چالش‌های راهبردی و تاکتیکی غلبه بر داعش

[MR9 113,696]

بسم الله الرحمن الرحیم

بنده بدون تایید یا رد محتوا و ادعاهای مطرح شده در این گزارش، ترجمه آن را صرفا جهت اطلاع اعضاء محترم این انجمن نظامی از رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی و بحث در این ارتباط مطرح می کنم و دیدگاه‌ها، ادعاها و القائات این گزارش‌ها هرگز مورد تأیید بنده نمی‌باشد.

 

 

 

اندیشکده آمریکایی «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی» در مقاله‌ای به نوشته «آنتونی کوردزمن» به بررسی چالش‌هایی که آمریکا برای در هم کوبیدن گروهک تروریستی داعش با آن مواجه است پرداخت و نوشت: آمریکا در راستای مقابله با داعش گزینه‌های خوب یا سریعی پیش روی ندارد و دلیل این امر تا حدودی آن است که این کشور با چالش‌های جدی در عراق و سوریه روبرو است و نمی‌تواند این چالش‌ها را از تلاش‌ها جهت تضعیف و نابودی داعش متمایز سازد. بنابراین، انتظار جهت دستیابی به گزینه‌های بهتری که اصلاً وجود ندارند کار بی‌معنایی است. تداوم تردید و دودلی آمریکا به بهتر شدن اوضاع نمی‌انجامد. آمریکا پیشاپیش دست به اقدامات مهمی زده است و اگر این اقدامات با قطعیت و انسجام بیشتر و در طول یک دوره زمانی کافی انجام گیرند در آن صورت این کشور قادر خواهد بود هم داعش را درهم بشکند و هم منافع خود را در عراق و سوریه تأمین کند.

 

  ■ شکل‌دهی و اجرای یک راهبرد یکپارچه و کارآمد جهت شکست دادن داعش■  

آمریکا باید با لحاظ کردن شرایط راهبردی پیش روی خود دست به اقدام بزند. این کشور باید به گونه‌ای عمل کند که بتواند منافع و منابع خود را حفظ کند و متوجه این نکته باشد که با گستره‌ای از چالش‌های راهبردی در منطقه و در سطح دنیا ـ و همچنین واقعیات سیاسی در داخل خاک خود ـ روبروست. این چالش‌ها عبارتند از:

- آمریکای سکولار «مسیحی» دارای پیشینه ضعیفی در عراق بوده و با اسرائیل رابطه دارد؛ متحدان آمریکا در جهان عرب و همچنین ترکیه به این کشور اعتماد ندارند؛ متحدانش با هم یکپارچه نیستند.

- داعش تنها یکی از چالش‌های فراوان منطقه‌ای و «اسلام‌گرایانه» پیش روی آمریکاست. این چالش‌ها از مراکش گرفته تا فیلیپین پراکنده هستند و کشورهایی همچون لیبی، تونس، مصر، لبنان، سوریه، ایران، یمن، پاکستان، آسیای مرکزی، میانمار و تایلند را در بر می‌گیرند.

- داعش تنها یکی از جنبش‌های جهادی و تهدیدات فراوان موجود در سوریه و عراق به شمار می‌رود: تنها در سوریه بیش از ۷۰ گروه جهادی فعالیت می‌کنند.

- با شکست داعش باز هم جنبش‌های جهادی به فعالیت خود ادامه می‌دهند و تهدیدات تداوم می‌یابند.

- آمریکا با دو جنگ فرقه‌ای داخلی در سوریه (علوی‌ها، حزب‌الله، ایران ـ سپاه پاسداران)، و عراق (شبه‌نظامیان شیعه، سپاه پاسداران، کردها) مواجه است و هر دو کشور دارای حکومت‌های ضعیف و ناتوانی هستند.

- بدون اتحاد سیاسی در عراق هیچ شانس پیروزی معناداری حتی در عراق وجود ندارد؛ در سوریه نیز گزینه روشنی مشاهده نمی‌شوند.

- اولویت‌های راهبردی و رقابتی بسیاری موجود هستند که عبارتند از: افغانستان، اوکراین، آسیا، مسائل داخلی و بودجه‌ای آمریکا.

- حمایت نامشخص کنگره و افکار عمومی؛ هیچکدام طرفدار حضور نیروهای آمریکایی در عراق نیستند.

با توجه به این شرایط، دولت، کنگره، و مردم آمریکا باید این واقعیت را بپذیرند که یک راهبرد موفق باید سه واقعیت اساسی را مدنظر قرار دهد.

 

  ■ شکست داعش باید دربرگیرنده چیزی فراتر از یک مبارزه نظامی یا تاکتیکی باشد■  

واقعیت اول این است که هرگونه تلاش جهت شکست دادن داعش باید چیزی فراتر از یک مبارزه نظامی یا تاکتیکی باشد. این مبارزه یک مبارزه سیاسی و ایدئولوژیک نیز هست و آمریکا باید خود و متحدانش را به حرکت وادارد تا از همه ابزارهای ممکن جهت تضعیف داعش بهره بگیرند و این مبارزه باید با توجه به اوضاع‌واحوال دو جنگ داخلی جاری در عراق و سوریه انجام گیرد.

این امر در عمل بدین معناست که آمریکا برای اینکه در مبارزه خود موفق شود باید از شروط زیر تبعیت کند:

- تعهد راهبردی و شفاف در قبال آنچه یک اقدام طولانی‌مدت خواهد بود، اقدامی که به اصلاحات سیاسی در عراق و حمایت متحدان منطقه‌ای بستگی دارد.

- یکپارچه‌سازی مؤثر اقدامات نظامی ـ غیرنظامی در راستای شکست داعش از طریق ایجاد یکپارچگی در عراق و یکپارچه ساختن تلاش‌های متحدان در قبال بحران سوریه. شکست دادن داعش با بهره‌گیری از افراط‌گرایی، ضعف‌های اقتصادی و تنش‌های سیاسی این گروه.

