بمب افکن بی -17 دژ پرنده در ایران بمب افکن بی -17 دژ پرنده در ایران

[MR9 113,647]

بسم الله الرحمن الرحیم 

 

 

با توجه به اهمیت یافتن قدرت هوایی در ارتش های مدرن ، فرمان تاسیس رسته هوایی در ایران ، به تاریخ 11 خرداد 1303 ، زمانی که رضاخان ( پهلوی اول ) در سمت وزارت جنگ قرار داشت ، صادر شد . با این حال سیر تکوین این نیرو ، تحولات پرفراز و نشیبی را طی نموده است  که بررسی آن ، در این فرصت کوتاه نمی گنجد ، اما در طول 90 سال سابقه استفاده از ماشین های پرنده در کشور ، نمونه های خاصی از این ماشین ها  وارد کشور شده اند که شاید بررسی کوتاه آنها ، خالی از لطف نباشد . 

 

 

 

ورود به خدمت غیر نظامی :

ارتش ایالات متحده در جریان جنگ جهانی دوم ، چیزی در حدود 12800 فروند بمب افکن B-17 را تولید نمود که  بخش عمده ای از آنها در جنگ علیه متحدین مورد استفاده قرار گرفت . اما  پس از فروکش نمودن آتش جنگ جهانی دوم ،  تعداد زیادی از این دژ های پرنده که از جنگ جان سالم  به در برده بودند ،  بلااستفاده مانده ، بنابر این ، تعدادی از انها به سایر کشورها فروخته شدند و بعضی نیز  ، سرنوشتی بهتر از اوراق شدن پیدا ننمودند . 

 

  

 

 

 

با این حال ، خطوط هوایی غیر نظامی ایالات متحده ، برای پر نمودن موقت خلاء ناشی از عدم تولید پرنده های حمل و نقل غیر نظامی در دوران جنگ ، تعداد ی از این بمب افکن ها را پس از تغییر چیدمان داخلی ، برای حمل کالا و مسافر بخدمت گرفتند ، که  یکی از مهمترین  خطوط هوایی که در این زمینه پیش قدم گردید ، خط هوایی (TRANS WORLD (TWA ، بشمار می رود . این شرکت ، نخستین پرنده B-17 تغییر یافته خود را  با رجیستر 44.85728 که  بعدها با رجیستر غیر نظامی  NX 4600   ثبت گردید  را به تاریخ 17 ژوئیه 1946 دریافت نمود . پرنده فوق الذکر ، پس از چند تغییر در شماره ثبت خود ، سرانجام در آوریل 1947 به پهلوی دوم فروخته شد و شماره ثبت EP-HIM را دریافت و  پس از مدتی به یک شرکت فرانسوی فروخته شد . 

 

 

 

با این وصف ، نحوه ورود این پرنده سابق سپاه هوایی نیروی زمینی ارتش ایالات متحده به ایران ، خواندنی است :

 

در سال 1948 ( 1327 شمسی ) ، چشم پهلوی دوم ، به یکفروند بمب افکن B-17  افتاد که در فرودگاه مهرآباد تهران ، پارک شده بود . این هواپیما که شرکت TWA ، از آن برای حمل و نقل کالا استفاده می نمود ، بقدری جذاب می نمود که پهلوی در یک نگاه ، عاشق آن شد . نمایندگی شرکت TWA که شیفتگی او به این پرنده را مشاهده نمود ، به وی پیشنهاد نمود تا یکی از خلبانان ارشدش ، نحوه هدایت و پرواز با  آن را  به وی بیاموزد . 

 

 

 

 

در همان جلسه نخست آموزش ، پهلوی ، هدایت هواپیما رابر عهده گرفت و همین که سرعت پرنده در جریان پرواز افقی به حد مطلوب رسید ،  وی شروع به اجرای مانورهای  رزمی می نمود ، چنانکه گویی یک هواپیمای بمب افکن را در شرایط واقعی ، هدایت می کند . 

