مهمات تهاجم مستقیم مشترک .. جی دَم ( jdam) مهمات تهاجم مستقیم مشترک .. جی دَم ( JDAM)

[Reza6662 37]

[align=center]Joint Direct Attack Munition[/align]

«مهمات ضربتي مستقيم مشترك» موسوم به JDAM يك كيت هدايت كنندهء بمب سقوط آزاد است كه در محل دم يا قسمت انتهايي آن نصب مي‏‎شود و دقت بمب‏هاي سقوط آزاد را به شدت افزايش مي‎‏دهد. اين بمب‏ها بدين ترتيب مي‏توانند در هر شرائط آب هوايي، مورد استفاده قرار گيرند و يك جنگ‏افزار هوشمند محسوب می شوند. با افزودن یک بخش اضافه به قسمت انتهایی بمب های سقوط آزاد، این بمب ها، هدایت پذیر می شوند. این بخش افزوده شده، مشتمل بر یک «سیستم هدایت کنندهء اینرسیایی» و یک سیستم «هدایت کننده بر اساس مکان یاب جهانی» است. بدین طریق، بمب JDAM، دقت بسیاری نسبت به بمب های سقوط آزاد معمول که هدایت نمی شوند، پیدا می کند؛ ضمن اینکه در شرائط آب و هوایی گوناگون نیز قابل استفاده اند. کلمهء «مشترک» یا Joint که در ابتدای نام این بمب آمده است، نشانگر همکاری مشترک ایالات متحدهء آمریکا و دولت پادشاهی بریتانیا در برنامهء طراحی و تولید این جنگ افزار است.

JDAM یک سلاح هدایت شوندهء هوا به زمین محسوب می شود که در اصل، نصب سیستم هدایت پذیری بر روی بمب های سری Mk80 محسوب می شود. با توجه به میزان بردی که برایش درنظر گرفته اند، سرجنگی ای بین 250 تا 2000 پوند (معادل 113 تا 900 کیلوگرم) در آن تعبیه شده است. بمب JDAM با توجه به قابلیت هدایت پذیری اش، می تواند بر علیه اهداف متحرک نیز به کار گرفته شود.
پس از رهاسازی، بمب به صورت اتوماتیک، به سمت مختصات هدف هدایت می شود. مختصات دقیق هدف، می تواند قبل از برخاستن هواپیما، درون کامپیوتر آن ذخیره شود و به صورت دستی توسط خدمهء هواپیما تغییر یابد. ضمن اینکه مختصات هدف، می تواند توسط حسگرهای هواپیما، قبل از پرتاب، به صورت اتوماتیک، اصلاح شود.
در صورتی که حین پرواز، به اطلاعات مکان یاب جهانی، دسترسی باشد، دقت JDAM، دایره ای به شعاع 13 متر و کمتر اعلام شده است. (این عدد، توسط مقامات بوئینگ کمتر از 10 متر ذکر شده است.) در صورت عدم دسترسی به اطلاعات مکان یاب جهانی، میزان خطا به 30 متر و کمتر افزایش می یابد.


[align=center][/align]


عملیات طوفان صحرا (Desert Storm)، نقطهء روشن و دلیلی محکمی در نیاز به استفاده از مهمات هوا به زمین هدایت شونده هوشمند محسوب می شد. در این عملیات، آب و هوای خاص منطقهء درگیری، دقت مهمات هدایت شونده را کاهش داده بود. دقت بمب های سقوط آزاد (غیرهدایت شونده) نیز به علت پرتابشان از ارتفاع متوسط و بالا، به شدت کاهش یافته بود. بدین جهت، مقدمات پژوهش و تحقیق در مورد یک بمب هدایت شونده در هر آب و هوایی، به سال 1992 آغاز گشت. اولین بمب های هدایت شونده که JDAM نامیده می شدند، به سال 1997 تحویل نیروی هوایی شدند و آزمایشات پرتابی این بمب ها، بین سالهای 1998 تا 1999 انجام شد. در این سالها، تعداد 450 بمب JDAM طی آزمایشات، پرتاب شدند و دقت بی سابقهء 95 درصد (معادل 9.6 متر) را برجای گذاشتند.
قابلیت بمب های JDAM، طی آزمایشات انجام گرفته، از طریق پرتاب بین ابرها، هوای بارانی و برفی نیز به اثبات رسیده است. در حین انجام این آزمایشات بر روی JDAM، از یک بمب افکن B-2 و رهاسازی هم زمان 16 بمب JDAM در یک لحظه، بر ضد 16 هدف گوناگون که در 2 منطقهء کاملن جداگانه قرار داشتند، نیز استفاده شده است.

ترکیب B-2 و JDAM : انقلابی در میدان نبرد
ترکیب بسیار موفق بمب های JDAM و بمب افکن B-2، برای اولین بار در عملیات نیروهای متفق (Operation Allied Force) بر ضد صربهای یوگوسلاوی در نبرد کوزوو به کار گرفته شد. در این عملیات، بمب افکن های بی-2، پس از 30 ساعت پرواز مداوم از پایگاهشان در وایت من، ایالت میسوری، خود را به یوگوسلاوی می رساندند. در جریان جنگ کوزوو، بیش از 600 بمب JDAM توسط بی-2 ها پرتاب شد. کارشناسان نظامی بر این اعتقاد هستند که در جریان جنگ کوزوو و عملیات نیروهای متفق، بی-2 ها، 651 بمب JDAM را پرتاب کردند که این پرتابها، دقتی در حدود 96 درصد و انهدام 87 درصد اهداف تعیین شده را به دنبال داشته است.


رشد خانوادهء بمب های مبتنی بر تکنولوژی JDAM، به بمب های 500 پاوندی (230 کیلوگرمی) Mk82 نیز تسری یافت و کار ساخت این بمب ها در اواخر سال 1999 انجام شد. امروزه، نیروی دریایی ایالات متحده در حال انجام مطالعاتی جهت افزایش میزان قدرت تخریب و دقت بمب ها به وسیلهء بهبود سیستم GPS و نصب یک جستجوگر دقیق است که در مراحل پایانی نزدیک شدن بمب به هدف، فعال شود.

به تاریخ 10 سپتامبر 2003، یک بمب افکن بی-2، تعداد 80 عدد بمب 500 پاوندی از نوع JDAM را همزمان و در یک سورتی پرواز رها کرد تا ثابت کند دقت حملات به وسیلهء بمب های هدایت شونده، همانند روزهای اولیه استفاده از تسلیحات هوشمند نیست.

مشخصات عمومی JDAM
عملیات اولیه: سلاح هدایت شوندهء هوا به زمین
سازنده: شرکت بوئینگ
کیت هدایت پذیری نصب شده بر روی بمب های سری Mk80
نوع هدایت پذیری:
بر اساس اینرسیایی یا مکان یاب جهانی GPS/INS یا Global Position System / Inertial Navigation System
دقت: 13 متر و کمتر در هنگام دسترسی به اطلاعات GPS و 30 متر در صورت عدم دسترسی
طول: 3 تا 3.9 متر (9.11 تا 12.8 فوت)
فاصلهء دو سر بالچه ها: 483 تا 635 میلی متر (1.7 تا 2.1 فوت)
برد: 24 کیلومتر (15 مایل)
حداکثر ارتفاع قابل پرتاب شدن: 13700 متر = 45000 فوت
قیمت هر کیت هدایت شونده: 21000 دلار
ورود به خدمت: 1999
تعداد کیت هدایت پذیری ساخته شده: 158000 عدد برای نیروی هوایی و 82000 عدد برای نیروی دریایی؛ جمعن 240000 عدد

قابل استفاده در هواپیماهای:
B-1B Lancer ، B-2A Spirit ، B-52H ، F-14A/B/D ، F-15E ، F-16C/D ، F-18C/D & F/A-18E/F
Eurofighter Typhon ، A-10 Warthog ، F-22 Raptor ، F-117 Nighthawk ، AV-8B Harrier
S-3 Viking ، F-35 JSF ، RQ-9 Predator B


