بسمه تعالی مقدمه: هواپيماي پيش اخطار A-50 موسوم به Mainstay در دهه هفتاد و به منظور جايگزيني هواپيماي قديمي و ناتوان Tu-126 Moss طراحي شد و اولين نمونه از آن در سال 1980 اولين پرواز خود را به انجام رساند و تا سال 1992 بطور کامل جايگزين Tu-126 هاي قديمي شد، اين هواپيما که به مراتب توانمند تر از Tu-126 مي باشد توسط شرکت بريو روسيه برپايه هواپيماي ترابري ايليوشين 76 طراحي شد، علت اينکه ايليوشين 76 بعنوان هواپيماي پايه براي انجام ماموريت پيش اخطار انتخاب شد اولا کاهش هزينه پروژه بود که نياز به طراحي هواپيماي جديد را برطرف مي ساخت (مانند E-3 Sentry) و همچنين از ميان هواپيماهاي آن زمان شوروي ايليوشين 76 بواسطه ويژگي هاي پروازي (نظير سرعت، برد، وزن محموله و...) مناسبترين گزينه بود. جديدترين نمونه از A-50 با نام A-50U است که از سيستم راداري Schnel-M بهره مي برد که توانايي هاي گسترده تري به اين نوع از Mainstay مي دهد، نيروي هوايي روسيه قرار است طي برنامه اي تمام A-50 هاي خود را به اين استاندارد ارتقا دهد که باعث مي شود اين پيش اخطار ها بتوانند تا سال 2020 در خدمت باقي بمانند. کارايي: A-50 توانايي انجام ماموريت هاي گشتي در ارتفاع 5000 تا 10000 متر را دارا است، اين هواپيما مي تواند حدود هفت ساعت به پرواز ادامه دهد و با يک بار سوخت گيري هوايي مي تواند حدود چهار ساعت ديگر نيز به پرواز ادامه دهد. حد اکثر برد اين هواپيما حدود 5000 کيلومتر مي باشد و در مسيري بطول 2000 کيلومتر مي تواند به مدت يک ساعت و بيست و پنج دقيقه در حالت گشتي باقي بماند. خدمه هواپيما نيز پانزده نفر شامل پنج نفر خدمه پرواز و ده نفر خدمه عمليات مي باشد. سيستم هاي راداري: عمده تفاوت A-50 و IL-76 حذف قسمت شيشه اي دماغه هواپيما و رادوم بزرگ بالاي بدنه است، اين رادوم در مدل هاي اوليه سيستم راداري Flat Jack و در مدل U سيستم Schnel-M ساخت وگا را در خود جاي داده است، اين سيستم شامل قسمت هاي زير مي باشد: ايستگاه رادار سيستم کاهش داده سيستم انتقال مکالمات و انتقال علائم مجموعه ديجيتال کامپيوتري ابزار شناسايي دوست و دشمن سيستم هدايت صوتي براي هدايت جنگنده ها سيستم رمزگشايي ارتباطات ابزار ارتباطي راديويي ابزار مسافت ياب ابزار ثبتي برد اين سيستم 800 کيلومتر مي باشد و توانايي کشف و رديابي 50 تا 60 هدف را داشته و مي تواند 10 تا 12 جنگنده را بطور همزمان هدايت کند، گفته مي شود اين سيستم که توانايي کشف اهداف هوايي، زميني و دريايي را دارد از سيستم هاي بکار رفته در E-3 Sentry نيز قوي تر است، هرچند بسياري نيز با اين نظر مخالفند. سيستم هاي عمل و ضد عمل الکترونيک: A-50 مجهز به يک مجموعه کامل از سيستم هاي الکترونيکي است که مي تواند ضمن منحرف ساختن تسليحات هدايت شونده دشمن در برابر اقدامات الکترونيک آنها نيز مقاومت نموده و به انجام اقدامات الکترونيک بر عليه دشمن نيز بپردازد. سيستم هاي ارتباط راديويي بکار رفته نيز در برابر اقدامات الکترونيک دشمن کاملا قابل اعتماد اند و کمتر دچار مشکل مي شوند. با اين وجود يکي از راه هاي حفاظت از آواکس نيز همراهي ديگر جنگنده ها است، چرا که هواپيماي بزرگي به مانند A-50 هر قدر هم که از سيستم هاي الکترونيکي پيشرفته اي بهره ببرد باز هم در برابر تجهيزات پيشرفته نمي تواند چندان مقاوم باشد. کنترل پرواز و ناوبري: A-50 از سيستم ناوبري و کنترل پرواز NPK-T استفاده مي کند، اين سيستم امکان ناوبري هواپيما در تمام ساعات شبانه روز و در هر نقطه اي از جهان را فراهم مي کند. بعلاوه داده هاي اين سيستم توسط سيستم هاي عملياتي نيز قابل استفاده است. با وجود تمام ويژگي هاي مناسب A-50U و سيستم Schnel-M دو کشور هند و چين که اميد مي رفت A-50 را بعنوان پيش اخطار هوابرد خود انتخاب کنند سيستم اسرائيلي Phalcon را ترجيح دادند، اين امر نشان مي دهد که دو کشور هند و چين سيستم اسرائيلي فالکن را بر سيستم هاي موجود در A-50U ترجيح داده و آن را مناسب تر دانستند، هند قراردادي را بطور رسمي به مبلغ 1/1 ميليارد دلار با اسرائيل به امضا رساند و طي آن قرار شد سه سيستم فالکن روي هواپيماي اليوشن 76 نصب شده و به نيروهاي هندي تحويل شوند، چين نيز پس از لغو برنامه توليد A-50I تحت فشار آمريکا، تکنولوژي هاي اين سيستم را تا حدودي از اسرائيل بدست آورد و در KJ-2000 بکار گرفت. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ منبع اصلي:www.army-technology.com منبع كمكي:http://www.fas.org منبع برداشت:انجمن هوا فضا نوشته alishahrag