از نیروی هوائی سوریه چه باقی مانده است ؟ پس از 5 سال جنگ ، بازوی هوائی آسیب دیده هنوز زنده است . به تاریخ : یازدهم مه 2016 نویسنده : تام کوپر ترجمه :عبدالمهدی با کمی اصلاح رضا غلامنژاد در آغاز جنگ های داخلی در سال 2011 ، نیروی هوائی ارتش سوریه از سوی اکثر ناظران خارجی " عملیاتی " عنوان می شد . اما با وجود فرسایش شدید در خلال چند سال گذشته ، هنوز به شکل غافلگیر کننده ای نشان از حیات و سر زندگی از خود بروز می دهد . اکنون سئوال منطقی اینجاست : چه چیزی از نیروی هوائی سوریه باقی مانده است ؟ از دیدگاه بیطرفانه ، جنگ داخلی در سوریه به آرامی شکل گرفت . بیشتر مدت سال 2011 و 2012 تمام افسران سنی مذهب و سایر درجات در پایگاه های خود زمینگیر و یا در عمل قفل شده بودند. بخش عمده ای از ناوگان بالگردی و هواپیماهای جنگی سوریه که تعداد آن بیش از 500 فروند تخمین زده می شود نیز زمینگیر شده بود. گونه هایی مانند میکویان MiG-23MS و MiG-25P/PDS/PU/RB و نیز بمب افکن های سوخوی Su-20 هم از سال 2000 از خدمت خارج شده بودند. حدود 50 درصد از ناوگان بالگردهای میل Mi-8/17 و MiG-21MF/bis/UM و MiG-23MF/ML و بمب افکن های سوخوی Su-22 نیز اگر نیاز به جایگزینی نداشتند ( لااقل ) نیازمند اورهال سنگین بودند . در طول مدت فوق تنها تعداد اندکی بالگرد آن هم برای ارسال نیروی کمکی و تجهیزات به پادگان ها و پایگاه هائی که ارتباط آنها توسط شورشیان با دیگر مناطق قطع شده بود مورد استفاده قرار می گرفتند. پیشروی شورشیان در اواخر جولای سال 2012 در شهر حلب و سایر شهرهای بزرگ سوریه ، نیروی هوائی را مجبور ساخت تا وارد جنگی همه جانبه شود. در بیشتر دوران نیمه دوم سال 2012 و تقریبا تمام مدت سال 2013 ، نیروی هوائی سوریه با تمام توان جنگید . جنگنده ها و بمب افکن های این نیرو مرتبا اهدافی را از سلماء در نزدیکی مرز ترکیه تا دیرالزور در شرق سوریه و از حلب تا درعا را مورد حمله قرار می دادند. نیروی هوائی سوریه به عنوان جوخه آتش رژیم ، حتی انواع هواپیماهای رهگیر خود مانند MiG-23MF, MiG-23ML و حتی MiG-29 را مجبور به انجام حملات زمینی نمود که با این حساب مجموعا 230 سورتی پرواز در روز انجام می شد. بیشترین فعالیتها برفراز منطقه دمشق و حمص بود ، جائی که از نوامبر 2012 تا آوریل 2013 حدود 2000 سورتی پرواز تنها توسط جنگنده های MiG-21bis و MiG-23BN صورت گرفت . گونه های دیگر هواپیماها نیز فعالیت چشمگیری را به خود دیدند . در واقع بر اساس نمونه های فراوان مشاهده شده ، ناوگان 19 فروندی بمب افکن های سوخوی Su-24M2 سنگین ترین فعالیت ها را در نیروی هوائی به اجراء گذاشتند . اما انجام عملیات وسیع ضرورتا خسارات سنگینی هم به دنبال داشت . بموجب دستورات حزب بعث در دمشق ، از خلبانان خواسته شده بود تا به صورت آگاهانه (؟!) غیر نظامیان را در مناطق تحت کنترل شورشیان هدف قرار دهند که این امر سبب بروز فرار گسترده از این مناطق گردید . مجموعه عوامل فوق سبب شد تا نیروی هوائی سوریه در زده های مختلف به سختی تضعیف شود . بین جولای 2012 تا جولای 2013 نیروی هوائی سوریه با از دست دادن حداقل 45 بالگرد و 30 جت جنگنده سخت ترین فرسایش را در جریان درگیری ها تجربه نمود .(( سرنگونی این هواگردها به تائیدنیرو هوایی سوریه رسیده است ). همچنین حدود 375 خلبان و یا سایر پرسنل نیروی هوائی از دست رفتند که 36 نفر از آنها باسارت درآمده و 40 نفر دیگر هم مفقود شدند . در اوایل سال 2014 تعداد هواگردهای در خدمت به زحمت به 60 بالگرد و کمتر 150 جنگنده بمب افکن می رسید که تقریبا تمام آنها یکبار دیگر به اورهال نیاز داشتند. ممانعت غربی ها از ارسال سامانه های دوش پرتاب پدافند هوائی وبرداشتن محاصره حلب در اکتبر سال 2013 در نهایت منجر به ادامه بقای نیروی هوائی بشار الاسد رئیس جمهوری سوریه گردید . در نتیجه تلفات نیروی هوائی به شکل چشمگیری کاهش یافت و امکان دسترسی مجدد به تاسیسات بسیار حیاتی تعمیر و نگهداری در پایگاه هوائی نیرب که بخشی از فرودگاه بین المللی حلب بود ، به نیروی هوائی امکان داد تا در سالهای اخیر حدود 20 هواپیما