[align=center][/align]

گونه های مختلف
CBU-29 بر اساس بمب 250 پوندی Mk81 (برنامهء تولید لغو شده است)
CBU-30 بر اساس بمب 500 پوندی Mk82 یا بمب BLU-111/B
CBU-31 بر اساس بمب 2000 پوندی Mk84 یا بمب BLU-109
CBU-32 بر اساس بمب 1000 پوندی Mk83
CBU-35 بر اساس بمب 1000 پوندی BLU-110
CBU-38 بر اساس بمب 500 پوندی Mk82

[SAEID 2,832]

بمب بسیار دقیقی است که از روی یک بمب بی دقت و سقوط آزاد ساخته شده است! براستی ماهواره انقلابی در صنایع نظامی ایجاد کرده است. همین امر ضرورت برخورداری کشورمان از چند ماهواره نظامی را روشن کرده و باید مسئولان به فکر ساخت یا خرید تعدادی ماهواره نظامی باشند. بسیاری از ماهواره های بجای مانده از دوران شوروی سابق هم اکنون بلااستفاده در مدار زمین رها شده و بهتر است تعدادی از آنها خریداری شود. هزینه تعمیر و عملیاتی کردن این ماهواره ها نیز بسیار کمتر از ساخت و پرتاب یک ماهوراه مشابه است. راه حل دیگر استفاده سر جستجوگر درون سلاح هست که بطور مثال در موشک انداز Smerch روسی استفاده شده و دقتی بسیار زیاد دارد.

[Reza6662 37]

نسل جديد بمب افكن هاي بي-2 يا در واقع نوع ارتقاء يافتهء‌ آنها كه سري Block 30 نام گرفته است، قادر است تا 80 بمب JDAM را همزمان بر سر اهداف پراكنده در يك محدودهء معين رها كند. دقت اصابت اين بمبها حيرت آور است اما هزينهء پرواز بي-2 نيز بسيار سنگين است و شايد صرف نكند براي پرتاب چند بمب، اين بمب افكن به پرواز درآيد.

[SAEID 2,832]

بله هزینه استفاده از B-2 خیلی زیاد است و حتی بیشتر از ساعتی 200 هزار دلار برای SR-71 میباشد! فرض کنیم هر ساعت عملیات یک میلیون دلار هزینه داشته باشد! اگه این بمب افکن مسافتی 15000 کیلومتری رو با سرعت مادون صوت طی کنه یه چیزی حدود 17 ساعت زمان میبره که میشه 17 میلیون دلار هزینه! معلومه که برای زدن چند تا هدف معمولی اصلا نیازی به چنین هزینه نیست و براحتی میشه با موشکهای کروز توماهاوک که قیمت ساختشون چیزی بیشتر از 100 هزار دلار نیست هدف رو نابود کرد اون هم با شلیک 170 موشک! نکته مهم دیگر این میباشد که برد رهاسازی دقیق و دوربردترین بمبها حتی با سیستم هدفگیری بالستیک و ماهواره ای فراتر از 20 کیلومتر نیست و این محدوده درست در برد مفید سایتهای ضد هوایی قرار دارد و اگر یک منطقه نظامی از پدافند پیشرفته که توانایی شناسایی زود هنگام B-2 را دارد بهره ببرد علاوه بر اون 17 میلیون دلار یه چیزی حدود 100 الی 200 میلیون دلار از بین میره یعنی هزینه ساخت هر فروند B-2 دود میشه میره هوا! مسلما برای زدن هدفی مثل بوشهر یا اصلا از ایران بریم بیرون مثلا برای زدن پایگاههای نظامی اطراف شهر پکن که با چند سایت S-300 محافظت میشن هیچگاه بدون تلفات نمیشه از B-2 استفاده کرد! بهترین راه برای زدن چنین هدفی استفاده از حملات موشکی است که بخش اعظم موشکها نیز شکار پدافند ضد هوایی خواهد شد همانطور که در یوگسلاوی بیش از 230 و در عراق حدود 100 موشک کروز منهدم شد! موشکهایی که کارخانجات آمریکا هر فروند رو به 1 میلیون دلار به ارتش میفروشن حال آنکه هزینه ساخت کمتر از یک دهم میباشد! در نتیجه از دست دادن 230 موشک یعنی 230 میلیون دلار به اضافه هزینه حمل و پرتاب که تا 1 میلیارد دلار میرسه خسارت! شاید در جنگهای تمام عیار همان روش بمباران فوق سنگین در جنگ جهانی دوم بهترین راه کار باشد که استفاده از بمب افکنهایی مثل B-52 که هزینه ساختی بیش از چند میلیون دلار ندارند و بمباران هدف بطوری که اثری از آن باقی نماند!

[f222 92]

[right]شرکت بوئینگ به تازگی نسل جدیدی از کیت‌های هدایت ماهواره هایی را آزمایش کرده که می‌توانند ضمن تبدیل بمب‌های سقوط آزاد به تسلیحاتی هدایت‌پذیر برد آن‌ها را هم تا 80 کیلومتر افزایش دهند.[/right]

[right]چندی پیش بوئینگ از اتمام اولین دور آزمایش‌های نسل جدیدی از کیت‌های هدایت دقیق بمب‌های سقوط آزاد ساخت خود، (موسوم به مهمات تهاجم مستقیم مشترک با برد افزایش یافته یا اختصارا در انگلیسی JDAM-ER) خبر داد. این سیستم جدید که با همکاری استرالیا توسعه پیدا کرده با افزودن یک سیستم ناوبری دیجیتال و بال‌هایی کوچک که روی بمب جمع می‌شوند، برد بمب‌های معمولی را ضریب خطای تنها 13 متر تا 80 کیلومتر افزایش می‌دهد. اهمیت این کیت‌ها اما در هزینه تمام شده بسیار پایین آن‌ها در مقایسه با بمب‌های هدایت‌پذیر و دیگر تسلیحات هوا به سطح است. از طرف دیگر این با کیت‌ها به راحتی می‌توان هر بمب هدایت‌ناپذیری را هدایت‌پذیر کرد.[/right]
[right][url="http://www.hitna.ir/hitna_content/media/image/2012/09/14711_orig.jpg"]http://www.hitna.ir/.../14711_orig.jpg[/url][/right]

