فضاپیمای جنگی:دیناسورX-20 Dyna-Soar

[RezaKiani 1,916]

‏
با آغاز عصر فضا و مسابقه فضایی بین دو ابرقدرت، نیروی هوایی آمریکا پروژه ساخت یک فضاپیمای چندمنظوره را در دستورکار قرارداد. این فضاپیما بر خلاف فضاپیماهای کپسولی آن دوران ،که پس از اتمام مأموریت به صورت سقوط آزاد وارد جو زمین می شدند و یکبار مصرف بودند، شباهت زیادی به شاتلهای امروزی داشت و قرار بود که پس از واردشدن به جو بر روی زمین فرودآمده و برای پروازهای فضایی بعدی آماده شود. این مسئله، فضاپیمای جدید را بسیار فراتر از طرح های معمول آن دوران مانند جیمینی (آمریکا) یا وسخود (روسیه) قرارمی داد.

مأموریتهای درنظرگرفته شده برای این فضاپیما عبارت بودند از: شناسایی، بمباران، نجات فضایی، تعمیرات مداری ماهواره ها و دست آخر خرابکاری یا از بین بردن ماهواره های حریف. این پروژه در روز 24 اکتبر 1956 آغازشد و فضاپیمای اکس-20 دیناسور نام گرفت.

در مارس 1958، نه شرکت هوافضای آمریکا در مناقصه ساخت دیناسور شرکت کردند که رقابت اصلی بین شرکتهای بل و بوئینگ بود. با اینکه بل در ساخت هواگردهای سریع (پروژه هایی مانند اکس-1 و اکس-15) توانایی های خود را ثابت کرده بود اما طراحی و ساخت دیناسور به بوئینگ واگذارشد. در سال 1961 موشک تیتان-3 به عنوان موشک حامل دیناسور در نظرگرفته شد. یک سال قبل 7 فضانورد به صورت کاملا محرمانه برای پروژه دیناسور درنظرگرفته شدند که معروفترین آنها نیل آرمسترانگ بود. وی در تابستان 1962 از این پروژه کناره گرفت و بعدها به عنوان اولین انسان پای بر روی کره ماه گذاشت.

در طرح اولیه قرار بود که 3 نمونه از دیناسور ساخته شود. نمونه یک تحقیقاتی بود و بستر آزمایشی پروژه را فراهم می کرد. نمونه دوم شناسایی و نمونه سوم بمب افکن استراتژیک با توان حمل بمب هسته بودند. اولین آزمایش پروازی دیناسور-1 در سال 1963 به صورت گلایدر انجام شد و یک سال بعد دیناسور-1 با استفاده از موتور توانست به سرعت 18 ماخ دست پیداکند. دیناسور-1 جمعا 10 نوبت پرواز آزماشی انجام داد که 8 نوبت آن با خدمه انجام شدند.

پس از موفقیتهای اولیه، برنامه ریزی شد که پرتاب آزمایشی دیناسور-3 در سال 1974 با تمام سیستمهای تسلیحاتی به صورت خودکار( وبدون خلبان) انجام شود اما در سال 1963 کل پروژه دیناسور پس از ساخت تنها یک نمونه لغو شد. علت اصلی این تصمیم معلوم نبودن دقیق وظایف دیناسور و مشکل در انتخاب موشک حامل عنوان شده است. این پروژه تا زمان لغو شدن هزینه ای برابر با 660 میلیون دلار بر گردن مالیات دهندگان آمریکایی گذاشت.

اکس-20 دیناسور---مشخصات
خدمه----------------1 نفر
طول--------- 10.77متر
عرض بال---- 6.34متر
ارتفاع------- 2.59متر
مساحت بال 32متر مربع
وزنن خالی-- 4715 کیلوگرم
حداکثر وزن در هنگام پرتاب-5165کیلوگرم
پیشرانه------- 1موتور مارتین ترنس-استیج باکشش 323 کیلونیوتن
بیشینه سرعت 28165کیلومتر بر ساعت
برد----------- 40700کیلومتر
سقف پرواز عملیاتی160-کیلومتر
نرخ صعود----- 510متربر ثانیه

نویسنده و مترجم:رضاکیانی موحد
منبع : ماهنامه جنگ افزار شماره 58




[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/normal_NASA_Color_Dyna_Soar.jpg[/img]

[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/Deepcold_dyna_b52_240.jpg[/img]
دیناسور پس از فرود بر روی زمین. توجه کنید که دیناسور برای فرود آمدن دارای چرخ نبود و ارابه های فرود آن به اسکی مجهز شده بودند.
با وجود کنار گذاشته شدن این طرح، پروژه دیناسور بار علمی زیادی داشت و اطلاعات علمی بدست آمده از آن بعدها در ساخت شاتلهای امروزی بکارگرفته شدند. نمونه ساخته شده از دیناسور-1 اکنون در دست سازمان ناسا می باشد.

[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/Dyna-Soar.jpg[/img]

[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/normal_Dyna_Soar_launchers%7E0.png[/img]

[img]http://gallery.military.ir/albums/userpics/Deepcold_dyna_final_240.jpg[/img]

http://gallery.military.ir/albums/userpics/normal_800px-X20_Dyna-Soar_diagram.png

[Azarakhsh 1,068]

دستت درد نکنه رضا جان!! مثل همیشه تازه و دست اول!!

