نیروی دریایی در جنگ

[Arash 7,048]

[size=5][font=arial, helvetica, sans-serif]خور موسی[/font][/size]


[size=5][font=arial, helvetica, sans-serif]ارتش عراق به منظور قطع خطوط مواصلات دريايي به بندر امام در شمال غربي خليج فارس و همچنين ايجاد ترس در مسئولين كشتي هاي نفت كش كه به جزيره خارك عزيمت مي كردند؛ همزمان با تهديداتي كه توسط هواپيماها و بالگردهاي مجهز به موشك اگزوست و موشك هاي ساحل به دريا بر علييه كشتي هاي تجارتي انجام مي داد؛ چندين بار اقدام به مين ريزي در منطقه شمال خليج فارس نمود. مين ريزي دشمن به طور عمده در كانال خور موسي كه آبراه منتهي به بندرامام و بندر ماهشهر بود انجام مي گرفت . نوع مين هاي دريايي به كار رفته توسط دشمن، عمدتاً از نوع مين هاي شناور و يا لنگردار بود كه داراي 3 شاخك بودند و بر اثر برخورد هر شناوري با يكي از شاخك ها، مين منفجر و موجب وارد آمدن صدماتي به شناور مي شد. نوع ديگر از مين هاي مورد استفاده توسط دشمن از نوع كف خواب مانتا بود كه توسط ايتاليا ساخته شده و در اختيار عراق گذاشته بود. بر اساس اطلاعات كسب شده در نيروي رزمي 421 (قرارگاه مقدم دريايي نداجا)، عمليات مين ريزي دشمن توسط بالگرد و يا شناورهاي غير كلاسيك (مانند لنج ها يا شناورهاي كوچك تندرو) انجام مي شد و ارتش عراق عملاً از سال 1359 اقدام به انجام اين گونه عمليات نمود.

به دنبال دريافت گزارشاتي از رويت مين هاي شناور توسط بالگردهاي گشت نداجا، شناورهاي محلي و شناورهاي شركت نفت در حوالي جزيره خارك و سكوهاي نفتي در شمال غربي خليج فارس ، برنامه ريزي لازم جهت اجراي عمليات مين روبي آغاز مي گرديد. با توجه به وسعت عمليات، يگان هاي بسياري از جمله غواصان و تكاوران نداجا، يگان هاي شناور مناطق دوم و سوم دريايي و بالگردهاي هوادريا در اين عمليات شركت داشتند.

با توجه به نزديك بودن خورموسي (آبراه دسترسي به بندر امام و بندر ماهشهر) به خاك عراق، اين منطقه در تيررس موشك هاي ساحل به درياي دشمن و همچنين تحت پوشش بالگردها و هواپيماهاي دشمن بود كه با موشك هاي هوا به سطح اگزوست، يگان هاي سطحي را در اين منطقه مورد حمله قرار مي داند. از سوي ديگر وجود تأسيسات مهم بندري و لزوم تردد كشتي هاي تجارتي و نفت كش به بنادر ياد شده، نيروي دريايي ارتش همواره دو اقدام مهم در پيش داشت:
مقابله با مين ريزي دشمن در مسير جريان هاي دريايي.
طرح ريزي به منظور پاك سازي كانال خورموسي و شمال غربي خليج فارس.
اطلاعات لازم در خصوص اقدامات دشمن در اين زمينه از منابع زير حاصل مي شد:
اطلاعات استراتژيكي كه از منابع خارج از كشور در زمينه قراردادهاي تسليحات مين دريايي عراق كسب مي شد
اطلاعات تاكتيكي كه از طريق سايت هاي رادار و پست هاي شنود در مورد فعاليت بالگردهاي دشمن در منطقه خورموسي به دست مي آمد.
اطلاعات كسب شده از اسراي دشمن، افراد بومي و رويت مين ها توسط دريانوردان و از همه مهمتر توسط بالگردهاي گشت نداجا:
با كسب اطلاعات از منابع فوق الذكر و تجزيه و تحليل اخبار رسيده به قرارگاه مقدم دريايي، فعاليت ارتش عراق براي انجام عمليات مين ريزي آفندي محرز مي شد و اقدامات نداجا براي پاك سازي منطقه از مين هاي شناور براي تأمين امنيت كشتي هاي تجارتي و نفت كش كه در آن منطقه تردد مي نمودند؛ آغاز مي شد. پاك بودن منطقه تردد كشتي ها از اهميت بسياري برخوردار بود. زيرا هرگونه خطري در آب راهها موجب ترس و واهمه كاركنان كشتيهاي خارجي بود كه همين امر سبب ميشد كه از رفتن به بندرامام و يا بندر ماهشهر خودداري نمايند. در حالي كه اين دو بندر براي تأمين نيازمندي هاي وارداتي كشور و همچنين صادرات برخي كالاها از طريق دريا بسيار با اهميت بود.