[right]حتما تاکنون بارها صحنه بمباران‌های هوایی در فیلم‌های سیاه و سفید جنگ جهانی دوم را دیده‌اید، جایی که بمب‌افکن‌ها انبوهی از بمب‌های سقوط آزاد خود را روی منطقه‌ای صنعتی یا هدفی خاص رها می‌کنند. نکته‌ای که شاید خیلی‌ها ندانند این است که مهم‌ترین دلیل بمباران‌های انبوه افزایش شانس برخورد بمب‌ها به هدف اصلی است، چراکه در اغلب موارد، بمب‌های سقوط آزاد خیلی دورتر از اهداف مورد نظرشان به زمین برخورد می‌کنند. دلیلش هم این است که بمب‌های سقوط آزاد یا به بیان ساده هدایت‌ناپذیر پس از رها شدن در جایی فرود می‌آیند که جاذبه و باد هدایتشان کند. در بیشتر مواقع هم اصلا مهم نیست که هدف‌گیری چقدر خوب انجام شده باشد؛ حتی اندکی تغییر سرعت باد یا ارتفاع هواپیما برای به هم ریختن محاسبه مختصات پرتاب بمب کافی است و در واقع اصابت بمب‌ها به اهداف تا حد زیادی به شانس بستگی دارد.[/right]
[right]معرفی نخستین نسل بمب‌های هدایت شونده در اواسط سال‌های جنگ سرد تحول تازه در این مسیر به شمار می‌رفت. این گونه تسلیحات عموما سخت‌افزارهای پرهزینه‌ای بودند که گاهی حتی از هدفی که علیه آن استفاده می‌شدند هم گران‌تر بودند. از طرفی دقت این‌گونه جنگ‌افزارها در شرایط خاص جوی به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یافت.[/right]
[right]تا زمان جنگ 1991/1370 خلیج فارس بیشتر بمب‌های سقوط آزاد تقریبا همان چیزی بودند که 50 سال پیش استفاده می‌شد. اما نبود تسلیحات هدایت شونده دقیق در این سال‌ها به خوبی حس شد و همین موضوع نیاز به تسلیحات هدایت‌شونده ارزان قیمت را پر رنگ‌تر کرد. اما یک دهه طول کشید تا این سیستم در قالب تسلیحات تهاجم مستقیم مشترک (JDAM) تکامل پیدا کند، سیستمی که امروزه بوئینگ سازنده آن است. JDAM البته این یک سلاح جدید نبود در حقیقت راهی جدید برای رهاسازی بمب‌ها با دقت بهتر و برد بیشتر به شمار می‌رفت؛ راهی که می‌شود از آن با عنوان هوشمند کردن بمب‌های متعارف هم یاد کرد.[/right]
[right][url="http://www.hitna.ir/hitna_content/media/image/2012/09/14714_orig.jpg"]http://www.hitna.ir/.../14714_orig.jpg[/url][/right]
[right]ایده پشت طراحی JDAM برخلاف بمب‌های لیزری که هواپیما در آن واحد می‌توانست فقط یک بمب را به سوی هدف هدایت کند، تغییر کرد، به این شکل که یک هواپیما بتواند همزمان چندین بمب را به سوی چندین هدف هدایت کند. سیستم کنترل JDAM مبتنی بر استفاده از سیستم مکان‌یابی جهانی جی.پی.اس است در نتیجه پیش از پرتاب بمب٬ هواپیمای حامل با استفاده از جی.پی.اس و دیگر حسگرهای هواپیما محل دقیق هدف را مشخص و به همراه اطلاعات جانبی همچون موقعیت کنونی خود بمب٬ بردارهای سرعت٬ پارامترهای برخورد و غیره به کامپیوتر کیت بمب انتقال می‌دهد. این اطلاعات می‌تواند پیش از پرواز توسط خدمه زمینی هم به بمب منتقل شود. پس از رهاسازی بمب، یک باتری گرمایی برق مورد نیاز برای سیستم ناوبری و گیرنده جی.پی.اس سلاح را تأمین می‌کند. به این ترتیب بمب به صورت خودکار بر اساس پارامترهای از پیش تعیین شده روانه مختصات مورد نظر می‌شود. در این میان اگر به هر دلیلی ارتباط سیستم با ماهواره قطع شود واحد اندازهگیری ساکن کیت با استفاده از اطلاعات داخلی خود و سیستم ناوبری اینرسی (INS) بمب را با افزایش ضریب خطا به سوی هدف هدایت می‌کند. در این صورت البته دقت سلاح به شعاعی نزدیک به دو برابر حالت معمولی کاهش می‌یابد.[/right]
[right][url="http://www.hitna.ir/hitna_content/media/image/2012/09/14715_orig.jpg"]http://www.hitna.ir/.../14715_orig.jpg[/url][/right]
[right]نمونه جدید این کیت‌ها علاوه بر مشخصات قبلی بال‌های کوچکی هم در میانه بدنه به بمب اضافه می‌کنند که هنگام رها شدن باز می‌شوند و برد سقوط بمب را افزایش می‌دهند. آخرین گونه این کیت‌ها (JDAM-ER) می‌تواند یک بمب 226 کیلوگرمی را تا بردی حدود 28 تا 80 کیلومتر حمل کند. قیمت تمام شده کل سیستم‌های JDAM-ER چیزی حدود 10 تا 27 هزار دلار خواهد بود )در مقام مقایسه قیمت تمام‌شده یک بمب لیزری جی.بی.یو28 با برد 10 کیلومتر برابر با 145هزار دلار است). تا به امروز بیش از 230هزار کیت استاندارد JDAM ساخته شده و توسط 26 کشور مختلف جهان مورد استفاده قرار گرفته است. نخستین نمونه عملیاتی JDAM-ER نیز تا زمستان 2015/1394 تحویل مشتریان خواهد شد.[/right]

[right][url="http://www.hitna.ir/9241-fa.html"]http://www.hitna.ir/9241-fa.html[/url][/right]

[ops 2,259]

[center][size=5][color=#A52A2A][b](Joint Direct Attack Munition-Extended Range (JDAM-ER[/b][/color][/size][/center]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/IMG_6243.jpg[/img]


[size=4]بالاخره بعداز مدتها کار بر روی مهمات حمله مستقیم مشترک با برد گسترش یافته JDAM-ER شرکت بویینگ که [/size]
[size=4]در کنار پروژه بمب های کم قطر انجام میشد این شرکت اولین تست[/size]باد این موشک را با موفقیت کامل انجام داد و ثابت کرد
که هر چقدر توانایی پدافندی کشورهای دشمن افزایش یابد برد و قدرت و دقت موشک ها و بمب های بویینگ نیز افزایش خواهد یافت.
این کیت بالدار که به صورت مشترک بین شرکت بویینگ و دولت استرالیا در حال گسترش بوده و هست با ورود به نیروی هوایی سلطنتی استرالیا
(RAAF) تنها چند قدم فاصله دارد.بمب هایی که در جنگ های جهانی دوم توسط بمب افکن ها ریخته میشدند اکثرا به صورت انبوه بودند که این امر
یک دلیل کاملا منطقی داشت و آن هم نداشتن کیت هدایتی و تاثیر باد و دیگر عوامل بر روی بمب ها بود.دقیقا به همین دلیل برای زدن یک هدف مثل یک
کارخانه باید تعداد بمب هایی که برای از بین بردن ده کارخانه لازم میبود بر روی آن ریخته شود تا یک الا دو بمب دقیقا به هدف موردنظر برخورد کند.[/center]
[center]اما در زمان جنگ سرد بمب هایی با هدایت لیزری و تلوزیونی و ...طراحی شدند که دقت خوبی داشتند ولی هزینه آنها واقعا سرسام آور بود طوری که
فرماندهان در نبرد های واقعی گاهی شک میکردند که آیا هدف ارزش نابودی با این بمب ها را دارد یا خیر!!؟؟در ضمن احتمال برخورد این بمب ها به هدف هم
خیلی بالا نبود و احتمال جمینگ و حتی منحرف شدن نیز در آنها وجود داشت.به همین علت بود که در جنگ خلیج 1991 هنوز هم از بمب های صامت استفاده
میشد و از تحمیل هزینه های میلیاردی جلوگیری به عمل می آمد.[/center]

[center][color=#0000ff][b]GBU-38 JDAM-ER[/b][/color][/center]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/GBU-38-JDAM-ER-Kit-CKopp-2011-1.jpg[/img][/center]

[center]درست پس از جنگ خلیج بود که پنتاگون متوجه یک خلا واقعی در تجهیزات هوا به زمین خود شد و تصمیم گرفت تا این خلا را با جنگ افزاری که بتواند در
تمام شرایط آب و هوایی و با دقت بالایی کار کند پر کند که نتیجه آن مهمات تهاجمی مستقیم مشترک JDAM بود که توسط شرکت عظیم بویینگ تولید میشد.
این بمب ها با هدایتی که توسط بالکها و هم چنین ناوبری GPS داشتند چندان هم گران نبودند و برای هر واحد هدایت حدود 27 هزار دلار آمریکا هزینه داشتند.[/center]

[center][color=#0000ff][b]تصاویر سه بعدی [/b][/color][/center]

