جاده فانوس

[ghermez 750]

[size=4][font=Times New Roman]پس از عملیات موفق ثامن الائمه و شکست حصر آبادان آزادسازی منطقه ی دشت آزادگان در دستور کار نیروهای نظامی ایران قرار گرفت. آزادسازی شهر بستان در قسمت شمالی این منطقه بزرگترین هدف عملیاتی بود که عملیات طریق القدس نام گرفت.[/font][/size]
[size=4][font=Times New Roman]منطقه ی عملیات یک مثلث قائم الزوایه بود که راس عمود آن در شمال شرقی منطقه قرار داشت. عراق در این گوشه یک خاکریز احداث کرده بود که به خاکریز عصایی شهرت یافته بود. به دلیل وجود تپه های رملی در قسمت شمالی خاکریز عصایی عراق تصور نمی کرد که ایران بتواند از این منطقه ی دشوار عبور کند و به همین دلیل خاکریز را تا عقبه ی خود ادامه نداده بود. این دشت رملی ،که عمقی در دود 20 تا 25 کیلومتر داشت، از طرف دشمن به عنوان تکیه گاه عقبه اش انتخاب شده بود.[/font][/size]

[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10228/AR1~0.jpg[/img]

[size=4][b][color=red][font=Times New Roman]وضعیت جبهه ی بستان[/font][/color][/b][/size]
[size=4][font=Times New Roman]با شناسایی کاملی که توسط نیروهای اطلاعات عملیات سپاه در این ناحیه ی رملی انجام شد مشخص شد که عراق در این تپه ها حضور نظامی ندارد و با یک تک احاطه ای از میان رملها می توان به عقبه عراق در اطراف شهر بستان دست پیداکرد. به همین دلیل با رایزنی هایی که بین سپاه، ارتش و جهاد سازندگی انجام شد قرار شد که جاده ای از میان این تپه های رملی کشیده شود تا در زمان آغاز عملیات نیروهای پیاده و زرهی بتوانند از طریق آن خود را به پشت خطوط دشمن برسانند.[/font][/size]
[size=4][font=Times New Roman]انجام این کار سخت و دشوار و در زیرگوش عراقی ها به واحد مهندسی جهاد سازندگی شهرهای دامغان و سمنان (در آن زمان تحت نظر جهاد خراسان) سپرده شده و کار احداث آن در دهه ی دوم آبان 1360 و به صورت شبانه آغازشد. برای آنکه دشمن از وجود چنین جاده ای آگاه نشود روزها آن را استتار می کردند و فقط شبها عملیات جاده سازی انجام می گرفت.[/font][/size]
[size=4][font=Times New Roman]پس از 3 هفته و در روز 6 آذر جاده ی موسوم به جاده ی پیروزی آماده شد. در ابتدا قرار بود که طول جاده در حدود 25 کیلومتر باشد اما به دلیل گوناگون تنها 15 کیلومتر اول جاده به پایان رسید. این قسمت از جاده جاده پیروزی نام گرفت. جاده ی پیروزی از پشت تپه سبز شروع می شد و تا دیدگاه دوم ادامه می یافت. از دیدگاه دوم به بعد ،به دلیل وضعیت زمین، نیاز چندانی به جاده کشی نبود. در این قسمت از جاده برای مشخص شدن مسیر در شب به فاصله ی 100 به 100متر دستکهای کوتاهی نصب شد که به هر یک فانوس کوچکی آویخته بود. فانوسهای کوچک در شب عملیات روشن می شدند و وظیفه هدایت نیروهای تک کننده را برعهده داشتند. به همین دلیل این جاده ،که تقریبا 10 کیلومتر طول داشت، جاده ی فانوس نام گرفت. در انتهای جاده نیز یک باند هلیکوپتر برای استفاده یگانها در زمان عملیات احداث شد.[/font][/size]
[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10228/AR2~0.jpg[/img]
[size=4][b][color=red][font=Times New Roman]مسیر جاده پیروزی و جاده فانوس[/font][/color][/b][/size]
[size=4][font=Times New Roman]زمان نهایی آغاز عملیات ساعت 30 دقیقه ی بامداد روز 8 آذر تعیین شد اما بعضی از یگانهای تک کننده 24 ساعت قبل تر حرکت خود را از طریق جاده ی پیروزی آغاز کردند تا در زمان آغاز عملیات در پشت خطوط دشمن موضع گرفته باشند. [/font][/size]
[right]
[/right]

