ساختار نیروی نظامی ایران در زمان افشاریه

[Che 2,529]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10248/thumb_Besmellah_05.png[/img][/center]


[size=5][size=4][size=5]پیشگفتار[/size][/size][/size]

[size=5][size=4][size=5][size=4]سازماندهی یک نیروی نظامی قدرتمند در زمان دودمان افشاریه،از دوران سپه سالاری نادر (تولد 1 آذر 1067 خورشیدی برابر با 28 محرم 1100 هجری قمری و ترور در 28 خرداد 1126 برابر با 11 جمادی الثانی1160 هجری قمری)[/size][/size][/size][/size] در قشون شاه تهماسب صفوی آغاز می شود.با توجه به فتنه ی غلزایی ها و تصرف اصفهان از سوی آنها و شرایطی که در کشور حاکم بود،نادر بر این باور بود که تنها یک نیروی نظامی آموزش دیده،منضبط،با روحیه،با ساز و برگ مناسب و توانا می تواند به نابسامانی ها پایان دهد و کشور را به زمان شاه عباس برساند و در این راستا همه ی تلاش خود را به کار بست.او توانست قشونی،سازمان یافته،مجهز،منضبط،آموزش دیده،با روحیه و کارآمد بسازد که در نزدیک به 30 نبرد به پیروزی برسد و تنها در دو نبرد،آن هم نه به گونه ای قاطع،شکست داشته باشد.
او پس از گذشت نزدیک به 2000 سال از پایان حکومت هخامنشیان نیروی دریایی بزرگی در خلیج فارس و دریای مازندران سازماندهی نمود و علاوه بر خرید چند فروند از اروپایی ها کارخانه ی کشتی سازی دایر کرد و نخستین کشتی جنگی که به توپ 23 پوندی مجهز بود در آن کارخانه ساخته شد و با همین نیرو،نادر دوباره امنیت را به سرزمین های حاشیه ی جنوبی خلیج فارس که متغلق به ایران بود بر گرداند.

[size=5]ترکیب و استعداد نیروی نظامی در زمان افشاریه[/size]

[size=5][size=4]ارتش ایران در زمان افشاریه دارای نیروی زمینی و دریایی بوده است.[/size][/size]

[size=5][size=4][size=5]الف-نیروی زمینی[/size][/size][/size]
[size=5][size=4][size=5][size=4]نیروی زمینی[/size][/size][/size][/size] در این دوره همیشگی بود و برابر سهمیه ای که ایل ها و عشایر و یا مناطق تابعه ی کشور به ارتش نادری اعزام می کردند،برابر دستور وی همیشه ثابت بوده و افراد بایستی از نظر تندرستی و بنیه ی جسمانی تنومد باشند.[size=5]او به کیفیت نیرو ها بیش از کمیت توجه داشته است.[/size]
[size=5][size=4]نیروی زمینی ایران در زمان نادری دارای20.000 تن پیاده بوده که در 20 فوج و همچنین دارای 50.000 سواره نظام بوده که در 50 فوج و برابر سازمان های 10-10 نیروی زمینی صفویه سازماندهی شده بود.نادر به تشکیل تومان های 10.000 نفری معتقد نبود،بلکه با نگرش به نیاز منطقه ی عمل،از ترکیب چند فوج،یک تیپ سازمان می داد است.در زمان نادر پیاده ها به دوسته ی تفنگدار و کماندار و سواره ها نیز به نیزه دار و شمشیردار تقسیم شده بودند.[/size][/size]

[size=5][size=4]نادر،توپخانه رو دوباره زنده کرد.در گام نخست او یک یگان توپخانه با 5.000 تن توپچی و 100 اراده توپ سازماندهی نمود و برای ساخت توپ،استادکارهایی در تبریز،اصفهان،بوشهر و قم مستقر ساخت و به جز نیروهایی که گفته شد،یک تیپ 20 فوجی جمازه سوار از اهالی بلوچستان در نیروی زمینی و همچنین یک نیروی 5000 نفری به نام گارد شاهنشاهی تشکیل داد که داری 5 فوج بود و از میان دلیر ترین و صمیمی ترین افراد و بیشتر از میان افشار ها برگزیده می شدند و همه سواره بودند.[/size][/size]