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/HdH-JDAM-ER-Drawing-1S.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/thumb_HdH-JDAM-ER-Drawing-1S.jpg[/img][/url][/center]
[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/HdH-JDAM-ER-Drawing-2S.jpg"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/thumb_HdH-JDAM-ER-Drawing-2S.jpg[/img][/url][/center]
[center]
JDAM-ER جدیدترین نمونه از این بمب ها با هدایت کیت بالدار می باشد که که برای استفاده برای بمب های 500 پاوندی (226/79 کیلوگرمی) نیروی هوایی
سلطنتی استرالیا(با هماهنگی واحد هدایت و کنترل GCU برای این بمب ها ) در نظر گرفته شده است که دست آخر در خود استرالیا تولید خواهد شد.
البته این پروژه در آینده برای Mk.82, Mk.83, Mk.84, BLU-109/B, BLU-110/B, BLU-118/B نیز در نظر گرفته خواهد شد.[/center]

[center][color=#0000ff][b]بمباران اهداف ثابت توسط JDAM-ER[/b][/color][/center]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/JDAM-ER-CONOPS-1AS.png[/img][/center]



[center][color=#0000ff][b]بمباران اهداف متحرک توسط JDAM[/b][/color][/center]


[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/JDAM-AMSTE-CONOPS-1S.png[/img][/center]
[center]
این بالکها و کیت هدایت بالدار برد این بمب های هوشمند را از 28 کیلومتر به رقم باورنکردنی 64 کیلومتر افزایش میدهد که برای این بمب ها
بسیار مناسب خواهد بود.در اصل میتوان گفت بمب های JDAM را به حالت فراتر از میدان دیدپدافندی خواهد برد که این خود یک موهبت بزرگ
برای خلبانان بمب افکن ها و جنگنده هایی که توانایی پرتاب این بمب ها را دارا هستند می باشد.[/center]

[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/HdH-JDAM-ER-Line-Drawing-1S.png"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/thumb_HdH-JDAM-ER-Line-Drawing-1S.png[/img][/url][/center]
[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/HdH-JDAM-ER-Line-Drawing-2S.png"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/thumb_HdH-JDAM-ER-Line-Drawing-2S.png[/img][/url][/center]
[center][url="http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/HdH-JDAM-ER-Line-Drawing-3S.png"][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10166/thumb_HdH-JDAM-ER-Line-Drawing-3S.png[/img][/url][/center]
[center]
ماهیت ماژولار این کیت ها امکان ارتقای آنها را در هر زمان میسر میکند و همچنین امکان قرار دادن حسگر های لیزری و همچنین مصون کننده در مقابل
اخلالگر GPS و حسگر رادار برای تمام شرایط آب و هوایی را فراهم میکند.این بمب درنهایت در سال 2015 با ورود اولین نمونه عملیاتی[/center]
[center]خود به نیروی هوایی استرالیا رقابت تسلیحاتی جدیدی به راه خواهد انداخت.[/center]
[center]در انتها باید به این نکته اشاره شود که بازی تسلیحاتی در دنیا همیشه وجود داشته و خواهد داشت.اگر کشوری مثل ایران برد پدافندی[/center]
[center]خود را به گونه باور نکردنی افزایش میدهد دشمنان بالقوه ما نیز در حال افزایش تکنولوژیک جنگ افزار های[/center]
[center]خود هستند و همانند این مورد آنها هم دست بر روی دست نگذاشته اند.[/center]
[center]به امید روزی که این رقابت پایان پذیرد و همه جهانی خالی از تسلیحات داشته باشیم!!![/center]



[center][color=#282828][font=tahoma, helvetica, arial, sans-serif][color=#FF0000]گردآوری :OPS[/color][/font][/color]
[color=#282828][font=tahoma, helvetica, arial, sans-serif][color=#FF0000]استفاده از این مطلب در صورت ذکر نام نویسنده و سایت میلیتاری دات آی آر بلامانع می باشد.[/color][/font][/color][/center]

[MOHAMMAD 6,333]

برادر مجید شما با این وسط چین نمودن قصد کرده ای که اعصاب ملت را خط خط بنمایی دوست گلم؟!

بابا سرویس میشم تا مطلبو بخونیم!

[ops 2,259]

برادر مجید شما با این وسط چین نمودن قصد کرده ای که اعصاب ملت را خط خط بنمایی دوست گلم؟!

بابا سرویس میشم تا مطلبو بخونیم!

جدی میگی؟
چطور مگه؟بهتر نیست اینطوری؟

[MOHAMMAD 6,333]

به نظر من خیر.

[amiren 6]

با اینکه مطمئن هستم تا الان مهندسین ما دارن شبیه سازی این بمب و تکنولوژی رو انجام میدن ولی اگر این کارو نکردن سریع دست بکار بشن .
این سیستمو آمریکاییها با اینکه هواپیماهای رادارگریز دارن ساختن در حالی این سیستم برای هواپیماها و پهبادهای ما که نسل قدیمی تری هست و مجبوره به اهدافش خیلی نزدیک بشه برای بمباران مسلما لازمه .64 کیلومتر فوق العادس .حساب کنید یه اف14 یا میگ یا اف4 در یه حمله بتونه 64 کیلومتر قبل از هدف بمب رو رها کنه و از درگیری رها بشه .علم رو از دشمن هم باید آموخت

[worior 25,868]

[center]به نام حق[/center]


[b]مقدمه[/b]

بمب هواپرتاب JDAM بصورت گسترده ای قابلیت های کاربردی خود در تهدیدات که باید حملات عمقی در خاک دشمن نسبت به آن توسط جنگنده هایی چون F-15E و یا F-111C صورت گیرد نشان داده است ، کاربردی که کیفیت خود را در حملات با دقت مناسب یا بسیار دقیق نشان داده است . نوع هدایت لیزری بمب های هواپرتاب هم رده چون GBU-10/12 و یا GBU-22/24 در شرایط خاص محیط های نبرد کارایی خود را از دست میدهند در حالی که همان شرایط مشابه اثری بر بمب های JDAM که بواسطه هدایت رادیویی باند L ماهواره های مدار پایین هدایت میشوند نخواهد داشت .پلتفرم ها و تکنیک های مختلف مختلف بکار گیری GPS دقت این بمب ها را تا حدی بالا برده است که سلطه بمب های هدایت لیزری را تحت شعاع قرار داده است ، تصویر جنگنده F-15E که مشاهده میکنید قادر است در حدود 5 بمب 2000 پوندی GBU-31 JDAM را حمل نماید که هر کدام برنامه ای برای هدایت خود کار به سمت هدفی مستقل دارند .

مهمات تهاجمی مشترک JDAM از خانواده بمب های هدایت اینرسیاسی/GPS تبدیل به یک لغت معمول در ارتباط با مهماتی شده است که در عملیات هوایی آزادی پایدار (Enduring Freedom) و عملیات هوایی در افغانستان بکار رفته است . اما این عملیات ها اولین باری نبود که در آن از بمب های JDAM استفاده میشد ، اولین بار در خلال عمیات نیروی متحد 1999 توسط بمب افکن های بی 2 به منظور گذر از شرایط آب و هوایی ویژه مانند ابری های ظخیم بر فراز اهداف هنگامی که بمب های اولیه ناتو مانند مهمات هدایت لیزری ناکارامد بودند استفاده شد .
JDAM علاوه بر آنکه نشان داد سلاح بسیار موثری ست توانست پتانسیل رو به رشد بلند مدتی برای را نیز به نمایش گذارد که البته بدون نکوهش و نقد نیز نبوده است . بخش مختلف این مقاله به سیر پیشرفت این تسلیحات و مسیر پیش روی آن می پردازد .


