درجه و ترفیعات ساسانیان

[Che 2,529]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/017.jpg[/img][/center]


برای آموزش و تربیت افسران و درجه داران ، دانشکده یا آموزشگاه خاص نظامی وجود نداشت . جنگاوران و سربازان متهور و فداکار پس از سال خدمت صادقانه از درجه ی سربازی به تدریج به درجات بالاتر ارتقا می یافتند . سپس برای مدارج عالی تر جسارت ها و لیاقت های فوق العاده در اداره کردن زیردستان ملاک قرار می گرفت . به طور کلی ترفیع در دروان صلح کم بود فقط فرماندهان بزرگ که منتسب به طبقه ی اشراف بودند بنا بر بعضی مصلحت ها و احتملا ملاحظات سیاسی به دریافت درجه مفتخر می گشتند.
در حجاری های متعدد این دوران علامات و درجاتی برای روی کلاه بعضی از جنگاروان مشاهده میشود که احتمالا متعلق به افسران عالی رتبه ی ویژه واحد های مختلف ارتش بوده است . در یک برداشت کلی درجه و سلسله مراتب نظامی این عصر را می توان چنین بر شمرد :

1 - [b]شاهنشاه : [/b]فرمانده ی کل نیروهای مسلح

2 -[b] ارگبد : [/b]فرمانده ی پادگان مرکزی و سپاه جاویدان که فقط به خانواده سلطنتی اختصاص داشت و بالاترین عنوان ارتش محسوب میگردید.

[b]3 - ارتشتاران سالار : [/b]فرمانده ی ارتش

4 - [b]ایران سپهبذ : [/b]هم طراز ارتشبد امروزی بود . به نوشته ی موسی خورن ، مورخ ارمنی ، این مقام در زمان اشکانیان هم بوده چنان که فرهاد چهارم دخترش را به فرماندهی همه سپاهیان ایران برگماشت . بدین جهت او را از آن پس اسپهبد پهلو نامیدند . قبل از انوشیروان هر ناحیه ی کشور یک ایران سپهبذ مخصوص به خود داشت که بعد از اصلاحات وی این مقام لغو و 4 سپهبد بزرگ به چهار منطقه ی ایران گماشته شدند . در اوایل قرن 5 م در زیر دست هر سپهبذ یک نفر به نام پاذگوسپان قرار گرفت که سمت معاونت او را بر عهده داشت .

[b]5 - سپهسالار یا گندسالار : [/b]فرمانده ی سپاه

[b]6 - [/b][b]سالار لشکر : [/b]فرمانده ی سپاه

7 - [b]هزار بد : [/b]فرمانده ی یک هنگ هزار نفره که به زبان فارسی باستان (( [b]هزار پت )) [/b]می گفتند .

8 - [b]اسواران سردار : [/b]فرمانده ی سواره نظام

9 - [b]پایگان سالار : [/b]فرمانده ی پیاده نظام که به همراه نیرو های تحت امرش مسئول حفظ امنیت منطقه ی خود نیز بود .

10 - [b]زندک بد : [/b]فرمانده ی فیل سواران

11 - [b]مرزبان : [/b]فرمانده ی نظامی پادگان مناطق مرزی و سر حدات

12 - [b]پشتیبان سالار یا پشتیگبان سالار : [/b]فرمانده گارد یا نگهبانی مخصوص شاه

13 - [b]تیربد : [/b]فرمانده ی تیرانداز ها

14 - [b]انبارک بد : [/b]رئیس سر رشته داری و مخازن اسلحه

15 - [b]ایران انبارک بد : [/b]رئیس کل سر رشته داری و مخازن تسلیحات ارتش

16 - [b]درست بد : [/b]رئیس بهداری

17 - [b]ایران گنج بد : [/b]رئیس کل خزائن سلطنتی

18 - [b]آندیمان کاران سردار : [/b]رئیس کل تشریفات نظامی

19 - [b]اندرز بد : [/b]مربی

20 - [b]اندرز گر : [/b]مشاور

21 - [b]سپاه داور : [/b]قاضی لشکر که احکام شرعی را درباره ی نظامیان به اجرا در می آورد

