North American SM-64 Navaho یک پروژه ی موشک کروز فراصوت قاره پیما بود که توسط نورث امریکن ساخته شده بود . پروژه از 1946 تا 1958 تا زمانی که عرصه را در برابر موشک های بالستیک قاره پیما واگذار کرد در جریان بود . نام موشک اشاره به قوم سرخ پوست Navajo (قوم ناواهو در واقع بزرگترین جمعیت نیمه خودمختار در امریکاست که در سه ایالت یوتا، اریزونا و نیومکزیکو ساکن هستند.) دارد و نیز با عادت نورث امریکن برای شروع کدهای پروژه هایش با "NA" هم خوانی داشت .
Navaho missile on launch pad
توسعه
برنامه ی ناواهو به عنوان بخشی از تلاش مجموعه تحقیقات موشک های هدایت پذیر در 1946 اغار شد . کد mx770 به ان اطلاق شد , مقصود اصلی برنامه توسعه ی یک موشک کروز بال دار بود که بتواند با حمل یک کلاهک اتمی به برد 800 کیلو متر برسد . این میزان بیش از 2 برابر برد بمب پرنده ی المانی "وی2" بود ضمن اینکه توان حمل بیشتری داشت . مطالعات طراحی حتی وعده ی برد های بیشتری را نیز داد و در 1950 موشک از یک موشک زمین پایه ی بال دار با برد 800 کیلومتر به برد 1600 کیلومتر با پیش ران رم جت , و پس از ان به برد 2400 کیلو متر در حالت هوا پایه رسید . موشک با موتور رم جت که در واقع XSSM-A-2 کد گذاری شده بود در نهایت توانست با استفاده از یک بوستر راکتی به برد 4800 کیل.متر برسد . تکامل طراحی نهایتا در جولای 1950 با صدور برنامه ی Weapon System 104-A توسط نیروی هوایی پایان یافت . تحت این نیازمندی جدید هدف برنامه به توسعه ی موشکی اتمی با برد 8900 کیلو متر ارتقاع یافت .
بر اساس برنامه ی جدید WS-104A , برنامه ی ناواهو به 3 نوع موشک هدایت شونده تقسیم شد . اولین موشک North American X-10 بود , هواگردی با برد کم تر برای اثبات ویژگی های عمومی ایرودینامیکی , هدایت , و تکنولوژی های مربوط به کنترل برای هواگرد های 2 و 3 . X-10 اساسا یک جت بی سرنشین با عملکردی ویژه بود که نیروی پیش ران ان توسط 2 موتور توربوجت پس سوز دار J-40 تامین می شد .
X-10
ایکس-10 به ارابه ی فرود جمع شونده برای تیک اف و فرود مجهز بود . این هواگرد قادر بود به سرعت 2 ماخ برسد و مسافتی در حدود 800 کیلو متر را پرواز کند . موفقیت ها ان در پایگاه هوایی ادواردز و پس از ان در کیپ کاناورال راه را برای توسعه ی دومین هواگرد هموار کرد : XSSM-A-4 , Navaho II , یا G-26 .
دز قدم دوم , G-26 , نمونه ای تقریبا 1 به 1 با هواگرد اتمی ناواهو بود . به شکل عمودی لانچ می شد و مجهز به بوستر راکتی سوخت مایع بود . G-26 به طور راکتی اوج می گرفت تا هنگامی که به سرعتی در حدود 3 ماخ و ارتفاع 50 هزار پا می رسید . تا این لحظه بوستر کاملااستفاده شده و جدا می شد و موتور رم جت ان روشن می شد تا نیروی لازم برای رسیدن به هدف را فراهم کند . مدل G-26 , مابین 1956تا 57 , در مجموع 10 بار از مجتمع لانچ 9 (LC-9) در تاسیسات نیروی هوایی در کیپ کاناورال لانچ شد . مجتمع لانچ 10 نیز به برنامه ی ناواهو اختصاص داده شده بود , اما هیچ گاه هیچ G-26 ای از ان پرتاب نشد و فقط برای تست های زمینی لانچر پرتابلی که برای موشک پیش بینی شده بود از ان استفاده شد.
Navaho on display at CCAFS,Florida
نسخه ی عملیاتی نهایی , با کد G-38 یا XSM-64A , دارای طراح پایه ی بکار رفته در G-26 بود اما ابعادی بزرگتر داشت . تکنولوژی های جدید متعددی در ان گنجانده شده بود : استفاده از تیتانیوم , موتور موشک با توان تغییر بردار رانش (gimballed) ,
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6e/Gimbaled_thrust_animation.gif
( لطفا به صورت لینک باقی بماند تا متحرک بودنش حفظ شود )
سوخت ترکیبی نفت سفید-اکسیژن مایع , سوخت جامد و مواردی دیگر . این موشک هیچ پروازی را نتوانست انجام دهد , قبل از اینکه اولین نمونه از موشک تکمیل شود برنامه کنسل شد . تکنولوژی پیش رفته ی بوستر های راکتی در موشک های دیگری از جمله موشک بالستیک قاره پیمای اطلس بکار گرفته شد و سامانه ی بسیار پیش رفته ی هدایت درونی ان در اولین زیر دریایی پیش ران اتمی امریکا مورد استفاد واقع شد .