[b]بمب هدایت شونده اینرسیایی / جی پی اس[/b]

در واقع ریشه ساخت مهمات هدایت GPS مانندJDAM چندان مشخص نیست و نمیتوان گفت در دوره تسلط فناوری هدایت ماهواره ای GPS بر تجهیزات نظامی رخنمون شده است ، اما میتوان گفت آزمایش و بررسی کارایی بمب های هدایت اینرسیایی از دهه 80 آغاز شده بود .
در طول این دوره مهمات هدایت شونده لیزری وجه مسلم تکنولوژی هدایت پذیر کردن بمب های هواپرتاب بوده است ، اولین تلاش ها برای استفاده از بمب های هدایت شوند ، با استفاده از مهمات هدایت تلویزیونی در دوره جنگ ویتنام اتفاق افتاد . جنگی بر علیه ویتنام شمالی که به نیروی دریایی و هوایی آمریکا نشان میداد رو به طولانی و فرسایشی شدن است . هنگامی که آمارها از میانگین نرخ از دست رفتن هواپیماهای آمریکایی در برابر پدافند های ضد هوایی AAA و موشک های زمین به هوای SAM مقادیری نسبتا کم را نشان میداد ، اثرات تجمعی آن در طول جنگی بیش از یک دهه گوشزد میشد . این وضعیت مسبب فشار عمیقی برای تولید و بکارگیری مهمات هدایت دقیقی نظیر بمب هدایت لیزری GBU-2 و بمب هدایت تلویزیونی GBU-8 HOBOS گردید تا از تعداد هواپیماهایی که به منظور اقدامات آتش تدافعی بهره گیری میشود کاسته شود . GBU-2 و GBU-8 محدودیت های مشخصی در بکار گیری داشتند با این حال در مقایسه با بمب های معمولی موفقیت بالایی از خود نشان دادند .
بدیهی است که سامانه های هدایت این بمب ها در آن دوران در مقایسه با استانداردهای معاصر بسیار ساده به نظر میرسد و از قطعات الکترونیکی کمتری برخوردار بود . بمب های هدایت لیزری ارزان تر و ساده تر بسرعت با مهمات پیچیده تر هدایت تلویزیونی با وجود هدایت دقیق تر تلویزیونی جایگزین شدند .

استاندارد مهمات ارزان قیمت GBU-10/12/16 سری کیت هدایت لیزری Paveway 2 میتواند یک نمود از این ساده سازی و ارزان سازی در مهمات به شمار رود . سنسور چهار خانه ای که در زیر یک لنز قطور بسته شده است ، در موقعیت فیوز در دماقه بمب بسته می شود تا بصورت آیرودینامیکی تنظیم شود . برد الکترونیک موجود در این سامانه هدایت خطای میان بردار شتاب بمب و نقطه علامت گذاری شده توسط لیزر روشن کننده هدف موجود بر روی جنگنده را تشخیص میدهد و به تصحیح آن میپردازد . از خطای زاویه ای نسبت به هدف استفاده میشود تا به واسطه شیر های سلونوئیدی متصل به پیستون های گاز و سیلندر اکچویتور به کانارد های موجود در سطوح کنترل بمب فشار وارد آورد تا بدین واسطه ساده ترین مکانیزم هدایت (ضربه ضربه ای یا غیر هم نسبت ) بدست آید.
خطای نسبی کل درپرتاب آزاد بمب های هواپرتاب در حدود چندین متر خواهد بود که بطور کل برای یک بمب 2000 پوندی و دایره تخریب آن مهم نیست .
هدایت لیزری مهمات محدودیت های بسیار مهمی دارد . شاید مهمترین آن وابستگی به روشن سازی پیوسته توسط بیم لیزر است که تا لحظه برخورد باید ادامه داشته باشد . در این صورت اگر لیزر از دسترسی خارج شود ، مثلا خاموش شود یا اینکه هوا بارانی ابری و یا دارای گرد و غبار دود و خاک باشد جستجوگر کور شده و بمب به یک پرتابه بالستیک همچون بمب های هواپرتاب معمولی بدل شده و باقی مسیر را طی خواهد نمود .
پیش از این ، چنین محدودیتی اهمیتی نداشت چرا که تا دوره های ابتدایی جنگ سرد ، رها سازی بمب از ارتفاع پایین تری توسط شوروی در اروپای مرکزی با ریسک قابل قبولی صورت میگرفت . به این دلیل که اغلب هواپیماهای حامل بصورت ابتدایی حمله را از ارتفاع پایین و فاصله نزدیک به هدف آغاز میکردند که نتیجتا بیشتر شرایط زیر پوشش ابری بود.
با نزدیک شدن به پایان جنگ سرد تاکتیک ها تغییر میکند . از دست رفتن هواپیما ها و خدمه آن از نظر سیاسی غیر قابل قبول مینماید ، و عملیات بمب ریزی به ارتفاع متوسط بالای حد دسترسی توپ های ضد هوایی و موشک های دوشپرتاب انتقال میبابد . علت موجه این امر آمار تلفات بالای هواگرد های ائتلاف در عملیات هوایی طوفان صحرای 1991 در عراق میباشد .
رهاسازی ارتفاع متوسط ایرادات بسیار جدی برای بمب های هدایت لیزری بوجود می اورد . از دست رفتن خط دید باعث میشود تا بمب های هدایت لیزری بصورت بالستیک چند صد متر حتی دور تر از نقطه هدف گیری به زمین اصابت کنند . در محدوده های شهری چنین وضعیتی باعث بروز خسارات و تلفات انسانی جدی که ضربات سیاسی به ماهیت جنگ وارد میکرد می شد .
مشکل دیگر ارجحیت استفاده از تجهیزات هدایت لیزری (ابتدایی) از رده خارج نشده قبلی بود که مشکلاتی نظیر از دست رفتن سیگنال هدایت بدلیل خطاهای سخت افزاری ، یا کاهش میزان نور تابیده شده بر روی هدف را ایجاد میکرد تا گمراه شدن بمب را تضمین کند .
عوارض ناشی از شرایط آب و هوایی و خسارات جانبی بمباران در عملیات طوفان صحرا باعث شد تا انگیزه لازم برای ساخت کیت (اینرسیایی/جی پی اس) بمب ها که در هر شرایط آب و هوایی جوابگو خواهد بود بوجود آید .
علاقه مندی به تکنولوژی هدایت اینرسیاسی در نیروی هوایی آمریکا در دهه 1980 میلادی بوجود امده بود . چنین سلاحی میبایست در بطن آن فناوری الکترونیک دیجیتال قرار میگرفت ، برای هدایت ابتدا بردار مرکزی بمب بر روی هدف قرار میگرفت سپس مختصات هدف و مختصات رها سازی به قلب هدایت و کنترل دیجیتال آن پیش از رها سازی منتقل میشد تا بصورت خود کار بر مسیر پیش فرض بالستیکی قابل دستیابی تا هدف با داده های مسیر پروازی در حافظه نظیر شتاب و موقعیت تا لحظه برخورد با هدف تطبیق داده شود . ریزپردازنده و فناوری فیلتر کلمان اجازه میدهد تا چنین سلاحی به سامانه هدایت والگوریتم خلبان خودکار مطلوبی دست یابد . خط سیر بمب میتواند برای دستیابی به برد مناسب و یا شتاب برخورد و زاویه بهتر بهینه سازی شود . زمانی که یک سلاح از سامانه هدایت درونی مستقل بهره میجوید ، قابل اختلال نخواهد بود .
بمب هدایت اینرسیاسی یک چشم انداز قوی و روشن از ، قابلیت برنامه ریزی دیجیتالی ، سلاحی با قابلیت بازتولید و بازمهندسی مجدد که درآن اخلال نمیشود و کاملا در برابر شرایط آب و هوایی پایدار است و آن را نادیده میگیرد .
نکته ؛آیا یک بمب هدایت شونده کامل هست ؟
جالب این است که هیچ بمب هدایت اینرسیایی وارد مرحله تولید نگشت ، چرا که هزینه ساختن یک واحد اینرسیاسی برای بمب ها که به دقت قابل قبول دست یابد از تولید ان ممانعت به عمل اورد . رسیدن به کمال یک بمب هدایت شوند برای آن هنوز غیر قابل قبول است .
سامانه های هدایت ماهواره ای NAVSTAR GPS نیروی هوایی آمریکا را میتوان بزرگترین توانمند ساز بمب های هدایت اینرسیایی دانست . با استفاده از گیرنده های GPS میتوان خطای تجمعی تولید شده توسط سامانه اینرسیایی را کاست یا رفع نمود ، بمب هدایت اینرسیایی به همراه GPS میتواند بدون خطا یا با بهترین دقت درکمترین هزینه ، در مقایسه با استفاده از سامانه اینرسیایی بتنهایی اهداف را محقق کند .
اولین نمونه از بمب اینرسیایی که به کمک GPS هدایت میشود توسط نیروی هوایی آمریکا و شرکت نورثروپ با عنوان GBU-36/B GAM84 (GPS Aided Munition) 2000 پوندی ساخته شد ، استفاده از آن ابتدا در بمب افکن های B-2A با فاصله کمی بعنوان جنین متولد یافته JDAM آغاز شد . بمب GAM در ابتدا قیمت نسبتا بالایی داشت که رقمی در حدود 40هزار دلار آمریکا بود ، برای استفاده های اخیر ، این بمب بازمهندسی شد و گذشته از هزینه های کم تولید ، نشان داد که سبک کار ساخت چنین تسلیحاتی متقاعد کننده است . مهمتر از آن پیشرفتی بود که در تقویت و افزایش دقت پذیری چنین مهماتی صورت گرفته بود . این تقویت بخشی استفاده از دیفرانسیل GPS مرجع بود یاGATS هدف گزاری به کمکGPS بود (GPS Aided Targeting System). زمانی که بمب افکن بی 2 GAM ها را برای رها سازی پیش از آزاد شدن برنامه ریزی میکرد ، لیستی شامل ماهواره هایی که باید این بمب جستجو کند درآن قرار میداد . بمب میبایست تنها همان ماهواره ها را جستجو کند و باقی ماهواره ها را در نظر نگیرد ، که بر اثر آن خطای سامانه با خطای موقعیت بمبر هماهنگ میشد . استفاده از GPS بدون این تکنیک خطای تقریبی بین 7 تا 12 متر بوجود می آورد ، با استفاده از تکنیک دیفرانسیل ترکیبی چون B2-A/GAM خطای اصابت 6 متر یا کمتر از آن را به نمایش گذاشت که کاملا قادر به رقابت با بمب هدایت دقیقی چون GBU-10 Paveway II میباشد .

