شاه تهماسب صفوی " بخش نخست"

[Che 2,529]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/008.jpg[/img][/center]


[size=5]شاه تهماسب ( 930-984 هـ)[/size]


[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/Tahmasb-1.jpg[/img][/center]
[center][size=3][color=#ff0000]نگاره ای از شاه تهماسب صفوی[/color][/size][/center]

شاه تهماسب پسر اسماعیل بود که در 11 سالگی تحت نیابت یک شورای سلطنتی مرکب از امرای بزرگ قزلباش ، بر تخت سلطنت نشست. آغاز حکومت وی نیز با حملات مکرر ازبکان مواجه گردید. آنان تا سال 936 هـ شش بار به خراسان و شمال شرقی ایران حمله کردند و حتی در بار پنجم سپاه آنان تا دامغان و استرآباد پیش آمدند و بر این نواحی حاکم دست نشانده نیز گماشتند. در جنگ محرم سال 935 هـ سلطان های ارتش تهماسب فرماندهی بسیار خوبی را ارائه دادند.آنان در این نبرد عرابه های ضرب زن فرنگی را به کاردانی استاد شیخ بیگ توپچی باشی در جلو صف لشکریان مستقر کردند ، سپس: ((...از طرفین با صدای کورکه ، نفیر ، نای ، سورن و علمها بر افراشتند و جنگ بکردند....تیر اندازان پر آوازه ازبک با تیر و کمان استادی نمودند ولی قورچیان شاملو و ذوالقدر که شمشیر هیا مصری آخته و سپر های بزرگ داشتند توانائیها کرده و توانستند با شمشیر و توپوز ( گرز سرگِرد) بسیاری از ازبکان حتی عبیدالله خان را زخمی نمایند.....خود شاه جوان نیز به همراه 3000 دلاور به عقبه ی ازبکان بتاختند)).ولی این مصاف برای هیچ یک از دو طرف نتیجه ی قطعی و دستاوردی به همراه نداشت. اما در جنگ سال بعد (936هـ) ازبکان با آمدگی بیشتری به میدان آمدند.آنها که تعدادشان به 30.000 هزار نفر میرسید شرق خراسان را چند روزه در نوردیدند و مشهد را تحت محاصره گرفتند.شاه ، خلیفه سلطان شمالو را به همراه 3000 سوار زبده به عنوان جلودار به سوی مشهد فرستاد. نامبرد در بین راه کیسه هایی از کاه را به همراه آورد تا پس از دستگیری عبیدالله خان ، پوست او را کنده و پر از کاه کند. ولی در اولین نبرد بین طلائیه داران دو سپاه ، به دنبال جنگی پر تلفات قزلباش ها شکست سختی خوردند و پس از تقلای زیاد در یک ناحیه بسته تحت محاصره ی شدید قرار گرفتند به طوری که پس از 35 روز مقاومت و خوردن گوشت اسب همگی مقتول یا اسیر شدند. خبر شکست طلائیه سپاه ، شاه جوان و اطرافیانش ر ابه شدت به وحشت انداخت. زیرا نابودی اینگونه طلائیه داران تاثیر منفی بر روان بقیه سپاهیان می نهاد.ولی قبل از آنکه روحیه روانپریشی و بد بینی در وجود سلطان های و سربازان لانه کند، سپاه بزرگ را به سوی ازبکان در آوردند. در اولین رویارویی، قزلباش های توانستند ازبکان را شکست دهند و به سوی مرز های خودشان عقب برانند. خراسان نیز تحت حمایت حسین خان شاملود در آمد تا امورات آنجا را سر و سامان دهد.
بدین ترتیب موقتا اوضاع خراسان و شمال شرق ایران آرام گرفت و درباریان و ارتش ایران بتوانند نگاهی به سوی غرب و دشمنی همچون عثمانی داشته باشند. در این مدت در قلمرو ترکان عثمانی ، سلیمان خان قانونی جانشین سلیم شده بود.وی از همان آغاز حکومتش چند بار به آذربایجان لشکر کشید، ولی به نوشته ی کروسینسکی رهبان عیسوی ، دو عامل سبب شد عثمانی ها نتوانند بر روی آذربایجان و به خصوص تبریز تسلط قطعی داشته باشند، الف : سرمای شدید و برف فراوان در مسیر راه خصوصا در اطراف تبریز ب : اتخاذ تدبیر (( زمین سوخته )) ارتش ایران که در زمان جنگ و سپس عقب نشینی تمام منابع آذوقه ، علوفه و آب را از بین می بردند و با ایجاد قحطی مصنوعی ، سربازان و چهارپایان دشمن را از تشنگی و گرسنگی به کام مرگ می فرستادند.نمونه بارز چنین اتفاقی در سال 942 هـ نیز به وقوع پیوست. در این هجوم بر اثر این استراتژی و خدعه ی ایرانیان ، از 500.000 جنگجوی ترک فقط 80.000 نفر توانستند جان سال به در ببرند و به قسطنطنیه باز گردند.
به علاوه به خاطر همین حملات مکرر عثمانی ها و در خطر قرار گرفتن پایتخت ایران که تبریز بود ، شاه تهماسب پایتخت را به قزوین انتقال داد.

