جنگ افزارهاي باستان, از سنگ تا شمشير

[Stuka 8,826]

[color=red]به نام خدا[/color]
[color=darkblue]در اين تاپيک مي خواهم در مورد روند تکاملي سلاح هاي سرد در جهان باستان مطالبي رو خدمت دوستان ارايه کنم. با توجه به اينکه منبع فارسي چنداني درباره سلاح هاي ايراني وجود نداره تلاشم بر اين هست تا به جنگ افزارهاي همانند که در در اون زمان در ايران استفاده ميشده بيشتر بپردازيم. اميد است مورد پسند دوستان واقع شود. در هر بخش به يک گونه جنگ افزار خواهيم پرداخت.[/color]

[img]http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/1.jpg[/img]

[color=red]بخش نخست قلاب سنگ :[/color]

[color=darkblue](Sling)قلاب سنگ يا فلاخن( قلماسنگ) يکي از کهنترين جنگ افزارهاست. درباره زمان و مکان بوجود آمدن آن اطلاعي در دست نيست, ولي با توجه به سادگي ساخت آن تقريبا در تمام چهار گوشه جهان مورد استفاده قرار ميگرفته. سنگ يکي از نخستين چيزهايي بوده که انسان به عنوان سلاح استفاده ميکرده براي شکار و جنگ. با ساخته شدن قلاب سنگ انسان توانا به پرتاب سنگ به فواصل بسيار دورتر چند صدمتر شد که بسيار بيشتر پرتاب با دست بود,اين ابزار به سرعت تبديل به يک جنگ افزاز موثر در جنگ هاي باستان گرديد.

[img]http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/2.jpg[/img]

ساختار قلاب سنگ بسيار سادست. يک تسمه چرمي يا ابريشمي يا بافته شده از الياف گياهي که سه قسمت تشکيل شده : قسمت حلقوي که در هنگام استفاده معمولا با انگشت انگشتري نگه داشته ميشود. قسمت مياني که پرتابه درون آن قرار ميگيره و قسمت انتهايي که با انگشت اشاره و شست نگه داشته ميشه. با چرخش قلاب سنگ, به دليل اينکه سنگ در محيط بزرگتري نسبت به مچ دست ميچرخد, نتيجتا سرعت آن چندين برابر سرعت چرخش
مچ دست خواهد بود. در هنگام پرتاب, سنگ انداز قسمت انتهايي رو که با انگشتان اشاره و شست نگه داشته بود رها ميکند و در نتيجه سنگ با سرعت بالايي پرتاب ميشود.

[img]http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/4.jpg[/img]

سه روش اساسي براي پرتاب سنگ از فلاخن وجود دارد که در تصوير بالا مي بينيد, پرتاب افقي و پرتاب از بالا يا پايين که کاملا سليقه ايست و بسته به مهارت تيرانداز دارد. معمولا يک تيرانداز حرفه اي با دو يا سه دور چرخش سنگ خود را رها ميکند .

همان گونه که گفته شد قلاب سنگ يکي از کهنترين جنگ افزارهاست. داستان نبرد داوود و جالوت نمونه اي از آن است. داوود جوان عليرغم داشتن جثه کوچکتر, جالوت پهلوان رو با يک ضربت قلاب سنگ از پاي در مي آورد.

[img]http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/5.jpg[/img]

و اين خيلي عجيب نيست. سرعت بالاي سنگ پرتابي از قلاب سنگ باعث ميشه تا سنگ انرژي فراواني داشته باشه و در جنگ هاي گذشته سنگ پرتابي از قلاب سنگ براحتي ميتونست حتي يک سرباز مجهز به کلاه خود و زره رو از فاصله هاي بالا از پاي درآورد.

از کهنترين سندي در کاربرد قلاب سنگ وجود دارد ميتوان به مصر باستان اشاره کرد. در جنگ هاي بين ايران و يونان در زمان اردشير دوم ايرانيان با قلاب سنگ تلفات بالايي رو به يونانيان وارد ساختند, چرا که قادر بودن در فاصله اي که تيرهاي يونانيان به آنها نميرسيد, آنها رو مورد هدف قرار بدهند. بعدها يونانيان نيز اين روش رو بکار بردند. با توجه به اينکه قسمت زيادي از لشگريان ايران از ميان چادرنشيان انتخاب ميشدند نتيجتا در کاربرد قلاب سنگ بسيار مهارت داشتند.امروزه نيز قلاب سنگ در ميان چوپانان و عشاير ايراني هنوز با مهارت استفاده ميشود.

