[align=justify][]به نام خدا[/align] سلام دوستان مدتیه که بحث حمله نظامی امریکا به کشور عزیزمون به بحث روز تبدیل شده ، بنابراین تصمیم گرفتم به جای بحثهای بیخود درباره این حمله احتمالی ،عملیات DESERT STORM یا توفان صحرا رو مورد بررسی قرار بدهم ، هر چند که الان نوع تسلیحات پیشرفته شدن و ما هم از نظر پدافندی قدرتمند هستیم ، و البته دشمنان هم پیشرفت کردند ، اما با توجه به این که عراق در اون زمان از نظر پدافندی کشور ضعیفی نبود و انواع سیستمهای پدافندی و راداری پیشرفته زمان خودش رو اعم از ساخت شوروی و اروپایی در اختیار داشت ( امار گواه بر این مدعاست که و این امار رو می تونیم در همین تاپیک ببینیم ) اما با غافلگیری نیروهای متحد و به خاطر از دست دادن سیستمهای رادارش عملا توان اندک نیروی هوایی و تا 90 در صد توان پدافند موشکیش رو از دست داد و با توجه به تعداد هواپیماهایی که با همین توان اندک سرنگون کرد می شود فهمید که در صورت پیش بینی و غافلگیر نشدن می تونست بیشتر مقاومت کنه و ضربات سنگین تری به متحدین بزنه . اما اونچه که با عث تامل و مقایسست شباهت نسبی ما با عراق در اون زمانه ( فقط از نظر نظامی ) یعنی وجود پدافندهای موشکی قدرتمند و نیروی هوایی ای که انچنان قدرت سابق رو نداره . البته به خاطر مقدار زیاد مقاله اون رو به چند بخش تقسیم کردم که می تونید از این به بعد اونها رو بخونید DESERT STORM یک جنگ الکترونیک تمام عیار ( قسمت اول ) جنگ خلیج یک بار دیگر تاثیر مجدد الکترونیک در میدان نبرد را برای هدایت جنگهای هوایی مدرن ثابت کرد . بنابراین شدت حمله اولیه به عراق اینقدر قدری سخت و سنگین بود که مجموعه IADS عراق (integrated air defence system ) یا همان سیستم یکپارچه دفاع هوایی عراق در چند ساعت متلاشی شد و هرگز به شرایط امادگی دست نیافت و نتوانست به عنوان عاملی مهم و بازدارنده در برابر حمله متحدین دوام بیاورد . البته این اتفاق انچنان هم غیر منتظره و شگفت آور نبود چنانکه حمله هوایی به لیبی در سال 1986 و حمله ضربتی هوایی اسراییل به عراق در سال 1982 ، هر دو تا حدی چنین تاثیری داشتند اگر چه از نظر نوع تجهیزات و زمان تا حدی متفاوت بودند . پوشش وسیع تلویزیونی جنگهای هوایی جنگ خلیج از ابتدا به وضوح نشان دهنده این امر بود که دقیقا چه اتفاقی رخ داده است ، انبوهی از F-4G با موشکهای هارم و تعداد زیادی از F/A-18 ها که از عربستان سعودی برخاسته بودند صدها مایل را درنوردیدند و به طور بی سابقه ای سیستمهای IADS عراق را مورد یورش خود قرار دادند و منطقه را از وجود انها پاک کردند ! انهدام این سیستم که قلب پدافند و نیروی هوایی عراق را تشکیل می داد ( IADS ) قبلا بارها توسط خلبانان امریکایی در مانورها تمرین شده بود و لذا انها به خوبی با نوع سیستمها و پدافندها و موقعیت انها اشنا بودند . هدف : سیستم یکپارچه پدافند عراق ( IADS ) نیروی هوایی استرالیا دو گزارش در مورد تجهیزات الکترونیک عراق در تاریخهای نوامبر 1990 و آپریل 1991 ارائه کرد . طبق این گزارش سیستم های پدافندی عراق ( IADS ) به صورتی ترکیبی از رادارهای اکتشافی اروپایی و ساخت شوروی و همچنین انواع سیستمهای