پنهانکاری و ضدپنهانکاری، تقابلی بی‌پایان

[Electro_officer 13,797]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10248/Besmellah_01.png[/img][/center]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/b-2a-dn-sd-06-10327-s.jpg[/img][/center]
[center]
[color=#a52a2a]"هواپیمای پنهانکار چیست؟ هواپیمایی که در روی صفحه رادار قابل مشاهده نیست. لذا ما به بیش از یک فروند از این هواپیما نیاز داریم." رابین ویلیامز[/color][/center]

[b]دوئل بی‌پایان[/b]
اگر بخواهیم به جنبه‌ای اساسی در تهاجم و دفاع هوایی اشاره کنیم که همواره سعی می‌شود در لبه‌ی فن‌آوری جهان به پیش برود باید به فن‌آوری پنهان‌کاری در هر دو سمت تدافعی و تهاجمی اشاره کنیم. در حالی که تعداد بسیار زیادی از تهدیدات پنهان‌کار همچون هواپیماهای بی-2، سوخو 35، اف-117، اف-22، تی-50، جی‌-20، میگ‌35 و ... به عنوان هاپیماهای مجهز به تکنیک‌های پنهان کاری وارد عرصه نبرد شده اند در صوی دیگران مدفعان زمینی سعی دارند با بکارگیری حسگرهای الکترومغناطیسی حساس فعال یا غیرفعال برد و دقت سامانه‌های ضدهوایی را افزایش داده و با تکیه بر تکنیک‌های ضدپنهانکاری به مقابله با این تهدیدات بپردازند. این روند ادامه دار منجر به دوئلی بی‌پایان بین طرفین شده است. در این مقاله به بررسی برخی جنبه‌های یقینی تکنیک‌های پنهانکاری و ضدپنهانکاری می‌پردازیم.
[center]
[url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/PAK-FA-Russia~0.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_PAK-FA-Russia~0.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/jsf-proto-aa-1-first-flight-5.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_jsf-proto-aa-1-first-flight-5.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/J20_chengdu_the_dragon.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_J20_chengdu_the_dragon.jpg[/img][/url]
[/center]
[b]مهاجمین پنهان‌کار و توجه به جنبه‌هایی جدید [/b]
در کنار وجود انواع متعدد هواگردهای سرنشین‌دار، شاهد علاقه‌مندی کشورهای مختلف به بکارگیری پهبادهای پنهان‌کار هستیم. به عنوان مثال می‌توان به پهباند فانتوم ری شرکت بوئینگ اشاره کرد که در آپریل 2011 نخستین پرواز خود را انجام داده است. پهباد مذکور در واقع از پروژه‌ی پهباد ایکس-45 مشتق شده‌است و و به عنوان یک پهباد پنهانکار قادر است بازه وسیعی از عملیات‌های هوایی مانند جاسوسی، پشتیبانی هوایی نزدیک، سوخت‌گیری هوایی و حملات الکترونیکی به کار گرفته شود. کارشناسان عقیده دارند این پهباد ارزان قیمت 50 میلیون دلاری قادر است با پشتیبانی هواگردهای مدرنی چون اف-22 یا آرکیو-170 در حریم حفاظت شونده توسط مدرن‌ترین سامانه‌های ضدهوایی نفوذ کرده به عملیات بپردازد. لذا ورود مهاجمین پنهانکار به عرصه‌های جدید این فن‌‌آوری امری قابل پیشبینی است.

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/PhantomRayFirstFlight04_540x360sm.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/normal_PhantomRayFirstFlight04_540x360sm.jpg[/img][/url][/center]

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/PhantomRayFirstFlight02_540x360sm.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_PhantomRayFirstFlight02_540x360sm.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/PhantomRayFirstFlight01_540x360sm.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_PhantomRayFirstFlight01_540x360sm.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/bds_phantom_ray_4.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_bds_phantom_ray_4.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/article-1277235-09867A60000005DC-956_634x353.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_article-1277235-09867A60000005DC-956_634x353.jpg[/img][/url][/center]

[b]معایب هواگردهای پنهانکار[/b]
هرچند به مزایای فراوانی را برای هواگردهای پنهانکار می‌توان ذکر کرد و توانایی آنها در نبردها امری غیرقابل انکار است امّا این طرح‌ها باید اجباراً هزینه‌ی توانایی پنهانکاری را بپردازند. در ادامه به برخی معایب هواگردهای پنهانکار اشاره خواهیم کرد.

[b]سرعت و قابلیت مانور[/b]
هواپیماهای پنهانکار قادر نیستند همانند هواپیماهای عادی به مانور بپردازند و به سرعت آنها دست یابند. به عنوان مثال جنگنده اف-22 هرچند جنگنده قابلی است اما قادر نیست به سرعت بالای 2 ماخ دست یابد و به انجام مانورهای سنگین همانند آنچه سوخو-35 قادر به انجام آن است بپردازد.

