بدون سرنشین عراقی ال-29 هواگرد آموزشی ال-29 ، بسترهواپیماهای بی سرنشین عراق (UAV L-29)

[Stuka 8,826]

 

 

 

 

تلاش های عراق برای ساخت پرنده های بدون سرنشین هدایت از راه دور (که اختصارا با نام پهپاد شناخته میشوند) در اواخر دهه هشتاد میلادی با توسعه پرنده های کنترل از راه دور کوچک برای عملیات های مراقبت و شناسایی آغاز گردید و در دهه نود میلادی با تلاش برای تبدیل جنگنده میگ ۲۱ به یک وسیله پروازی کنتر از راه دور (اختصارا RPV) ادامه یافت. پروژه تبدیل این جنگنده در نهایت در سال ۱۹۹۱ به شکست منتهی شد و ساخت پهپاد های کوچک شناسایی جایگزین آن شد. در سالهای ۱۹۹۴-۱۹۹۵ عراق بار دیگر  پروژه تبدیل هواپیمای جنگنده به پهپاد را در دستور کار قرار داد و اینبار هواپیمای آموزشیL-29  ساخت کشور چک برای این کار در نظر گرفته شد. این پروژه نیز از نظر تکنیکی مانند سلف خود (پروژه تبدیل میگ 21) با شکست مواجه شد و بودجه آن در سال ۲۰۰۱  قطع گردید و در نهایت عراق تصمیم گرفت تا پروژه ساخت پهپاد های کوچکتر رو دنبال کند.

 

میگ 21 کنترل از راه دور (MiG-21 RPV)

 

 

این پروژه با همکاری شرکت های صنعتی-نظامی عراق و فرماندهی نیروی هوایی این کشور در نوامبر سال ۱۹۹۰ آغاز شد که هدف آن تغییر و تبدیل  جنگنده میگ ۲۱ به یک هواپیمای کنترل از راه دور انتحاری بود.هدف اصلی این پروژه تبدیل یک جنگنده میگ ۲۱ و پرواز آن بصورت کنترل از راه دور توسط ایستگاه زمینی بود. زمانی که جنگنده به ارتفاع مشخصی میرسید کنترل آن توسط اپراتور در یک هواپیمای سرنشین دار انجام میشد و در نهایت زمانی که جنگنده بروی هدف مشخص شده میرسید جنگنده به طور خودکار و توسط خلبان خودکار خود به سمت هدف شیرجه میزد.

 

به دلیل عملکرد بهتر سیستم خلبان خودکار جنگنده میگ ۲۳، این سیستم جایگزین خلبان خودکار جنگنده میگ ۲۱ مورد نظر گردید که پرواز پایدارتر و دقیق تری را ارائه میداد. برای کنترل سطوح پروازی نظیر  سکان، بالک ها و ترمز از محرک های الکتریکی موسوم به سروو موتور استفاده شده بود. سیستم کنترل از راه دور جنگنده توسط شرکت آلمانی  Groupner ساخته شده بود. که دارای هشت کانال کنترلی و با فرکانس کاری ۲۷ مگا هرتز بود.

 

توسعه این جنگنده به موازات توسعه تسلیحات شیمیایی عراق بود. یک سیستم افشانه ساز مواد شیمیایی در هواپیما جایگذاری شده بود که توسط یک تایمر که قبل از برخواستن  جنگنده زمان آن تنظیم میشد فعال میگردید. جنگنده انقدر به پرواز ادامه میداد تا سوخت آن به پایان میرسید و سرنگون میشد. سیستم افشانه ساز مواد شیمیایی و سمی جنگنده توسط یک موسسه تحقیقاتی واقع در ناحیه "سلمان پاک" با تغییر سیستم های افشانه ساز مواد شیمیایی تجاری که در کشاورزی بکار میرود و توسط بالگرد حمل میشود انجام شد.