AAA و SAM اروپایی و شوروی بود که به صورت یکپارچه ای در شرح وظایف به هم متصل بودند و به صورت C3 (Command/Control/Communications ) با هم تشکیل یک شبکه را می دادند طبق سازماندهی در نظر گرفته شده ، این سیستم یکپارچه پدافندی ( IADS ) به سه بخش مهم تقسیم می شد ، بزرگترین بخش در سطح کلی تری استفاده می شد و شامل سیستمهای استراتژیک پدافندی و راداری می شد که رادارهای آن مورد استفاده جنگنده های نیروی هوایی قرار می گرفت و شامل سیستمهای SA-2 و SA-3 برای پوشش فرودگاههای نظامی و سایتهای استراتژیک موشکی بود ، این بخش کلا زیر نظر نیروی هوایی عراق بود . بخش دوم سیستمی بود که مکل سیستمهای بخش اول قرار می گرفت و در اختیار گارد ریاست جمهوری و نیروهای حزب بعث قرار داشت و شامل سیستمهای AAA و SAM بود که مناطق حساس نظامی مانند کارخانجات شیمیایی ، تاسیسات بیولوژیک و کارخانجات حساس نظامی را در بر می گرفت . در انتها نیز سیستمهای سیار راداری و SAM و AAA بودند که در اختیار نیروی زمینی عراق قرار داشتند و وظیفه انها حفظ و حراست از نیروهای مستقر در مکانهای عملیاتی بود . از نظر جغرافیایی این سیستم یکپارچه ی پدافندی به چند منطقه بزرگ جغرافیایی تقسیم می شد ، و در مرکز هر یک از این مناطق شبکه تجهیزات C3 (Command/Control/Communications ) یعنی فرماندهی / کنترل / وخطوط مواصلاتی و لجستیکی ، قرار می گرفت . رادارهای مناطقی که دارای پایگاه هوایی بودند منطقه بزرگتری را پوشش داده و با خطوط ارتباطی با مناطق دیگر ارتباط بودند و با شبکه ای از خطوط مخابراتی به رادارهای ثابت و سیستمهای SAM مناطق دیگر متصل می شدند . این شبکه مخابراتی که تمام رادارها و سیستمهای پدافندی را شامل می شد نهایتا به مرکز فرماندهی در نزدیکی بغداد ختم می شد که کار کنترل و فرماندهی را بر عهده داشت . این ساختار دفاعی ( البته با ابعادی بسیار کوچکتر ) بر گرفته از سیستم دفاعی هوایی شوروی ( PVO ) و پدافند نیروی زمینی شوروی ( PVO-SV ) محسوب می شد بدین صورت که مرکز استراتژیک پدافند هوایی از سیستم های راداری بزرگی به نام GCI/EW که مخفف (Ground Controlled Intercept/Early Warning ) به معنای سیستم پیش هشدار رهگیری و کنترل زمینی است استفاده می کرد که شامل رادارهای P-35M و P-37 ساخت شوروی می شد که برای مراقبت و تجسس در مناطق وسیع و پیش اخطار مورد استفاده قرار می گرفت و سیستمهای MTI (Moving Target Indicator - ie low PRF ) با باند E/F در (2.6-3 GHz ) که در مناطق پر جمعیت و شهرها مورد استفاده قرار می گرفت . این رادارها بر روی تریلر نصب شده و دارای ( شامل رفلکتور و بخش گیرنده ) راداری با بردی حدود 120 ناتیکال مایل ( معادل 219.6 کیلومتر ) بود ، که با سرعت 12 دور در دقیقه حول محور 360 درجه می گشت و دارای 6 شعاع در 6 ارتفاع مختلف برای جستجو بود . برای پوشش ارتفاعات پست ، به ان یک بخش اضافی داری باند E اضافه می کردند .