شناخت مفاهیم بنیادی در هوانوردی

[hamed_713 242]

چنانچه هواپیما بنا به عللی از مسیر اصلی خود منحرف شود، بندرت اتفاق میافتد که بدون حرکات نوسانی مجدداً به حالت اولیه اش باز گردد. بطور کلی واکنش های هواپیما را میتوان حداقل به پنج حالت تقسیم کرد. الف) هواپیما ممکن است بدون هیچگونه نوسانی در همان مسیر اولیه به پرواز خود ادامه دهد. این حالت را اصطلاحاً حرکت بی نوسان مینامند و بندرت پیش میآید. ب) هواپیما ممکن است حول موقعیت اصلی خود به بالا و پایین نوسان کند و نوسانات نیز به تدریج مستهلک و میرا شوند. این حالت ثبات کامل و از نوع معمول است. پ) هواپیما ممکن است موقعیت جدید خود را حفظ کند یا آنکه با دامنه ثابتی به بالا و پائین نوسان کند. این حالت را که نه ثبات است نه بی ثباتی، ثبات خنثی نامیده اند و در عمل به ندرت پیش میآید. ت) هواپیما ممکن است به بالا و پائین نوسان کند و دامنه نوسانات نیز بطور یکنواخت افزایش یابد. این حالت را نوعی ثبات میدانند ولی از نوع بسیار نامطلوبی است. در عمل امکان وقوع چنین وضعیتی وجود دارد و در صورت مواجهه با آن لازم است که متخصصین در فرآیند طراحی هواپیما تجدید نظر به عمل آورند. ث) هواپیما نه تنها هیچگونه حرکتی برای بازگشت به مسیر یا وضعیت اولیه از خود نشان نمیدهد بلکه هر چه بیشتر از آن فاصله میگیرد. این حالت ، نوعی بی ثباتی خطر آفرین است. علاوه بر انواع بی ثباتی هایی که فهرست وار در بالا ذکر شد، بی ثباتی هواپیما ممکن است ذاتی یا به عبارتی ناشی از ویژگی های طراحی آن مانند: زاویه سراشیبی طولی، وسایل خودکار مانند شکاف های خودکار، یا خلبان خودکار، که توسط ژیروسکوپ یا وسایل دیگر کنترل می شوند، باشد. اکنون لازم است با مفاهیمی همچون غلت، خمش و انحراف جهت در پرواز آشنا شویم. در طول پرواز ممکن است هواپیما مجبور به انجام حرکات و مانورهای پیچیده ای شود. این امر، بررسی و مطالعه ثبات هواپیما را بغرنج تر می کند. تنها راه آسان برای پرداختن به این موضوع آن است که هر یک از حرکات هواپیما را حول محورهای اصلی اش به طور جداگانه بررسی کنیم، هر چند در عمل ممکن است این حرکات به طور همزمان روی دهند. بطور کلی هر هواپیما میتواند حول سه محور اصلی حرکت کند. این سه محور که همواره نسبت به هواپیما ثابت فرض می شوند عبارتند از: - محور طولی که در حقیقت محوری است که از دماغ تا دم امتداد دارد و از مرکز ثقل هواپیما می گذرد. - محور عرضی که به موازات خطی است که دو نوک بال را از طریق مرکز ثقل به یکدیگر وصل می کند. - و محور قائم که در مرکز ثقل بر دو محور دیگر عمود است. این محور در پرواز مستقیم و تراز بر مسیر پرواز نیز عمود است. یکی از اصول هوانوردی نیز این است که این محورها نسبت به هواپیما ثابت فرض شده اند و همراه با هواپیما حرکت می کنند. برای مثال همانطور که اشاره شد در پرواز مستقیم و تراز ، محور قائم بر جهت حرکت عمود است. اما اگر دماغه به پایین بیافتد یا یکی از بالها فروکش کند ، این محور دیگر بر مسیر پرواز عمود نخواهد بود و همواره با هواپیما منحرف خواهد شد. حرکت هواپیما حول محور عرضی را “خمش” می نامند. کنترل یا ثبات را تا آنجا که مربوط به این حرکت میشود ” کنترل طولی” یا ” ثبات طولی” می نامند زیرا با آنکه حرکت حول محور عرضی انجام میگیرد در واقع این محور طولی است که حرکت میکند. همچنین به حرکت هواپیما حول محور طولی، “غلت”گفته میشود. کنترل یا ثبات متناظر با آن نیز “کنترل عرضی” یا “ثبات عرضی” نامیده میشود. و حرکت هواپیما حول محور عمودی را “انحراف جهت” ، میگویند. کنترل یا ثبات حول این محور نیز به ترتیب “کنترل جهت” و ” ثبات جهت” نامیده میشود. منبع : http://www.cao.ir/farsi/default.aspx

[arshya4171 42]

با تشكر فراوان از آقا حامد با عرض شرمندگي icon_cheesygrin

[hamed_713 242]

پست رو مجدد ويرايش كردم. با تشكر از عرشياي عزيز icon_cheesygrin