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/f-22-raptor-sound_960_720-605x453.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_f-22-raptor-sound_960_720-605x453.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/f22raptorvaportrails.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_f22raptorvaportrails.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/ob_ed0721_su-35-s-cobra-source-combatace-com.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_ob_ed0721_su-35-s-cobra-source-combatace-com.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/Pugachev_s_Cobra_.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_Pugachev_s_Cobra_.jpg[/img][/url][/center]

[b]وزن برخواست[/b]
عیب دیگر هواپیماهای پنهانکار در محدود بودن میزان وزن برخواست آنهاست. علّت این امر در آن است که در این هواگردها سعی می‌شود تعداد صفحات بازتاب دهنده امواج به حداقل ممکن برسد لذا قرار دادن تجهیزات در درون بدنه امری الزامی خواهد بود. این امر سبب محدود شدن میزان وزن برخواست این هواپیماها خواهد شد.

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/f-35-aim-120.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_f-35-aim-120.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/f22cutaway.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_f22cutaway.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/chengdu-j-xx-vlo-prototype-12s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_chengdu-j-xx-vlo-prototype-12s.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/f-22a-jdam-bay-2s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_f-22a-jdam-bay-2s.jpg[/img][/url][/center]

[b]دلائل اقتصادی[/b]
هواپیماهای پنهانکار مشخصاً گرانقیمت تر از انواع عادی هستند. کارشناسان بر این عقیده اند که قیمت هواپیماهای پنهانکار با مقدار طلای یکسان با وزن آنها برابری می‌کند. به عنوان مثال قیمت تمام شده‌ی هر فروند فانتوم ری 50 میلیون دلار، اف-117 70 میلیون دلار و اف-22 100 میلیون دلار برآورد می‌شود. در این بین روس‌ها تلاش می‌کنند مرز قیمت این فن‌آوری را بشکنند. شرکت های معروفی همچون سوخو میخویان گورویچ تلاش می‌کنند قیمت تمام شده هواپیماهای پنهان‌کار را تا حدی که برای کشورهای جهان سومی قابل قبول باشد کاهش دهند.

[b]آخرین دست‌آوردهای عرصه پنهانکاری [/b]
[b]بدنه هم‌تراز[/b]
در میان جنبه‌های متعددی که در هواپیماهای پنهان‌کار به آنها توجه می‌شود موضوع بدنه هم‌تراز اهمیت بسیار بالایی دارد. در این تکنیک تلاش می‌شود جهت صفحات تشکیل دهنده بده تا حد امکان هم جهت باشند. به عنوان مثال در اف-22 سعی شده لبه‌ی بالها و دم هواپیما در یک زاویه قرار بگیرند. اگر با دقت بیشتری به این جنگنده بنگریم می‌توانیم جنبه‌های متعدد دیگری از تکنیک یادشده را در آن مشاهده کنیم.
تاثیر این تکنیک در آن است که سبب می‌شود اکوهای راداری در جهتی خاص متمرکز شوند، جهتی که مشخصاً با جهت فرستنده راداری یکسان نخواهد بود. این امر سبب می‌شود میزان سطح مقطع راداری جنگنده در سمت فرستنده به حداقل برسد، این امر رادارهای مونو استاتیک را با چالش‌هایی اساسی روبرو می‌سازد.

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/Lockheed_Martin_F-22A_Raptor_JSOH.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/normal_Lockheed_Martin_F-22A_Raptor_JSOH.jpg[/img][/url][/center]

[b]بکارگیری لایه پلاسما[/b]
در این فن‌آوری که از تحت عنوان پنهان‌کاری فعال نیز یاد می‌شود تلاش می‌شود امواج راداری فرستنده دشمن جذب شده و بازتاب به حداقل برسد. این تکنیک می‌تواند در برابر امواج با رنج وسیع فرکانسی برخوردی از زوایا، چگالی توان و پلاریزاسیون مختلف بکار گرفته شود. در سال 2002 روس‌ها سامانه تولید پلاسما را بر روی یک فروند جنگنده سوخو-27 تست کردند و موفق شدند سطح مقطع این جنگنده را صد برابر کاهش دهند.

[b]شکل دهی زیرسیستم‌های پیشرانه[/b]
در کنار تلاش‌های فراوانی که برای اصلاح پیشرانه‌ی هواپیماهای پنهانکار صورت می‌گیرد، به تازگی جنبه‌ی جدیدی تحت عنوان شکل دهی زیرسیستم‌های پیشرانه مورد توجه طراحان قرار گرفته است. این مورد به طراحی خاص نازل جهت اعمال تغییر در بردار تراست جنگنده مربوط می‌شود. این نوع نازل‌ها سطح مقطع راداری پایین‌تری دارند چراکه پیچیدگی چندانی ندارند، به لحاظ مکانیکی ساده‌ترند، دارای وزن کمتر بوده و قطعات متحرک در آنها بکار نمی‌رود. البته به نظر می‌رسد این فن‌آوری بیشتر در جنگنده‌های نسل ششم بکار گرفته شوند.