را اورهال نماید. علاوه بر این با کمک های مستشاری و مالی ایران ، تاسیسات اورهال دیگری در در سایر پایگاه های هوائی تاسیس شده است . با استفاده از هواپیماهای غیرعملیاتی و قطعات یدکی بدست آمده از آنها ، خدمه زمینی توانسته اند حدود دوجین هواپیمای کاملا عملیاتی را آماده سازند. با این اقدام نه تنها هواپیماهای از رده خارج یا از دست رفته جایگزین می شوند ، بلکه بقای نیروی هوائی ارتش سوریه به عنوان یکی از یگان های انگشت شمار وفادار به رژیم الاسد تضمین خواهد شد . تلفات هواپیماها ، چه بر روی زمین منهدم و یا در آسمان هدف قرار گرفته شوند ، غیر قابل اجتناب است علی الخصوص با توجه به اینکه استانداردهای امنیتی بدلیل ادامه نبردها و طولانی شدن آنها به نحو چشمگیری کاهش یافته است . هواپیماها اغلب با حداقل سامانه های عملیاتی خود به ماموریت اعزام می شوند . موجودی انبارهای مهمات به سطحی کاهش یافته که اکنون نیروی هوائی ارتش سوریه مجبور به استفاده از بمب های طراحی و ساخته شده بومی است که بر اساس طرح های منسوخ روسی ساخته شده اند. این بمب ها عملکرد ضعیفی را از خود برجای گذاشته اند . تعدادی از آنها منفجر نشده اند . برخی دیگر منفجر شده اند ، اما نا بهنگام و سبب نابودی هواپیماهای ارزشمند و کشته و مجروح شدن خدمه زمینی شده اند. و تعدادی از خلبانان هم دچار سهل انگاری شدند. بمب افکن Su-24MK2 ای که توسط سامانه موشکی پاتریوت PAC-2 در تاریخ 23 سپتامبر سال 2014 بر فراز بلندی های جولان سرنگون گردید سامانه جنگ الکترونیکش توانایی اقدام متقابل را نداشت(منظور نویسنده خرابی سامانه است ) ( قادر به فعال کردن سامانه جنگ الکترونیک خود نشد وبه فضای هوایی کنترل شده اسرائیل در ارتفاع های جولان پرواز کرد) دخالت نظامی روسیه در سوریه که در سپتامبر سال 2015 آغاز شد ، که این دخالت چندان دور از دهن نبودو باعث افزایش خوش بینی به آینده برای نیروی هوائی سوریه شد وهمچنین نیروهای سوری هم درس هائی از تعمیرات سنگین را آموختند زیرا حجم کار سنگین نیروهای سوریه تا حدودی کاهش یافت . در جریان 5 سال جنگ داخلی ، نیروی هوائی الاسد تلفات تائید شده ای شامل 55 هواپیما و 57 بالگرد سرنگون شده را متحمل شده بود و 51 هواپیمای دیگر هم بر روی زمین از رده خارج شدند که البته بخش عمده ای از آنها در وضعیت غیر عملیاتی قرار داشتند. اعداد فوق شامل حدود دوازده فروند L-39 ، هفت فروند MiG-23 از گونه های مختلف ، حداقل چهار فروند Su-22 و چهار فروند Su-24MK2 می شود. همچنین حداقل ده فروند MiG-21bis از گردان 679 مستقر در حماء را نیز شامل می شود. خسارات وارده به این یگان سبب شد تا نیروی هوائی ارتش سوریه اقدام به اعزام هواپیماهای دو سرنشین آموزشی MiG-21UM را به میدان نبرد اعزام و گردان جنگنده های رهگیر MiG-23ML را مجددا در حماء مستقر نماید . در وضعیتی مشابه ، استفاده گسترده از MIG-29 در نقش پشتیبانی زمینی نیروی هوائی سوریه را مجبور ساخت تا دو فروند MiG-25PDS را اورهال نموده و آنها را به وضعیتی شبه عملیاتی بازگرداند . اگرچه این هواپیماها به ندرت پرواز می کردند ، اما به صورت مداوم در پایگاه هوائی تیاس در وضعیت آلرت قرار داشتند. ظاهرا آنچه که از نیروی هوائی ارتش سوریه باقیمانده در 5 پایگاه هوائی اصلی متمرکز شده اند و هر کدام از این پایگاه ها آشیانه واحد هایی بودند که هر کدام کمتر از دوازده فروند هواپیما را شامل می شدند. سه اسکادران در حماء ، سه اسکادران در شعیرات ، چهار اسکادران در تیاس ، سه اسکادران در السین و چهار اسکادران در دمیر مستقر هستند. تعداد کمی از سایر واحدها با اندازه های کوچکتر در پایگاه های هوائی کویرس ، دیرالزور ، مرج رحیل ، بلی و خلخله مستقر هستند و در عین حال پایگاه المزه و فرودگاه بین المللی دمشق کماکان به عنوان پایگاه اصلی بالگردی و هواپیماهای ترابری محسوب می شوند . توضیحات مترجم : تمام تصاویری که مشاهده می فرمائید توسط اینجانب در متن گنجانده شده اند. هیچکدام از تصاویر موجود در متن اصلی باز نشدند . « اللهم ارزقنا زيارة الحجة بن الحسن » « لعنة الله علی عدوک یا علی »