روميان و بيزانس و در اروپاي قرون وسطا نيز از قلاب سنگ به عنوان يک سلاح کاربردي استفاده ميشده.

[img]http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/8.jpg[/img]
بالا سمت راست فلاخن اندازهاي بيزانسي و چپ سرباز آشوري ,پايين نبرد جالوت و داوود در کتابي اروپايي مربوط به قرون وسطا.

سربازان رومي با قلاب سنگ
[img]http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/7.JPG[/img]

در هنگام جنگ سربازان از سنگ هاي محل جنگ استفاده ميکردند .پرتابه هايي از جنس سفالي يا سربي هم وجود داشت که به علت شکل منظم خود
براي پرتاب و نشانه گيري براي فواصل دور استفاده ميشد. يوناني ها از پرتابه هاي سربي استفاده ميکردند که بعلت چگالي بالا داراي انرژي بيشتر و قادر به پرتاب به فواصل دورتر بود.

پرتابه هاي سربي يوناني مربوط به چهارصد سال پيش از ميلاد

[img]http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/6.jpg[/img]

گونه ديگري از قلاب سنگ (Staff sling) نام دارد که در واقع از ترکيب يک چوب و قلاب سنگ بوجود مي آيد و نيز کاربرد مشابه قلاب سنگ داشت و حتي قادر به پرتاب سنگ هاي سنگينتري نيز بود. قلاب سنگ تا ظهور سلاحهاي گرم همچنان به طور گسترده در جنگ ها استفاده ميشد.

[img]http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/10.jpg[/img]

قلاب سنگ قادر است سنگ هايي رو به وزن صد گرم يا بالاتر تا فواصل بالاي چهارصدمتر پرتاب کند. تيراندازهاي حرفه حتي قادر به هدف قرار دادن هدف هم از اين فواصل هستند. رکورد امروزه پرتاب پرتابه 62 گرمي تا فاصله 477 متر هست.

در درگيري معاصر نيز بسيار مورد استفاده قرار گرفته : در جنگ هاي داخلي اسپانيا براي پرتاب نارنجک و کوکتل ملوتوف و همچنين اين سلاح به نماد اصلي مبارزه و انتفاضه مردم فلسطين تبديل شده.

[img]http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/9.jpg[/img]



قلاب سنگ يا فلاخن در ادبيات پارسي :

فلاخن در متن‌های پارسی به گونهٔ فلاخان، فلخمان، پلخمان، فلماخن، بلخم، دستاسنگ، دست سنگ، قلباسنگ، فلماسنگ، کلاسنگ و کلماسنگ نیز نوشته‌شده‌است. در برخی از شعرهای پارسی نیز به کار رفته‌است مانند این شعر از جامی:
نخستین خواند استادان پرفن که بستند از برایش یک فلاخن

بالخاصه کنون کز قبل راندن درویش
بر بام شود هر کس با سنگ و فلاخن .

خسروانی .

بنات النعش گرد او همی گشت
چو اندر دست مرد چپ فلاخن .

منوچهری .

مردم غوری ... به فلاخن سنگ می انداختند. (تاریخ بیهقی اشاره به مهارت مردم غوري در پرتاب سنگ ).
به سند انداخت گاهم ، گه به مغرب
چنین هرگز ندیدستم فلاخن .


راست چگونه شَوَدْت کار چو گردون
راست نهاده ست بر تو سنگ فلاخن .

ناصرخسرو.

گفت به چه سلاح با من جنگ کنی ،فلاخنی داشت از میان برداشت . (قصص الانبیاء).
دشمن گر آستین گل افشاندت به روی
از تیر چرخ و سنگ فلاخن بتر بود.