من نمی دونم آمریکا و شوروی این همه طرحها رو چرا نیمه کاره ول می کردن؟!؟! اینا همش اثرات پول زیادیه!!

[SAEID 2,832]

تشکر برادر کیانی خسته نباشی.

اون سرعت 18 ماخ با خدمه صحت داره؟ چطوری فشار وارده رو تحمل کردن درسته ارتفاع زیاد جاذبه رو کم میکنه ولی این سرعت؟

[RezaKiani 1,916]

من یه جایی خونده بودم که شاتلها وقتی وارد جو زمین می شن تقریبا 24 ماخ سرعت دارند. حالا باید بریم دوباره این مسئله رو چک کنیم. بالاخره حتما برای این مسئله هم راه حلی پیداکرده بودند وگرنه که طرف توی لباس فضانوردیش گوشت کوبیده می شده!!!

[call-of-duty 245]

جالب بود مرسی.
البته پرداختن به جنبه های دیگشم بد نیست ها!
مثلا بتونه با این سرعت از روی یک کشور رد بشه و بمب یا هر چیزی رو رها کنه!

[Stuka 8,826]

[quote]من یه جایی خونده بودم که شاتلها وقتی وارد جو زمین می شن تقریبا 24 ماخ سرعت دارند. حالا باید بریم دوباره این مسئله رو چک کنیم. بالاخره حتما برای این مسئله هم راه حلی پیداکرده بودند وگرنه که طرف توی لباس فضانوردیش گوشت کوبیده می شده!!![/quote]

سرعت زياد که مشکلي نيست شما بگو 2000 ماخ !!!!!!!
خود سرعت هيچ فشاري رو به بدن فضانوردان وارد نميکنه ! اين شتاب هست که باعث فشار ميشه يعني هر قدر سرعت فضا پيما در زمان کمتري تغيير کنه موجب شتاب بيشتر وفشار بيشتري وارد مياد .بخاطر همين هست که وقتي شاتل ها وارد وجو زمين ميشن مسير رو طوري انتخاب ميکنن که شاتل مسير بيشتري رو توي جو طي کنه که سرعت شاتل رو بتونن آرام تر کم کنن که باعث ايجاد فشار حاصل از نيروي جي نشه .

[RezaKiani 1,916]

ای ولله اشتوکا. زدی توی خال. باید یه فکر اساسی به حال شتاب کرد چه در لحظه پرتاب و چه در لحظه فرود.

[worior 25,819]

سرعت بالا براي خروج همون لحظه اول فشار سنگيني رو به خدمه وارد ميكنه و ممكنه حتي بيهوش بشن ! به همين خاطر اونها رو بجاي اينكه نشسته باشند ميخوابونند ! در حالتي كه كمرشون رو به زمين باشه ! بدين ترتيب خون از مغرشون خارج نميشه ! براي شاتلها كه بيهوشي موقت ايجاد ميكنند !

اما براي اين فكر نكنم ! و ارام ارام سرعت ميگيره !

اين محدوده سرعت اگر در ارتفاعات خيلي بالا نظير 100 كيلومتري زمين باشه هيچ مشكلي پيش نمياد ! حتي اگر شصتاد ماخ باشه ! چون فشار خيلي كمه و اصلا جو خاصي وجود نداره كه مقابله كنه !

ولي در هنگام فرود خيلي سخت ميشه و هم حرارت تا 5000 هزار درجه به بدنه وارد ميشه و هم فشار و تاثيرات مغناطيسي و ...

به همين خاطر يك سري تكنيك هاي انتقال حرارت وجود داره ~ يعني ميان حرارت رو از تمركز در مقابل شاتل دينو سوار ! حذف ميكنند ! نوك خيلي خاص و كروي اون با حركات گردشي از تمركز دادن حرارت جلوگيري ميكنه و كل هواپيما هم با گردش هاي چند درجه اي به چپ و راست از توليد و ماندگاري حرارت روي بدنه جلوگيري ميكنه ! و با يك حركت موجي شتاب دينو يا شاتل رو به حد يك هواپيماي معمولي كاهش ميدن چون اوايل ورود به جو سرعت زيادي داره و جاذبه هم به كمك مياد با بالا پايين كردن نوك سرعت رو در يك بازه زماني مشخص تا ارتفاع خاصي كم ميكنند كه بعد از اون ديگه بدنه قابليت تحمل وظعيت رو داشته باشه ...


اين فرود اومدن با سرعت بالا ! برام يه مورد جذابه ! چرا كه خلبان تغريبا بي وزنه و مرتب تو دلش اب تكون ميخوره يعني بالا پايين ميشه مثل زماني كه سوار ماشين از يه تپه با سرعت رد ميشي و..


ممنون رضا جان . مطلب خوبي بود ...
ولي فكر نكنم ديگه كسي حاظر باشه اينطور روي كلاهك بشينه ! پرتش كنند بالا ! البته به غير از چيني ها ...

[jackturbo 19]

بسیار عالی و زیبا بود درسته که طرح فوق هزینه زیادی در حدود نیم میلیارد دلار برای آمریکایی ها هزینه داشت ولی همون هزینه ها است که طرح های فضایی آمریکا رو موفق تر کرده و طرح پرواز به ماه رو به قولی عملی نمود رضا جان دسست درد نکنه

[PILOT_OF_PERSIA 43]

با دانش امروزی این طرح ارزان تر و اسان تر شده حتما از طرح مسافرت های فضایی که خبر دارید.