آشنایی با رشته ی خلبانی هلیکوپتر

[Davood 37]

شاید رویایی پرواز به اندازه ی تخیل انسان قدمت داشته باشد رویایی که لئوناردو داوینچی را بر آن داشت تا طرح هایی را ترسیم کند که بعدها از روی آن اولین هلیکوپترهای طراحی و ساخته شود رویایی که در سال 1903 به یاری برادران رایت به تحقق پیوست و آنها توانستند اولین هواپیما را به پرواز در آورند و اکنون که بیش از 100 سال از آن زمان می گذرد ده ها مدل هواپیما,هلیکوپتر و سایر وسایل پرنده وجود دارد که افق های آسمان را در می نورد و در زمینه های نظامی,ترابری,پشتیبانی و موارد دیگر فعالیت کنند.در این میان هلیکوپتر به عنوان وسیله ای که برای برخاستن و نشستن به فضای وسیعی نیاز ندارد و می توان از آن در حمل و نقل سربازان و اسلحه به خطوط مقدم جبهه و آتش پشتیبانی بخصوص در زمین های ناهموار استفاده کرد در جنگ های زمینی نقش تعیین کننده ای دارد تا جایی که امروزه نیروی زمینی ارتش های کشورهای بزرگ د نیا دارای لشکر هوایی هلیکوپتر هستند.
بی شک برای به حرکت در آوردن این وسیله پرنده نیاز به خلبان هایی ماهر و کار آمد است افرادی که دوره ها و آموزش های تخصصی را گذرانده و آمادگی علمی,روحی و جسمی لازم را برای به پرواز در آمدن یک هلیکوپتر به دست آورده اند.
به همین منظور از سال 1378 تا کنون هر ساله دانشگاه افسری امام علی (ع) وابسته به نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران,در رشته علوم فنون هوانوردی-گرایش خلبانی هلیکوپتر دانشجو پذیرفته است.
سرهنگ شهسواری,رییس دانشکده خلبانی دانشکده خلبانی دانشگاه افسری امام علی (ع) در معرفی این رشته می گوید:در سال های آغازین تاریخ پرواز تصور می شد که خلبان یک هواپیما یا هلیکوپتر فردی است که فرمان را در دست می گیرد و می تواند آن را هدایت کند ولی امروز با پیشرفت تکنولوژی خلبان یک کار تجربی نیست بلکه یک علم است و یک خلبان باید با آیرودینامیک,فیزیک,ریاضی,مکانیک واستاتیک آشنا باشد تا بتواند مسوولیت یک سفر هوایی بدون خطر را بر عهده گیرد.
سرهنگ مختاری فر,معاون آموزشی دانشکده آموزشی دانشکده افسری امام علی (ع) نیز در اهمیت این رشته می گوید:با توجه به گسترش علوم و فنون هوایی در 50 سال اخیر کارکرد هلیکوپتر در ابعاد مختلف نظامی از جمله اجرای آتش و پشتیبانی و جابجایی سریع نیروها و تجهیزات در مناطق رزم توجه ارتش کشورهای مختلف از جمله ایران قرار گرفته است.
قبل از پیروزی انقلاب اسلامی کادر خلبانی یگان های مختلف هوانیروز از میان فارغ التحصیلان دانشکده افسری آن زمان گزینش شده و این افراد برای آموزش دوره ی خلبانی به خارج از ایران اعزام می شدند و در نتیجه دانشجوی این رشته پس از 7 سال تحصیل,کارایی لازم را به عنوان یک خلبان به دست می آورد.پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل تحریم اقتصادی و شروع جنگ تحمیلی ضرورت تربیت خلبان های مورد نیاز ارتش جمهوری اسلامی در کمترین زمان ممکن و با تکیه بر توانمندی های نیروی داخلی مورد تاکید قرار گرفت و این خود زمینه ساز ایجاد رشته علوم فنون هوانوردی در گرایش مختلف از جمله گرایش خلبانی هلیکوپتر می شد.
وی همچنین درباره علت ارائه این رشته از سوی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران می گوید:نیروی هوایی و دریایی ارتش چه در زمان جنگ و چه در زمان صلح در بخش های خاصی ایفای نقش می کنند اما نیروی زمینی بویژه در هنگام جنگ باید وجب به وجب کشور را زیر نظر داشته باشد و در صورت لزوم با دشمن درگیر شود.در این میان هلیکوپتر برای پشتیبانی نیروهای رزمی یک وسیله ضروری است تا هم برای پشتیبانی آتش و هم جابجایی نیرو و تجهیزات مورد استفاده قرار گیرد.در واقع بر خلاف نیروی هوایی و نیروی دریایی که برای تکمیل کار و وظایفشان از هلیکوپتر استفاده می کنند استفاده از این وسیله در هنگام جنگ جزء ماموریت نیروی زمینی است.در هنگام صلح نیز در همه کشورها هر گاه حادثه ای رخ دهد نیروی زمینی اولین نیرویی است که در مکان حادثه دیده حضور پیدا می کند و کمک های اولیه,مواد غذایی,وسایل گرمایش یا سرمایش و سایر موارد مورد نیاز را به افراد حادثه دیده می رساند از همین رو تربیت خلبان هلیکوپتر جزو وظایف نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی است.
سایر مراکز,ارگان ها و سازمان ها مانند هلال احمر,نیروی انتظامی,نیروی دریایی و ... نیز که گاه برای تکمیل کادر خود نیاز به تربیت خلبان نظامی یا غیر نظامی هلیکوپتر دارند پس از اخذ مجوز از طریق آزمون سراسری اقدام به جذب دانشجو می کنند اما آموزش این دسته از دانشجویان را به ما واگذار خواهند کرد.

