تبدیل شده بودند که خودروهای خود را با روشهای ابتکاری زره پوش می کردند ولی این روند کافی نبود و می بایست تصمیمی گرفته می شد تا روند افزایش حفاظت زرهی ، بصورت استاندارد و کارخانه ای دربیاید. اعلیحضرت تایفون – یو ( Typhoon-U) ارتش روسیه بصورت استاندارد برای برآورده کردن نیازهای ترابری تاکتیکی خود در نیروی زمینی ، از محصولات شرکت کاماز استفاده می کند . درواقع ، نسخه کاماز-4310 پیشگام خودروهای مدرن ترابری در ارتش روسیه بود که از روی گونه غیرنظامی کاماز-5320 توسعه پیاده نمود ولی این نمونه نظامی از ابتدای ورود بخدمت خود چند نقص اساسی را بهمراه خود وارد ارتش روسیه نمود . نخست اینکه خودروی فوق در برابر انفجار مین و مهمات کنارجاده ای بسیار آسیب پذیر بود و شکل دسترسی به محفظه موتور ، امکان تعمیرات سریع را در صورت زرهی کردن کابین به خدمه نمیداد و این مساله در میدان نبرد یک فاجعه برای ارتش بحساب می آمد . دومین نقص مهم دراین نمونه ، عدم وجود حفاظ زرهی لازم برای راننده و سرنشین کنار وی بدون محدود کردن میدان دید آن بود که البته این مساله چندان اولویت بالایی را به نمایش نمی گذارد چرا که امکان اتصال صفحات فولادی بصورت ابتکاری در صورت نیاز بدان وجود دارد . نمونه های پیشنهادی موتوزف / اورال اما نسخه اورال سقف دار ( با کابین ثابت ) نسخه دیگری در ارتش روسیه محسوب می شد که منشاء آن به اواخر دهه 50 میلادی و در نقش خودروی کِشنده توپهای سنگین برمی گردد که بخش روکش موتور ( کاپوت ) و یک روکش تحتانی برای محافظت از مهمات کالیبر کوچک و مین های سبک ضد خودرو در آن بکار رفته بود . این نسخه به نوعی اولین کِشنده زره پوش روسی بود که باعث گردید تا نسخه کارآمد تر آن با شناسه اورال- ویتیاز نیز وارد خدمت نظامی گردد . در این نسخه ، قرار گرفتن کابین خدمه درست در پشت محفظه موتور مانعی را برای کاربرد های گوناگون آن ایجاد نمی کرد ، بخصوص اینکه یک طرح دوکابین بااضافه شدن مجموعه خمپاره انداز 2اس12ای نیز از آن برگرفته و تولید گردید . در دوران اتحاد شوروی ، ارتش سرخ ماموریتهای مشخصی را بین کامیون های محصول شرکت کاماز و اورال تقسیم بندی نموده بود ، به این صورت که محصولات کاماز همیشه در خطوط مقدم حضور داشتند و محصولات اورال به شکل نسبی در خطوط عقب تر فعالیت می نمودند . اما درگیری در افغانستان نشان داد که این پروتکل ها به تقریب بی فایده بوده و هر دو محصول به یک اندازه از بخش جلو آسیب پذیر هستند ، در نتیجه طراحان درصدد برآمدند تا خدمه را بطور کامل در یک محفظه زره پوش شده مستقرنمایند . بدین ترتیب از ابتدای سال 2020 وضعیت در ارتش روسیه بتدرج تغییر نمود و با رونمایی از خودروهای سری تورنادو-یو از محصولات شرکت اورال بتدریج درنیروی زمینی روسیه ظاهر شد که البته این محصول با نمونه خضموک آن که در رقابت با محصول شرکت نیژنی تاگیل شکست خورد نباید اشتباه گرفته شود . درواقع امر ، اورال یک نمونه مدرنیزه شده از خضموک اورال-77 را به گارد ملی روسیه ارائه نمود که یک ویژگی بسیار مهم را به نمایش می گذاشت و آن ، طراحی پنل های خاص برای نصب صفحات زرهی به کابین خدمه بود . در همین راستا ، محصول Ural-4320-7810-31/30 در سه نسخه 6×6 ، 4×4 و یک نمونه 9.5 متری از گونه 6×6 ارائه شد که وزن کل آن به 21.5 تن با ظرفیت حمل بار 10 تن می رسید و درنهایت گونه اورال-6370 تورنادو-یو که با کابین زرهی شده و وزن ناخالص 33 تن رونمایی گردید . این نمونه ، بسته به نسخه ای که سفارش داده می شود می تواند تا 16 تن بار را حمل کند که درمقایسه با استانداردهای دوره شوروی ، از محصولات کراز نیز بیشتر است . امکان جایگزینی ارتقاء ها برای کابین تورنادو-یو 1- نصب جعبه کمک های اولیه 2- نصب تریموس (قمقمه ) 3- نصب سامانه جنگ شیمیایی 4- صفحات زرهی اضافی برای بهبود حفاظت از خدمه 5- سامانه آتش خاموش کُن 6- سامانه دید در شب در این مورد ، به سال 2012 میلادی ، شرکت GABTU پیشنهادی را برای توسعه یک خانواده سنگین برای ارتش فدرال روسیه را به شرکت مشهور اورال ارائه داد . این پیشنهاد در سال 2014 به امضاء قراردادی منجر شد و درنهایت یکسال بعد در نمایشگاه آرمی-2015 رونمایی گردید . تورنادو-یو به یک دستگاه پیشرانه یاماز-652 به قدرت اسمی 440-412 اسب بخار مجهز بود که درسال 2015 بخش هایی نظیر کلاچ ، گیربکس و جعبه انتقال نیرو از کشورهای مجارستان و اروپای غربی ( رنو فرانسه ) تهیه می گردید ولی اورال معتقد بود که میتواند تمامی این قطعات را با نمونه های داخلی جایگزین نماید . بخش درونی کابین تورنادو-یو کامیون های زرهی Tornado-U همچنان نیازمند بهبود قابلیت های رزمی خود هستند این کامیون زرهی و برادر کوچکترش یعنی موتوزف –ام بطور مشترک توسط موسسه تحقیقات فولاد توسعه داده شد و قرار براین شد که سه تغییر در کابین این نمونه ها ایجاد شود که شامل صندلی های استاندارد تک ردیفه سه تایی ، افزایش حجم کابین و درنهایت نصب صندلی های دو ردیفه 5 تایی می گردید . کابین این خودروها بطور کامل آب بندی شده مجهز به تهویه مطبوع است در حالی که سامانه دید درشب ، سامانه های مخابراتی ، سامانه عملیات در شرایط جنگ شیمیایی بصورت استاندارد درآن وجود دارد و امکان نصب دوربین های نظارتی ، شیشه زرهی با گرمایش برقی را نیز می توان بدان اضافه نمود . تنها مشکلی که هم اکنون وجود دارد ، تولید انبوه این کامیون ها است که شرایط جنگی را در صحنه نبرد تغییر خواهد داد . پی نوشت : 1- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری ) بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند. 2- متن فوق ، نخستین کار/تجربه در خصوص برگردان متن های مرتبط با خودروهای ترابری نظامی چرخدار توسط مترجم از سال 1392 خورشیدی در انجمن میلیتاری است . درصورتی که اشتباهی وجود دارد ، تذکر داده شود برای برطرف کردن مشکل . منبع1 منبع2