[b]مواد جاذب امواج راداری [/b][b]RAM[/b]
جالب است بدانیم فن‌‌آوری مواد جاذب امواج راداری از مدت‌ها پیش مورد توجه قرار گرفته است. در آن زمان ماده‌ای چون MX 410 ساخته شده بود که به دلیل وجود مواد فلزی در ترکیبات آن دارای وزن بالایی بود به نحوی که هواپیمای رنگ شده با این ماده به قدری سنگین می‌شد که امکان پرواز کردن از آن سلب می‌شد. امروزه مواد جاذب از ترکیبات دی‌الکتریت و فیبرهای فلزی حاوی ایزوتوپ‌های فریتی ساخته می‌شود. در یک ساختار جدید رنگ‌آمیزی شامل یک زمینه‌ی هرمی شکل است که میان هرم‌ها با مواد جاذب پر می‌شود. در این طرح پس زمینه‌ی هرمی امواج راداری را منحرف می‌کنند و مواد جاذب میزان سطح مقطع کلی جنگنده را کاهش می‌دهند.

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/arc_11_11_48.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/normal_arc_11_11_48.jpg[/img][/url][/center]

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/image1.png"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_image1.png[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/000930.gif"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_000930.gif[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/15f4.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_15f4.jpg[/img][/url][/center]

[b]رنگ‌آمیزی کاهنده[/b]
همانطور که از نام این روش پیداست، رنگ‌آمیزی انرژی امواج را جذب نمی کند بلکه آنرا در طول سطح بدنه هواپیما هدایت می‌کند. این رنگ‌ها در گذشته سنگین بودند و ایجاد محدودیت می‌کردند امّا امروزه وزن آنها کاهش پیدا کرده و امکان رنگ‌آمیزی سراسری بدنه و کاهش کلی سطح مقطع را فراهم آورده‌اند. یکی از مواد پرکاربرد در این زمینه Iron Ball Paint نام دارد.

[b]رایانه و پیشرفت‌های الکترونیکی[/b]
رایانه و پیشرفت قطعات الکترونیکی جنبه ‌های جدیدی را پیش روی فن‌آوری پنهانکاری قرار داده‌اند. هواگردهای کنترل شونده از راه دور سبب شده‌اند بتوان ساختارهایی جدید را بوجود آورد. این پیشرفت‌ها همچنین امکان کوچکتر کردن بخش‌های کنترلی چون رادر و باله‌ها را فراهم آورده‌اند تا جایی که بتوان بخش‌هایی از آنها را حتی حذف کرد. به عنوان مثالی از روش یادشده می‌توان به بمب‌افکن بی-2 اشاره کرد.

[b]فن‌آوری پوشش هوشمند[/b]
در کنار طرح‌های رنگ‌آمیزی استتاری متعددی که جهت پنهان کردن هواپیما از دید بصری وارد عرصه شده‌اند امروزه شاهد ابداع یک فن‌آوری جدید به نام پوشش هوشمند هستیم. در این فن‌آوری پوسته هواپیما می‌تواند جهت استتار الگوی تصویری پس زمینه‌ی خود را تقلید کند.

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/yourfile_gif~0.jpg[/img][/center]

[b]آخرین دست‌آوردهای عرصه‌ی ضدپنهانکاری [/b]
[b]فن‌آوری اکتشاف و فاصله‌یابی نوری [/b][b]LIDAR[/b]
نوعی رادار ضدپنهانکار که اخیراً طراحی شده‌است لیدار نام دارد. اساس کشف اهداف پنهانکار در سامانه‌های لیدار بر دو بنیان استوار است: فن‌آوری ضدپنهانکاری مالتی باند و مالتی استاتیک. رادار لیزری قادر است به خوبی اهداف پنهانکار را آشکار کند چرا که بیم لیزری دارای طول موج کوتاه، کیفیت پرتو بالا، امکان جهت‌دهی دقیق و دقت اندازه‌گیری فوق العاده است که سامانه را قادر می‌سازد کشف و شناسایی و رهگیری اهداف را با دقت بالا انجام دهد. علاوه براین لیدار دارای دقت تفکیک و قدرت ضداخلال بسیار بالایی است چرا که از امواج با فرکانس بسیار بالایی استفاده و می‌کند و مجهز به پردازش کوهرنت است. این موارد توانایی بالای لیدار در کشف، رهگیری و اندازه‌گیری برد را به اثبات رسانده است. تحقیقات اثبات کرده‌اند که لیدار در کشف اهداف پنهانکار در برد زیر 20 تا 30 کیلومتر بسیار دقیق عمل خواهد کرد. در حال حاضر تلاش‌هایی برای یکپارچه کردن سامانه‌ی لیدار با سامانه‌های بصری و مادون قرمز در حال انجام گرفتن است.