- تعهد معتبر و پایدار در قبال بازسازی نیروهای عراقی؛ حمایت از تلاش‌ها جهت یافتن پاسخی مؤثر برای مسئله ایجاد نیروهای شورشی در سوریه.

- یکپارچه‌سازی عملیات‌های هوایی، زمینی، و اطلاعاتی در عراق و سوریه با هدف شکست داعش. حفظ و تأمین منابع با توجه به شرایط به جای تعیین محدوده زمانی و نیرویی

- روشن ساختن این موضوع برای همه عراقی‌ها و متحدان منطقه‌ای که عملیات‌ها، کمک‌ها و آموزش‌های آمریکا در راستای جانبداری از گروه‌های فرقه‌ای و قومی در عراق صورت نمی‌گیرد حتی اگر در این راستا لازم باشد به جای شکست داعش به مهار این گروه پرداخت.

- شناخت کامل ماهیت ایدئولوژیکی و مذهبی جنگ و همکاری با عراقی‌ها، سوری‌ها و متحدان منطقه‌ای به گونه‌ای که آنها نیز در همین راستا به مبارزه بپردازند.

- کسب آمادگی جهت مقابله با دشمنی که از برتری ایدئولوژیکی و منطقه‌ای برخوردار است، پیش‌بینی احتمال استفاده دشمن از سپر انسانی، تلاش جهت محدود کردن حملات هوایی.

 

  ■ ابعاد ایدئولوژیک، سیاسی، و اقتصادی نبرد■  

قدرت نظامی از نقشی حیاتی برخوردار است و باید تا زمانی که لازم است مورد استفاده قرار گرفته و استفاده از آن تعهد گردد ـ استفاده از قدرت نظامی نباید به خاطر وقوع مسائل پیش‌بینی‌نشده یا اجتناب از رجوع به کنگره و مردم به یک دوره زمانی کوتاه محدود شود.

آمریکا باید به اقداماتی همچون حملات هوایی، انتقال سلاح، تأمین مشاوران نظامی، فعالیت‌های اطلاعاتی، بکارگیری محتاطانه نیروهای ویژه، و عملیات‌های مخفیانه جهت انجام حملات دقیق علیه شبکه‌ها، مراکز، داوطلبان خارجی، و دارایی‌های کلیدی داعش دست بزند و از حمله به سنی‌هایی که باید به دولت عراق پیوسته و رودرروی داعش قرار گیرند اجتناب ورزد.

اما ابعاد ایدئولوژیک، سیاسی، و اقتصادی نبرد نیز حداقل از اهمیت حیاتی برخوردارند. آمریکا باید با همکاری دولت عراق و متحدان عرب خویش دست به ایجاد یک شرایط اقتصادی و سیاسی بزند که در قالب آن سنی‌ها و کردهای عراق بار دیگر به یک دولت مؤثر و کارآمد مرکزی بپیوندند. آمریکا سپس باید محرک‌های واقعی فراهم آورد تا سنی‌ها و کردها به مقابله با داعش بپردازند.

آمریکا نمی‌تواند در فرآیند ارتباطات راهبردی نقشی فراتر از یک نقش حاشیه‌ای ایفا کند. روحانیون عراقی و عرب باید پیشقدم شده و نشان دهند که داعش اساساً در تناقض با ارزش‌های اسلامی قرار دارد. این وظیفه رسانه‌های عراقی، عربی، و ترکیه‌ای است که توجه منطقه را به سمت قساوت و خشونت داعش معطوف سازند و نشان دهند که این گروه قادر نیست با واقعیاتی که منجر به شکل‌گیری یک دولت کارآمد، نظم اجتماعی و اقتصاد می‌شوند کنار آید.

 

  ■ نقش حیاتی حمایت بیرونی در نبرد ایدئولوژیک و سیاسی■  

این پشتیبانی بیرونی از طرف اعراب است که باید در راستای سرنگونی داعش حمایت سنی‌های عراق و سوریه را جلب کند و مشارکت نیروهای هوایی، مشاوران و نیروهای ویژه این حامیان بیرونی باید آشکارا بیانگر این باشد که نبرد با داعش یک آرمان عربی است نه یک آرمان آمریکایی. این پیام راهبردی و یکپارچه باید دارای شرایط زیر باشد:

- تلفات غیرنظامی و خسارات مادی را به حداقل برساند. نیروهای عملیاتی ویژه باید در زمینه محدود کردن کشمکش‌های سکولار و قومی در میان نیروهای عراقی ایفای نقش کنند.

- نگرانی‌های بشردوستانه را در همه سطوح بازتاب دهد، از اقلیت‌ها و غیرنظامیان محافظت کند.

- حملات هوایی و پهپادی را بلادرنگ توجیه کند. نگذارید داعش ابتکار عمل را به دست بگیرد.

- به طور مشروح و بلادرنگ نقش آمریکا در عملیات‌های امنیتی را توضیح دهد. مسئله را به طور عمقی باز کنید.

- پیشرفت و موفقیت عراقی‌ها و متحدان را برجسته سازد.

- نقش نیروهای ویژه عملیاتی و آمریکا در زمینه تشویق فرآیند شکل گبری یک حاکمیت کارآمد و تأمین امنیت مردم را نشان دهد.

- متحد ساختن سنی‌ها و کردها نقشی حیاتی در انتقال پیام و مبارزه ایفا می‌کند.

- نیروهای آمریکایی با سوءاستفاده‌های امنیتی، کشتار غیرنظامیان، بدرفتاری شبه‌نظامیان و نیروهای عراقی با دیگر جناح‌ها و اسرای جنگی ارتباطی نداشته باشند.

