مقابله با رادار گریزها

[mohajem 1]

بسیاری از سامانه های پدافند کنونی برای کشف ، ردگیری ، درگیری با هواپیماهای متعارف که برای رها سازی بمب ها و نابود سازی هدف ، باید تا نزدیکی آنها پرواز کنند ، تکامل یافته اند ولی توانایی این جنگ افزارها بر ضد تهدیدهای کنونی و نسل آینده به طور چشم گیری کاهش یافته است . اگر تهدید موشک های بالستیک ( که نابود سازی آنها نیازمند جنگ افزارهای ویژه ای همانند موشک های زمین به هوای پاتریوت ، تا دو اس 300 است ) را نادیده بگیریم، سامانه های پدافند هوایی ، باید توانایی رویارویی با تهدید های همچون هواپیماهای سرنشین دار متعارف ، هواپیماهای رادارگریز ، موشک های هوا به زمین ، موشک های کروز ، موشک های دورایستا ، بمب های هوشمند و موشک های ضد رادار و هواپیماهای RPV را داشته باشند . دشوارترین بخش این تهدید ها ، کوچکی و به کارگیری فناوری رادارگیرند رادار گریز یا ترکیبی از هر دو است . هم اکنون خطرناکترین تهدید های غیر موشکی – که یک سامانه پدافند هوایی ممکن است با آن روبرو شود هواپیماهای اف 117 و بی 2 است . در طی عملیات عملیات توفان صحرا هواپیماهای F-117 تنها درصد اندکی از نیروهای متحدین را تشکیل دادند، اما این نیروی کوچک از نظر تعداد 31 درصد اهداف را روز نخست و 40 درصد کل اهداف راهبردی را مورد هدف قرار داد . آنها تنها هواپیماهایی بودند که شهر بغداد که پدافند بسیار پیچیده ای داشت بدون تحمل کوچکترین گزندی گزندی مورد حمله قرار دادند . در بررسی هایی که اخیرا انجام شده است ، مشاهده می شود که دگرگونی هایی که در ماهیت تهدید ها رخ داده است . در سال 1980 هواپیماها و بالگردهای سرنشین دار 85 درصد توانایی هجومی یک نیروی هوایی نوین را در بر می گرفتند، اما تا سال 2010 این اندازه به حدود 40 درصد کاهش خواهد یافت ، موشک های کروز10 درصد از تهدیدات را دربر می گرفتند تا سال 2000 به حدود 12 درصد و تا سال 2020 به حدود 15 درصد افزایش خواهد یافت . هواپیماهای بدون سرنشین حدود 8 درصد از تهدیدهای سال 1990 را تشکیل می دادند . اما گمان می رود که تا سال 2020 این مقدار به بیش از 20 درصد افزایش یابد . ردگیری راداری موشک های کوچک ، به ویژه با وجود تعداد زیاد آنها ، دشواراست . حتی اگر رادار ردگیری یک سامانه موشکی زمین به هوا برای کشف چنین موشکی برنامه ریزی شده باشد ، زمان کافی برای قفل کردن روی هدف برای نابودی آن موجود نیست . موشک های کروز نیز تهدیدی خطرناک به وجود می آیند . این موشک ها در ارتفاع پایین پرواز می کنند و به کمک سامانه هدایت توانمند خود برای جلوگیری از کشف شدن به وسیله رادار ها یا سکوهای موشکی می توانند از پوشش عوارض زمین – که در مسیر آنها وجود دارد . بهره گیرند . نمونه های دوربردتر می توانند مسیر پرواز خود را تغییر دهند . این نمونه ها به جای آنکه مستقیم به سوی هدف پرواز کنند . بخش پایانی پرواز خود را به صورت مسیر شکسته می پیمایند. یا حتی به پشت سر هدف حرکت می کنند . تاکنون بیش از 2000 موشک کروز ساخته شده است که در خدمت 75 کشور جهان است . که بیشتر آنها ضد کشتی است . تکمیل گونه حمله به خشکی موشک هارپون موسوم به اسلم ، به وسیله نیروی دریایی آمریکا نشان می دهد که چگونه می توان به سادگی موشک های کروز را برای ماموریت های گوناگون ساخت . با توجه به پیشرفت سامانه های پدافندی نوین ، به کارگیری بخشی از فناوری رادار گریز در طراحی موشک های کروز گریز ناپذیر به نظر می رسد . نمونه هایی ازفناوری های کنترل شده شامل مواد سازه ای (و پوشش هایی که برای کاهش بازتابندگی راداری طراحی شده اند) ، پوشش ها ( از جمله رنگ ها برای کاهش یا مهار بازتابندگی یا انتشار طیف های مایکروویو ، فروسرخ یا فرابنفش طراحی شده اند ) ، نرم افزارهای پایگاه های داده ای و سامانه های اندازه گیری و سنجش سطح مقطع راداری است . سطح مقطع راداری یک جنگنده معمولی حدود 6 مترمربع است و در حالی که این اندازه برای موشک ،یک دهم و یا حتی کمتر است . یک موشک هوا به زمین بزرگ در گروه آ اس 4 و آ اس 6 سطح مقطعی در حدود 0.5 متر مربع دارد . در حالی که یک موشک کروز تاماهاوک که از فناوری رادار گریز محدودی برخوردار است . دارای سطح مقطع راداری 0.05 متر مربع است. سطح مقطع راداری جنگ افزارهای نوین همانند جسم حتی از 0.05 متر مربع هم کمتر است ، به گونه ای که ممکن است برای موشک های کروز هوا به زمین پیشرفته ای جی ام 129 آ به حدود 0.005 مترمربع برسد که کمتر از بازتاب راداری یک پرنده در حال پروازاست . فناوری رادار گریز یک هواپیما یا یک موشک را برای همه سامانه های راداری دور همه بردها نامرئی نمی سازد . بلکه این پدیده ها تنها در صورتی رخ می دهد که انرژی بازتابشی راداری به حدی کمتراز حساسیت گیرنده افت کند . ردگیری تهدید های با سطح مقطع راداری کم ، نیازمند تاباندن انرژی بیشتر روی هدف و داشتن گیرنده ای حساس برای کشف انرژی برگشتی از هدف است . ولی هر دو این تدابیر ، دشواری های ویژه خود را دارند . توان بیشتر را می توان با به کارگیری یک آنتن رادار بزرگتر و یک فرستنده نیرومند تر به دست آورد . اما این کار اندازه ، وزن و بهای رادار را افزایش و تحرک پذیری آن را کاهش می دهد . از سوی دیگربا افزایش حساسیت گیرنده رادار ، خروجی آن افزایش می یابد و این نقطه ضعفی برای رادار به شمار می آید و از طرفی این امرباعث پیدایش علائم مزاحم و اهداف دروغین خواهد شد و به این ترتیب بار بسیاری روی سخت افزار های پردازش کننده رادار می شود .