اقدامات اوليه:
آغاز عمليات با اجراي گشت هاي بالگردهاي نداجا به منظور شناسايي دقيق مناطق آلوده به مين دريايي.
متوقف كردن تردد دريايي به طور موقت در منطقه آلوده و اعلام به شركت نفت و ارگان بندري براي ابلاغ به شناورهاي مربوطه.
تشكيل تيم هاي غواصي و تكاوران دريايي و توجيه چگونگي عمليات.
ابلاغ به يگان هاي پروازي و شناور نداجا براي آمادگي اجراي عمليات پاك سازي.
به طور كلي عمليات در اين مرحله عبارت از تجسس و شناسايي، دور كردن مين از محل در صورتي كه در نزديكي تأسيسات مهم باشد و سپس انهدام آن بود.
براي اطمينان از پاك شدن منطقه و كانال خورموسي، در مرحله بعد از بالگردهاي مين روب RH530 استفاده ميشد. شايد بتوان ادعا كرد كه نيروي دريايي ايران پس از نيروي دريايي آمريكا دومين نيروي دريايي بود كه از اين نوع بالگردها به طور عملي و واقعي عمليات مين روبي در دريا را هدايت و اجرا كرد. زيرا آخرين عمليات مين روبي بالگردهايRH530 تا قبل از جنگ تحميلي عراق عليه ايران، در مين روبي كانال سوئز پس از جنگ 1973 بين اعراب و اسرائیل بود.

تجهيزات مين روبي قبلاً توسط بارج به بندرامام ارسال و در آنجا نگه داري ميشد. بالگردهاي RH پس از آماده شدن، به بندرامام اعزام و با يدك كشيدن تجهيزات مربوطه در طول كانال خورموسي اقدام به مين روبي اين آب راه از مين هاي ضربه اي و كفي مغناطيسي ميكردند.
عمليات مين روبي هوايي اگرچه از نظر درگيري حداقل نفرات، شرايط جوي، كاهش تهديدات سطحي و از همه مهم تر عملكرد سريع آن داراي اختياراتي است؛ ولي به دليل ضرورت تأمين پوشش هوايي بالگردها و همچنين پشتيباني هاي ضروري از عمليات مين روبي تاكنون موفقيت كامل اين گونه عمليات به اثبات نرسيده است. با وجود اين، هوادرياي نداجا علي رغم كمبودها در زمينه تجهيزات، آموزش و مشكلات فني، اقدام شجاعانه اي به عمل آورد و اين گونه عمليات را بارها انجام داد. لازم به توضيح است كه عمليات مين روبي هوايي اگرچه از نظر تاكتيكي به طور صد در صد مثمر ثمر نسيت؛ ولي از نظر رواني براي شناورها نقش بسيار مهمي را ايفا مي كند.