ترکیبی از اقدامات آمریکا، اتحادیه اروپا، ترکیه، و کشورهای عربی باید تا حد امکان باعث شود داعش نتواند به آسانی جنگجویان داوطلب خارجی را به داخل و خارج از عراق انتقال دهد، مانع فعالیت‌های داعش در زمینه قاچاق و تجارت شود، توانایی‌های این گروه در زمینه تأمین منابع مالی را هدف قرار دهد، و جریان دیگر منابع پولی از بیرون را در معرض حمله قرار دهد.

آمریکا می‌تواند نقش رهبر را بر عهده بگیرد ـ و البته اگر قرار باشد یکپارچه ساختن این عوامل با موفقیت صورت گیرد باید چنین نقشی ایفا کند. با این حال، این کشور باید فراتر از ابعاد نظامی و بکارگیری نیروهای خویش عمل کند. آمریکا باید در زمینه بسیج، توانمندسازی، آموزش، و تجهیز نیروها و راه‌اندازی یک جنگ اقتصادی اقدام کند تا این جنگ مکمل جنگ مسلمانان بر سر آینده اسلام شود.

 

  ■ فروپاشی داعش از درون■  

در واقع همین ترکیب اقدامات نظامی و غیرنظامی در طول مدت زمان مورد نیاز جهت سازماندهی اقدامات و همچنین بکارگیری دقیق و مؤثر منابع است که بهره‌گیری از تنش‌های درونی و نقاط ضعف داعش را محتمل‌تر می‌سازد. افراط‌گرایی بادوام این گروه شاید در کوتاه مدت یک امتیاز محسوب شود، اما این افراط‌گرایی از جهات بسیاری بر روی پایه‌های سست و لرزان بنا گردیده است. این گروه اگر به طور صحیح و مداوم تحت‌فشار قرار گیرد ـ حداقل در عراق ـ از درون فرو خواهد پاشید:

- یکپارچه‌سازی اقدامات عراق، آمریکا و کشورهای متحد و در صورت امکان افزودن شورشیان میانه‌رو سوری به این ائتلاف از اهمیت کلیدی برخوردار است.

- در راستای بهره‌برداری از افراط‌گرایی و نقاط ضعف گروه داعش ترکیبی از اقدامات نظامی و غیرنظامی را بکار گیرید.

- نقاط ضعف ایدئولوژیک/مذهبی، سیاسی، حاکمیتی، و اقتصادی را به طور کامل مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داده و همواره تحت نظارت قرار دهید. ارتباطات راهبردی اعراب و عراقی‌ها را متمرکز سازید.

- برای اینکه روحانیون عرب سنی مقابل داعش قرار گیرند حمایت سنی‌ها را جلب کنید؛ پیام اتحاد سنی و شیعه در درون عراق باید شنیده شود.

- رسانه‌های عراقی، اعراب، و ترکیه‌ای و رسانه‌های متعلق به شورشیان سوری را وادار سازید تا به طور مداوم افراطی‌گری، بدرفتاری‌ها، و قساوت‌های داعش را رسانه‌ای کنند.

- چهره‌های کلیدی و میان‌پایه سیاسی، نظامی و مذهبی داعش را هدف قرار دهید ـ رهبران محلی که داعش را از حمایت‌های کلیدی خود بهره‌مند می‌کنند نیز باید هدف قرار گیرند.

- از اقداماتی مانند وضع تحریم، جنگ مالی، بمباران‌های راهبردی، و انسداد مرزها با هدف وارد کردن ضربه اقتصادی و ممانعت از تأمین هزینه‌های نظامی بهره‌گیرید.

- به عراقی‌ها اختیارات معنادار فدرال و استانی پیشنهاد دهید.

- در راستای جلب حمایت مجدد سنی‌ها از دولت محرک‌های مالی قوی ایجاد کنید؛ با ایجاد سازوکارهایی منابع مالی باثبات در اختیار سنی‌ها و کردها قرار دهید و آنها را در درآمدهای نفتی سهیم کنید. قوانین نفتی را به تصویب برسانید.

- نیروهای عراقی را بازسازی و پالایش کنید به گونه‌ای که این نیروها به یک نیروی ملی و حرفه‌ای تبدیل شوند؛ به بدرفتاری با افسران سنی در قالب فرآیند بعثی زدایی خاتمه دهید.

- از نیروهای پیشمرگه در راستای کمک به نیروهای عراقی استفاده کنید؛ از جنگجویان سنی که طرفدار دولت هستند حمایت کنید.

- وزارتخانه‌های دفاع و کشور را به وزارتخانه‌هایی قوی و بی‌طرف تبدیل کنید.

- اجزای کلیدی پلیس را بازسازی کرده و قابلیت‌های ملی شبه‌نظامی در اختیار آنها قرار دهید.

- هرگونه خشونت فرقه‌ای یا قومی به ویژه از طرف شبه‌نظامیان شیعه و سنی را علناً سرکوب سازید.

- به جریان ستیزه‌جویان داوطلب خارجی حمله کرده و در این راستا مانع ورود آنها شوید، آنها را جزء اهداف دارای اولویت قرار دهید، و هنگام خروج از کشور کشته یا بازداشت کنید.

 

  ■دولت جدید ،امیدها را در عراق زنده کرده است■  

بخش اعظم گام‌های فوق‌الذکر بازتاب‌دهنده دومین واقعیتی هستند که راهبرد آمریکا باید به آن بپردازد: عراق و سوریه هنوز هم به شدت درگیر نزاع‌های داخلی هستند، مسئله ایران، و محدودیت‌های فعلی همکاری ایران با کشورهای عرب و ترکیه.

