بسم الله الرحمن الرحیم جستار هایی در باب جنگ و سلاح های سایبر بخش اول مقدمه امروزه با گسترده شدن استفاده از فضای سایبر ، این فضا علاوه بر پشتیبانی از دیگر میدان های رزم ، خود به تنهایی تبدیل به یکی از میادین رزم تاثیر گذار شده و استفاده از آن رو به افزایش می باشد . همین امر باعث به وجود آمدن مباحثی مختص این فضا گشته است که ما در این نوشتار سعی در شناخت مفهومی ابزار های مورد استفاده در این حوزه ، شباهت های آن با دیگر حوزه ها و مباحث مترتب بر جنگ سایبر را داریم . در این راستا به دلیل جدید بودن این میدان ، تصمیم بر این گرفته ام تا مجموعه ای از مباحث را به صورت کلی و منظم خدمت دوستان ارائه دهم تا در آینده هر فرد مشتاق و علاقه مند به این حوزه با مطالعه آنها در یک موضوع واحد ، نگاهی جامع به مبحث جنگ سایبر پیدا کرده و سپس نسبت به مقتضیات زمان ، موارد جزئی تر در موضوعات جداگانه ارائه و مورد گفتگو قرار بگیرند . نکته قابل ذکر این است که می توانید این سلسله مطالب را مکملی برای دانشنامه رزم سایبر فرض نمایید . در ابتدا بحث را از تعریف سلاح سایبر آغاز کرده و هر هفته مباحث تازه ای بر این جستار اضافه خواهم نمود . معنای لغوی سلاح : هر چیز و آلتی که به وسیله آن جنگ می کنند را سلاح گویند . سلاح ها ابزار های جنگی می باشند که به قصد ایجاد خسارت و آسیب در دشمن استفاده می شوند . البته کاربرد هایی فراتر مانند شکار یا ایجاد اقتدار برای کسب امنیت هم برای اسلحه ها مفروض می باشند . با این حال سلاح ها با توجه به منبع قدرت منبعث از آن ، طیف گسترده ای را شامل می شوند . مثلا قوانین ایجاد شده در حوزه بین الملل می توانند به عنوان سلاح هایی برای پیشبرد اهداف و اغراض استفاده گردند . در این دیدگاه انواع مختلفی از سلاح ها در ابعاد متفاوتی وجود دارند که با پیشرفت تکنولوژی و پیچیده تر شدن جوامع و ایجاد میدان های نوینی در رزم بر تعداد آنها افزوده می شود . سلاح ها توانایی زدن آسیب به یک فرد تا تخریب یک شهر را پیدا کرده اند . در کل سلاح ها ابزار هایی هستند که با هدف تهدید کردن یا ایجاد صدمه های روانی ، کارکردی یا فیزیکی به سازه ها ، سیستم ها و موجودات زنده طراحی شده و استفاده می شوند . نکته مهم در اینجا این است که مهاجم می تواند تنها از سلاح به عنوان ابزار تهدید استفاده کند تا به اهداف خودش برسد بدون اینکه از آن برای ایجاد صدمه فیزیکی استفاده نماید و یا بالعکس بدون ایجاد تهدید و به صورت خاموش برای ایجاد صدمه های فیزیکی از آن استفاده نماید . با این حال پنداری که از شنیدن واژه سلاح در ذهن مخاطب ایجاد می شود همان ابزار هایی هستند که در میدان های سنتی رزم زمینی ، دریایی و هوایی مورد استفاده قرار می گیرند . در این بین ضرورت ایجادی مفهومی دقیق از سلاح های سایبری اهمیت فراوانی دارد . ایجاد مرزی مابین سلاح سایبری و آن چیزهایی که سلاح سایبری نیستند سه برآیند را منجر می شود : 1 - برآیند امنیتی : اگر ابزاری قابلیت استفاده به عنوان سلاح را ندارد اما منجر به صدمه به یک یا تعداد زیادی گردد خطر کمتری از سلاح های سایبری دارد (مثلا یک باگ نرم افزاری یک سلاح نمی باشد اما می تواند منجر به صدماتی گردد) . 