[b]مهمات تهاجمی مشترک
The Joint Direct Attack Munition[/b]
ادامه دارد ...




[center][color=#282828][font=tahoma, helvetica, arial, sans-serif][font=tahoma, geneva, sans-serif]استفاده از مطلب تنها با ذکر آدرس سایت و لینک ارجاع به این صفحه مجاز است[/font][/font][/color][/center]
[center][color=#282828][font=tahoma, helvetica, arial, sans-serif][font=tahoma, geneva, sans-serif]worior@[url="http://www.military.ir/forums/topic/28293-%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-jdam-%D8%8C-%D9%85%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82-gps-%D8%8C-%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%88%D9%84/"]Military.ir[/url][u] [/u]Copyright[/font][/font][/color][/center]
[center][color=#282828][font=tahoma, helvetica, arial, sans-serif][font=tahoma, geneva, sans-serif]تمامی حقوق برای [url="http://www.military.ir/forums/topic/28293-%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-jdam-%D8%8C-%D9%85%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82-gps-%D8%8C-%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%88%D9%84/"]انجمن میلیتاری[/url][u] [/u]محفوظ است[/font][/font][/color][/center]


تصاویر

[center]بمب GBU-8 HOBOS هدایت تلویزیونی[/center]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10110/GBU-8-HOBOS-TV-Guided-Bomb-1S.jpg[/img][/center]


[center]-[/center]
[center]HOBOS نصب شده بر روی اف 4 فانتوم D[/center]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10110/gbu8kmu390.jpg[/img][/center]


[center]-[/center]
[center]بمب افکن پنهانکار B-2 در حال رها سازی بمب GAM[/center]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10110/gpsb2.jpg[/img][/center]


[center]-.[/center]
[center]سامانه هدایت اولیه GBU -36 GAM-S[/center]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10110/Northrop-GBU-36-GAM-S.jpg[/img][/center]


[center]-[/center]
[center]نمای برش خورده بمب های سری GBU-10-12-16[/center]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10110/lgbpaveway2corte.jpg[/img][/center]

[center]-[/center]

[center]جستجوگر لیزری بمب های سری Paveway II[/center]

[center][img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/10110/Paveway-II-SALH-Seeker-CKopp-1S.jpg[/img][/center]

[senaps 12,003]

در افغانستان، JDAM هایی در عملیات قلعه جنگی استفاده شد که خطا داشتن و باعث تلفات شدید نیروهای خودی شد...

http://www.military.ir/forums/topic/25612-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%82%D9%84%D8%B9%D9%87-%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%8C-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%8C-%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%DB%8C%DA%98/

[worior 25,868]

[quote name='senaps' timestamp='1407950668' post='401772']
در افغانستان، JDAM هایی در عملیات قلعه جنگی استفاده شد که خطا داشتن و باعث تلفات شدید نیروهای خودی شد...

[url="http://www.military.ir/forums/topic/25612-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%82%D9%84%D8%B9%D9%87-%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%8C-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%8C-%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88%DB%8C%DA%98/"]http://www.military....ن،-نیروهای-ویژ/[/url]
[/quote]

جالبه که تاپیکت رو قبلا ندیده بودم ! لایک پنجاهم رو افتخارش به بنده رسید ، تشکر ..

[naserr 7,221]

افزایش بُردِ JDAM-ER در آخرین پرواز آزمایشی

 

خبر مربوط به 6 ماه پیش هست . در جریان تازه ترین پرتاب آزمایشی بمب پرنده JDAM-ER که توسط بوئینگ و با همکاری نیروی هوایی استرالیا در منطقه آزمایشات نظامی وومِرا در این کشور انجام گرفت ، گونه جدیدی از کیت بدنه و بال به کارگیری شد که توانست بُرد این بمب را از مقدار 24 کیلومتر در نوع پایه ، به بیش از 72 کیلومتر افزایش دهد و با دقت بالا و مورد انتظار ، به هدف خود اصابت کند.

 

به گفته مسئولان این برنامه ، درس های آموخته شده از برنامه SDB ، تاثیر بسیار زیادی در افزایش بُرد و بهینه سازی JDAM-ER داشته است. این برنامه از گونه مارک 84 بمب جِی دَم با وزن 227 کیلوگرم استفاده میکند و میتواند از ارتفاع 12 تا 3 هزار متری آن را پرتاب کرد. " گروه مهندسی-صنعتی فِرّا " که از صنایع باسابقه و پیشروی بخش نظامی در استرالیا میباشد ، وظیفه ساخت قسمت های مهمی از این کیت تطبیق پذیر را بر عهده دارد.

 

قرار است این بمب تا پایان امسال به نیروی هوایی استرالیا تحویل داده شود.

 

سایز بزرگ : http://gallery.military.ir/albums/userpics/10332/jdam-er-2.jpg

 

http://boeing.mediaroom.com/2015-02-24-Boeing-Royal-Australian-Air-Force-Test-Extended-Range-Weapon

http://www.dsto.defence.gov.au/news/2015/06/26/dsto-collaboration-delivers-enhancement-smart-bomb-technology

[MR9 114,032]

هدایت شونده ای برای کیف

بررسی احتمال تحویل مهمات تهاجم مستقیم مشترک (JDAM) به اوکراین 

 

 

 

در چند هفته اخیر ، دور جدیدی از گمانه زنی ها در خصوص تحویل مهمات هدایت شونده به نیروی هوایی اوکراین و همچنین احتمال ارسال جتهای ضربتی ای-10 به کیف صورت گرفته است . در این میان ، بررسی وضعیت تحویل وارتهاگ و تحلیل های مربوط به آن تا سطح مشخصی در این تاپیک انجام شد .