این افشانه ساز ها برای حمل و پخش مواد شیمیایی و میکروبی از بالگردها و هواپیماهای بال ثابت کندرو کاملا مناسب بودند. در اسناد عراقی از آنها به تحت عنوان "Zubaidy devices"  نام برده شده است. کمیته ویژه سازمان ملل متحد (UNSCOM)  شواهدی را بدست آورد که پروژه موازی دیگری توسط همین مرکز در عراق به  منظور مجهز کردن پهپاد ها به همین افشانه سازها در حال پیگیری بود. هرچند عراق هرگونه اطلاعات در مورد این پروژه دوم را تکذیب کرد منتها شواهد کافی و همچنین مصاحبه های حضوری خلاف آنرا ثابت میکرد. اینکه آیا توسعه این افشانه سازها برای پهپاد ها ادامه یافت چندان مشخص نیست.

 

L-29 کنترل از راه دور (L-29 RPV)

 

 

بعد از شکست پروژه تبدیل میگ ۲۱، نیروی هوایی و مرکز تحقیقات و توسعه نظامی عراق (MRDC) بطور مشترک در سال ۱۹۹۵ پروژه ای جدید به نام Al Bay'ah رو آغاز کردند که هدف آن تبدیل هواپیمای آموزشی  L-29 ساخت چک به یک پرنده کنترل از راه دور بود. طبق گزارشات در سال 1997 مرکز توسعه به " ابن فرناس" تغییر نام داد و تحقیقات در زمینه این پروژه را دنبال کرد. هواپیما به ۴ دوربین مجهز شد که شامل دو دوربین اولیه و ثانویه برای دید جلو و دو دوربین اولیه و ثانویه برای دید داخل کابین بود که تصاویر دریافتی از آنها بر روی دو نمایشگر واحد کنترل زمینی (که درون یک ون قرار داشت که از تغییر واحد کنترل پهپاد ایتالیایی Mirach-100 ساخته شده بود) نمایش داده میشد.

 

تست های تاکسی اولیه (حرکت روی باند) در فرودگاه الرشید بغداد انجام شد. منتها به دلیل بروز حادثه و برخورد هواپیما در هنگام تست با موانع انتهای باند، مرکز تست هواپیما به فرودگاه المعتصم در شرق سامرا منتقل شد که شرایط بهتری داشت. اولین پرواز در ۱۳ آوریل سال ۱۹۹۷ با موفقیت انجام شد. دومین تست موفق در در ماه جون ۱۹۹۷ نیز همراه با موفقیت بود. دو تست اولیه در محدوده خود فرودگاه انجام شدند. در تست سوم هواپیما در بیشینه برد سیستم هدایت و ارسال تصاویر آن مورد آزمایش قرار گرفت.

 

هواپیما با موفقیت ۶۰ تا ۷۰ کیلومتر در مسیر جنوب شرقی از فرودگاه المعتصم فاصله گرفت منتها ناگهان ارتباط واحد کنترل زمینی با آن قطع شد و در نهایت هواپیما سرنگون گردید.بعد از این ماجرا مرکز " ابن فرناس" تصمیم گرفت تا سیستم هدایت هواپیما را  با نصب پایدار کننده خودکار موشک ضد کشتی چینی C-611  بهبود بخشد. این بروزرسانی نیز به دلیل خطای بالای تجهیزات ناموفق بود.

 

 

 

مابین دهه 60 تا دهه 90 میلادی شرکت Aero Vodochody   کشور چک در حدود ۷۸ فروند هواپیمای L-29 و ۹۰ فروند هواپیمای L-39  آموزشی را به عراق فروخته بود. به دلیل کمبود قطعات یدکی بنظر میرسد که تنها یک چهارم از هواپیماهای L-29 تحویلی به عراقی تا سال ۲۰۰۲ دارای قابلیت عملیاتی بودند. پس از انکه در سال 1997  وزیر صنعت عراق در جریان این پروژه قرار گرفت، وی این پروژه را به چندین دلیل پروژه ای احمقانه توصیف کرد:

 

نخست آنکه تبدیل یک هواپیمای سرنشین دار با بردی بیش از ۵۰۰ کیلومتر به یک هواپیمای بدون سرنشین با برد حداکثر ۱۵۰ کیلومتر یک حرکت کم اثر و بیهوده بود. خصوصا که صنایع "ابن فرناس" در نهایت توانسته بود برد هواپیما را به 70  کیلومتر برساند که کمتر از نیمی از برد در نظر گرفته شده برای هواپیما در پروژه بود و این برد حتی برای ماموریت های شناسایی نیز برای یک چنین هواپیمایی کافی نبود.