2 – برآیند سیاسی : یک نفوذ غیر نظامی از منظر سیاسی آسیب کمتری نسبت به حالت نظامی آن ایجاد می کند . نفوذ های نظامی معمولا با اهداف مشخصی که می توانند به صورت ترکیبی با دیگر روش ها عمل نموده و ابزاری برای اعمال فشار و گرفتن امتیازات گردند . 3 – برآیند قانونی : اگر چیزی به عنوان سلاح تعریف گردد در اصل به این معنی است که توسعه ، نگهداری و استفاده از آن ممکن است غیر قانونی بوده و منجر به مجازات گردد . سلاح سایبری چیست؟ کدهای کامپیوتری که به منظور تهدید یا ایجاد آسیب های روانی ، کارکردی یا فیزیکی در سازه ها ، سیستم ها و موجودات زنده ایجاد گشته اند . گستردگی سلاح های سایبر دامنه وسیعی را شامل می شود : از سلاح های عمومی با پتاسیل تخریب کم تا سلاح های خاص با پتانسیل تخریب بالا . پس از جنگ 1991 خلیج فارس، که نخستین استفاده گسترده از مهمات هدایت دقیق بود و این سلاح ها به طور گسترده ای دیده میشد که از آن به عنوان انقلاب یا حداقل به عنوان جزء تکنولوژیکی تغییرات نظامی تکاملی صحبت شد . تقریبا بیست و پنج سال بعد، تعدادی از تحلیل گران معتقدند که سلاح های سایبری انقلاب دیگری را در امور نظامی منجر گشته است . این ادعای بحث برانگیز، حداقل تا حدی، از تقابل بین مهمات هدایت دقیق و سلاح های سایبری الهام گرفته شده است. یکی از خصوصیات بارز سلاح های سایبر این است که دامنه استفاده از آن می تواند گسترده باشد . یعنی شما با توسعه یک سلاح ، قدرت آسیب رسانی به طیف وسیعی از سیستم ها و اهداف در مکان های گوناگون را پیدا می کنید اما مثلا یک موشک متعارف تنها قابلیت استفاده بر علیه یک مکان را دارا است . البته شباهت بین مهمات هدایت دقیق و سلاح های پیشرفته سایبر هم قابل توجه هستند . سلاح های سایبری هم می توانند مانند مهمات هدایت دقیق دارای قابلیت بالایی با دقت عالی باشند ، زیرا اگر به خوبی طراحی شده باشند ، ممکن است فقط اهداف خاصی را تحت تاثیر قرار دهند و اثرات با دقت مناسب را ایجاد نمایند . سلاح های سایبری، سلاح های تسلیحاتی نو ظهوری بوده و فقط برای مدت کوتاهی هست که پا به عرصه وجود گذاشته اند و اطلاعات اکثر عملیات های سایبری به صورت نسبی محرمانه اند و اخبار گسترده ای از عملکرد معمول دولت ها در این زمینه وجود ندارد. با این حال جیسون هیلی تاریخ وقوع درگیری های سایبری را به سه مرحله تقسیم می کند: "پی ریزی" ، " رشد سریع" ، و "نظامی سازی". پی ریزی (Realization) : در این فاز درگیری های ابتدایی سایبر مورد توجه سیاست گذاران و نخبگان فنی قرار گرفت . بازه زمانی این فاز در دهه 1980 می باشد . رشد سریع (Take Off) : ما بین سال های 1998 تا 2003 استفاده از فضای سایبر برای صدمه زدن به دشمن به شدت افزایش یافت و باعث توجه بیش از پیش به این حوزه گشت . نظامی سازی (Militarization) : از سال 2003 تا به حال ما در فاز نظامی سازی قرار داریم . در این فاز نیروهای نظامی و سازمان های امنیتی پیشقدم شده و به عنوان بازیگر اصلی فضای سایبر در زمینه جاسوسی و ایجاد حملات مخرب تبدیل گشتند . منابع : - Cyber-Weapons, Thomas Rid & Peter McBurney - UNDERSTANDING CYBER CONFLICT, George Perkovich & Ariel E. Levite - A Fierce Domain : Conflict in Cyberspace, 1986 to 2012, Jason Healey - The Evolution of Cyber War, Brian M. Mazanec ادامه دارد ...