روش ديگري كه از اين نوع بالگردها براي پاك سازي كانال خورموسي استفاده شد؛ شكار مين هاي شناور بود. به اين ترتيب كه بالگردها بر فراز سطح آب پرواز مي كردند و مين هاي شناور را كه در سطح آب مشاهده مي شد؛ از فاصله مورد هدف قرارداده و با تيراندازي به آن موجب انفجار و انهدام آم مي شدند.
پس از شكار مين هاي شناور و براي اطمينان از پاك سازي منطقه آلوده لازم بود احتمال وجود مين هاي كف خواب كه در زير آب و كف دريا قرار مي گيرند و با عبور كشتي از آن محل به صورت صوتي يا مغناطيسي تحريك شده و عمل مي كنند نيز از بين برود. براي اين منظور از بالگردهاي AB-212 هوا دريا استفاده مي شد. براي اين منظور تعدادي از بمب هاي زير دريايي متعلق به ناوهاي كلاس بايندر از طريق هوا و توسط بالگردهاي مذكور در طول كانال خور موسي حمل و درفواصل معين، هريك از بمبها فعال شده و به داخل آب پرتاب مي شد.اين عمليات باعث مي شد كه مين هاي كف خواب بر اثر صدا و فشار حاصل از انفجار بمب تحريك شده و منفجر گردند(حتي يك بار در يكي از اين عمليات، سه انفجار پي در پي مين هاي كف خواب به وجود آمد). در برخي موارد نيز از نارنجك هاي یک پوندی در اين گونه عمليات استفاده شد.


روش ابتكاري ديگري كه توسط دريادلان تکاور نيروي دريايي ارتش براي پاكسازي مناطق آلوده به مين انجام شد، استفاده از دو فروند شناور كوچك بود كه طناب زخيمي از پشت به اين دو شناور متصل بود كه توسط دو وزنه موجب مي شد طناب در زير سطح آب به دنبال شناورها كشيده شود. شناورها از يكديگر فاصله گرفته و طناب را بدنبال مي كشيدند. چنانچه مين لنگردار در مسير حركت آنها وجود داشت، طناب به آن گير كرده و موجب كشف و سپس انهدام آن ميگرديد. (از کیسان عزیز تقاضا می شود تا از ابتکار جناب رحمان الفتی و یگان عملیات ویژه تکاوران در این موضوع بیشتر بنویسند)

قابل ذكر است كه تعدادي از مين هاي شناور يا مين هاي لنگردار به دليل قطع كابل از لنگر به صورت شناور درآمده و در مسير جريان آب در شمال خليج فارس قرار مي گرفتند (استفاده از اين نوع مين ها به دليل عدم مهار و ايجاد خطر براي هر مسير نامشخص و حتي كشورهاي ثالث، برخلاف قوانين بين المللي است) و حركت اين مين ها باجريان آب موجب گرديد كه تعدادي از آنها به سوي سواحل شمالي خليج فارس و يا جزيره خارك كشانده شوند كه با انجام گشت هاي مستمر بالگردهاي و شناورهاي نداجا، اين گونه مين ها پس از كشف، با رعايت كامل موارد ايمني از محل تأسيسات حساس ساحل دور ودر محل مطمئن منهدم مي گرديدند.
در نتيجه ارتش عراق با وجود تكرار چند باره اينگونه اقدامات،هرگز نتوانست در طول 8 سال جنگ موفق به مسدود نمودن راه هاي مواصلاتي دريايي ايران در شمال خليج فارس گردد. رژيم بعثي عراق با وجود تبليغات گسترده در رسانه ها، پس از مين ريزي در آب هاي ايران به منظور ايجاد رعب و وحشت در دل كاركنان كشتي هاي خارجي براي خودداري آنها از حمل كالاها به بنادر ايران در شمال خليج فارس و يا خودداري كشتي هاي نفت كش براي بارگيري و حمل نفت ايران از جزيره خارك، ايثارگران و دريادلان نيروي دريايي ارتش با تلاش شبانه روزي و سرعت عمل در پاكسازي منطقه، اطمينان لازم را از امنيت راه هاي دريايي به وجود آورند و در تمام طول جنگ با وجود كمبود امكانات و تجهيزات لازم، اجازه دستيابي دشمن به كمترين موفقيتي را ندارند.[/font][/size]