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/Starfire_Optical_Range_-_sodium_laser.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/normal_Starfire_Optical_Range_-_sodium_laser.jpg[/img][/url][/center]

[b]رادارهای سه بعدی مالتی‌باند[/b]
این فن‌‌آوری را روس‌ها در سال 2008 عرضه کردند. این سامانه‌ی راداری شامل سه الی چهار رادار و یک واحد پردازش و فرماندهی مرکزی است. هر یک از رادارهای یاد شده در یک باند فرکانسی مجزا عمل خواهند کرد. به عنوان مثالی از این فن اوری می‌توان به سامانه ‌ی رادار نبو اشاره کرد.
سامانه‌ی راداری نبو-ام مشخصاً جهت کشف اهداف پنهان‌کار طراحی شده است. اجزای باند وی‌اچ‌اف این سامانه جهت آشکارسازی و رهگیری اهداف با سطح مقطع راداری پایین کاربرد دارد در کنار این بخش اجزای باند ال و ایکس رهگیری را با دقتی بالا فراهم خواهند آورد. با بکارگیری صحیح رادارهای یادشده در زوایایی مناسب می‌توان به کمک اجزای باند ایکس و ال، اهداف را در زاویه‌ای که دارای سطح مقطع بالایی هستند روشن کرد. هرگونه تلاش برای اخلال سامانه‌ی نبو-ام با دشواری روبرو خواهد شد چراکه مقدار توان بسیار بالایی برای اخلال در عملکرد همه‌ی رادارهای سامانه مورد نیاز خواهد بود. علاوه بر این رادارهای یاد شده قادر به عمل در مد غیرفعال هستند و این امر سبب می‌شود استفاده از سامانه‌های اخلال‌گر سبب زاویه‌یابی اخلال کننده و رهگیری آن توسط سامانه شود.

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/nniirt-nebo-m-conops-1.png[/img][/center]

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/1l13-3-nebo-sv-rls-8s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_1l13-3-nebo-sv-rls-8s.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/nniirt-nebo-svu-miroslavgyurosi-3s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_nniirt-nebo-svu-miroslavgyurosi-3s.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/nniirt-nebo-svu-miroslavgyurosi-1s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_nniirt-nebo-svu-miroslavgyurosi-1s.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10187/NNIIRT-Nebo-M-System-1S.png"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10187/thumb_NNIIRT-Nebo-M-System-1S.png[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/nniirt-55zh6me-nebo-m-rls-a.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_nniirt-55zh6me-nebo-m-rls-a.jpg[/img][/url][/center]

[b]رادارهای ورودی چندگانه-خروجی چندگانه مایمو [/b][b]MIMO[/b]
رادارهای مایمو در واقع شاخه‌ای از فن‌آوری مالتی ایتاتیک هستند. این فن‌آوری جدید راداری اخیرا به شدت مورد توجه قرار گرفته است. رادار مایمو از شکل موج‌هایی متنوع استفاده می‌کند و می‌تواند در دریافت به طور همزان اکو‌ها را از آنتن‌های چندگانه در یافت و پردازش کند. در این فن‌اوری مقدار سیگنال به نویز رادار بیش از یک رادار معمولی است چرا که امواج از مسیرهای متعدد به هدف تابانده می‌شوند این در حالی است که در یک رادار معمولی مسیر رفت و برگشت سیگنال ثابت است. عبارت چندگانه بکار رفته در نام‌گذاری این نوع رادار در واقع اشاره به کانال‌های چندگانه حامل امواج است نه آنتن‌های فرستنده و گیرنده.

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/MIMO.jpg[/img][/center]

[b]اندازه‌گیری غیرفعال ضدپنهانکاری[/b]
با توجه به گسترش تهدیدات پنهانکار در قرن بیست‌ویک بسیاری به دنبال روشی اقتصادی برای روبرو شدن با این نوع تهدیدات هستند. یکی از این روش‌ها استفاده از سامانه‌های غیرفعال ضدپنهانکار است. این سامانه‌ها اقدام به ارسال سیگنال نمی‌کنند و تنها به پردازش آثار خود اهداف می‌پردازند و در واقع گونه‌ی دقیق سامانه‌هایی هستند که از آنها تحت عنوان ESM یاد می‌شود.به عنوان مثال‌هایی از این نوع سامانه‌ها می‌توان به سامانه TAMARA/VERA ساخت جمهوری چک یا سامانه Kolchuga اوکرینی اشاره کرد.