22 - [b]تنوریگ : [/b]اسواران روئین تن و زره پوش

23 - [b]جانسپار : [/b]نیروی مخصوص

24 - [b]یل بد : [/b]فرمانده ی دلیران

25 - [b]سپاهی : [/b]سرباز

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10270/DSC_0533.jpg[/img][/center]
[center][color=#ff0000][size=3]علائم و نشانه های افسران و واحد های ارتش ایران در دوره ی ساسانی[/size][/color][/center]

سپاهیان و درجه دارن به ویژه آنانی که در طی جنگ ها رشادت ها و شجاعت ها از خود نشان می دادند ، پس از پیروزی هدیه و انعام هم دریافت می کردند . حکیم فرزانه ، حضرت فردوسی ، در داستان بیژن و منیژه به این مورد چنین اشاره کرده است :

[center][b]یکی دست جامه بفرمود شاه // به زر بافته با قبا و کلاه[/b][/center]
[center][b]یکی جام پر گوهر شاهوار // صد اسب و صد شتر به زین و به بار[/b][/center]
[center][b]بزرگان که بودند با او به هم // به رنج و به جنگ و به شادی و غم[/b][/center]
[center][b]بر اندازه شان یک به یک هدیه داد // از ایوان خسرو برفتند شاد[/b][/center]

جنگاورانی هم که در حین رشادت در نبرد ها کشته می شدند ، برای تامین معاش بازماندگان او مبلغی به عنوان مستمری از خزانه ی دولت پرداخت می کردند [u]**[/u]: (( فلان لشکری که از غایت دلاوری در کارزار های مخوف ، خویش را بر قبل صفوف دشمن زده آثار تجلد به ظهور می آورد ... در معرکه ی جنگ اتراک به مظان هلاک رفته به قتل می آمد )) . جواب : (( نخست مبلغ 50.000 درهم ( [b][u]معرب کلمه ی درخم[/u][/b] ) نقد به رسم اقامت ماتم به ایتام او رسانند و مرسوم مستمر او را بر ایشان مقرر دارند . اگر از او اولاد و احفاد مانده باشد ، والا به خویشان و پیوستگان او واصل سازند )) .[u]**[/u] حضرت فردوسی این موضوع را به صورت دیگر و مبلغ آن را 4000 درهم ذکر کرده است :

[center][b]دگر گفت جنگی سواری بخست // بدان خستگی دیر ماند و برست[/b][/center]
[center][b]به پیش صف رومیان حمله برد // بمرد او و زو کودکان ماند خرد[/b][/center]
[center][b]بفرمود کان کودکان رو چهار // ز گنج و درم داد باید هزار[/b][/center]
[center][b]هر آنکس که شد کشته در کارزار // و زو خرد کودک بود یادگار[/b][/center]
[center][b]چو نامش ز دفتر بخواند دبیر // درم پیش کودک برد ناگزیر [/b][/center]
[center][b]چنین هم به سال اندرون چهار بار // درم آید از گنج دادن هزار[/b][/center]

[size=5][size=4][color=#000000][b]================[/b][/color][/size][/size]
[size=5][size=4][color=#000000][b]سرچشمه : تاریخ چهار هزار ساله ی ارتش ایران[/b][/color][/size][/size]
[size=5][size=4][color=#000000][b]نویسنده : اسدالله معطوفی[/b][/color][/size][/size]
[size=5][size=4][color=#000000][b]صفحه های :[/b][/color][/size][/size] [color=#000000][b]203 تا 206[/b][/color]
** : [b][color=#000000]تاریخ اجتماعی ایران ، جلد یک ، ص 703[/color][/b]



[center][size=5][color=#800080]تمام حقوق این نوشته متعلق به military.ir میباشد و کپی از آن تنها با ذکر نام military.ir درج لینک صفحه بلامانع است.[/color][/size][/center]
[center][size=5][color=#800080]لازم به ذکر است کپی بدون ذکر منبع مخالف شرع و مرام پژوهشگری است .[/color][/size][/center]

[siavash75 7,699]

خیلی خیلی ممنون علی عزیز بابت این مطلب زیبا، اما ای کاش علامت کلمات رو هم میذاشتی که سر در گم نشیم!