 

- تهدید عراق

دولت عراق هنوز در نبرد پیش روی به یک اتحاد واقعی دست نیافته است. دولت مالکی و اطرافیان وی جنگ داخلی را علیه سنی‌هایی به راه انداختند که به داعش اجازه داده بودند به طور ناگهانی وارد غرب عراق شده و شهر موصل و بخش‌های زیادی از مناطق شمالی این کشور را به تصرف خود درآورد. حکومت مالکی از لحاظ ماهیت تنها اندکی از حکومت اسد بهتر بود و میراث آن فساد، ضعف، سوءاستفاده، و امنیتی عمدتاً شیعه‌ای است که قابل‌اعتماد نیستند.

آمریکا باید بر این نکته پافشاری کند که دولت جدید عبادی به بدرفتاری‌های فرقه‌ای که منجر به شکل‌گیری جنگ داخلی شدند و همچنین خلأ قدرت نظامی که به شکل‌گیری داعش در عراق انجامید خاتمه دهد. اصلاح و بازسازی نیروهای امنیتی عراق مستلزم حمایت و صرف وقت از طرف دولت عراق است و ایجاد یک نوع فدرالیسم معنادار جهت ایجاد اتحاد و التیام زخم‌های کشور نیازمند تلاش‌ها و اقدامات جدید از طرف عراقی‌ها است.

اگر دولت عراق همچنان یک دولت شیعی خودکامه، بدرفتار، و فاسد باقی بماند در آن صورت بیشترین کاری که از آمریکا ساخته است این است که داعش را تضعیف و مهار کند. آمریکا سپس باید هرگونه اقدام نظامی را محدود کند تا اطمینان حاصل کند این اقدامات بر گروه داعش متمرکز هستند و به معنای طرفداری از دولت عراق در یک جنگ داخلی ادامه‌دار نیستند.

(این امر در عمل می‌تواند به معنای حذف گزینه استقرار نیروهای زمینی آمریکا در عراق باشد حتی اگر چنین چیزی از لحاظ سیاسی ممکن باشد: این نیروها در صورت استقرار در عراق همواره به عنوان نیروهایی نگریسته می‌شوند که طرف شیعیان را در جنگ داخلی گرفته یا کنار ایستاد و نظاره‌گر نبرد می‌شوند و در نتیجه آمریکا به هدف اصلی همه سنی‌های عراق تبدیل شده و مشکلاتی نیز برای دیگر متحدان عرب آمریکا ایجاد می‌شد.)

 

- تهدید سوریه

آمریکا نمی‌تواند چنین تغییراتی را در سوریه انتظار داشته باشد و ـ همانطور که گزارش‌های اخیر سازمان ملل نشان می‌دهند ـ حکومت اسد در مقایسه با گروه داعش تلفات بیشتری را باعث شده، پناه‌جویان بیشتری را آواره کرده، رنج و عذاب انسانی بیشتری باعث شده، و از موارد بیشتری از نقض حقوق بشر برخوردار بوده است. تحمل داعش از طرف حکومت سوریه در جریان نبرد با دیگر شورشیان و این حقیقت که اسد می‌توانست از این حربه استفاده کرده و مدعی شود همه شورشیان تروریست هستند حتی بیش از اقدامات مالکی باعث ظهور داعش شدند. حالا که اسد ظاهراً در نهایت متوجه شده است که داعش واقعاً تا چه حد خطرناک است تداوم خشونت و بدرفتاری‌های حکومت وی از ابعاد کانونی موفقیت‌های داعش به شمار می‌رود.

این بدان معناست که آمریکا باید در راستای عمل به تعهداتش در زمینه کمک به شورشیان میانه‌رو سوری تلاش بیشتری کند. این تعهدات تنها به صورت جزئی اجرایی گردیده‌اند. با این حال، نکته کلیدی ایجاد یک رویکرد هماهنگ است که در قالب آن متحدان کلیدی عرب مانند عربستان و امارات به شورشیان سوری کمک کرده و در عین حال در راستای هدف قرار دادن اسد و داعش مجموعه‌ای یکپارچه از فشارهای سیاسی، فشارهای اقتصادی، و ارتباطات راهبردی را شکل دهند. این امر در بهترین حالت به شکل‌گیری یک جنگ فرسایشی سیاسی ـ نظامی منجر می‌شود، اما حداقل در راستای منزوی ساختن و فشار بر اسد و در عین حال حمله به داعش نقش کلیدی ایفا خواهد کرد.

آمریکا باید از نشان دادن واکنش‌های اغراق‌آمیز در قبال خطر احتمالی استفاده اسد از نیروی هوایی و موشک‌های زمین به هوای خویش در صورت مواجهه با حملات هوایی آمریکا به اهداف داعش واقع در سوریه دست بردارد. واقعیت آن است که نیروی هوایی سوریه به مدت سه سال در معرض فشار و فرسایش بوده و سازمان فیزیکی و الکترونیکی آن از هم فروپاشیده است.

البته نباید فراموش کرد که اسد قادر است دست به حرکات اشتباه بزند، اما بکارگیری نیروی نظامی جهت پاسخ به حملات تحت رهبری آمریکا علیه داعش باعث بالا گرفتن تنش شده و بازنده آن اسد خواهد بود و البته در نظر گرفتن نیروهای سوریه به عنوان یک تهدید عمده و منسجم بیشتر به یک جوک شبیه است.

بر همین اساس، آمریکا باید به همان نحو که در عراق عمل می‌کند با بهره‌گیری از برتری هوایی، موشکی، و اطلاعاتی‌اش و استفاده از امتیازات نیروهای ویژه و سازمان سیا دست به یک مبارزه پایدار علیه گروه داعش بزند و در قالب این مبارزه به طور مداوم اهداف داعش را در عراق و سوریه مورد هدف قرار دهد و با نهایت خویشتن‌داری از هدف قرار دادن دیگر اهداف سنی‌ها و غیرنظامیان و وارد آوردن خسارات مادی اجتناب ورزد. دو عامل زمان و دقت از اهمیت کلیدی برخوردارند به ویژه به این خاطر که داعش به طور مداوم تلاش خواهد کرد در میان غیرنظامیان پنهان شده و از سپر انسانی استفاده کند، درباره تلفات غیرنظامی و خسارات مادی اغراق کرده و از آنها بهره‌برداری تبلیغاتی کند، و دیگر عوامل سنی را به سمت اهداف کلیدی حمله بکشاند.