 

دومین دلیل آن بود که وزیر صنعت عراق عقیده داشت که تعداد محدود هواپیماهای L-29 عملیاتی عراق و قیمت بالای آنها برای این پروژه مناسب نیست و پهپادهایی کوچکتر و ارزانتر چه برای مصارف شناسایی و چه برای مصارف تهاجمی مناسب تر هستند. ماموریت کلی هواپیماهای L-29  کنترل از راه دور عراق هنوز به صورت کامل مشخص نیست. منابع از کاربردهای چندگانه آن صحبت میکنند، در نقش دیکوی برای گمراهی جنگنده های غربی تا ماموریت های شناسایی، مراقبت و به عنوان هدف پروازی در تمرینات پدافندی.

 

هنوز کاملا مشخص نشده که آیا این هواپیما در نقش حمل کننده سلاح های میکروبی و شیمیایی مورد استفاده قرار گرفته باشد یا خیر. منتها در مصاحبه با وزیر صنعت عراق توسط بازرسین تسلیحاتی سازمان ملل متحد وی تاکید کرده که این هواپیما جایگزینی برای پروژه شکست خورده تبدیل میگ ۲۱ بوده و بطور خاص برای حمل افشانه ساز های شیمیایی ساخته شده بود. وی اشاره میکند که  این پروژه حتی پیشرفته تر از پروژه پیشین بوده است. به دلیل تناقضات در شواهد، تیم بازرسی کننده هرگز نتوانست هدف اصلی این پروژه را در زمینه حمل مواد شیمیایی و میکروبی تایید یا تکذیب کند.

 

بر اساس گفته های یکی از مسولین نیروی هوایی عراق در سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۲ که بروی این پروژه کار میکرد این هواپیما به عنوان هدف آزمایشی در تمرینات شلیک موشک های زمین به هوا و هوا به هوا مورد استفاده قرار میگرفت. درسی که عراق از جنگ نخست خلیج فارس آموخته بود این بود که پدافند هوایی مهمترین بخش جنگ های نوین میباشد به همین دلیل استفاده از این هواپیما برای تمرینات پدافندی قبل توجیه بود. هرچند اظهارات وزیر صنعت عراق خلاف این کاربرد را برای این هواپیما بیان میکرد.

.

در نهایت  مشکلات  فنی  و هزینه این پروژه بیشتر از چیزی شد که در اهداف پروژه تعیین گردیده بود که منجر به توقف این پروژه گردید. در ژانویه سال ۱۹۹۹ مجله معتبر "جینز دیفنس" به نقل از وزارت وزارت دفاع انگلستان اعلام کرد که عراق تعدادی از هواپیماهای L-29 خود را جهت حمل مواد شیمیایی و میکروبی مجهز کرده است. بنا بر گزارشی که بعد از هدف قرار گرفتن فرودگاه الصحرا عراق در سال ۱۹۹۸ طی عملیات روباه صحرا(Desert Fox )  منتشر شد، هدف حمله نابودی احتمالی تاسیسات مرتبط به این پروژه بوده است که  از طرف غربی با نام anthrax air force  نامیده میشد.