[center]TAMARA/VERA[/center]

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/borap-531-btl-czech-army-4s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/normal_borap-531-btl-czech-army-4s.jpg[/img][/url][/center]

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/borap-531-btl-czech-army-1s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_borap-531-btl-czech-army-1s.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/krtp-91_tamara_01_cmiroslavgyurosi-1s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_krtp-91_tamara_01_cmiroslavgyurosi-1s.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/krtp-91_tamara_02_cmiroslavgyurosi-2s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_krtp-91_tamara_02_cmiroslavgyurosi-2s.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/krtp-91_tamara_03_cmiroslavgyurosi-3s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_krtp-91_tamara_03_cmiroslavgyurosi-3s.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/tamara-esm-conops-3s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_tamara-esm-conops-3s.jpg[/img][/url][/center]

[center]Kolchuga[/center]

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/kolchuga_02_miroslavgyurosi-2s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/normal_kolchuga_02_miroslavgyurosi-2s.jpg[/img][/url][/center]

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/topaz-kolchuga-m-vvk-2s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_topaz-kolchuga-m-vvk-2s.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/topaz-kolchuga-m-vvk-1s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_topaz-kolchuga-m-vvk-1s.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/kolchuga_03_miroslavgyurosi-3s.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_kolchuga_03_miroslavgyurosi-3s.jpg[/img][/url][/center]


[b]رادارهای تلفنی "سلدار" [/b][b]CELLDAR[/b]
این روش از جدیدترین جنبه‌های فن‌آوری ضدپنهانکاری محسوب میشود که هنوز در مرحله‌ی تحقیقاتی قرار دارد. این ایده توسط گروه تحقیقاتی Roke Manor انگلستان مطرح شده است و گونه‌ی آزمایشی آن توسط شرکت BAE در دست ساخت قرار دارد. با توجه به شکل زیر این روش را می‌توان به طور خلاصه و به صورت زیر توصیف کرد:
1- با ورود هدف به ناحیه‌ی آشکارسازی رادارهای تلفنی امواج بازتابی دکل‌های موبایل از هدف را دریافت می‌کنند.
2- اطلاعات جمع‌آوری‌شده سپس به یک واحد پردازش و فرماندهی مرکزی ارسال می‌شوند.
با ترکیب و پردازش اطلاعات اهداف می‌توان به سرعت و موقعیت اهداف پی‌برد.

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/celldar.jpg[/img][/center]

[b]پنهانکاری یا ضدپنهانکاری؟[/b]
[b]جنبه‌های اقتصادی[/b]
در دوئل بی‌پایان بین پنهانکاری و ضدپنهانکاری جنبه‌های اقتصادی نقشی ساسی را ایفا می‌کنند. اگر این جنبه را معیار قضاوت قرار دهیم سامانه‌های ضدپنهانکاری بر سامانه‌های پنهان‌کاری برتری دارند. به عنوان مثال یک رادار ضدپنهانکار در استرالیا 1.2 بیلیون دلار قیمت دارد در حالی که قیمت تمام‌شده‌ی یک فروند جنگنده‌ی اف-22 در این کشور چیزی در حدود بیلیون 28 دلار است. با توجّه به این امر اگر کشور الف و ب در یک رقابت تسلیحاتی درگیر شوند به نحوی که کشور الف بر روی فن‌آوری ضدپنهانکاری و کشور ب بر روی فن‌آوری پنهانکاری سرمایه‌گذاری کند طی چند سال کشور ب با بدهی اقتصادی بسیار بزرگتری نسبت به کشور الف روبرو خواهد شد.

[b]آسیب‌پذیری[/b]
این حقیقت که یک هواپیمای پنهان‌کار اف-117 توسط سامانه‌ی ضدهوایی دهه‌ی شصتی یک کشور جهان سومی یعنی صربستان مورد هدف قرار گرفته و از بین مي رود نشان می‌دهد سامانه‌های پنهانکار گرانقیمت بیش از سامانه‌های ضدپنهانکار در معرض آسیب قرار دارند.

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/f117-sa3.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_f117-sa3.jpg[/img][/url] [url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/F-117_shot_down_02.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10093/thumb_F-117_shot_down_02.jpg[/img][/url][/center]

[b]جنبه‌های دیپلماتیک[/b]
از دید دیپلماتیک توسعه سامانه‌های ضدپنهانکاری هزینه‌های دیپلماتیک کمتری را نسبت به توسعه‌ی فن‌آوری پنهانکار بر کشورها تحمیل می‌کند. علت این امر کاملاً روشن است. فن‌آوری ضدپنهانکاری یک فن‌آوری کاملاً دفاعی است امّا فن‌آوری پنهانکاری بدون پنهان شدن زیر سایه‌ی فریب یک فن‌اوری تهاجمی جهت نفوذ در لایه‌های دفاع هوایی کشورهاست. لذا توسعه سامانه‌های ضدپنهانکار تنش بسیار کمتری را با همسایگان یک کشور به وجود خواهد آورد، در حالی که در طرف مقابل این امر می‌تواند سطح تنش را افزایش دهد.