 

نقل قول

گراز زگیلدار در آسمان اوکراین ... همه احتمالات ممکن درخصوص حضور جتهای ضربتی ای-10 وارتهاگ در جنگ اوکراین - مرداد 1401

 

بااین وصف ، اکنون تحلیلگران نظامی معتقدند که نیروی هوایی اوکراین به احتمال بسیار زیاد در صف دریافت مهمات هدایت شونده  تهاجم مستقیم مشترک یا به اختصار جی-دَم بعنوان آخرین هدیه  تسلیحاتی غرب برای استفاده علیه روسیه  ، قرار گرفته است و داده های موجود تا حدودی نشان میدهد که  اضافه شدن این قابلیت ، ضمن تیزتر کردن توان آفندی  جتهای اوکراینی ، سطح  مشخصی از ایمنی را برای جنگنده های این نیرو در برابر شبکه دفاع هوایی ارتش روسیه  فراهم خواهد نمود ، هر چند تا این لحظه (25 دسامبر 2022 ) انتقال این مهمات تایید نشده است .

 

 

در همین زمینه ، روزنامه واشنگتن پست که تبدیل به منبع انتشار اخبارغیررسمی از سوی منابع ناشناس شده ،مدعی گردیده که دولت بایدن ،قصد دارد تا تعداد نامعینی از کیت های جی-دَم را همراه با مهمات آهنی سقوط آزاد به ارتش اوکراین تحویل دهد  که این به معنای مسلح شدن جتهای ضربتی دولت کیف ( احتمالا سوخو-25 .م ) به این مهمات هوشمند است .هر افزونه  جی-دَم شامل بخش هدایت کننده - پایش ( کنترل ) و همچنین بخش بالکهای هدایت کننده دُم به منظور ایجاد پایداری در زمان پرواز مهمات مورد نظر و مضاف بر آن ، پدید آوردن قابلیت محدود سُرش بسمت هدف است .

 

 

 

این افزونه در کلاسیک ترین حالت موجود ، می تواند با یکی از اعضای خانواده مهمات سقوط آزاد مارک-80 منطبق شده و مورد استفاده قرار گیرد .  بدین ترتیب ، افزونه جی-دَم پس از تطبیق با مهمات 2000 پاوندی مارک-84 ، مهمات 1000 پاوندی مارک-83 و مهمات 500 پاوندی مارک-82 و همچنین گونه های مشتق شده با قابلیت نفوذکنندگی میتواند به یک جنگ افزار قابل تامل برای اسکادران های نیروی هوایی اوکراین تبدیل شود . در این میان ، منابع ناشناس واشنگتن پست مدعی هستند که  پنتاگون قصد دارد تا نسخه زمین پرتاب جی-دَم را در اختیار کیف قرار دهد ، هر چند تا کنون این نمونه رصد  نشده ، هر چند شایعات مربوط به تحویل مهمات با قطر کم زمین پرتاب (GLSDB) نیز بصورت پراکنده به گوش رسیده است .

 

 

در واقع امر ، افزونه جی-دَم در شکل استاندارد خود از یک سامانه ناوبری اینرسیایی (INS) و یک گیرنده جی پی اس استفاده می کند که تضمین کننده اصابت به نسبت دقیق مهمات سقوط  آزاد در همه گونه شرایط آب و هوایی است . فلسفه ابداع چنین ایده ای ، این بود که  جنگنده حامل بلافاصله پس از رها نمودن مهمات ، بسرعت دور زده و از برد موثر شلیک سامانه های دفاع هوایی حریف فرار کند ، هر چند اگر سیگنال های جی پس اس مسدود شده باشد یا به هردلیلی دردسترس قرار نگیرد ، دقت اصابت کاهش پیدا کرده ولی هدف مورد نظر همچنان در برد تخریب آن قرار خواهد داشت . علاوه براین ، با توجه به اینکه سعی شده تا ارزان شیوه موجود برای تبدیل مهمات غیرهوشمند به یک جنگ افزار هدایت شونده در پیش گرفته شود ، جی-دَم فاقد پیشران بوده ،اما بدلیل اینکه این نوع مهمات در سرعت و ارتفاع خاصی بسمت هدف پرتاب می شود ، یک حداقل دورایستایی را برای خلبان فراهم می کند و براساس داده های موجود ، امکان هدف قراردادن یک هدف از فاصله 15 مایلی برای جنگنده حامل فراهم می گردد .

 

 

این مساله برای نیروی هوایی اوکراین یک اولویت ضروری به نظر می رسد ، چرا که جی-دَم  ضمن دراختیار گذاشتن یک دقت حداقلی برای جتهای ضربتی اوکراینی ، هزینه های هر حمله  را تا سطح مشخصی درمقایسه با مهمات غیردقیقی که اکنون استفاده می شود ، کاهش خواهد داد . در همین ارتباط ، نیروی هوایی ارتش ایالات متحده ، در سال مالی 2021 برای هر افزونه جی-دَم به شکل میانگین رقمی در حدود 21000 دلار ( شامل افزون های هدایت لیزری جی-دَم ) پرداخت نموده ، در نتیجه  اگر قیمت هر مهمات سقوط آزاد مارک-82 پانصد پاوندی حدود 4000 دلار قیمت داشته باشد و این رقم برای هر تیر مهمات مارک-83 دوهزارپاوندی نیز به 16000 دلار برسد ، درمقایسه با ارقام سرسام آور مهمات هدایت شونده ای که درسالهای اخیر معرفی شده ، میتوان به یک صرفه جویی مشخص دست پیدا نمود . این بدان معناست که در مقایسه با میانگین رقم 70 هزار دلار برای یک تیر موشک هلفایر (AGM-114) و یا رقم 1.2 میلیون دلار برای هرتیر موشک AGM-158 ، کاربرد این مهمات صرفه بهتری را به نمایش می گذارد .

 

 

در این میان ، تحویل نسخه هدایت شونده لیزری جی-دَم به اوکراین تاحدودی چالش برانگیز به شمار میرود، ولی بر روی کاغذ ، ترکیب هدایت ماهواره ای و لیزری امکان حمله به اهداف متحرک را برای خدمه اوکراینی بوجود می آورد . گونه پایه جی-دَم امکان حمله به هدفهای ثابت با مختصات مشخص در همه گونه شرایط آب و هوایی را بوجود می آورد ، ولی نسخه لیزری را تنها می توان در هوای صاف استفاده نمود با این تبصره که برای کاربرد آن نیاز به یکپارچه کردن یک غلاف لیزری روی هواپیما  یا نشانه گذار روی زمین هست ولی در مجموع گونه GPS/INS ارجحیت بیشتری را نشان میدهد .

با توجه به مواردی که بیان شد ، هنوز مشخص نیست که  آیا بایدن با تحویل جی-دَم به کیف موافقت نموده یا خیر ولی با توجه به اینکه  روند تحلیل در این زمین مقداری پُر رنگ شده ، می بایست آن را مورد توجه قرارداد . منابع ناشناس واشنگتن پست معتقدند که  بحث در حال حاضر تنها به افزونه های جی-دَم است و نه مهمات سقوط آزادی که این افزونه ها باید به آن متصل شوند . در منطقی ترین حالت ممکن ، افزونه جی-دَم به راحتی با خانواده مهمات مارک-80 قابل تطبیق هستند و این فرآیند به سادگی هرچه تمام تر قابل انجام است و دلیلی بر عدم تامین آنها در ظاهر وجود ندارد. اما برخی ناظران نظامی معتقدند که تحویل مهمات سقوط آزاد ممکن است حساسیت برانگیز باشد به همین دلیل  احتمال تطبیق این افزونه با مهمات سقوط آزاد روسی که هم اکنون در انبارهای نیروی هوایی اوکراین وجود دارد نیز می بایست مورد بررسی قرار گیرد هر چند تضمینی در خصوص امکان پذیر بودن این احتمال وجود ندارد.