کليپي کوتاه از سه روش اصلي پرتاب سنگ با قلاب سنگ :

[url=http://www.persiangig.com/pages/download/?dl=http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/sling.zip]از اينجا دانلود کنيد[/url]

کپي با ذکر منبع : ميليتاري www.military.ir

اشتوکا[/color]

[worior 25,947]

با تشکر .

منتقل شد .

[ALI 5,626]

[color=darkblue]بسیار بسیار عالی بود.

فلاخن هنوز هم در مکان هایی که فرهنگ های شهری به آنجا کمتر نفوذ کرده اند ، کاربرد فراوانی دارد. در افغانستان و در روستاهای بلخاب از فلاخن خیلی زیاد استفاده می شد. مردم اون روستاها به قدری در پرتاب سنگ با فلاخن مهارت داشتند که یک قلوه سنگ 300 گرمی را تا مسافت 300 الی 400 متر با CEP کمتر از دو متر پرتاب می کردند.

در روستای خودمان در حوالی استان قزوین نیز از این فلاخن ها خیلی زیاد استفاده می شود. در روستای ما به این فلاخن ها به زبان ترکی (( زوبان داشی )) گفته می شود. مرحوم پدربزرگ بنده چندین بار با همین فلاخن ها حمله گرگ ها به روستاها و گله ها را دفع می کرد و حتی یک بار با همین فلاخن ها یک گرگ را به شدت زخمی کرد که همان گرگ چند روز بعد کشته شد.[/color]

[aminmessi 1,247]

خیلی ممنون جناب اشتوکا .
ولی پلخمون یک چیز دیگه ای است ! باهاش حال میده چغک بزنی !
جدا از شوخی چند سالی است که از این تیرکمان ( پلخمون ) های چینی آمده که بردش خیلی زیاده و ارگونومی خوبی هم داره !
فکر کنم یک سنگ 50 گرمی را 300 متر پرتاب می کند و تازه این برد مفیدش است !
خدایی چین چه کارها که نمیکنه !

[Sorena_Noshad 5,090]

ممنون منتظر بقیش هستم.

[Salem 4,201]

[quote]ولی پلخمون یک چیز دیگه ای است ! باهاش حال میده [b]چغک [/b]بزنی ! Laughing Laughing [/quote]
برادر aminmessi ، جان من در مورد اون کلمه ی پر رنگ یه توضیح بدین تا افکار عمومی منحرف نشه
....................................
این فلاخن تو روستا های شمال خیلی کاربرد داره
آخرای برداشت شالی که دیگه داره میرسه ، بازار گنجشک ها گرمه، مردم برای فراری دادن اونا از یه نوع بوق دست ساز و فلاخن استفاده میکنن
....................................
از این هم استفاده ی فراروان میشه
[url=http://gallery.military.ir/albums/userpics/%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%86.JPG][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/thumb_%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%86.JPG[/img][/url]
تیراژ تولید این سلاح در روستا ها بسیار بالاست که به رزین معروف است
بدنه ی اون معمولا از چوب دو سر انار که نوعی چوب ضد زنگ هست ساخته میشه و مقاومت بالایی در برابر فشار های پیچشی داره
کش اون از نوعی تیوب ( معمولا تیوب دوچرخه ) ساخته میشه !!
و در آخر هم محل قرار گیری سنگ از چرم پوتین نظامی ساخته میشه
....................................
[b]مشخصات[/b]
نام: رزین
وزن : حدودا 500 گرم
کالیبر: دلخواه
برد: حداقل0 ، حداکثر 150 تا کمی بیشتر
نرخ شلیک: 20 عدد در دقیقه ( در صورت حرفه ای بودن شاید بیشتر )
منطقه ی سازنده : مازندران

[aminmessi 1,247]

خب سالم جان کدوم کلمه ؟ حالا من هر دوش را توضیح میدم !
------------------------------------------------
[color=blue]چغک ( Choghok ) که به زبان شیرین مشهدی همان گنجشک زبان بسته است ‏‏!‏[/color]

[color=blue]پلخمون ‏‏( Pelakhmoon ) هم همان وسیله ایست که شما معرفی کردی و در مازندران و گیلان به نام رزین یا رازین چوب معروف است ‏‏!‏[/color]
------------------------------------------------

[Stuka 8,826]