 

- تهدید ایران

آمریکا تاکنون مشاهده کرده است که ایران در راستای به چالش کشیدن نقش فزاینده آمریکا در عراق محتاطانه رفتار کرده است. این خویشتن‌داری از طرف ایران البته دلایلی دارد. ایران به طور مستقیم از هرگونه حمله علیه گروه داعش منفعت می‌برد، می‌داند که آمریکا در نهایت عقب‌نشینی کرده و حملات خود را متوقف می‌سازد، و تا به این تاریخ نفوذ خود را در عراق حفظ کرده است. ایران می‌تواند به انتظار نشسته و از اقدامات آمریکا منفعت ببرد.

آمریکا در قبال این راهبرد ایران چیزی ندارد که رو کند، اما هرچه که عراق قوی‌تر و یکپارچه‌تر شود نفوذ ایران در عراق نیز به طور طبیعی و درونی محدودتر می‌گردد بدون اینکه چنین چیزی باعث تهدید یا تحریک ایران شود. آمریکا و متحدان عربش مصمم هستند تا در بر سر نفوذ در عراق با ایران به رقابت بپردازند، اما برقراری گفتگوهای سطح پایین میان طرفین می‌تواند باعث شود که هر دو طرف بپذیرند از مداخله یا به چالش کشیدن یکدیگر اجتناب ورزند.

دست‌کم گرفتن خطر ناشی از سپاه پاسداران و شبه‌نظامیان شیعه عراق به‌هیچ‌وجه واقع‌گرایانه نیست، اما در این راستا نیازی نیست متحدان وادار به توافق و سازش شوند، و البته به نظر می‌رسد به همان اندازه که چشم‌انداز تنش و کشمکش وجود دارد در راستای دستیابی به آن نوع همکاری که در گذشته میان ایران و آمریکا در افغانستان صورت گرفت نیز چشم‌اندازهایی مشاهده می‌گردد.

 

- تهدید ترکیه و کشورهای عربی

آمریکا در ارتباط با بسیاری از ابعاد مقابله با تروریسم و همچنین مسئله سوریه پیشاپیش در حال همکاری با اردن، عربستان، و امارات متحده عربی است. آمریکا باید حتی‌الامکان دست به هر کاری زده و متحدان خود را ترغیب کند تا این نوع همکاری‌ها را گسترش دهند، پیوستن به حملات هوایی آمریکا در عراق را مدنظر قرار دهند، در رابطه با ابعاد کلیدی اطلاع‌رسانی راهبردی از جمله مشروعیت اسلامی پیشقدم شوند، و مانع تجارت با داعش، اعطای کمک‌های خصوصی به این گروه، و هجوم ستیزه جویان داوطلب به سمت این گروه شوند.

ترکیه، قطر، و کویت در این زمینه مشکل‌آفرین‌تر بوده‌اند. با این حال، آمریکا اگر نشان دهد که دارای یک راهبرد است، واقعاً مایل به دست زدن به اقدامات قاطع است، و در حال همکاری با اتحادیه اروپا و متحدان کلیدی همچون فرانسه و انگلیس است تا یک رویکرد یکپارچه در قبال جنگ اقتصادی علیه داعش شکل دهد در آن صورت شاید پاسخ محکم‌تری دریافت کند.

همچنین وقت آن رسیده است که آمریکا و اتحادیه اروپا گزینه معرفی و تحریم اهداکنندگان کمک‌های خصوصی به داعش و دیگر گروه‌های افراطی و همچنین تحریم خانواده و کسب‌وکار این اهداکنندگان و نهادهایی که سرمایه‌ها و منابع آنها را مدیریت می‌کنند را مدنظر قرار دهند.

 

  ■گسترش پایگاه سیاسی‌آمریکا در عراق ■  

سومین و آخرین جنبه راهبرد موفق آمریکا عبارت است از گسترش پایگاه سیاسی‌ای که آمریکا پیشاپیش در راستای کمک به کنار زدن مالکی ایجاد کرده است و استفاده از ترکیب مشاوران و حضور آمریکا در عراق با قدرت هوایی خویش جهت اجرای راهبردی که در بالا ترسیم گردید.

این امر به معنای تهیه برنامه‌های مناسب، کنترل هزینه‌ها و اتخاذ تدابیر کارآمد است. این امر به معنای محدود کردن منابع بر مبنای نیازهای واقعی و تمرکز بر کمک به عراق و دیگر کشورهای منطقه جهت کمک به خودشان است. با این حال، این امر همچنین به معنای تأمین منابع کافی، تقبل هزینه‌های ضروری، و تداوم حضور با توجه به شرایط است.

 

■تهدیدات پیشین آمریکا از طرف خود آمریکا■

دولت «بوش»، دولت «اوباما»، تشکیلات نظامی آمریکا، وزارت امور خارجه آمریکا، و آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا در گذشته به اندازه کافی دچار اشتباهاتی شده و آمریکا را در معرض تهدیدات جدی قرار داده‌اند. فهرست اشتباهاتی که دولت فعلی در حال حاضر در افغانستان و خاورمیانه مرتکب شده است آشکارا نشان‌دهنده چنین چیزی هستند:

- عدم تعهد شفاف و پایدار دولت، منابع نامطمئن. اشتباه گرفتن لفاظی‌ها با واقعیات. عدم استفاده از زور بسته به شرایط، مسئله حیاتی تمایل به اقدام در سوریه و عراق و تداوم اقدامات تا زمان دستیابی به موفقیت.