[pesare_siyaposh 3]

با سلام دوستان کسی از شیوه نوشتار و خط ساسانیان عکسی دارن؟

[Ice_Man 831]

اینها وقتی جالب و حائز اهمیت میشه که مد نظر داشته باشیم سیستمی متعلق به 1500-1700 سال پیش هست!

[death 4,593]

[quote name='pesare_siyaposh' timestamp='1405073683' post='392104']
با سلام دوستان کسی از شیوه نوشتار و خط ساسانیان عکسی دارن؟
[/quote]
ساسانیان یک خط نداشتند
https://www.google.com/search?q=خط+ساسانیان&client=opera&hs=EaF&tbm=isch&imgil=NzBgC3TZBDgm2M%253A%253Bhttps%253A%252F%252Fencrypted-tbn0.gstatic.com%252Fimages%253Fq%253Dtbn%253AANd9GcRCCBYy4Y39eLvJVw3p9hYEptAKWs5bKIJ0-ufis1P378SWmTCB%253B560%253B360%253Bg0qwRfI-indKRM%253Bhttp%25253A%25252F%25252Finja-hast.persianblog.ir%25252Ftag%25252F%25252525D8%25252525AE%25252525D8%25252525B7_%25252525D8%25252525B3%25252525D8%25252525A7%25252525D8%25252525B3%25252525D8%25252525A7%25252525D9%2525252586%25252525DB%252525258C&source=iu&usg=__6eZ2J_FdppWEZMyVYHvXpX-Vjv8%3D&sa=X&ei=k8K_U4qrKqep0AXQxoHgDA&ved=0CCIQ9QEwAQ&biw=1366&bih=660

[pesare_siyaposh 3]

میشه گفت شبیه خط هندی هاست .این هندی خیلی چیزاشون شبیه ساسانی است

[Che 2,529]

[quote name='siavash75' timestamp='1405060779' post='392060']
خیلی خیلی ممنون علی عزیز بابت این مطلب زیبا، اما ای کاش علامت کلمات رو هم میذاشتی که سر در گم نشیم!
[/quote]

سیاوش جان ... تو کتاب خودمم برای هر درجه یک علامت نیست ... به طور کلی همین یه دونه عکس هست که گذاشتم ...

[quote name='pesare_siyaposh' timestamp='1405073683' post='392104']
با سلام دوستان کسی از شیوه نوشتار و خط ساسانیان عکسی دارن؟
[/quote]

خود من به خط اوستایی می تونم بخونم و بنویسم ... ولی چند وقته تمرین نکردم کم کم داره از یادم میره ...

[MR9 114,486]

با سلام- فردوست در کتاب خودش با عنوان ظهور و سقوط سلطنت پهلوی ، در مورد علایم انتخاب شده برای گارد جاویدان ، گفته بود که این علایم را از یکی از سلسله های قدیمی ایرانی اقتباس کرده ، احیانا" این علائم نبوده ؟

[Che 2,529]

[quote name='MR9' timestamp='1405094520' post='392225']
با سلام- فردوست در کتاب خودش با عنوان ظهور و سقوط سلطنت پهلوی ، در مورد علایم انتخاب شده برای گارد جاویدان ، گفته بود که این علایم را از یکی از سلسله های قدیمی ایرانی اقتباس کرده ، احیانا" این علائم نبوده ؟
[/quote]

شوربختانه بنده نه کتاب فردوست رو مطالعه کردم نه علائم گارد جاویدان را رؤیت !!!
اگه اون علائم رو دارید ممنون میشم بزارید ...

[MR9 114,486]

[quote name='Pishva' timestamp='1405094694' post='392226']
شوربختانه بنده نه کتاب فردوست رو مطالعه کردم نه علائم گارد جاویدان را رؤیت !!!
اگه اون علائم رو دارید ممنون میشم بزارید ...
[/quote]

اتفاقا" زمانی که تاپیک جالب شمار ا مطالعه کردم ، ناگهان به یاد این جمله فردوست افتادم ولی خود فردوست هم در کتاب خودش تصویری نیاورده بود