[size=5][size=4]یک فوج آن تفنگدار و دو فوج آن جلودار که همه کمان داشتند و از دو فوج دیگر هم شماری چاوش و بقیه شمشیر زن بودند.نادر،سازمانی داشت به نام ((پیشخانه)) که این یگان مامویت داشت آذوقه و خوار و بار مورد نیاز رو در حالی که 30 کیلومتر عقب تر از جلودار حرکت می نمود تهیه کند و در نقاط مشخصی نگهداری نماید تا هنگامی که یگان رزمی به آن نقطه می رسید دریافت کند و بلافاصله یگان پیشخانه ماموریت خود را به همین شیوه ادامه می داد.نادر به سربازان پیاده و توپخانه این اجازه را می داد هر چند نفر که می تو[/size][/size]انند هم خرج شد برای خود قاطری تهیه و ملزومات خود را با آن جابجا نمایند و برای کنترل آمد و شدها در چهار سوی نیروها،دسته های دژبان یا نسقچی سازمان داده شده بود.در پیشاپیش یگان ها،یگان های مهندسی جهت ساخت برج دیدبانی،پل،کندن چاه در منطقه کویر و... سازماندهی و به کار گرفته می شد.

[size=5]ب-نیروی دریایی[/size]
نادر عقیده داشت خلیج فارس باید یک دریای داخلی ایران باشد.از این رو به ایجاد نیروی دریایی همت گماشت.او فردی شایسته به نام لطیف خان،فاتح بصره را به عنوان فرمانده نیرو دریایی برگزید.کارخانه ی ساخت ناو جنگی را در بوشهر بنیان گذاشت.با خرید کشتی ها و ناو های کوچک و بزرگ،شمار ناوگان دریایی ایران را به 30 تا 50 فروند رساند.

با همین نیرو بود که پس از گشایش بصره،دوباره حاکمیت ایران بر کناره های جنوی خلیج فارس یعنی کویت،شمال عربستان،بحرین،قطر،امارت، و شمال عمان تحکیم بخشید.این دو نیرو در پادگان ها همیشه در حال آموزش و فراگیری بودند و پس از تکمیل آموزش،رزمایش نیز اجرا می کردند.در حرکات عّده های زمینی و دریایی،نیروی تأمینی نیز به کار می رفت.

[size=5]جنگ افزار،ساز و برگ و ابزار های ترابری نیرو های نظامی در زمان افشاریه[/size]

[size=5]الف-جنگ افزار[/size]
[size=5][size=4]نیزه ی بلند،شمشیر،تیروکمان،توپ و شماری کمی تفنگ های کهنه و قدیمی و شمخال که بیشتر آنها در نبرد ها به غنیمت گرفته می شد.[/size][/size]

[size=5]ب-ساز و برگ[/size]
[size=5][size=4]کلاه و و خود و زره،جوشن و سپر که ساز و برگ پدافندی هستند کمتر به کار گرفته می شده،تنها شماری از افسران زره و کلاه خود داشتند.قمقمه برای نخستین بار به نفرات داده شده بود و وسایل دوخت و دوز و تعمیر کفش نیز به همراه همه ی نفرات بوده است.[/size][/size]

[size=5][size=4]تشکیل یگانی که امروزه به نام سر رشته داری نامیده می شود،جهت تامین نیاز های افراد بدین منظور سازماندهی شده بود.[/size][/size]

[size=5][size=4][size=5]پ-ابزار های ترابری[/size][/size][/size]
[size=5][size=4][size=5][size=4]اسب،شتر،گاومیش،استر،گاری و ارابه بوده اند و به انگیزه که بیشتر افراد ارتش در زمان افشاریه سواره نظام بوده،از اسب بیشتر استفاده می شده است.شکار اسب های نادر را دست کم30.000 راس و شتران را 20.000 نفر نوشته اند.[/size][/size][/size][/size]



[center][size=6]علی جعفری[/size][/center]


[size=5][size=4][size=5][size=4]منبع:کتاب تاریخ نظامی و هنر جنگ[/size][/size][/size][/size]-مولف:شهرام رامتین
کپی باذکر نام نویسنده و میلیتاری مجاز است.
============================
اگه غلط املایی داشت به بزرگی خودتون ببخشید. ویرایش شده در مرداد 92 توسط Pishva

[AMIR-T 159]

جالب بود. من تاریخم خوب نیست. نادر جنگ های بزرگی هم با دولت های بزرگ و دشمنای دیرینه ایران داشته؟

[Che 2,529]

[quote name='AMIR-T' timestamp='1375971811' post='328129']
جالب بود. من تاریخم خوب نیست. نادر جنگ های بزرگی هم با دولت های بزرگ و دشمنای دیرینه ایران داشته؟
[/quote]

نادر یک بار روسیه رو از شمال ایران بیرون می کنه و چند باری با عثمانی می جنگه ولی مشهور ترین نبردش فتح هند یا نبرد کرنال هست که می تونی در اینجا شرحش رو بخونی
http://www.military.ir/forums/topic/25313-%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF-%DA%A9%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%AD-%D9%87%D9%86%D8%AF/