- تمرکز نظامی بر اهداف تاکتیکی و نادیده گرفتن واقعیات سیاسی و اقتصادی و نیاز به شکست شورشیان در سطوح سیاسی، حاکمیتی، و اقتصادی.

- ترکیب نامطمئن فعالیت‌های اطلاعاتی ارتش و سازمان سیا ـ تنش‌های شکل‌گرفته در این زمینه در ارتباط با افغانستان مشاهده گردیدند.

- تمرکز بر وادار ساختن کشورهای میزبان به فعالیت به «شیوه ما» به جای کمک به آنها جهت دستیابی به پیشرفت و فعالیت به «شیوه خودشان».

- جایگزینی‌های نظامی و غیرنظامی فراوان در دوره‌های کوتاه مدت مأموریت، عدم تمرکز بر حوزه‌های تخصصی که به اثبات رسیده‌اند.

- بی‌طرفی در قبال مشکلات موجود در میان نیروهای امنیتی و شرکای کشور میزبان و همچنین در قبال تدابیر کارآمد

- ضعف در سطوح غیرنظامی جهت فشار آوردن در راستای ایجاد اصلاحات و تغییرات کارآمد؛ دست‌کم گرفتن مشکلات غیرنظامی، عدم استفاده کارآمد از کمک‌ها

 

■ کسب حمایت کنگره جهت دست زدن به اقدامات مناسب و پایدار■

اولین گام در راستای تصحیح این اشتباهات تشخیص نیاز به تأمین منابع و تداوم اقدامات ضروری است. در عین حال نیاز به محدود ساختن اقدامات آمریکا و تا حد امکان استفاده حداکثری از قدرت‌های منطقه‌ای و بیرونی را نیز باید پذیرفت. آمریکا پیشاپیش نشان داده است که راهبرد این کشور باید قدرت هوایی، پهپادی، و موشکی‌اش را در راستای موارد زیر در بر گیرد:

- گسترش حملات و هدف قرار دادن اهداف داعش در سوریه

- تعهد نسبت به مبارزه طولانی با شدت مورد نیاز و ندادن آزادی عمل به داعش در مواقعی که حمله علیه این گروه صورت نمی‌گیرد.

- استفاده از نیروهای ویژه، سازمان سیا، و منابع محلی در راستای دست زدن به حملات مطمئن علیه داعش با حداقل تلفات غیرنظامی و خسارات مادی.

- مشروط ساختن حملات آمریکا و حمایت این کشور از نیروهای امنیتی عراق به خودداری عراقی‌ها از هدف قرار دادن سنی‌ها و کردها، زیرا این اقدام باعث طولانی‌تر شدن جنگ داخلی می‌شود.

- استفاده از نیروهای ویژه و نیروهای محلی در راستای تهیه یک برنامه حمله که به سنی‌هایی که مخالف داعش هستند نشان دهد که در راستای حمله به این گروه از حمایت مستقیم برخوردار می‌گردند.

- تهیه یک برنامه راهبردی حمله با هدف فلج کردن داعش در حوزه‌های کلیدی همچون صادرات نفت، تجارت، نیرو، و ارتباطات به گونه‌ای که کمترین ضربه به غیرنظامیان وارد گردد.

- افزودن نیروی هوایی عربستان و امارات به برنامه حمله

- توضیح و تشریح این موضوع که این نوع حملات در مقایسه با دیگر اقدامات نظامی رنج و عذاب کمتری برای غیرنظامیان به همراه دارد.

 

با این حال، آمریکا همچنین باید تحت شرایط زیر به صورت محدود از نیروهای زمینی و پرسنل سازمان سیا بهره گیرد:

- پذیرش این حقیقت که هیچکدام از یکان‌های رزم زمینی آمریکا نمی‌تواند در آینده قابل پیش‌بینی وارد عمل شود.

- تعهد به اعزام ترکیب مناسبی از نیروهای ویژه، مشاورین نظامی، کارشناسان سیا، و کارشناسان حوزه‌های مختلف در صورتی که دولت عراق دست به اصلاحات زده و به پیشرفت دست یابد.

- قرار دادن نیروهای ویژه و مشاوران نظامی/سیا در درون یکان‌های رزم مقدم و اجزای کلیدی پلیس با هدف تعیین اهداف، ارائه مشاوره، و ایجاد پل‌های ارتباطی میان نیروهای دولت عراق، نیروهای سنی و نیروهای کرد.

- قرار دادن نیروهای ویژه و مشاوران نظامی/سیا در درون نیروهای طایفه‌ای سنی در صورت امکان.

- بررسی مجدد طرح‌های احتیاطی پیشین در راستای حضور محدود در سوریه و ایفای نقش مشاوره‌ای در میان شورشیان سوری.

- عدم ارائه تعهدات کوتاه مدت همچون تعهد «۳۰ روزه». اتخاذ یک سیاست چرخشی آگاهانه و مرحله‌ای که به اعزام طولانی‌مدت‌تر نیروها بیانجامد.

 

■تمرکز بر ایجاد قابلیت رزمی عراق و نه صرفاً شکل‌دهی نیروها■

موفقیت تلاش‌های آمریکا به میزان زیادی به محقق ساختن اظهارات این کشور مبنی بر نیاز به یاری‌رساندن به شورشیان سوریه و ـ بالاتر از همه ـ نجات نیروهای امنیتی عراق و تبدیل آنها به یک نیروی کارآمد ملی بستگی دارد. این امر در عمل مستلزم این است که آمریکا با اعمال فشار اطمینان حاصل کند که دولت جدید عراق در راستای شکل‌دهی نیروهای واقعاً ملی دست به تلاش‌های عمده‌ای می‌زند، در عمل از وزرای دفاع و کشور برخوردار است، و نیروها و پست‌های فرماندهی را احیا کرده و واحدها و فرماندهانی که مرتکب اعمال خشونت‌آمیز شده بودند را کنار می‌گذارد. اعمال خشونت‌آمیز واحدها و فرماندهان مذکور باعث گردید تا بسیاری از سنی‌ها نسبت به دولت خصومت پیدا کرده و مایل به حمایت از داعش باشند.