نیروی هوایی دارای سیستمهای GCI/EW یا همان Ground Controlled Intercept/Early Warning بودند که عنصر مهم سیستم IADS محسوب می شد و جنگنده ها را پشتیبانی می کرد . در کل این رادارها نقش یک کلید را برای IADS ایفا می کردند و اطلاعات به طور دقیق برای سیستمهای SAM ارسال می کردند . و به ظور کلی در هنگام حمله احتمالی دشمن فعال می شدند و محل دشمن را ردگیری وبه سیستمهای واکنشی ابلاغ می کردند . یکی دیگر از رادارهای مهم ، رادارفلت فیس FLAT FACE P-15 یک رادار از نوع LOW PRF MTI (Moving Target Indicator, a technique for extracting targets from clutter ) و ( Pulse Repetition Frequency ) بود که دارای گیرنده ای بیضی شکل است که بر روی یک دکل کوتاه روی یک تریلرنصب می شود و از باند B/C ( UHF ) استفاده می کند . این رادار در زمان خود دارای عملکرد ECCM قابل قبولی بوده است . این رادار در شوروی برای پشتیبانی سیستمهای SA-3 GOA مورد استفاده قرار میگرفت . وظیفه اصلی این رادار نظارت و هدف یابی در یگانهای SA-3 و SA-6 و سیستمهای دیگر مثل SA-8 و پدافند اروپایی ROLAND ( رولاند ) و ZSU-23-4P و نهایتا SA-9 و SA-13 بود . در مناطقی که نیاز به پوشش ارتفاعهای پایین تر بود از P-15M با نام SQUAT EYE استفاده می شد که از مدلهای P-15 بود و در دکلهایی با 30 متر ارتفاع نصب می شد . این دو نوع رادار P-15 و P-15M در مجاورت هم به کار گرفته می شدند تا ارتفاعات پست و بالا را به خوبی پوشش دهند . اما سیستمهای پدافندی SA-2 که قدیمی تر بودند با رادارهای باند VHF/A که P-12 و P-12M نام داشتند پشتیبانی می شدند . این سیستمها به طور یک دست و مرتبط عمل می کردند و با کامیونهای ZIL 151 و 157 و URAL 375 حمل می شدند . این رادارها دارای طول موج بلندی بودند و حدود 275 کیلومتر برد داشتند اما در برابر هواپیماهای پنهانکار مانند F-117A عملا حرفی برای گفتن نداشتند . زیرا این سیستم قبلا در سال 1969 توسط کماندوهای اسراییلی کشف و سیستم عمل ان مشخص شده بود . سیستمهای مورد استفاده در منطقه تحت پوشش سیستم SAM عراق: سومین ردیف از سلسله مراتب سیستم دفاع یکپارچه عراق IADS ، سیستمهای واکنش یا همان سیستمهای اتش یا SAM و AAA بودند . ( AAA مخفف ANTI AIRCRAFT ARTILLERY ) . سیستمهای SAM عراق عموما ساخت شوروی بودند و تعداد کمی از این سیستمها را نیز SAM های اروپایی تشکیل می دادند . این سیستمها شامل 70 BATTERIES می شدند ( اتشبارهای نیروی هوایی ) و شامل سیستمهای SA-2,SA-3,SA-6 می شد اما بیشترن تعداد این اتشبارها را SA-2 تشکیل می داد که توسط سیستم رادار کنترل آتش FAN SONG پشتیبانی می شدند . اطلاعات کاملی از نحوه آرایش این سیستمها در دست نیست ولی برخی اطلاعات حاکی از وجود سیستمهای SA-2B با رادار کنترل FAN SONG B و سیستمهای SA-2F با رادارهای فان سونگ E بودند که این مدل اخری به سیستمهای ECCM برای مقابله با جمینگ مجهز شده بود . توضیح این که تمام سیستمهای فان سونگ مجهز به انتن جستجوی افقی و عمودی بوده و قادر به اسکن 15 تا 17 بار در ثانیه بودند ( پالس افقی رادار مسافت هدف را توسط انعکاس سنجیده و موشکه شلیک می شوند و توسط امواج باند UHF هدایت می شوند ) این رادارها قابلیت رهگیری 6 هدف را به طور همزمان داشتند و می توانستن 3 موشک را همزمان به سوی یک هدف شلیک و هدایت کنند . هرسیستم پرتاب SA-2 دارای یک رادار هدف یاب و یک