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/800px-Qazvin_-_Chehel_Sotun.jpg[/img][/center]
[center][color=#ff0000][size=3]عمارت چهل ستون محل استقرار دولت صفوی در قزوین[/size][/color][/center]

اما وقایع و اتفاقات داخلی هرگز فرصت نمیداد هسته اصلی قدرت و حکومت ایران بتواند ارتشی بزرگ را علیه عثمانی ها سازمان داده و بسیج کنند.مثلا به دنبال وقایعی که مذکور افتاد ، عصیان سام میرزا برادر تهماسب در نواحی قندهار سبب گردید بار دیگر عبیدالله فرصت را مغتنم شمرده و با به حرکت در آوردن ازبکان ، هرات را تصرف کند و پس از غارت شدید آن نواحی ، به ماوراءالنهر برگردد(940هـ). اندکی بعد برادر دیگر شاه یعنی القاص میرزا نیز علم طغیان برافراشت و به دشمن ایرانی ها یعنی عثمانی ها پناه برد.سلیمان خان و نظامیان عالی رتبه ی وی که فرصت طلایی برای اقدامات توسعه طلبانه ی خود به دست آورده بودند ، بی درنگ به جمع آوری نیرو پرداختند و آنها را همراه القاص میرزا روانه ایران کردند.امیران ، پاشا ها و سنجق بکیان به همراه 40.000 هزار سوار نظام زبده به سوی مرند آمدند و خود سلیمان خان نیز در راس چند ستون راهی تبریز شد و آنجا رو تسخیر کرد.القاص میرزا توانست همدان را تصرف کند و به سوی اصفهان بیاید.غرور ملی جریحه دار شده ی اهالی این شهر او و سپاهیان بیگانه اش را تار و مار کرد و گریزاند(935هـ) ، آنچنان که مجبور شد از طریف فرات خود را به بغداد برساند. سال بعد هم قبل از اینکه تصمیم به فتح مناطق غرب ایران بگیرند، بین القاص میرزا و سلیمان خان اختلاف شدیدی پیش آمد که منجر به زندانی شدن القاص و فوت او شد.
مسئله دیگر پناهندگی همایون شاه ، دومین سلطان مغولی در هند بر اثر انقلابات داخلی، به دربار ایران بود. تهماسب نخست 12000 هزار سوار را به فرماندهی شاه مراد میرزا به یاری همایون فرستاد.به دنبال آن 20.000 نفر قزلباش نیز در نزدیکی سیستان به آنها پیوستند. سپس: (( .... پول،جواهر،تاج ، کمربند طلا،سلاح فراوان،یراق جنگ ، تفنگ،شمشیر،زره ، کلاه خود بسیار،اسبان کعبی،اشتران بختی و خراسانی و خیوقی ، خیمه و خرگاه،اطلس و پرنیان ، طبل ، علم و نقاره بسیار به او ببخشید....)). بدین ترتیب ارتش ایران مدتی را درگیر حمایت از همایون شاه بود تا توانست دوباره او را بر مسند حاکمیت بنشاند.
در پی وقایع مربوط به همایون شاه، ارتش صفویان در سال های 958-957 هـ در جنگهای منطقی شکی و گرجستان به غرقاب افتاد که قطعا مشکلات این نواحی بی ارتباط با سیاست های نظامی عثمامی ها نبود.سپاهیان تهماسب مدتها در این مناطق درگیر جنگ های خونین شدند.میرخواند درباره ی مشکات فتح قلاع مختلق این ناحیه اشارات بسیار دارد.از جمله می نویسد. : (( بسیاری از این قلاع مثل کله سن و کیش بابامگ کرنای،شیپور و شندف با آتش های توپهای سنگین و ویرانی برجها و باروهای آنها فتح گردید)).