 

در سال ۲۰۰۲ انگلستان گزارشاتی را دریافت داشت که عراق تعدادی از هواپیماهای آموزشی خود را به پرنده های بی سرنشین هدایت پذیر برای حمل مواد شیمیایی و میکروبی تبدیل ساخته است. برخی از مقامات آمریکایی خطر این گونه هواپیما ها را کوچک میدانستند چرا که عقیده داشتند که این هواپیماهای کند رو در ارتفاع پایین پرواز میکنند و به آسانی شناسایی میشوند. هرچند عده ای دیگر عقیده دارند که چنین هواپیماهایی میتوانند برای امور تروریستی و بر علیه مردم غیرنظامی بکار روند. در زمان زمامداری بوش پسر تاکید بیشتری بر روی تهدیدات ناشی از پهپاد های کوچکتر که قابل کنترل از مسافت بیشتر باشند گذاشته شد.

 

 

کپی با ذکر منبع

 

وبسایت میلیتاری

 

اشتوکا

 

با تشکر از جناب گوبلز

[MR9 114,551]

با سلام 

 

ضمن تشکر از دو عزیز ، جناب اشتوکا و جناب گوبلز 

 

حقیقتاً هر اندازه تاپیکهایی  از این دست در خصوص صنایع نظامی عراق کار شود ، بازهم کافی نخواهد بود ، چرا که تجربه بسیار خوبی برای ما بلحاظ نحوه مدیریت شرکتهای نظامی ، متنوع سازی محصولات ، نحوه کار با طرفهای دوم  و سوم ، استفاده از ظرفیتهای دیگران ، جستجوی فناوری های غیر نظامی و تبدیل آن به محصولات نظامی بشمار می آید 

 

 

 

به اصطلاح ، تایم لاین فوق ، بخوبی سیر زمانی علاقه مند شدن ارتش عراق به پرنده های بدون سرنشین را برای انجام ماموریتهای نظامی نشان می دهد . از سال 1990 تا 1991 پروژه صرفاً روی تبدیل جنگنده های سرنشین دار متمرکز بود . بعد از یک وقفه دو ساله ، از 1994 تا 2002 ، پروژه تبدیل L-29  ها کلید خورد و همزمان از سال 1999 ، پرنده های بدون سرنشین کوچک ، مد نظر قرار گرفت .

 

علاوه برآن ، سیر کاری شرکت دولتی ابن فرناس بسیار جالب توجه هست ، این شرکت که از ابتدا بعنوان شرکت توسعه دهنده  پرنده های آموزشی برای نیروی هوایی عراق تاسیس شد ، بیشتر در حوزه  UAV ها ، ( هوایی و دریایی ) کار می کرد و دفتر اصلی آن در تاسیسات التاجی (نزدیک فرودگاه بغداد ) قرار داشت 

[hosm 5,923]

با تشکر بسیار. لذت وافی بردیم

 

دو سئوال

۱ - شکست این پروژه‌ها چگونه احراز شده و چرا شکست ححاصل شده؟

۲ - پهپاد‌های کوچک عراق موفقیتی در جنگ تحمیلی یا پس از آن کسب کردند؟ اگر زحمتی نیست چند نمونه از پهپاد‌های کوچک عراق معرفی فرمایید

[Goebbels 38,206]

دو سئوال

۱ - شکست این پروژه‌ها چگونه احراز شده و چرا شکست ححاصل شده؟

۲ - پهپاد‌های کوچک عراق موفقیتی در جنگ تحمیلی یا پس از آن کسب کردند؟ اگر زحمتی نیست چند نمونه از پهپاد‌های کوچک عراق معرفی فرمایید

 

 

1- عدم حصول به نتایج قابل قبول و از پیش تعیین شده از جمله حداقل برد 150 کیلومتری ، اینکه چرا شکست حاصل شد هم مرتبط با محدودیت در توان فنی و تکنولوژیکی عراق هست

2- پهپاد های ساخت عراق در جنگ با ایران حضوری نداشتن پس از اون هم استفاده چقابل توجهی ازشون نشد (جز یک یا دو مورد گزارش تایید نشده از استفاده شناسایی و یک گزارش از استفاده پهپاد به عنوان هدف پروازی گمراه کننده در جنگ با ائتلاف که این هم تایید شده نیست)

 

انشالله در روز های آینده تاپیک یا تاپیک هایی در معرفی پهپاد های عراقی ایجاد میشه