رادار کنترل اتش فان سونگ بود که همراه با موشکها توسط تریلرهای ZiL-157V or ZiL-131V 6 x 6 حمل می شدند . سیستم SAM دیگر عراق سیستم جدیدتر نسبت به SA-2 یعنی SA-3 GOA بود ، این سیستم قابلیت بیشتری برای هدف گیری اهداف پروازی در ارتفاع کم را داشت ، این سیستم از رادار باند I استفاده می کند و قابلیت رهگیری 6 هدف همزمان و هدایت 2 موشک همزمان به سمت هدف را دارد . رادار این سیستم نیز دارای دو بخش FLAT FACE و LOW BLOW بود و یک هدف یاب اپتیکی نیز برای ان در نظر گرفته شده بود . این سیستم دارای تکنولوژی MTI (Moving Target Indicator, a technique for extracting targets from clutter ) برای تشخیص هدف در هنگام پارازیت و اخلال رادار است . موشکه نیز بر روی ریل شلیک می شوند و توسط کامیونهای ZiL-157 و ZiL-131 6 x 6 حمل می شدند . اما قویترین و پیشرفته ترین سیستمی که نیرهای عراقی در آن زمان مورد استفاده قرارمی دادند SA-6/Gainful 9M9 ZRK Kub/Kvadrat بود . این سیستم دارای هدایت راداری نیمه فعال است (semi-active radar terminal homing ) و از فیوز مجاورتی استفاده می کند که درصد برخورد و موفقیت بیشتری نسبت به SA-2 و SA-3 داشت . این سیستم دارای سه رادار باند H و یک رادار باند G می باشد و مانند سیستمهای قبلی از دو رادار استفاده می کرد و بر روی خودروهای URAL حمل می شد . مناطق استقرار سیستمهای SAM در عراق : مناطق تحت پوشش SAMs در عراق به حدود 250 نقطه تقسیم می شد که هر منطقه با یک سیستم SAM پوشش داده می شد . این سیستم همانطور که گفته شد مدلی کوچک از سیستم دفاع هوایی شوروی محسوب می شد و مانند آن در بین این مناطق نیز در حدود 65 تا 140 سیستم متحرک SAM با ارایشهای مختلفی قرار داشتند . یکی از قویترین SAM های به کار رفته در این مناطق SA-8 Gecko و سیستم فرانسوی – المانی موشک رولاند ( ROLOAND) بود . هر دوی این سیستمها از سیستم ( TELAR ) Transporter Erector Launcher And Radar که به صورت تمام متحرک است استفاده می کنند . این سیستمها تا حدی مشابه سیستم متحرک RAPIER هستند . این سیستمها نیز دارای سیستمهای ضد جمینگ و هدف گیری خودکار بودند .اما عراق به جز این سیستمها دارای سیستمهای SAM حرارتی مثل SA-13 GOPHER نیز بود . رولاند از یک رادار تک پالس زیمنس برای رهگیری اهداف استفاده می کند . سیستم های SA-8 Gecko و رولاند برای رهگیری و انهدام هواپیماهای که در ارتفاع کم پرواز می کنند مورد استفاده قرار می گیرند و با توجه به سیستم خود می توانند به راحتی مخفی شده و در هنگام عملیات به رهگیری و درگیری بپردازند . رولاندهای عراق بر روی شاسی AMX-30 که از فرانسه خریداری شده بودند نصب شده و سیستمهای SA-8 Gecko نیز بر روی BTR-60PU-12 8 x 8 نصب بودند . یکی دیگر از سیستمهای پوششی که در کنار SAM های اصلی مورد استفاده قرار می گرفت سیستم SA-9 Gaskin بود که بر روی نفربرهای ابی خاکی نصب BDRM-2 می شد ، این موشک نوعی موشک رد یاب حرارتی است و توانایی محدودی دارد . معمولا این سیستم در کنار توپ ضدهوایی ZSU-23-4P Shilkaمورد استفاده قرار می گرفت . در کنار این سیستمها عراق به تازگی سیستم جدیدتر 9M37 Strela 