اولین سطح از توسعه ی موتور موشک برای ناواهو , با استفاده از 2 موتور مرمت شده ی V-2 در 1947 آغاز شد . در همان سال فاز 2 ی موتر طراحی شد , XLR-41-NA-1 , یک نمونه ی شاده شده از موتور V-2 ساخته شده از قطعات ساخت امریکا . فاز 3 موتور , XLR-43-NA-1 ( با کد 75K نیز شناخته می شود) , محفظه ی احتراق استوانه ای با صفحه ی انژکتور جریان ورودی که یک نمونه ی تجربی المانی بود هماهنگ شد . مهندسین در نورث امریکن قادر شدند تا مشکل پایداری احتراق را حل کنند , که مانع از استفاده ی این روش در V-2 شده بود , و موتور با حداکثر توان در 1951 با موفقیت تست شد . فاز 4 موتور , XLR-43-NA-3 (120K) , دیواره ی خنک کننده ی سنگین و ضعیف موتور المانی با سازه ای اسپاگتی گونه از لوله های مسی جایگزین شد , که تبدیل به متد استاندارد جدیدی برای خنک کننده های احیا کننده در موتور های امریکایی شد . پیشرانی با موتور 2 گانه , XLR-71-NA-1 (240K) , در G-26 Navaho استفاده شد . نسخه ای با خنک ساز بهبود یافته و سوخت بسیار پر قدرت تر با موتور های 3 گانه توسعه داده شد , XLR-83-NA-1 (405K) , که در G-38 Navaho بکار رفت . با تمام عناصر یک موتور مدرن (به جز نازل ناقوسی شکل) , که راه را برای طراحی موتور اطلس , Thor و تایتان هموار کرد .
تاریخچه ی عملیاتی
تلاش برای اولین پرتاب در نوامبر 1956 پس از پروازی 26 ثانیه ای شکست خورد . پیرو ان تا قبل از به چنگ اوردن اولین موفقیت در 22 مارچ 1957 , 10 لانچ شکست خورد . در ان لانچ موفق پرواز برای 4 دقیقه و 39 ثانیه به طول انجامید . در تلاشی دیگر در 25 اپریل موشک ثانیه هایی پس از پرتاب منفجر شد , و در 26 جوئن پرواز 4 دقیقه و 29 ثانیه به درازا کشید .
طبق گزارش های رسمی برنامه در 13 جولای 1957 لغو شد , پس از انکه آخرین 4 پرتاب با شکست مواجه شد . در حقیقت برنامه در اواسط 1957 منسوخ شده بود پس از انکه موشک بالستیک قاره پیمای اطلس تست های پروازش را در جوئن آغاز کرد و موشک های بالستیک میان برد (IRBM) Jupiter و Thor وعده های بزرگی را به نمایش گذاشتند . اگر چه این موشک های بالستیک بدون توسعه ی های انجام شده روی موتور های موشک سوخت مایع در برنامه ی ناواهو راهی عرصه ی وجود نمی شدند . پرتاب قمر مصنوعی شوروی به فضا در اکتبر 1957 تیر خلاص را به برنامه ی ناواهو زد و باعث شد که نیروی هوایی بودجه ی تحقیقاتی اش را به سمت ICBM ها ببرد . اما تکنولوژی های توسعه داده شده برای ناواهو در 1957 برای توسعه ی موشک کروز اتمی AGM-28 Hound Dog (سگ شکاری) باز استفاده شد , این موشم در 1959 به تولید رسید .
شوروری نیز روی برنامه ای موازی کار می کرد , Myasishchev "Buran" و Lavochkin "Burya" و اندکی بعد Tupolev Tu-123 . 2 نوع اول از بوستر های بزرگ و موتور رم جت استفاده می کردند در حالی که موشک سوم از یک موتور توربو جت نیرو می گرفت . با کنسل شدن ناواهو و خود نمایی ICBM ها در نقش موشک های استراتژیک , 2 موشک اول شوروی نیز کنسل شدند , اگر چه پروژه ی Lavochkin که چند پرواز ازمایشی موفق نیز داشت برای اهداف تحقیق و توسعه ادامه یافت و Tupolev به عنوان یک پهپاد بزرگ و سریع شناسایی تغییر کاربری داد .
تنها نمونه از موشک ناواهو که در حال حاضر وجود دارد در محوطه ی دروازه ی جنوبی پایگاه نیروی هموایی کیپ کاناورال در فلوریدا در معرض نمایش قرار دارد .
مشخصات
Length: 67 ft 11 in (20.7 m)
Wingspan: 28 ft 7 in (8.71 m)
Height: ()
Loaded weight: 64,850 lb (29,420 kg)
Powerplant:
2 × XRJ47-W-5 ramjets, 15,000 lbf (67 kN) each
2 × XLR83-NA-1 rocket boosters, 200,000 lbf (890 kN) each
Maximum speed: Mach 3 (2,000 kn, 3,700 km/h)
Range: 3,500 nmi, (6,500 km)
Service ceiling: 77,000 ft (23,000 m)
Thrust/weight (jet): 0.46:1
…………………………………...............................................
...............................................................................
منبع
ترجمه از 7mmt
استفاده با ذکر منبع بلا مانع است
با تشکر از زحمات مدیران محترم
Military.ir