موشك استاندارد 3 يا SM-3 و يا RIM-161 Rocket Intercept Missile 161 Standard Missile 3 تاريخچه توليد در سال 1992 برنامه مانور شليك موشك سوخت جامد و هدايت شونده ( LEAP (Lightweight Exo-Atmospheric Projectile يا ( سبك وزن برون جوي مرمي دار ! ) اجرا شد و با 4 پرتاب آزمايشي در حداكثر ارتفاع ، قابليتهاي دفاع موشكي عليه موشك هاي بالستيك به نمايش درآمد . سر جنگي با انرژي جنبشي (Kinetic Warhead ياKW ) متعلق به موشك SM-3 از توسعه و رشدي كه MDA بر روي LEAP انجام داده ، نتيجه شده است . اين سرجنگي براي شناسايي هدف در فضا از يك سنسور اينفرارد ( IR ) استفاده نموده و براي كنترل ارتفاع و تغيير جهت خود از سيستم كنترل ارتفاع با موتورهاي سوخت جامد (SDACS يا Solid Divert and Attitude Control System ) بهره مي برد .يك كامپيوتر در داخل سر جنگي ، اطلاعات حاصل از سنسور اينفرارد را پردازش كرده و دستورات لازم را به سيستم كنترل جهت و ارتفاع صادر مي كند . موشك SM-3 بر اساس پيشرانه و بدنه موشك SM-2 بلاك 4 طراحي شده ، اما يك موتور راكتي به عنوان مرحله سوم ، همچنين سيستم هدايت داخلي/جي پي اس و سر جنگي با انرژي جنبشي ( مرمي ) به آن اضافه گرديده است . نيروي دريايي ايالات متحده به همراه آژانس دفاع موشكي آمريكا توسعه موشك استاندارد 3 ( SM-3 ) را بعنوان بخشي از سيستم دفاع موشكي آجيس ( Aegis ) دنبال مي كنند . آجيس براي حفاظت آمريكا و متحدانش در مقابل موشك هاي بالستيك كوتاه برد ، ميانبرد وبلند برد پايه گذاري شده است .سر جنگي SM-3 براي نابودي يك موشك بالستيك مهاجم در خارج از جو طراحي شده است . در حاليكه سنسورها و سيستم تسليحاتي آجيس را لاكهيد مارتين توسعه مي دهد ، شركت ريتون در تاسكون آريزونا توسعه موشك SM-3 را دنبال مي نمايد . از سال 1999 بخش Aegis BMD در MDA همكاري نزديكي با ژاپن براي طراحي و توسعه اجزاي پيشرفته موشك SM-3 داشته است . ساير مشاركتهاي بين المللي كه در اين طرح صورت پذيرفته به قرار زير است - به هم پيوستن استراليا و آمريكا با امضاي تفاهم نامه در جولاي 2004 كه نتيجه آن همكاري مشترك 25 ساله در دفاع موشكي شد. - به هم پيوستن آمريكا و انگل لستان با امضاي تفاهم نامه در سال 2003 و همكاري مطالعاتي اين دو كشور بر روي طرح نوع 45 DDG BMD از سال 2006 - ارائه قيمت و تشريح قابليتهاي اين سيستم به هلند درسال 2006 . بعلاوه ، مذاكرات مقدماتي براي بررسي قابليتهاي سيتمهاي BMD هلند و امكان مجتمع ساختن موشك هاي SM-3 بر روي كشتيهاي هلندي با تجهيزات SMART-L/APARS - آلمان يك لژيون از افسران براي مقابله با موشك هاي بالستيك دارد كه با ستاد Agies BMD براي مقابله با موشكهاي بالستيك همكاري مي كنند. - همكاري سطح بالا بين Aegis BMD و كره جنوبي در جهت توسعه قابليتهاي ناوشكن هاي كلاس KDX-III كره جنوبي پيكربندي توليدات Aegis BMD كه اكنون بر روي بسياري از كشتيهاي نيروي