تاریخ سال 53 قبل از میلاد محل: در نزدیکی حران (کاره) نتیجه: پیروزی قاطع سپاه اشکانی متخاصمین امپرطوری اشکانی در برابر جمهوری روم فرماندهان سورنا در برابر مارسوس لیسینوس کراسوس؛پابلیوس کراسوس استعداد 1000سواره نظام سنگین؛9000سواره نظام سبک در برابر 43000لژیونر؛4000سوارنظام؛4000پیاده سبک تلفات حداقل در برابر 4000مجروح؛20000مجروح؛10000اسیر نبرد حران یک پیروزی قاطع در جنگ بین سپاه سردار معروف رومی کراسوس و سردار رشید ایرانی سورنا بود. نتیجه این نبرد پیروزی خردکنننده اشکانیان بر رومیها بود. پس زمینه در سال 55 قبل از میلاد کراسوس مجبور بود تا دوران خدمت خود به عنوان کنسول را به پایان برد. در این زمان، کراسوس، پمپی و جولیوس سزار یک شورای فرماندهی قدرتمند را تشکیل داده بودند که روم را کنترل می کرد. کراسوس آرزو داشت تا افتخاری را به نام خود به ثبت رساند. او دید که شکست دادن بردگان به رهبری اسپارتاکوس در 20 سال قبل برایش فایده ای دربرنداشته است. کراسوس نقشه ها را بیرون آورد و به دنبال هدفی مناسب برای حمله گشت. او احساس می کرد که بیشترین افتخار در پیروزی بر اشکانیان نهفته است. تعدادی از اعضای سنای روم سعی کردند تا او را منصرف کنند اما سزار و پمپی به پشتیبانی او برخواستند و سنا در برابر تصمیم کراسوس نرم شد. کراسوس در اواخر سال 55 ق م به سوریه رسید. به کمک کلنی های هلنی مستقر در سوریه و پشتیبانی آرتاوازدس -پادشاه ارمنستان- کراسوس به جای اینکه از کوه های ارمنستان حمله کند مستقیما به سمت خاک اشکانیان حرکت کرد. در پاسخ، ارد دوم پادشاه پارتها نیروهایش را به دو قسمت تقسیم کرد و نیمی از آنها را که پیاده نظام بودند به مجازات ارمنی ها فرستاد و نیم دیگر را که واحدهای سواره نظام بودند برای مقابله با کراسوس اعزام کرد. دو ارتش پس از این، در نزدیکی حران بایکدیگر رودرروشدند. نبرد اگرچه رومی ها بر پارتها برتری عددی داشتند، پارتها از 1000سوار سنگین اسلحه -کاتاپراکت- با اسبهای زره پوشیده و 9000 سوار کمان دار برای شکست پیاده نظام سنگین اسلحه رومی استفاده کردند. کمان داران سوار بر اسب به صورت مداوم بر روی آرایش فشرده لژیونرهای رومی بارانی از پیکانها مرگبار باریدند. آنها از شترهایی برای حمل پیکانهای اضافی استفاده می کردند تا بتوانند رگبار تیرشان را بی وقفه ادامه دهند. هنگامی که رومی ها سعی می کردند تا به کمانداران پارتی حمله برند، آنها وانمود به عقب نشینی می کردند سپس ناگهان می چرخیدند و تیرهایشان را درحالیکه می گریختند به سوی دشمن رها می کردند. اگر رومی ها سعی می کردند تا در یک آرایش لاکپشتی از خود دفاع کنند آنگاه سواره نظام سنگین اسلحه به آنها حمله می کرد و لژیونرها نمی توانستند که در آرایش تنگشان به صورتی موثر با آنها بجنگند. اگرچه سپرهای بلند (اسکوتا) رومی در برابر باران تیر پارتها حفاظتی مناسب به آنها می داد اما بسیاری از سربازان در انتها به خاطر تشنگی و گرما از پای درآمدند... پیکانهای پارتها ویران کننده بودند. پلوتراک می گوید:" هنگامی پابلیوس اصرار کرد تا لژیونرها به سواره نظام دشمن حمله برند، دید که دستان آنها به سپرهایشان چسبیده است و پاهایشان چون میخ در زمین محکم شده به گونه ای که توان جنگیدن یا دفاع از خود را نداشتند."(زندگی کراسوس) پس از نبرد: نتیجه این نبرد یکی از سنگینترین شکستهایی بود که جمهوری روم در تمام دوران حیان خود تحمل کرد. در طی نبرد، پابلیوس(پسرکراسوس) گشته شد و سر او را بر نیزه زدند تا لژیونرها شاهد کشته شدن او باشند. خود کراسوس نیز پس از نبرد کشته شد. سر او برای ارد دوم -پادشاه اشکانی- فرستاده شد. سپاه دیگر پارتها که به ارمنستان اعزام شده بود توانست پادشاه ارمنسان را شکست دهد و ارمنستان را اشغال کند. به هر حال، این پیروزی ها ارد دوم را نسبت به سورنا بدگمان کرد و شعله های حسادت در قلب او زبانه کشید. ارد دوم دستور داد تا سورنا را اعدام کنند و خود فرماندهی سپاه را برعهده گرفت و کمی بعد آنها را به عملیانی نافرجام در سوریه هدایت کرد. گایوس کاسیوس لانگینوس -که پس از مرگ کراسوس فرماندهی رومی ها را در دست گرفت- حدود 10000 سرباز نجات یافته را تا سوریه به عقب کشید و به عنوان فرماندار سوریه توانست تا 2 سال بعد در برابر حلمات ارد دوم مقاومت کند. او تقریبا توانست پارتها را شکست دهد و ستایش سیسرو را به خاطر پیروزی ای خرید. کاسیوس بعدها در توطئه سوقصد به جان سزار-44 قبل از میلاد- نقشی کلیدی بازی کرد. نتایج این نبرد 3 نتیجه در برداشت: • رومی ها برای اولین بار با پارچه های ابریشمی آشناشدند و انگیزه دستیابی به این پارچه های ظریف باعث گسترش بازرگانی شد. • تعدادی از اسرای رومی به مرز ایران و چین فرستاده شدند و این اولین آشنایی نزدیک رومی ها با چینی ها بود. • مهمترین نتیجه نبرد اسطوره شکست ناپذیری سواره نظام پارت در برابر پیاده نظام سنگین روم بود که این اسطوره با وجود اینکه در قرن دوم میلادی رومی ها 3 بار پایتخت ایران را فتح کردند بازهم در اعماق وجود آنها لانه داشت. مترجم رضا کیانی موحد. منبع مجله جنگ افزار سواره نظام سنگین اسلحه پارت سوارپارت درحال تیر اندازی سپر بلند رومی معروف به اسکوتا آرایش لاکپشتی سورنا سردار بزرگ سپاه ایران