[size=4][font=Times New Roman]با شنیدن رمز عملیات 11 گردان پیاده یک گردان زرهی و یک گردان مکانیزه از سپاه به همراه 1 گردان پیاده و یک گردان زرهی از ارتش(گردان 293 از تیپ 3 لشکر 92) از ارتش ،که از غروب حرکت خود را بر روی جاده شروع کرده بودند، تک خود را به سمت عقبه ی دشمن آغاز می کنند. مانور غافلگیرانه ایران از طریق تپه های رملی سبب می شد که تعادل مدافعین عراقی به سرعت به هم بخورد و در ساعت 6 صبح همان روز تنگه ی استراتژیک چذابه آزاد و تامین شود. با این حرکت نیروهای سپاه سوم عراق به دو نیم تقسیم شدند. [/font][/size]

[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10228/tarigh-lghods_3~0.jpg[/img]
[size=4][b][color=red][font=Times New Roman]جهت حملات ایران در عملیات طریق القدس[/font][/color][/b][/size]
[size=4][font=Times New Roman]اما تک ایران در محورهای میانی و جنوبی چندان موفقیت آمیز نبود و با وجود رخنه در بعضی از مواضع دشمن و تصرف پل سابله با کشیده شدن درگیری ها به روشنی روز ایرانی ها ناچار به عقب نشینی شدند. پس از این بن بست در روز دوم عملیات تصمیم گرفته شد تا همان نیروهای خودی که در سمت شمال عقبه ی عراق را دور زده بودند و تنگه چزابه را بسته بودند با چرخش به سمت جنوب شرقی و عبور از پل ابوچلاچ به سمت بستان تک کنند. با موفقیت این تک شهر بستان پس از 412 روز اشغال آزاد شد. پس از آزاد سازی بستان جهت فلش حمله ی ایران متوجه سابله شد و در نتیجه ی پیشروی رزمندگان ایرانی به سمت پل سابله نیروهای مدافع عراقی مواضع خود را ترک کردند و به جنوب رود سابله گریختند. پاتک های عراق در روز دوم (برای عقب راندن ایران از تنگه ی چزابه) و در روز سوم (در جهت تنگه ی چزابه و جاده ی تعاون) و در روز ششم (سابله) ناکام ماند.[/font][/size]
[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10228/tarigh-lghods_4.jpg[/img]

[size=4][b][color=red][font=Times New Roman]پاتک عراق به سابله[/font][/color][/b][/size]
[size=4][font=Times New Roman]در روز 30 آذر عراق که موقعیت خود را محصور در عوارض زمینی نامناسب تشخیص داده بود با استفاده از آتش توپخانه نیروهای خود را به کلی از منطقه خارج کرد و تا پشت رودخانه نیسان عقب نشست تا بتواند مواضع پدافندی مناسبتری اتخاذ کند. [/font][/size]
[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10228/tarigh-lghods_5.jpg[/img]
[size=4][b][color=red][font=Times New Roman]عقب نشینی عراق به پشت رودخانه نیسان[/font][/color][/b][/size]
[size=4][font=Times New Roman]در انتهای عملیات طریق القدس 650 کیلومتر از خاک میهن (شهر بستان به علاوه ی 70 روستا و 5 پاسگاه مرزی) و تنگه ی چزابه آزادشدند.[/font][/size]

[size=5][b][font=Times New Roman]سازمان رزم خودی[/font][/b][/size]:
[size=4][color=red][font=Times New Roman]سپاه پاسداران انقلاب اسلامی[/font][/color][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 1 عاشورا( 9 گردان پیاده)[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 2 کربلا(3 گردان پیاده)[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 3 امام حسین(ع) (8 گردان پیاده)[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 4 امام سجاد (ع) (9 گردان پیاده)[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ امام حسن(ع) (3 گردان پیاده)[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]گردان 30 مکانیزه[/font][/size]

[size=4][color=red][font=Times New Roman]نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران[/font][/color][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ3 از لشکر 92 زرهی[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپهای 1و2 از لشکر 16 زرهی[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]8 گردان توپخانه[/font][/size]