دريايي آمريكا نصب مي باشد بر اساس سرمايه گذاريهايي كه در گذشته سازمان پيشگام دفاع استراتژيك / سازمان دفاع ضد موشك بالستيك (Strategic Defense Initiative Organization/Ballistic Missile Defense Organization يا (SDIO/ BMDO) ) بر روي LEAP و سيستم تسليحات موشكي آجيس ( شامل موشك هاي استاندارد و لانچر عمودي MK41 ) انجام داده بودند ، ساخته شده اند. طراحي سر جنگي موشك SM-3 كه ساختاري چندپارچه و فشرده دارد براي نابودي موشك هاي بالستيك كوتاه برد، ميانبرد و بلندبرد در خارج از اتمسفر صورت گرفته است. شركت ريتون مهندسي دو نسل پيش LEAP را كه كار طراحي آن ها از سال 1985 آغاز شده بود را با همكاري SDIO و BMDO انجام داده بود . ساخت نسل سوم LEAP با ادغام تجارب ريتون و بوئينگ در طراحي سر جنگي با انرژي جنبشي و با تخصص Alliant Techsystems در ساخت سيستم كنترل ارتفاع با موتورهاي سوخت جامد صورت پذيرفت . يكي از ويژگيهاي اين سر جنگي نسل سوم كه درطراحي آن مد نظر قرار گرفته است ، جستجوگر اينفرارد با زاويه ديد عريض و طول موج بلند آن است كه قابليت شناسايي موشكهاي بالستيك را از فاصله 300 كيلومتري به آن مي دهد. انتخاب هدف و هدايت و رهگيري توسط واحد سنجش اينرسي محصول IFOG و پيشرانه ساده ساخت SDACS امكان هدايت تا دو مايل در فاز ترمينال ( فاز نهايي پيش از برخورد ) را براي موشك فراهم مي كند.سر جنگي قابليت ارسال و دريافت اطلاعات كد شده به زمين را دارد تا انجام برخورد با موفقيت كامل صورت بگيرد. گفتيم كه SM-3 از رشد و تغيير SM-2 بلاك چهار حاصل شده است . اين موشك براي فاز اول و دوم پرواز خود و همچنين اجراي مانورهاي لازم براي هدايت و رهگيري در اتمسفر از همان بوستر و موتور راكت پيشران بلاك چهار استفاده مي كند .براي پيمايش مسافت بيشتر و انجام مانور در خارج از جو ، يك پيشران ديگر به عنوان مرحله سوم به موشك sm-3 در ادامه فاز دو به آن اضافه شده است و پس از پيشران سوم ؛ سر جنگي LEAP قرار دارد . پس از پايان سوختن مرحله دوم و بلافاصله پس از جدا شدن اين فاز ، پالس ابتدائي فاز سوم ، هدايت موشك به خارج جو و در مسير صحيح را بعهده مي گيرد. پس از خارج شدن موشك از جو ، موشك به حركت خود ادامه داده و سيستم كنترل ارتفاع با اجراي يك مانور خاص ، كلاهك و پوشش دماغه موشك را رها مي كند تا پوشش دماغه مانعي بر سر راه جستجوگر اينفرارد براي آماده سازي آن نباشد. .در اين هنگام و در صورت نياز بخش دوم موتور مرحله سوم ، مسير سر جنگي را اصلاح مي كند .بعد از آنكه محاسبات لازم صورت پذيرفت و جستجوگر اينفرارد تنظيم شد سر جنگي از موتور بخش سوم جدا مي شود .