[center][color=#b22222][b]تهیه شده بر اساس:[/b][/color][/center]
[center][color=#b22222][b]Stealth and Counter-stealth[/b][b] نوشته‌ی ژنرال وی.کا ساکسنا فرمانده دانشکده نیروی هوایی هند[/b][/color][/center]
[center][color=#ff0000][b]استفاده از این مطلب بدون درج لینک این صفحه به عنوان منبع خلاف شرع، قانون و اخلاق پژوهشی است[/b][b].[/b][/color][/center]
[center][color=#0000cd][b]گرداوری و ترجمه از: محمدمهدی محمدی[/b][/color][/center]
[center][color=#008000][b]شادی روح جمیع شهدای اسلام و به ویژه شهدای سوریه صلوات[/b][b].[/b][/color][/center]

[url=http://www.military.ir/forums/page/articles.html/_/articles/%d9%be%d9%86%d9%87%d8%a7%d9%86%da%a9%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d9%88-%d8%b6%d8%af%d9%be%d9%86%d9%87%d8%a7%d9%86%da%a9%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%8c-%d8%aa%d9%82%d8%a7%d8%a8%d9%84%db%8c-%d8%a8%db%8c%e2%80%8c%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-r287]This post has been promoted to an article[/url]

[lordashrafi 823]

[quote name='Electro_officer' timestamp='1405243313' post='392766']
[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10248/Besmellah_01.png[/img][/center]
[b]معایب هواگردهای پنهانکار[/b]
هرچند به مزایای فراوانی را برای هواگردهای پنهانکار می‌توان ذکر کرد و توانایی آنها در نبردها امری غیرقابل انکار است امّا این طرح‌ها باید اجباراً هزینه‌ی توانایی پنهانکاری را بپردازند. در ادامه به برخی معایب هواگردهای پنهانکار اشاره خواهیم کرد.

[b]سرعت و قابلیت مانور[/b]
هواپیماهای پنهانکار قادر نیستند همانند هواپیماهای عادی به مانور بپردازند و به سرعت آنها دست یابند. به عنوان مثال جنگنده اف-22 هرچند جنگنده قابلی است اما قادر نیست به سرعت بالای 2 ماخ دست یابد و به انجام مانورهای سنگین همانند آنچه سوخو-35 قادر به انجام آن است بپردازد.

[/quote] با تشکر از مقاله جامع و جذابتون باید به این نکته اشاره کنم که مثال خوبی برای محدودیت قابلیت مانور برای پنهانکار ها ذکر نشد چون اف-22 توانایی تحمل فشارتا 9/5جی را دارا است ولی این رقم برای سوخو 35 به 9 جی میرسد از طرفی t/w 0(شتاب) خیلی بهتری (1/15 برای اف-22 و 0/93 برای سوخو 35)نسبت به رقیب روسی داره و سوپر کروز هم هست از همه مهم تر میتونه در سرعت 112 نات مانور سنگین بده که در بین جنگنده ها بی سابقه است این عدد برای باقی جنگنده ها به250-400 نات میرسد در ضمن در سرعت 400 نات 28/7 در جه در هر ثانیه توان تغییر جهت داره درحالی که رقیب روسی 28 درجه در هر ثانیه تغییر جهت میده
================================================
ولی در مجموع مقاله بی نظیری بود از طرفی به نظر میرسه تا زمانی که مشکل گرونی فناوری رادارگریز حل نشه میشه گفت فناوری ضد پنهانکاری در نبرد های آتی دست بالارو خواهد داشت! ویرایش شده در تیر 93 توسط lordashrafi

[SSADEGHS 3,041]

سلام برادر مهدی مطلب بسیار جالبی بود سپاس

بنده شخصا از بخش معرفی فناوری ها لذت بردم ای کاش بیشتر به این بخش بپردازید .


[quote]جنگنده اف-22 هرچند جنگنده قابلی است اما قادر نیست به سرعت بالای 2 ماخ دست یابد[/quote]

بله رپتوردر حالت سوپرکروز حداکثر به 1.8 ماخ سرعت می رسد اما در فرازهای بالا به سرعت 2.25 ماخ هم دست پیدا میکند


[quote]عیب دیگر هواپیماهای پنهانکار در محدود بودن میزان وزن برخواست آنهاست. [/quote]

قبول ندارم !