با تشکر از دوستان


[quote]فلاخن هنوز هم در مکان هایی که فرهنگ های شهری به آنجا کمتر نفوذ کرده اند ، کاربرد فراوانی دارد. در افغانستان و در روستاهای بلخاب از فلاخن خیلی زیاد استفاده می شد. مردم اون روستاها به قدری در پرتاب سنگ با فلاخن مهارت داشتند که یک قلوه سنگ 300 گرمی را تا مسافت 300 الی 400 متر با CEP کمتر از دو متر پرتاب می کردند.
[/quote]

دقيقا, افغان هاي که در ايران هستند هم در اين کار حرفه اي اند !همون قسمتي که از تاريخ بلعمي گذاشتم همين رو تاييد ميکنه. (مردم غوری ... به فلاخن سنگ می انداختند)

[quote]جدا از شوخی چند سالی است که از این تیرکمان ( پلخمون ) های چینی آمده که بردش خیلی زیاده و ارگونومی خوبی هم داره !
فکر کنم یک سنگ 50 گرمی را 300 متر پرتاب می کند و تازه این برد مفیدش است ! [/quote]

متاسفانه چين در اينجا هم باعث نابودي صنايع بومي و داخلي ما شده .من هم يه زماني در ساخت سازش بودم !البته رسته بنده بيشتر تير وکمون سيمي بود !

[Salem 4,201]

[quote]متاسفانه چين در اينجا هم باعث نابودي صنايع بومي و داخلي ما شده .من هم يه زماني در ساخت سازش بودم ![b]البته رسته بنده بيشتر تير وکمون سيمي بود ![/b] [/quote]
برادر دمت گرم
منم بچگی هام خیلی از اینا درست میکردم
دونه ای 25 تومان ( 250 ریال ) میفروختم بعدش با پولی که به جیب میزدم یخمک میخریدم و نوش جان میکردم
اون موقع فهمیده بودم بازار سلاح چه قدر سود داره! اما با پیشرفت تکلونوژی و اومدن اسلحه های ساچمه ای .... ما هم به تاریخ پیوستیم
اگه بدونی چند بار معلم هامو باهاش زدم
بیچاره ها بخاطرش کل کلاسو میگشتن، اما من چون شاگرد زرنگ بودم، نمیگشتنم!
الان حصرت اون روز ها رو میخورم و با خودم میگم ای کاش با سنگ میزدم سرشونو میترکوندم

[jrzm 25]

تا من یکم تیریپ مدیری بگیریم
اقایون لطفا تاپیک رو منحرف نکنید
حالا از این تیریپ دربیام
شما کجایید من کراس بو میساختم بردش خوب بود ولی اگه از نزدیک میخورد به کسی واویلا
یادش بخیر با اقوام میرفتیم ولایت پشت تیربند ها یا همون خاکریز تیر و کمون بازی میکردیم
یک مدل دیگه هم اومده مخفی هست خیلی هم اسون میشه درستش کرد با دوتا کش دوتا کش ها رو بزارید لای انگشت وسطش سیم اهنی قرار بدید بعدش هم بسم الله

[Stuka 8,826]

طرز صحيح گرفتن قلاب سنگ در دست :

[img]http://azkojatakoja.persiangig.com/ancient/sling/12.jpg[/img]

سرعت سنگ پرتابي براحتي ميتونه به بالاي چهارصد کيلومتر در ساعت برسه !

[ILLUMINATOR 60]

سلام آقاي stuka خيلي تاپيك جالبيه موضوعش هم تازه هست و جاش خالي بود.
منجنيق يكي از سلاح هاي دوران باستانه كه ابداعش رو به خيلي از فرهنگ ها نسبت دادند.از جمله سومريها در جنوب ميان دورود و هيتي ها ولي قديميترين سنگ نگاره هاي موجود از اين سلاح از آثار اكدي ها در ميانه عراق امروزي بر جاي مونده و همين طور آجر نوشته هاي به جاي مونده از زيگورات مردوك(MARDUK) كه به 2100 پيش از ميلاد تعلق داره طرحهاي اوليه اون رو نشون ميده.