سر جنگي خود داراي سيستم كنترل ارتفاع و هدايت جداگانه بوده كه با كمك يك سيستم پيشران سوخت جامد مسير خود را اصلاح مي كند. جستجوگر اينفرارد هدف را پيدا كرده و اطلاعات رهگيري به سيستم هدايت ارسال مي گردد تا فرامين لازم به سيستم پيشران سوخت جامد صادر گردد . سيستمهاي Aegis BMD به گونه اي طراحي شده اند كه قابليت دريافت اطلاعات از سنسورهاي فضايي يا ساير سيستمهاي ضد موشك بالستيك را داشته باشند ، هرچند كه اطلاعات رهگيري خارج از سيستم آجيس و سنسورهاي فضايي براي انجام عملياتهاي آن لازم و ضروري نيستندد. آجيس بصورت مستقل قادر است نسبت به شناسايي ، رهگيري و درگيري با موشكهاي بالستيك اقدام نموده و يا اطلاعات حاصل از رهگيري را به ساير سيستمهاي ضد موشك بالستيك گزارش نمايد. سرجنگي با انرژي جنبشي ( KW ) با خود هيچ گونه مواد منفجره قوي حمل نمي كند.تكنولوژي ضربه مرگبار ( Hit-To-Kill ) بر انرژي جنبشي حاصل از برخورد دو جسم با سرعت بالا تكيه دارد.انرژي حاصل از برخورد سرجنگي با هدف را در حدود 125 تا 130 ميليون ژول تخمين مي زنند .يك توپ باروتي قديمي را در نظر بياوريد . از همانها كه فتيله آن در انتهايش قرار داشت و در كشتيهاي جنگي بادباني بكار مي رفت . حال توپي را تصور كنيد كه يك گلوله سربي به وزن 10 تن را با سرعت 300 متر بر ثانيه به يك ساختمان شليك كند ! (تقريبا برابر انفجار 31 كيلوگرم TNT ) الگوريتم هاي تميز دو هدف از يكديگر در سيستمهاي رهگيري ( يا الگوريتمهاي افتراق) ، سيستمهاي دفاعي را قادر مي سازند تا اشياء موجود در صحنه نبرد را با يكديگر مقايسه كرده و هدف اصلي را براي نابودي ، انتخاب كنند . با افزايش پيچيدگي تهديدات به خاطر اجزاي جدا شونده از موشك ، وجود گرد و غبار و سيستمهاي ضد رهگيري موشك هاي بالستيك ، نياز به الگوريتمهاي پردازش سيگنال و افتراق پيشرفته تريست تا بررسي مشخصات اشياء موجود در صحنه كارزار صورت گرفته و انتخاب هدف به درستي انجام گيرد.در گذشته SM-3 تنها قابليت درگيري با يك هدف را داشت. به همين دليل ريتون در همكاري نزديك با نيروي دريايي ايلات متحده آمريكا و ساير متحدان برنامه هايي براي ارتقا و بهبود اين موشك دارد. شرحي بر عمليات پرتاب SM-3 هنگامي كه يك موشك بالستيك در افق پديدار مي گردد ، رادار AN/SPY-1 ناوشكن آجيس ، موشك بالستيك را شناسايي مي كند. در اين لحظه سيستم تسليحاتي آجيس محاسبات لازم براي انهدام موشك را انجام مي دهد . پس از آنكه فرمان پرتاب از سيستم تسليحاتي آجيس به موشك SM-3 صادر گرديد، پيشران راكتي سوخت جامد موشك SM-3 با نام Mk 72 موشك را از لانچر عمودي Mark 41 به خارج ناوشكن پرتاب مي كند و بلافاصله ، موشك ارتباط راديويي خود با ناوشكن را برقرار مي نمايد. هنگامي كه سوخت Mk 72 به پايان رسيد ، موتور پيشران مرحله دوم با نام Mk 104 شروع به كار مي كند موشك با استفاده از اطلاعاتي كه از ناوشكن و سيستم GPS دريافت مي كند ، خود را به نقطه برخورد كه از پيش محاسبه شده نزديك مي كند . پس از آنكه سوخت Mk 104 به پايان رسيد و از موشك جدا گرديد ، موتور راكت مرحله سوم سوخت جامد با نام MK 136 آغاز بكار كرده و موشك را به خارج از جو مي برد. Mk 136 موشك را تا 30 ثانيه پيش از برخورد به جلو مي برد . در اين لحظه فاز سوم موشك نيز از سر جنگي جدا مي شود و سرجنگي با توجه به اطلاعاتي كه ناوشكن به او داده بدنبال هدف مي گردد .