 

 

خلبان به نیت اینکه درسی به او بیاموزد ، به وی یادآوری نمود که اگر یکی از پیشرانه ها را از کار بیاندازد ، بیشتر لذت خواهد برد . بنابراین ، پیشرانه سمت چپ را  خاموش نمود ، اما ظاهرا" این مساله برای  محمد رضا ، زیاد مهم نبود ، چرا که وی ، همچنان با سه موتور ، به مانورهای پر پیچ و تاب ادامه می داد . پس از پایان مانورها و زمانی که قصد بازگشت به مهرآباد  وجود داشت ، پهلوی متوجه شد که  نحوه فرودش درست نیست و به ناچار مجددا" ارتفاع گرفت . خلبان که متوجه قضیه شده بود ، از او پرسید که این بار خیال دارد که چگونه فرود بیاید که وی خنده کنان جواب داد که نمی داند ، چرا که هرگز یک بمب افکن B-17 را فرود نیاورده است . اما پس از چند مرتبه تمرین ، فرود دوم ، موفقیت آمیز بود . زمانی که پرواز به پایان رسید ،  پهلوی ،  بسرعت دستور خرید این هواپیما را صادر نمود ، ولی خلبان شرکت TWA ، به هیچ عنوان ، زیر بار آموزش وی نرفت . 

 

 

 تصاویری از پرنده B-17  به رجیستر   NX 4600 

 

 

    

 

 

 

 

نویسنده ،  مترجم  و گرد آورنده : MR9

Military.ir Copyright

تمامی حقوق برای انجمن میلیتاری محفوظ است.

منابع :

1- دژپرنده ، محمدی رفیع ، یاشا ، چاپ نخست ، 1385

2- تاریخ نیروی هوایی ایران ، علی بابایی ، غلامرضا ، چاپ نخست ، 1383

3- http://www.twaseniorsclub.org/TWAB17/TWAB17.html

 

پی نوشت : نکته ای که در ارتباط با این موضوع قابل توجه است ، تفاوت تاریخ ورود این پرنده به ایران در منابع داخلی و خارجی است که شاید  در یک فرصت مناسب ، بتوان آن را مورد بررسی قرار داد . 

[koloot 642]

از سرنوشت این پرنده خبری دارید ؟

[elo 7,700]

با سلام

دوست عزیز و اندیشمندم   بینهایت ممنون

دستتون هم درد نکنه اما داستان رو یه طورایی نیمه تموم رها کردین 

ننوشته بودین سرانجام این پرنده رو خریدن یا نه چون جایی راجع به این پرنده چیزی ندیده بودم و نخونده بودم هم

بینهایت سپاسگذار میشم اگر در این زمینه راهنمایی بکنید و اطلاعات تکمیلی رو هم ارایه بکنید

[MR9 113,647]

با سلام

از لطف دوستان بی نهایت سپاسگذارم ، اما همانطور که عرض کردم ،براساس اطلاعات موجود ، این هواپما توسط پهلوی دوم خریداری شد و  پس از مدتی بهره برداری ( اینکه کجا و چگونه ، متاسفانه اطلاعی ندارم )به یک شرکت فرانسوی فروخته شد و ظاهرا" این شرکت هم پس از مدتی آن را از رده پروازی کنار گذاشت . متاسفانه اطلاعات بیشتری وجود نداشت که تقدیم کنم ، با این حال به محض دریافت اطلاعات تکمیلی ، آن را تقدیم خواهم کرد .

متشکرم :rose: :rose:

[MR9 113,647]

با سلام 

با سلام

ننوشته بودین سرانجام این پرنده رو خریدن یا نه چون جایی راجع به این پرنده چیزی ندیده بودم و نخونده بودم هم

 

طبق اطلاعات موجود  ، این هواپیما با رجیستر EP-HIM و خدمه تی دبلیو ای وارد ایران گردید, در پی تحولات سیاسی قرارداد در سال 1949 لغو شد, این هواپیما نهایتا در سال 1952 به سازمان نقشه برداری فرانسه منتقل شد.

 

تاریخچه این پرنده  تاریخی :

 

 

سریال  ساخت : 44-85728

 

شناسه اصلی شرکت بویینگ : B-17G-105-VE

 

شناسه ثبت غیر نظامی  :   Model 299AB

 

این پرنده تاریخی در 14 مه  1945 به سپاه هوایی نیروی زمینی ارتش ایالات متحده تحویل  و سرانجام در دهه 70 میلادی در فرانسه اوراق شد .