در حال حاظر نیازها ایجاب نکرده والا به سمت تولید هواگردهایی با جثه های بزرگتر نیز سوق پیدا خواهند کرد . برای تایید حرفم میتونم به پروژه PAK-DA و حتی همین جنگنده جی 20 چینی اشاره کنم !

[Electro_officer 13,797]

[quote name='lordashrafi' timestamp='1405245814' post='392773']
با تشکر از مقاله جامع و جذابتون باید به این نکته اشاره کنم که مثال خوبی برای محدودیت قابلیت مانور برای پنهانکار ها ذکر نکردید چون اف-22 توانایی تحمل فشارش 9/5جی است ولی این رقم برای سوخو 35 به 9 جی میرسد از طرفی t/w 0(شتاب) خیلی بهتری (1/15 برای اف-22 و 0/93 برای سوخو 35) داره و سوپر کروز هم هست از همه مهم تر میتونه در سرعت 112 نات مانور سنگین بده که در بین جنگنده ها بیسابقس این عدد در باقی جنگنده ها عموما 250-400نات هست و در سرعت 400 نات 28/7 در جه در هر ثانیه میتونه تغییر جهت بده که برای سوخو 35 28 در جه است!
[/quote]

[quote name='SSADEGHS' timestamp='1405246126' post='392775']
قبول ندارم !
در حال حاظر نیازها ایجاب نکرده والا به سمت تولید هواگردهایی با جثه های بزرگتر نیز سوق پیدا خواهند کرد . برای تایید حرفم میتونم به پروژه PAK-DA و حتی همین جنگنده جی 20 چینی اشاره کنم !
[/quote]

کلیه اعداد و ارقام و اطلاعات ذکر شده از مقاله ساکسنا برداشته شده من دخل و تصرفی نکردم. اما استدلالی که در این رابطه وجود داره و از نظر این حقیر کاملا منطقی هم هست اینه که این موضوع در اثر یک بده بستان مهندسی یا همون Trade off بوجود میاد. وقتی سعی کنیم خواص پنهانکاری رو افزایش بدیم مشخصا مجبور به شکل دهی خاص بدنه و پنهان کردن تجهیزات و تسلیحات درون بدنه هستیم نتیجه اینکه در دو هواپیمای با جثه‌ی یکسان نوع پنهان‌کار مجبور به کاهش قابلیت مانور و نیز وزن برخواست خواهد بود و در ازای این معایب، مزیت پنهان‌کاری را بدست خواهد آورد.

[hosm 5,921]

بسمه تعالی

با تشکر بسیار از برادر الکترو
حدودا ۵ سال پیش بنده تاپیکی در میلیتاری برای بررسی ایده‌های اولیه رهگیری هواگردهای رادارگریز ایجاد کردم
[url="http://www.military.ir/forums/topic/8771-ایده‌های-اولیه-برای-هدف-قرار-دادن-هواگردهای-راد/"]http://www.military.ir/forums/topic/8771-ایده‌های-اولیه-برای-هدف-قرار-دادن-هواگردهای-راد/[/url]

و اتفاقا این روش cellular را بنده برای کشورمام بسیار مناسب می‌دانم. زیرا برای دشمن غافلگیری یا هدف قرار دادن تعداد زیادی از BTS های موبایل نه ممکن است و نه مقرون به صرفه
فکر می‌کنم تنها نیاز اساسی این روش، شبکه بسیار خوب و قدرت پردازشی بسیار بسیار بالا باشد.

[Electro_officer 13,797]

[quote name='hosm' timestamp='1405250566' post='392784']
بسمه تعالی

با تشکر بسیار از برادر الکترو
حدودا ۵ سال پیش بنده تاپیکی در میلیتاری برای بررسی ایده‌های اولیه رهگیری هواگردهای رادارگریز ایجاد کردم
[url="http://www.military.ir/forums/topic/8771-ایده‌های-اولیه-برای-هدف-قرار-دادن-هواگردهای-راد/"]http://www.military....-هواگردهای-راد/[/url]

و اتفاقا این روش cellular را بنده برای کشورمام بسیار مناسب می‌دانم. زیرا برای دشمن غافلگیری یا هدف قرار دادن تعداد زیادی از BTS های موبایل نه ممکن است و نه مقرون به صرفه
فکر می‌کنم تنها نیاز اساسی این روش، شبکه بسیار خوب و قدرت پردازشی بسیار بسیار بالا باشد.
[/quote]
خواهش میکنم. جالبه بدونیم تلاش‌هایی نیز برای کمک گرفتن از سیگنال ماهواره‌های جی‌پی‌اس در رهگیری اهداف هوایی صورت پذیرفته که البته هنوز نتیجه بخش نبوده است.