سيستم كنترل ارتفاع سوخت جامد به سر جنگي امكان انجام مانور در خارج از جو را مي دهد . سرجنگي با استفاده از سنسورهاي خود سعي در شناسايي هدف و پيدا كردن نقطه مرگبار موشك بالستيك كرده و مسير خود را اصلاح مي كند و با سرعت بسيار زياد به موشك بالستيك برخورد مي نمايد . تصاويري از قسمتهاي مختلف موشك استاندارد 3 : فقط جهت مقايسه : مشخصات Rim161 A طول: 6.55 متر فاصله بين بالچه ها : 1.57 متر قطر: 0.34 متر وزن : نامعلوم سرعت : 9600 كيلومتر بر ساعت حداكثر ارتفاع : بيش از 160 كيلومتر ( بعضي منابع بيش از 250 كيلومتر هم ذكر كرده اند كه درست تر به نظر مي رسد ) برد : بيش از 500 كيلومتر پيشرانه : Booster: United Techologies MK 72 solid-fueled rocket Sustainer: Atlantic Research Corp. MK 104 dual-thrust solid-fueled rocket 3rd stage: Alliant Techsystem MK 136 solid-fueled rocket سر جنگي: Hit-to-kill kinetic warhead يا KW( ضربه مرگبار ، سرجنگي با انرژي جنبشي ، مرمي ) مأموريتهاي موشك : ضد موشكهاي بالستيك كوتاه برد ، ميانبرد و بلندبرد ، ضد ماهواره محلهاي استقرار : آمريكا ، اسرائيل ، ژاپن ، لهستان ، روماني و كشتيهاي آجيس ========================================================================= و اما بعد نظرات شخصي خودم : اول آنكه اينSM-3 يكي از دشمنان شهاب و سجيل به حساب مي آيد و با اين ديدگاه به آن نگاه كنيد . دوم آنكه در مورد دقت و قدرت SM-3 در هدف قرار دادن موشك هاي بالستيك آن هم با سرجنگي انرژي جنبشي ، حرف و حديث بسيار است تا آنجا كه وزارت دفاع آمريكا در مورد بعضي از تستهاي آن اعلام كرد از سرجنگي گرانقيمت موشك استفاده نكرده و سرهاي جنگي ديگري كه در تست استفاده شده اند ، نشان داده اند كه انهدام موشك بالستيك با سر جنگي اصلي امكانپذير است . سوم آنكه يك تست موفق در سرنگوني يك ماهواره داشته است . هر چند كه سرنگون كردن ماهواره ها بسيار ساده تر از هدف قرار دادن موشكهاي بالستيك است . چهارم - اگر بزرگواري در ترجمه اينجانب اشتباهي ديد ، ممنون مي شوم متذكر شود . منابع : http://en.wikipedia.org/wiki/RIM-161_Standard_Missile_3 http://www.globalsecurity.org/space/systems/sm3.htm http://www.raytheon.com/newsroom/rtnwcm/groups/rms/documents/content/rtn_rms_ps_sm3_datasheet.pdf يك لينك هم براي مطالعه بيشتر روي خود ميليتاري ! http://www.military.ir/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&t=12744&highlight=%D8%A2%D8%AC%D9%8A%D8%B3 ضمن تشكر ويژه و قدر داني از مدير محترم nasirirani . کلیه حقوق مختص سایت میلیتاری است. هرگونه استفاده از مطلب با ذکر نام سایت میلیتاری و نام تهیه کننده امکان پذیر است.