برای فتح قلاع متعدد گرجستان هم سواران قزلباش مجبور شدند تلفات زیادی بدهند (( آنان از اسبهای قنقلی خود به زیر آمده و قلاع رت سپر بر سر و با شمشیر کج قزلباشیه در میان سورن صفها (نعره سربازان) در حالیکه از کوه ها و حصار ها تیر، ناچخ،سنگ ،روبین ،شل و تیر و تفنگ همچون باران می بارید می گشودند)). به همین علت پس از ورود به قلاع (( با تیغ یمانی غازیان سر افشان به کشتار مشغول و کلیسا ها را تخریب می نمودند)).
شوربختانه اقدامات خشونت آمیز قزلباش ها پس از پیروزی در بعضی از این جنگها این نواحی، باعث گردید افکار عمومی را علیه آنان بشوراند و ترکان عثمانی نیز از فرصت های بدست آمده بهره ببرند.مثلا سپاهیان تهماسب پس از فتح نقاط مختلف تفلیس و کاخِت((200.000 زن ، دختر و پسر نیکو شمایل را به عنوان اسیر از جانب کوه البرز و نیز 100.000 اسیر دیگر را از جماعت لزگی به اسارت به شروان آورده و بفروختند)).
خوشبختانه در این گیر و دار ها ، عثمانی ها نیز با یک مشکل پناهندگی مشابه آنچه که برای ایرانی ها پیش آمده بود،مواجه شدند و آن پناهندگی یکی از پسران سلیمان خان به نام بایزید به همراه چهار فرزند و 10.000 هزار سرباز ترک به ایران بود(966 هـ - 1559م).تهماسب آنان را به گرمی پذیرفت و در قزوین اقامت داد.این گروه تا زمان ((صلح آماسیه)) بین ایران و عثمانی، در ایران باقی ماندند.دستاورد پناهندگی تاین عده به نوشته حسن روملو و دالساندری، آوردن تفنگ فراوان و 30 قبضه توپ بود.
خوشبختانه صلح آماسیه یک دوران آرامش بخش برای دوطرف به ویژه ایرانی ها به ارمغان آورد.اینک پس از 4 جنگ بزرگ که به مدت 21 سال تلفات جانی و مالی بسیار به همراه آورده بود، ایرانیان فرصتی یافتند تا به بازسازی جامعه و ارتش خود بپردازند.در این دوران صلح و آرامش دربار صفوی توانست اولین تماس سیاسی و دیپلماتیک را با انگلیسی ها برقرار کند.در سال 970هـ آنتونی جنکینسون Anthony Jenkinson از طرف ملکه الیزابت اول با شاه و دربار ایران تماس برقرار کرد.ولی سفرش بدون آنکه منتج به نتیجه ی قابل توجه گردد ، به بهانه مسیحی بودن او و هیئت همراهش از ایران اخراج گردیدند.آخرین اقدام جنگی و نظامی تهماسب در اواخر دوران حکومتش ، در سرزمین گیلان به وقوع پیوست.زیرا نیرو های جنگاور مسلح گیلان به رهبری احمد خان لاهیجانی دست به شورش بزرگی زده بودند و (( اسپهبدان آنان 20.000 جنگجوی گیل و دیلم را جمع نموده و بسیاری از صفویان صفوی را در لاهیجان بکشتند)).تهماسب سپاهی به استعداد 18.000 نفر به آنجا اعزام کرد.این سپاه 1000 تن از گیلانی ها را از دم تیغ گذراندند، بقیه را نیز بعد از آنکه (( زوبین و مزراقهای خود بریختند)) به بیشه ها و جنگل های اطراف تار و مار کردند.