[IMG]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10194/478tdaqfm9kmob6juuet.jpg[/IMG]

[IMG]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10194/0xeg7t9i8tdtykcluf3y.jpg[/IMG]

[size=5][font=arial, helvetica, sans-serif]نقشه بالا را با اجازه جناب کیسان عزیز از موضوع دیگری برداشتیم و امیدواریم ایشان، جناب نیک پیام و دوستان علاقه مند آن را ادامه دهند.[/font][/size]

[url="http://ganjejang.com/forum/%D9%85%D8%AA%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87-94/%D8%AE%D9%88%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C-2835/#post81065"][size=5][font=arial, helvetica, sans-serif]منبع[/font][/size][/url]



[right][background=rgb(248, 248, 255)]ممنون میشم عکس ها توسط مدیران به گالری منتقل شود[/background][/right]


[size=5][font=arial, helvetica, sans-serif]مأموريت اسكورت كاروان ها[/font][/size]

[size=5][font=arial, helvetica, sans-serif]مأموريت اسكورت كاروان ها كه از روزهاي آغازين جنگ تحميلي شروع و تا پايان جنگ ادامه داشت به نوعي كليه يگان هاي شناور، پروازي، تکاوران دریایی و... نداجا را در برگرفت. اهميت اقتصادي مقابله با تدابير دشمن در قطع خطوط مواصلاتي در ابعاد مختلف به ويژه اداره جنگ، تأمين نيازمندي هاي عمومي و حفظ امنيت ملّي كشور مهم و با ارزش بود كه دشمن تمام سعي و تلاش خود را در راستاي مقابله با آن صرف مي كرد. طی دوران جنگ در مجموع ده هزار فروند كشتي تجارتي و نفتكش توسط یگانهای نيروي دريايي اسكورت و همراهي گرديدند. در حدود 300 ميليون تن انواع كالا به وسيله اين شناورها به بنادر داخلي وارد و از طريق معابر وصولي به داخل كشور انتقال يافتند.[/font][/size]


[size=5][font=arial, helvetica, sans-serif]اسكورت كاروان ها از زمان آغاز جنگ تا خاتمه آن ادامه داشت و در حقيقت يك مأموريت كلان و مستمر محسوب مي شد كه بيش از 100 عمليات دريايي تا پايان جنگ براي تحقق آن انجام گرفت. ولي افسوس كه اين مجموعه عمليات همانند عرف موجود در نيروي زميني نام گذاري نگرديد و شايد يكي از دلايل مهمي كه افكار عمومي جامعه به اهميت اسكورت كاروان در طول دوران جنگ پي نبرده، عدم معرفي مناسب بوده است.[/font][/size]



[IMG]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10194/c4ys84b8aeklyrzomg2r.jpg[/IMG] ویرایش شده در فروردین 92 توسط saiedtomcat

[saiedtomcat 300]

با تشکر عکسها منتقل شدند

[Life 230]

گزارش جالب و منحصر بفردی بود و واقعا جای خالیش در بین مقالات دفاع مقدس و نبردهای دریایی ایران و عراق حس میشد
متاسفانه بنابر اتخاذ مواضع بسیار سختگیرانه حفاظت اطلاعات ارتش کمتر از رشادت های نیروهای ارتش در جنگ مطلع میشیم

[Commandant 5,641]

واقعا کمترین اطلاعات بین مردم از جنگ مربوط به نیروی دریایی میشه
فقط چند ساله که امیر سیاری فرمانده نیرو شده یک مقدار بیشتر به نیروی دریایی و نقشش تو جنگ پرداخته میشه

الان کمتر کسی هست که چیزی بیشتر از ماجرای عملیات کمان و ماجرای رویارویی سهند و جوشن با ناو های آمریکایی بدونه