البته در متون مذهبيه اديان ابراهيمي از جمله تورات و انجيل ذكر شده كه منجنيق اولين بار به دست ابليس ساخته شد تا با آن حضرت ابراهيم رو به درون آتش پرتاب كنند و اين مطابق با سلسله اكد است كه در اواخر هزاره سوم پ.م نمرود پادشاه آن بود.

چون‌ نمروديان‌ از جواب‌ عاجزشدند،همگى‌ گفتند اگر كمك‌ كار خدايان‌ خود هستيد،ابراهيم‌ (ع‌) رابسوزانيد.نمرود دستور داد ديواره‌اى‌ در دامنه‌ كوه‌ درست‌ كردند وبمدت‌ يكماه‌هيزم‌ آورده‌ ودر آن‌ قرار دادند تا پرشد.بعد گفتند چگونه‌ ابراهيم‌ (ع‌) رادر آتش‌بياندازيم‌؟شيطان‌ بصورت‌ آدمى‌ ظاهر شد وگفت‌ منجنيق‌ بسازيد!تا آن‌ زمان‌منجنيق‌ نساخته‌ بودند وشيطان‌ هنگاميكه‌ به‌ آسمانها راه‌ داشت‌ از جهنم‌ ديدار كرده‌وديده‌ بود جهنميان‌ را با منجنيق‌ درون‌ آتش‌ مى‌ اندازند،ياد گرفته‌ بود.لذا به‌ آنها يادداد كه‌ چگونه‌ اين‌ وسيله‌ را بسازند.چهارصد نفر آمدند وهردونفر يك‌ طنبا را گرفتندو ابراهيم‌ (ع‌) را بالا بردند.
http://quran.al-shia.org/fa/id/12/view.php?input=item/ebrahim.htm

مورد دیگر زمانی بود که وقتی خواستند ابراهیم را بر منجنیق بگذارندو او را در آتش نمرود ،بندازندآنچنان حضرت ابراهیم علیه السلام سنگین شد که چهل نفر هم نتوانستند او را پرتاب کنندخواستند از این عمل منصرف شوند ؛
ابلیس بصورت مردی ظاهر گشت وگفت من میدانم علت سنگینی ابراهیم چیست ؟ ثقل و سنگینی ابراهیم ، ملکوتی است چون گناه نکرده است و اگر زنی را بیاورید که به نگاه ریبه و گناه باو ؛نظر کند ؛ثقلش میرود و پرتاب می شود . اما هر چه کردند و زنی زیبا آوردند ،نتوانستند او را وادار به این نگاه آلوده کنند .
پس خواستند از پرتابش به آتش منصرف شوند ، باز ابلیس گفت که راه دیگری هم هست و آن اینکه مقداری از موی ابراهیم را گرفته و به طناب منجنیق ببندید ، و این چنین کردند واو را در آتش پرتاب نمودند.
http://www.razavihayeri.parsiblog.com/Archive/حضرت+ابراهيم+عليه+السلام+و+ابليس/

- اولین کسى که دستور ساختن منجنیق را داد تا حضرت ابراهیم علیه السلام را با آن در آتش اندازند.
http://www.rajeem.ir/html/index.php?module=%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA&func=display&pageid=34

[align=center][img]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Mangonneau.png/250px-Mangonneau.png[/img][/align]
[align=center][img]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Trebuchet_Castelnaud.jpg/610px-Trebuchet_Castelnaud.jpg[/img][/align]
[align=center][img]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2e/Trebuchet.jpg[/img][/align]]

[king-kaveh 487]

همینجوری اشتوکا جان سلاح رو از ما قبل تاریخ معرفی کنه ما هم بسازیم تا آخرش فکر کنم به f-22 برسیم

[Dezchilds 1,269]

ياد بچه گي هام افتادم ! ما هم از اين تير و كمان هاي پرتاب سنگ زياد درست ميكردم منتهي به خاطر اينكه خيلي تخس بودم توش طرقه سنگي ميزاشتم (همون نارنجك) و پرتاب ميكردم . يه بار يكي زدم تو بقالي سر كوچه مون چنان دودي برپا شد كه انگار بمب زدن تو بقالي . كلا من از كوچيكي هام بيشتر تو كار انفجارات بودم

[yad122 9]

قصد ندارید تاپیک رو ادامه بدید