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/800px-Herat_6913a.jpg[/img][/center]
[center][size=3][color=#ff0000]قلعه ی هرات محل مقاوت و محاصره ی خراسان و هرات[/color][/size][/center]

[center][size=3][color=#ff0000][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/676px-Shah-tahmasb-safavid-gorz-g.jpg[/img][/color][/size][/center]
[center][size=3][color=#ff0000]گرز سر گاو شاه تهماسب صفوی[/color][/size][/center]


[center][size=3][color=#00ff00][size=5]ادامه دارد......[/size][/color][/size][/center]

[center][size=3][size=5][color=#800080]تمام حقوق این نوشته متعلق به سایت military.ir میباشد و کپی از آن تنها با ذکر نام military.ir و درج لینک صفحه بلامانع است[/color][/size][/size][/center]

[size=3][size=5][color=#000000][size=4][b]======================[/b][/size][/color][/size][/size]
[size=3][size=5][color=#000000][size=4][b]سرچشمه : تاریخ چهار هزار ساله ی ارتش ایران[/b][/size][/color][/size][/size]
[size=3][size=5][color=#000000][size=4][b]نویسنده : اسد الله معطوفی[/b][/size][/color][/size][/size]
[size=3][size=5][color=#000000][size=4][b]======================[/b][/size][/color][/size][/size]
[size=3][size=5][color=#000000][size=4][b]لینک های مرتبط از جانب بنده :[/b][/size][/color][/size][/size]

http://www.military.ir/forums/topic/26825-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C%D9%87-1148-907-%D9%87%D9%80%D9%82-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%B6%D9%85%D8%A7%D9%85-%D9%86/
http://www.military.ir/forums/topic/26853-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA/
http://www.military.ir/forums/topic/26870-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AF%D9%88%D9%85/#entry361065
http://www.military.ir/forums/topic/26938-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%88-%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C/

[ronin313 2,000]

کاش میشد یه نقشه مشابه نقشه های سوریه که داخل تاپیک سوریه هست برای این نبردها برمبنای تایم لاین رسم کنیم...چیز جالبی از آب درمیاد فکر کنم...

[Che 2,529]

نقشه پادشاهی صفوی در زمان شاه اسماعیل و مناطق مورد نزاع بین ایران-ازبکان و ایران-عثمانی

[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/800px-Map_Safavid_persia.png[/img]

پرچم دولت پادشاهی صفوی

[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/Safavid_Flag.png[/img]

نشان نظامی دولت پادشاهی صفوی

[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/653px-Lion_and_Sun_Emblem_of_Persia_svg.png[/img]



همانطور که میبیند قدمت این نشان ملی ( شیر و خورشید ) چیزی فراتر از دوره ی پهلوی هست و هیچ ارتباطی با این خاندان منحوس ندارد.

[siavash75 7,699]

در مورد نشان دولت مطمئنی؟ آخه توی پرچم قاجار هم این نشان استفاده شده، منظورم اینه که سند تاریخی یا عکسی نشون میده که نشان دولت صفویه این بوده

[Che 2,529]

[quote name='siavash75' timestamp='1391354348' post='362941']
در مورد نشان دولت مطمئنی؟ آخه توی پرچم قاجار هم این نشان استفاده شده، منظورم اینه که سند تاریخی یا عکسی نشون میده که نشان دولت صفویه این بوده
[/quote]
نشان شیر و خورشید از قدیم و الایام بوده و هست.....منتها در دوره ی صفویه برای اولین بار به عنوان نشان دولتی و نظامی به کار میره و تا دوره ی پهلوی هم این روند ادامه داره..... ویرایش شده در بهمن 92 توسط Pishva

[siavash75 7,699]

[quote name='Pishva' timestamp='1391354484' post='362943']
نشان شیر و خورشید از قدیم و الایام بوده و هست.....منتها در دوره ی صفویه برای اولین بار به عنوان نشان دولتی و نظامی به کار میره و تا دوره ی پهلوی هم این روند ادامه داره.....
[/quote]
بله متوجه هستم، میخوام بدونم که واقعا این نشان در دولت صفوی به عنوان نماد استفاده میشده، دقیقا این تصویر.

[Che 2,529]

[quote name='siavash75' timestamp='1391354597' post='362945']
بله متوجه هستم، میخوام بدونم که واقعا این نشان در دولت صفوی به عنوان نماد استفاده میشده، دقیقا این تصویر.
[/quote]

آری.....نه به این خوشگلی که این عکس هست...ولی نماد شیر و خورشید استفاده میشده....

فرستاده دولت صفوی از کاخ ورسای دیدن میکند :
[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/Safavids__Flag_1715_AD.jpg[/img] ویرایش شده در بهمن 92 توسط Pishva

[death 4,593]

نشان شير و خورشيد اگه درست يادم باشه از زمان سلجوقيان وارد پرچم و ديوان دولتي كشور شد ولي به طور كلي شير از قديم الايام در ايران نماد قدرت بود