10 یا SA-13 Gopher را نیز خریداری کرده بود که این هم نوعی موشک رد یاب حرارتی محسوب می شد . آرایش : همانطور که گفته شد آرایش سیستم IADS عراق مانند شوروی بود و طبق این ارایش سیستمهای پرتاب ثابت SA-2 و SA-3 در مناطق ( 250 منطقه ) مستقر بودند برای پر کردن شکاف بین مناطق از SA-6 استفاده می شد . برخی مناطق دفاعی نیز دارای چندین نوع اتشبار ( BATTERY ) برای زدن انواع اهداف بود . این سیستم دارای توپهای متحرک ضد هوایی (AAA ) از نوع ZSU-23-4P بود و در برخی نقاط به SA-8 و یا رولاند مجهز بودند . در مناطق استقرار SAM های ثابت مثل SA-3 ؛ برای پوشش از موشکهای دوش پرتاب SA-14 و SA-7B و نمونه چینی HN-5A استفاده می شد . این تعاریف به معنای وجود یک سیستم سهمگین و قدرتمند پدافندهوایی بود که در صورت استفاده صحیح پتانسیل قدرتمندی برای مقابله با انواع تهدیدها و تجاوز ها محسوب می شد . اما عدم استفاده صحیح و نقص و کمبود سیستمهای جدیدتر که جاگزین سیستمهای قدیمی تر شوند موجب عدم پاسخ مناسب از سوی عراق به متحدین و شکستی غافلگیرانه شد . [align=center][/align] جدول 1 تجهیزات الکترونیک که در اختیار عراق بود : ( تعریف حروف اختصاری در انتهای جدول ها ذکر شده ) جدول دو سیستمهای کنترل اتش جدول 3 لیست اتشبارها و پدافندها [/align] کلید واژه این جدولها : AAA = Anti Aircraft Artillery Az/Rng = Azimuth/Range Beacon = missile Beacon CW = Continuous Wave Capture = missile Capture, post launch Cmd Link = Command Link to missile EW/Acq = Early Warning/Acquisition Elev = Elevation, ie heightfinding beam GCI/EW = Ground Control Intercept/Early Warning HtF = Height Finding IRH/PbS = InfraRed Homing/Lead Sulphide detector material IRH/PbS/C = InfraRed Homing/Lead Sulphide detector material/Cooled Illum = Illumination, for SARH seeker MANPADS = MAN Portable Air Defence System MTI = Moving Target Indicator, a technique for extracting targets from clutter Msl = Trk Missile Tracking beam PRF = Pulse Repetition Frequency SARH = Semi Active Radar Homing SPAAG = Self Propelled Anti Aircraft Gun TEL = Transporter Erector Launcher TELAR = Transporter Erector Launcher And Radar Tgt Trk = Target Tracking beam Track = Tracking Uplink = command Uplink to missile [align=center]تصاویری از سیستمهای به کار رفته در IADS عراق : V-75/SA-2 Guideline و رادار Fan Song S-125/SA-3 Goa ZRK Kub/Kvadrat/SA-6 Guideline SA-8 Gecko (BAZ-5937 TELAR ) موشک رولاند (Franco German Euromissile Roland ) رادار P-15 Flat Face and P-15M Squat Eye رادارP-35 پیش اخطار ( 3-D Ground Controlled Intercept/Early Warning system ) سیستم دوش پرتاب SA-7 Grail توپ ضد هوایی ZSU-23-4P SPAAG [/align] این قسمت اول از این تاپیک بود که در این قسمت در مورد سیستم IADS عراق و سیستمهای در اختیار عراق بحث کرد امیدوارم مورد توجه علاقه مندان قرار گرفته باشه هر گونه استفاده از این متن منوط به اجازه از مترجم و سایت میلیتاری می باشد