این امر مستلزم به میدان فرستادن تعداد مناسبی از مشاوران و مربیان رزمی آمریکاست و در این راستا تأکید به ویژه بر روی آن دسته از نیروهای ویژه و مشاورانی است که قادرند وارد میدان نبرد شده و به مناطق سنی نشین دسترسی پیدا کنند و در صورت امکان نیروهای محلی را سازماندهی کنند.

 

این ابعاد راهبرد آمریکا مستلزم موارد زیر هستند:

- تمرکز بر سازمان فعلی نیروها، اقدامات سریع نیروهای عملیاتی ویژه و دیگر اقدامات مشاوره‌ای در راستای کمک به واحدهای مؤثرتر و تقویت این واحدها.

- کمک به واحدهای رزمی در راستای نبرد به شیوه خودشان و نه به شیوه ما.

- قرار دادن نیروهای عملیاتی ویژه یا عوامل مشابه در میان نیروهای سنی در صورت شکل‌گیری این نیروها؛ یافتن مکانیسم‌هایی جهت نظارت اطلاعاتی یا نظارت نیروهای عملیاتی ویژه بر شبه‌نظامیان فعال شیعه که با دولت در ارتباطند.

- همکاری با دولت جدید عراق در زمینه عقب کشیدن و بازسازی واحدهایی که مرتکب خشونت‌های فرقه‌ای شده‌اند یا فاسد گردیده‌اند.

- حضور یا نقش مشابه و محدود نیروهای عملیات ویژه در زمینه افزایش انتقال سلاح‌های حساس مانند سیستم‌های دفاع موشکی قابل‌حمل، سیستم‌های دفاع هوایی کوتاه برد، و موشک‌های ضدتانک.

- استفاده از نیروهای عملیات ویژه یا نیروهای مشابه جهت کمک به تعیین اهداف حملات هوایی/موشکی، ارائه اطلاعات متمرکز به شیوه‌های برخوردار از ارزش تاکتیکی.

- استفاده از نیروهای عملیات ویژه یا نیروهای مشابه جهت شناسایی مناطقی که دست زدن به اقدام در آنجا خطر بروز منازعه با سنی‌ها و کردها را به همراه دارد. اعزام «ناظران غیرنظامی ـ نظامی» به عنوان نیروهای پیش‌قراول.

 

■ ترکیب تلاش‌ها با شرکای منطقه‌ای■

نهایتاً اینکه همانطور که در این آنالیز اشاره شد آمریکا باید یک شراکت راهبردی واقعی شکل دهد که در قالب شروط زیر محقق می‌گردد:

- شورشیان سوری به اندازه عراق حائز اهمیت دانسته شوند: نیاز به افزایش حمایت آمریکا ـ اردن ـ عربستان ـ امارات از گروه‌های میانه‌رو شورشی در سوریه تا آنجا که امکان دارد.

- حمایت اردن ـ عربستان ـ امارات از دولت عراق در صورتی که این دولت حقیقتاً یک دولت ملی باشد و تأمین منابع مالی و سلاح در راستای ترغیب این دولت به اتحاد با سنی‌ها و کردها.

- ترکیه در زمینه مسدود کردن دسترسی داعش به مناطق شمالی از نقش سیاسی و اقتصادی مهمی ایفا کند.

- دست زدن آمریکا به هرگونه اقدامات ممکن جهت جلب حمایت کشورهای عربی و اروپایی در راستای تحریم پولی و تجاری داعش. ممانعت از سرریز جنگجویان داوطلب و منابع مالی به سمت داعش.

- حمایت ایدئولوژیک کشورهای عربی و ترکیه از نقش آمریکا و انگلیس؛ تلاش جهت گرد هم آوردن شیعیان و سنی‌ها، مقابله با استدلال‌ها و القائات مذهبی داعش.

- اقدامات هماهنگ‌کننده غیرنظامی ـ نظامی آمریکا در کنار برنامه‌ها، بودجه‌ها و کنترل‌های مالی مشروح و تدابیر مؤثر. این اقدامات باید از سطوح سیاستی بالا گرفته تا نیروهای ویژه و عوامل میدانی را در بر گیرند.

 

■ مؤلفه نهایی: مرشد که نباشد مرید هم نیست■

آخرین عامل کلیدی راهبرد که از منابع موجود بیشترین بهره را می‌گیرد عاملی است که مستقیماً به رئیس‌جمهور مربوط می‌شود. هیچ گزینه بی‌خطر و بدون هزینه‌ای وجود ندارد. با انتظار کشیدن، اتخاذ تدابیر نصفه و نیمه، و بیان سخنان و مفاهیم امیدبخش چیزی حاصل نمی‌گردد. اینکه گفته شود در حال حاضر هیچ‌کس آماده دست زدن به اقدامات مؤثر و کارآمد نیست یا سرزنش کردن کنگره، مردم آمریکا و/یا متحدان آمریکا نمی‌تواند بهانه خوبی باشد. این یک اصل ساده است. تا کسی پیشقدم نشود دیگران به دنبالش راه نمی‌افتند.