 

 

اما درصورت تحویل مجموعه افزونه و مهمات جی-دَم به اوکراین ، چالش بعدی ، منطبق کردن این فناوری با جتهای عملیاتی نیروی هوایی اوکراین شامل میگ-29 ، سوخو-25 ، سوخو-27 و درنهایت سوخو-24 است که بر روی کاغذ می توانند جی-دَم را با خود حمل و پرتاب کنند . این هواگردها درصورت انتخاب بعنوان جنگنده حامل ، به درجه مشخصی از تغییرات در سامانه های داخلی و خارجی نیازمند خواهند بود تا از ارتباط کامل میان جنگنده حامل ، خلبان و مهمات جی-دَم اطمینان حاصل آید . اگر این مساله بعنوان یک  پیش نیاز اولیه بعنوان مبنایی برای تحلیل در نظر گرفته شود ، احتمالا گونه ای از جی-دَم که می بایست روی زمین برنامه ریزی شده و مختصات هدف قبل از پرواز به مهمات داده شود ، به کیف تحویل خواهد شد که این مساله انعطاف پذیری تاکتیکی نیروی هوایی اوکراین را برای حمله به اهداف از پیش برنامه ریزی نشده بشدت کاهش می دهد ولی همچنان دقت قابل توجهی را علیه اهداف ثابت به نمایش خواهد گذاشت .

 

 

دراین میان ، نیروی هوایی اوکراین سابقه ای مشخص در زمینه منطبق کردن مهمات غربی بر روی جنگنده های شرقی در کارنامه خود ثبت نموده  و در یک تحلیل اولیه به نظر می رسد نیروی هوایی این کشور با کمک فنی ناتو موفق شده تا مهمات ضدرادار هارم را با فالکروم ها و فلانکرهای خود منطبق کند . نیروی هوایی ارتش ایالات متحده نیز یک سابقه مشخص غیرعادی در خصوص انطباق مهمات جی-دَم با هواگردهای ضربتی OV-10  را برای نیروی هوایی فیلیپین ثبت نموده ( عکسی از این ترکیب رصد نشد .م )  و این ممکن است برای اوکراین نیز تکرار شود . نیروی هوایی اوکراین نیز از تابستان 2022 با دریافت و تطبیق مهمات هارم ، از این موشکها برعلیه سامانه های دفاع هوایی ارتش روسیه استفاده می کند و اگر چه شیوه این تطبیق هنوز با جزئیات مشخص نشده ، ولی ظاهرا خلبانان اوکراینی از نتایج بدست آمده به نسبت راضی هستند ،در نتیجه اگر این تحویل صورت گیرد و با توجه به اینکه  این مهمات به شکل گسترده در کشورهای اروپایی استفاده شده ، امکان آموزش خدمه هوایی و زمینی نیروی هوایی اوکراین تا حدودی امکان پذیر به نظر می رسد .

 

 

 

 

نکته جالب در زمینه منطبق کردن هارم با جتهای اوکراینی ، نصب غلاف LAU-118 به منظور حمل هارم بود که این غلاف تقریبا برای حمل مهمات مارک-80 و احتمالا جی-دَم نیز مناسب به نظر می رسد . برخی ناظران نظامی براین اعتقاد قرار دارند که جی-دَم از زمان معرفی تا امروز ، بیشتر در محیط هایی با خطر دفاع هوایی پائین یا محدوده هایی که اثری از دفاع هوایی در آن وجود نداشته ، بکار گرفته شده واین به جنگنده حامل اجازه میدهد تا  با گرفتن ارتفاع ، مهمات را در ارتفاعی رها کند که بیشترین برد ممکن درآن بدست آید ، ضمن اینکه  امکان اضافه نمودن افزونه بالک به جی-دَم برای افزایش برد نیز بررسی شده ولی فناوری که رایج باشد به نظر نمی رسد و نشانه ای از تحویل این مجموعه به اوکراین هم فعلا دیده نمی شود .

اما در محیطی نظیر اوکراین ، که خطر دفاع هوایی زمین پایه و جتهای رهگیر وجود دارد ، هواگردهای اوکراینی بالاجبار می بایست در ارتفاع کمتری وارد محدوده هدف خود شوند و این امر تا نزدیکی خطوط تماس نیز باید صورت گیرد ، در نتیجه ، رها سازی جی-دَم از ارتفاع پائین ، برد آنها را بشدت کاهش می دهد  ولی درمقایسه با مهمات سقوط آزاد و راکتهای غیرهدایت شونده ای که اکنون بطور گسترده استفاده می شود ، دقت  بیشتری را ارائه می کند . با این حال ، رهاسازی جی-دَم در ارتفاعی که جتهای اوکراینی هم اکنون مجبورند درآن وارد عمل شوند ، با مسیر پرواز جی-دَم در عادی ترین حالت خود چندان سازگار نیست .

 

 

 

تحلیلگران نظامی پس از انتشار خبر تحویل  جی-دَم به اوکراین براین اعتقاد قرار دارند که  اگر این فناوری به کیف ارسال شود ، میتوان آن را با رویکرد احتیاط آمیز واشنگتن در خصوص ارائه تسلیحات دوربرد که امکان هدف قراردادن عمق خاک روسیه را داشته باشد همخوان دانست ، ضمن اینکه  توانایی اوکراین را در خطوط تماس برای هدف قرار دادن اهداف روسی افزایش می دهد . بدین ترتیب  ، اگر شایعات دستکاری نرم افزاری / سخت افزاری روی سامانه های راکت انداز هیمارس صحت داشته باشد و خودداری فعلی ایالات متحده در تحویل موشکهای اتامز با برد 200 مایل نیز بدان اضافه شود ، احتمالا تحویل جی-دَم بعنوان جبران کننده این روند درنظر گرفته خواهد شد .

در مجموع و با تمامی چالش های موجود ، جی-دَم شکاف مهمی را در نیروی هوایی اوکراین پُرخواهد نمود و درصورت تحویل ، قدرت انفجاری تا 2000 پاوند را در اختیار جتهای ضربتی این نیرو قرار می دهد  . برخی نیز معتقدند که حتی اگر نسخه 500 پاوندی جی-دَم تحویل گرد د، در مقایسه با موشکهای ام-31 هیمارس ، قدرت آتش بیشتری در اختیار اوکراین قرار خواهد داد . این مهمات برای انهدام اهداف کلیدی روسها در نزدیکی خطوط مقدم ، حتی آن دست از موقعیت های مستحکم شده مفید به نظر می رسد . علاوه براین ، کمیت تحویلی بالای جی-دَم نیز می تواند برای روسها دردسر آفرین باشد . درنهایت ، با توجه به اینکه  دور جدید کمک های نظامی ایالات متحده به اوکراین قراراست به زودی اعلام شود ، تحویل جی-دَم اصلا غافلگیرکننده نیست ولی اینکه نیروی هوایی اوکراین چگونه قرار است ازآنها استفاده کند هنوز در پرده ای از ابهام قرار دارد .

 

پی نوشت :

1- منبع

2- استفاده از مطالب برگردان شده به پارسی درانجمن میلیتاری،براساس قاعده " رعایت اخلاق علمی" منوط به ذکر دقیق منبع است.امیدواریم مدعیان رعایت اخلاق ( بخصوص رسانه های مدعی ارزشمداری )  بدون احساس شرمندگی از رفرنس قرار گرفتن بزرگترین مرجع مباحث نظامی در ایران ، از مطالب استفاده نمایند.