[size=5][b][font=Times New Roman]استعداد دشمن[/font][/b][/size]:
[size=4][font=Times New Roman]تیپهای 30زرهی، 16 زرهی و 25 مکانیزه از لشکر 6 زرهی[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 26 زرهی از لشکر 5 مکانیزه[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 12 زرهی از لشکر 3 زرهی[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ گارد ریاست جمهوری[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپهای 31 و 33 نیروی مخصوص[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 48 پیاده از لشکر 11 پیاده[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 96 پیاده[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 93 پیاده از لشکر 4 پیاده کوهستانی[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 23 پیاده از لشکر 8 پیاده[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]تیپ 422 پیاده[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]یک تیپ از جیش الشعبی[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]نیروهای کماندویی لشکر7[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]6 گردان توپخانه[/font][/size]

[size=5]تلفات خودی:[/size]
[size=4][color=red][font=Times New Roman]سپاه پاسداران انقلاب اسلامی[/font][/color][/size]

[size=4][font=Times New Roman]674 نفر شهید[/font][/size]

[size=4][color=red][font=Times New Roman]نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران[/font][/color][/size]

[size=4][font=Times New Roman]125 نفر[/font][/size]
[size=5]تلفات دشمن:[/size]
[size=4][font=Times New Roman]8500 نفر کشته و مجروح؟؟[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]546 نفر اسیر[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]170 دستگاه تانک و نفربر[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]200 دستگاه خودرو[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]13 فروند هواپیما[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]4 فروند هلیکوپتر[/font][/size]

[size=4][color=red][font=Times New Roman]غنیمتی[/font][/color][/size]

[size=4][font=Times New Roman]15 دستگاه تانک و نفربر[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]250 دستگاه خودرو[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]30 قبضه توپ ضدهوایی[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]120 دستگاه مهندسی[/font][/size]

[size=4][font=Times New Roman]19 قبضه توپ صحرایی[/font][/size]

تهیه کننده : رضا کیانی موحد
[url="http://wars-and-history.mihanblog.com/post/481"][size=4][b][font=Times New Roman]منبع[/font][/b][/size][/url]:http://wars-and-history.mihanblog.com/post/481
[size=4][b][font=Times New Roman]فصلنامه نگین ایران شماره 37 تابستان 1390[/font][/b][/size]
[size=4][b][font=Times New Roman]دشت آزادگان در جنگ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی چاپ دوم 1387 صفحات 98 تا 105[/font][/b][/size]
[size=4][b][font=Times New Roman]توضیح:[/font][/b][/size]
[size=4][font=Times New Roman]عملیات طریق القدس اولین عملیاتی بود که در آن سپاه نیروهایش را در قالب تیپ سازماندهی کرد.[/font][/size]

[takavar_korosh 48]

دستت درد نکنه

دلیل شرکت کم تعداد ارتش در این عملیات درگیری بودن نیروهای نزاجا در خطوط پدافندی جنوب و غرب بود (نمیشه از نیروهای در خط برای تک استفاده کرد) و یکی از نگرانی های اساسی فرماندهان همین کمبود نیرو در این عملیات بود که اگر به آمار نیروهای خودی و دشمن دقت کنید متوجهش خواهید شد.

نکته ای که در این متن اشاره نشده آتش فریبنده و گسترده توپخانه لشگر 16 زرهی بود.درست 5 دقیقه پیش از آغاز عملیات توپخانه این لشگر با تمام قدرت منطقه ای در جنوب اهواز رو زیر آتش میگیره تا حواس فرماندهان و نیروهای دشمن متوجه اون منطقه شده و از کرخه غافل بشه.از جهنم درست شده برای نیروهای بعثی بر اثر این آتش پر حجم بگذریم(کسانی که آتش پرحجم توپخانه رو دیده باشن متوجه منظور بنده میشن.حالا فکر کن توپخانه یک لشگر باشه!)

شب چهارم عملیات یک اتفاق خیلی جالب افتاد.یک گردان منتخب عراقی (گردان 4 تیپ 12 زرهی) از پل سابله میگذره تا پس از عبور گسترش پیدا کنه و بستان رو اشغال کنه.صحنه واقعا جالبی اتفاق افتاد که میشه یه فیلم هیجان انگیز ازش ساخت.شهید صیاد به یک گردان تانک از لشگر 92 زرهی دستور میده که دم پل منتظر تانک های عراقی باشه.اولین تانک دشمن که روی پل اومد بلافاصله با آتش چیفتن تانک پیش قراول منهدم شد.دومین تانک هم با آتش توپ چیفتن چپ شد و پل مسدود شد.

در این یورش 35 تانک غنیمتی نصیب رزمندگان شد.