[MOHAMMAD 6,333]

رادارهای سه بعدی، لیدار، مایمو و روشهای غیر فعال از بهترین و قابل اطمینان ترین روشها هستند.

[Skyhawk 16,545]

به نظرم به جای ساخت جنگنده رادارگریز باید جنگنده ای ساخت که سطح مقطع راداری پائینی داشته باشه (مثل رافال و تایفون) و در عین حال از چند جایگاه داخلی برای حمل تسلیحات هوا به هوا بهره ببره.

[hammed 361]

با تشکر از مقاله خوبتون
البته به نظر بنده حرکت ایران در مسیر پنهانکاری پهبادی هم میتونه مورد توجه قراره بگیره ( علی رغم اینکه ممکنه هزینه زیادی داشته باشه ) و با توجه به زیرساخت های خوبی که الان فراهم شده درصد اطمینان از موفقیت هم بالاست. ضمن اینکه کشورهای غربی در مسیری حرکت میکنند که در نهایت کلیه هواگردها شون بی سرنشین باشه ( یا اکثر هواگردهاشون ) و این برای ایران یک فرصته که از همین ابتدای مسیر با این کشورها رقابت کنه ولی سوالی که اینجا مطرح میشه این هستش که آیا ایران به تنهایی توانایی انجام این کار رو داره؟ ویرایش شده در تیر 93 توسط hammed

[EMP 6,863]

درود
از پنهان کاری فعال خیلی بیشتر از بقیه خوشم می آید زیرا خلبان شکاری یا پهپاد می تواند هر وقت خواست نامرئی بشود.
در مورد رادارهای پسیو فاقد فرستنده هم نگران توان پردازشی نباشید امروزه این توان به راحتی در دسترس است. چیزی که سخت است الگوریتمهای تشخیص و استفاده از داده های دریافتی است.

در مورد تکنولوژی پوشش هوشمند هم ایرانی های زیادی صاحب نظر هستند و مستقیم در پروژه های شنل هوشمند نامرئی کننده کار کرده اند.
در مورد تکنولوژی MIMO هم خیلی وقت است که رادیو های MIMO در کشور ساخته شده که هم نوع کپی از نمونه آمریکایی و هم نمونه کاملا وطنی آن وجود دارد.
خصوصیت این رادیو هم این است که بین دو ماشینی که با سرعت در حال حرکت هستند حتی نزدیک شونده به یکدیگر می شود ارتباط نسبتا پرسرعت 5 مگابیت در ثانیه را به صورت پایدار داشت با این رادیو.

البته اگر در کشور به فیزیک و ریاضیات پیشرفته توجه بیشتری بشود، امکان داشتن ارزانتر تجهیزات پیشرفته دفاعی ممکن می شود مثل اوکراین و نیازی نیست که طرح های دیگران را دنبال کنیم یا مشابه سازی بکنیم.

[Skyhawk 16,545]

[quote name='hosm' timestamp='1405250566' post='392784']
بسمه تعالی

با تشکر بسیار از برادر الکترو
حدودا ۵ سال پیش بنده تاپیکی در میلیتاری برای بررسی ایده‌های اولیه رهگیری هواگردهای رادارگریز ایجاد کردم
[url="http://www.military.ir/forums/topic/8771-ایده‌های-اولیه-برای-هدف-قرار-دادن-هواگردهای-راد/"]http://www.military....-هواگردهای-راد/[/url]

و اتفاقا این روش cellular را بنده برای کشورمام بسیار مناسب می‌دانم. زیرا برای دشمن غافلگیری یا هدف قرار دادن تعداد زیادی از BTS های موبایل نه ممکن است و نه مقرون به صرفه
فکر می‌کنم تنها نیاز اساسی این روش، شبکه بسیار خوب و قدرت پردازشی بسیار بسیار بالا باشد.
[/quote]
فکر نمیکنم اتصال شبکه موبایل به شبکه یکپارچه پدافند کار درستی باشه! حتی در صورت جداگانه بودن این شبکه باز هم نمیشه صد درصد به صحت اطلاعات دریافتی مطمئن بود و به اونها تکیه کرد!
به هر حال به نظر میرسه قرارگاه پدافندی خاتم الانبیا (صلی الله علیه و آله) پروژه مشابهی رو در دست اقدام داره ولی برخلاف آنتن های بی تی اس (که در باند uhf کار میکنن) این رادار در باند vhf فعالیت میکنه.
[url="http://www.military.ir/forums/topic/20418-سامانه-راداری-جدید-ثامن-به-شبكه-پدافند-هوایی-كشو/"]http://www.military....افند-هوایی-كشو/[/url]

رادار ثامن:
[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10145/rdr_thmn.jpg[/img]