 

پایان

 

 

منبع : http://www.eshraf.ir/2664

 

[majid363 3,578]

مشکل تفکرات سلفی است 

باید این تفکرات نابود بشه

وگرنه نابودی چند هزار انسان جز افزایش خشونت کار دیگری نمیکنه

[mahdimousavi 836]

چالش نداره که هر شهری رفتن انقدر بمب باران کنین که مگسم زنده نمونه مردم شهرم اگه داشون با داعش نبود تا حالا باید از اون شهرا میرفتن. بقول برو بچ مرگ یه بار شیون 10 بار

ویرایش شده در شهریور 93 توسط mahdimousavi

[rmg64 37]

چالش نداره که هر شهری رفتن انقدر بمب باران کنین که مگسم زنده نمونه مردم شهرم اگه داشون با داعش نبود تا حالا باید از اون شهرا میرفتن. بقول برو بچ مرگ یه بار شیون 10 بار

 

این حرف شما دور از انسانیت هستش، نمی شه که شاید توان خروج از اون منطقه رو ندارن، شاید در محاصره هستن، شاید فریب خوردن و هزار شاید دیگه

 

وقتی جون انسان بیگناه برای شما مهم نباشه، چطور می تونی با کسی که داره جون انسان های بیگناه رو می گیره مبارزه بکنی ؟

[mahdimousavi 836]

واقعا اونا رو بیگناه میدونی؟ ادمی که بشینه نگاه کنه جلوش کسای دیگه رو سر میبرن و فقط نگاه میکنه از اونی که ادمارو میکشه گناهش بیشتر نباشه کمتر نیست. اینا چطور موقع رقص و اواز میشه همه مسلحن و تیر هوایی میزن حالا که داعش اومده خفه شدن میدونی چرا چون همه شون از یه قماشن موصلو دیدی چی شد گفتن فرمانده ها شهرو تسلیم کردن یعنی ادم دیگه ای نبود که تو شهر وایسه جلوشون؟ 

دیروز تو یه سایت یادم نیست کدوم بود خوندم از مردم عربستان نظر سنجی کردن 92% فکر میکردن داعش داره احکام اسلام واقعی رو اجرا میکنه. حالا بگو بیگناهن

ویرایش شده در شهریور 93 توسط mahdimousavi

[mohammaddanger 1,044]

تشکر

بعید میدونم ورود آمریکا به عراق موجب تضعیف بلند مدت داعش بشه ، شاید بتونند لجستیک و ابتکار عمل داعش رو محدود بکنند ولی هر بمبی که بیاندازند و کسی را که بکشند داعش را مقدس تر و موجه تر نشان خواهند داد ...

این گروه ها از داخل متلاشی میشوند و نه از خارج ، هر تهدید خارجی موجب افزایش همبستگی و جذب نیروی بیشتر خواهد شد !

همکاری یا عدم همکاری با ایران هم مزایایی دارد و هم معایبی و نیاز به سنجش اهداف واقعی ایران دارد ، اینگونه که آمریکایی ها واکنش نشان داده اند و از مزایای همکاری با ایران گذشته اند ، گمان میکنم اهداف ایران در عراق رو جاه طلبانه و مخالف سیاست توازن قوا برآورد کرده باشند .....

[MR9 113,696]

تشکر

بعید میدونم ورود آمریکا به عراق موجب تضعیف بلند مدت داعش بشه ، شاید بتونند لجستیک و ابتکار عمل داعش رو محدود بکنند ولی هر بمبی که بیاندازند و کسی را که بکشند داعش را مقدس تر و موجه تر نشان خواهند داد ...

این گروه ها از داخل متلاشی میشوند و نه از خارج ، هر تهدید خارجی موجب افزایش همبستگی و جذب نیروی بیشتر خواهد شد !

همکاری یا عدم همکاری با ایران هم مزایایی دارد و هم معایبی و نیاز به سنجش اهداف واقعی ایران دارد ، اینگونه که آمریکایی ها واکنش نشان داده اند و از مزایای همکاری با ایران گذشته اند ، گمان میکنم اهداف ایران در عراق رو جاه طلبانه و مخالف سیاست توازن قوا برآورد کرده باشند .....

 

 

 با سلام

 

دقیقا" - تحلیل بسیار جالب و ریزبینانه ای بود .  تقریبا" همه استراتژیستها و کارشناسان سیاسی و نظامی دنیا متفق القول هستند که راهبرد غرب در خاورمیانه بدون وجود ایران قابل اجرا نیست و بحران ها بدون وجود ایران حل نخواهد شد ( افغانستان / عراق / سوریه / بحرین و.... ) . اما اگر بخواهیم نیمه خالی لیوان را در نظر بگیریم ( یعنی بد بینانه به ماجرا نگاه کنیم ) ، به این نتیجه می رسیم که اساسا" غرب حاضر نیست ، بحران در آسیای جنوب غربی خاتمه پیدا کند . چون اگر بحران های موجود در این منطقه به هر دلیلی خاتمه یابد ، آنها مجبور خواهند شد تا به هر علتی ، مجددا" بحران دیگری را ایجاد نمایند و در صورت عدم موفقیت ( که بعید نیز نیست ، چون در هر حال یک دلیل برای ایجاد بحران پیدا می کنند ) ، این بحران به یک نقطه دیگر منتقل خواهد شد و بالتبع غیر قابل کنترل تر .

[senaps 12,003]

مسئله‌ای که هست، پذیرش داعش توسط خیلی هاست....

 

اگر مردم مثلا رقه! بترسن که اگر داعش از بین بره( توسط امریکا یا هر کس دیگه) اونوقت بشار دوباره بر میگرده، اونوقت حاضرن هر کاری بکنن که این اتفاق نیوفته...

 

مردمی که بین بشار اسد و داعش، داعش رو انتخاب کردن، قطعا بین داعش و بشار دوباره داعش رو انتخاب میکنن به دلایل واضح! مخصوصا که هنوز طعم خوش! حکومت اسلامی زیر زبونشونه...

[Ernesto_Rommel 11,417]

سلام

 

هرگز فرهنگ و ایدئولوژی با بمباران و مرگ افراد تموم نمیشه ! نابود نمیشه !

 

اگر میشد الان ایران نبود !

 

دوستان اگر تکفیری ها رو کلا یک جا جمع کنی و بکشی ! باز هم تکفیر ادامه داره تا وقتیکه ، یکجا ! مغز متفکر و متفکران ش رو نابود نکنی !

 

یا حق