توانمندی های و ویژگی های لازم برای موفقیت در رشته علوم و فنون هوانوردی-گرایش خلبانی هلیکوپتر

فعالیت های هوانوردی به علت ماهیت مخاطره آمیزشان حساسیت بالایی دارند در نتیجه دانشجویانی که داوطلب رشته خلبانی هلیکوپتر هستند باید علاوه بر موفقیت در آزمون سراسری و کسب رتبه ی علمی لازم,از سلامت کامل جسمی و روانی,هوش و استعداد تحصیلی بالا و توانایی فراگیری زبان انگلیسی در سطح مطلوب برخوردار باشند.
سرهنگ مختاری فرد در همین زمینه افزود:یک دانشجوی خلبانی باید از توانایی های بسیاری برخوردار باشد.برای مثال یک خلبان باید فردی باهوش باشد زیرا برای یک خلبان هنگام پرواز گاه موارد پیش بینی نشده ای اتفاق می افتد که باید در زمان کوتاه,واکنش سریع و مناسبی را نسبت به آن نشان دهد.این واکنش مناسب اصولا از کسانی انتظار می رود که ضریب هوشی بالایی دارند.همچنین تسلط به زبان انگلیسی در این رشته اهمیت بسیاری دارد برای اینکه عمده دانشجویان این رشته پس از دوره مقدماتی به زبان انگلیسی است.
البته ما برای دانشجویان این رشته کلاس زبان انگلیسی برگزار می کنیم اما دانشجو نیز باید توانایی یادگیری زبان انگلیسی را داشته باشند.برای مثال باید دید چشمانشان باشد و کوررنگی نداشته باشند و دارای ناراحتی قلبی یا بیماری های خاص نباشند.
یکی دیگر از مراحل گزینش دانشجوی این رشته گزینش روحی و روانی است یعنی از داوطلب یک مجموعه از تست های خاص روانشناسی گرفته می شود تا مشخص شود که آیا آمادگی فکری لازم را برای این کار دارد و آیا روحیه اش با شرایط خاص و برابر با آیین نامه های مربوط عمل کند یعنی باید یک مجموعه از قوانین و محدودیت ها را بپذیرد.همچنین در مسیر خدمت یک نظامی موارد زیادی پیش می آید که فرد بایستی از خواسته ها و ضرورت های زندگی زندگی خویش بگذرد و مصالح سازمان را بر مصالح فردی خود ترجیح دهد و در نهایت شغل خلبانی نیاز به ویژگی های خاصی از جمله شهامت و شجاعت دارد.یکی دیگر از مراحل گزینش دانشجوی این رشته بررسی صلاحیت های مکتبی,عقیدتی و امنیتی اوست اینکه آیا دانشجوی این رشته معتقد به جمهوری اسلامی هست و آیا صلاحیت این را دارد که در ارتش جمهوری اسلامی به عنوان یک سازمان امنیتی فعالیت کند یا خیر.
تابعیت جمهوری اسلامی ایران,نداشتن سابقه تابعیت بیگانه و ایرانیالاصل بودن,متدین به دین و اسلام و اعتقاد و التزام عملی به ولایت فقیه,ایمان به انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران و آمادگی فداکاری در راه تحقق اهداف آن,عدم اشتهار به فساد اخلاق و عدم اعتیاد به مواد مخدر,عدم محکومیت به محرومیت از خدمات دولتی و عدم سابقه عضویت یا وابستگی به احزاب و گروه های سیاسی,از جمله شرایط لازم برای داوطلبان ورود به رشته خلبانی نیز تنها از میان داوطلبان مرد مسلمان گروه آزمایشی علوم ریاضی و فیزیک و تجربی دانشجو می پذیرد.

فرصت های شغلی موجود برای فارغ التحصیل علوم و فنون هوانوردی-گرایش خلبانی هلیکوپتر

یکی از مهمترین دغدغه های هر جوانی پیدا کردن موقعیت شغلی مناسب است.این مساله حتی برای قشر تحصیل کرده جامعه نیز مطرح است.از همین رو ورود به رشته ای که آینده شغلی تضمین شده باشد از اهمیت بسیاری برخوردار است.رشته علوم فنون هوانوردی- گرایش خلبانی هلیکوپتر یکی از همین رشته ها است زیرا دانشجویان ان با درجه ستوان دومی فارغ التحصیل می شوند و به استخدام ارتش جمهوری اسلامی ایران در می آیند و با گذراندن دوره های حین خدمت بترتیب سلسله مراتب فرماندهی را طی می کنند.
علاوه بر کارکرد وسیع این رشته در سازمان های نیروهای مسلح در زمان جنگ و صلح نیاز روزافزون سایر سازمان های برای مثال,شرکت نفت,هلال احمر,وزارت نیرو و بسیاری از وزارتخانه های دیگر از خلبان های بازنشسته ارتش برای فعالیت در سازمان های مرتبط استفاده می کنند.

هفته نامه پیک سنجش مورخ 17 بهمن ماه 1384