امتیاز دادن به این موضوع:

Recommended Posts

عملیات حصر آبادان


تاریخ عملیات: نوامبر 1980 الی سپتامبر 1981
مکان: آبادان، استان خوزستان، جنوب غرب ایران
نتیجه: پیروزی ایران، حصر آبادان توسط عراق اشغالگر شکسته شد!
طرفین جنگ: ایران و عراق
فرمانده طرفین: شهید مصطفی چمراه فرماندهی رزمندگان ایرانی و صدام حسین فرماندهی کل قوای اشغالگر عراقی را برعهده داشت.
توان: تعداد رزمندگان ایرانی نامعلوم، در طرف دیگر 20.000 نفر متجاوز عراقی و 600 فروند تانک؛ 4.500 نفر سرباز عراقی و 200 فروند تانک دیگر بعنوان نیروی کمکی!
تلفات: تلفات طرفین نامشخص است، ولی احتمال می رود به عراقی ها خسارات سنگینی وارد شده باشد.

نقشه عملیات

در سپتامبر 1980 صدام حسین رییس جمهور عراق اقدام به یک حمله غافلگیرکننده بصورت گسترده به اراضی ایران کرد، نقشه اولیه عراق حمله به جزیره آبادان بود، در نتیجه یک لشکر زرهی را فراخواند تا از اروند رود که در نزدیکی خارک قرار دارد بگذرد، و راهی که از بغداد بطرف بصره می رود، سپس بسوی جنوب منتهی می شود را ادامه داده و شهرهای خرمشهر و آبادان را تصرف کند. آین لشکر شامل 500 الی 600 فروند تانک همراه با 20.000 نفر سرباز و تعدادی نیروی وِیژه برای همراهی آنان بود.

نبرد

در سوم نوامبر نیروهای عراقی به شهر آبادان واقع در استان خوزستان رسیدند. مقاومت ایرانی ها بسیار قدرتمند بود، و فرماندهان عراقی ناچار تقاضای نیروی کمکی کردند. با پشتیبانی یک لشکر زرهی تحلیل رفته با قوای تقریبی 4.500 نفر سرباز و 200 فروند تانک اعزام شدند تا آبادان را قطع کرده و شهر را از شمال شرق مورد محاصره قرار دهند. این دو لشکر عراقی با تعداد نامعلومی از نیروهای ایرانی مواجه شدند. منابع موجود احتمال می دهند؛ تیپی که به تنهایی از خرمشهر دفاع می کرده توسط دو گروه از سربازان ذخیره عملیاتی که در شمال واقع بودند پشتیبانی می شدند.

محاصره

اگرچه عراقی ها توسط نیروهای سپاه پاسداران دفع شدند، ولی آنها موفق شدند آبادان را از سه جهت محاصره کرده و قسمتی از شهر را اشغال کنند؛ ولی نتوانستند بر مقاومت سخت ایرانی ها چیره شوند و قسمت هایی از شهر که تحت کنترل ایرانی ها بود توسط قایق ها آذوقه رسانی مجدد شد. عراقی ها برای چندین ماه به محاصره ادامه دادند، ولی هرگر موفق به تصرف آبادان نشدند. بیشتر قسمت های شهر که پالایشگاه نفت هم شامل آن می شد خسارات بدی دید و یا بطور کامل توسط بمباران و محاصره عراقی ها تخریب شد. دلیل آن که این نبرد را یک پیروزی می نامند چنین است، زیرا نیروهای ایرانی، عراقی ها را مجبور به شکست محاصره در تاریخ سپتامبر 1981 نمودند.

منبع:

[align=left]http://stinet.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA241169&Location=U2&doc=GetTRDoc.pdf[/align]

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
عمليات ثامن الائمه : شكست حصر آبادان


در نخستين ماه هاي سال 1360 شهيد " يوسف كلاهدوز " قائم مقام وقت فرماندهي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ، طرح شكست حصر آبادان را كه توسط شهيد حسن باقري طراحي شده بود ، به شوراي عالي دفاع ارائه داد . پس از تصويب طرح و هماهنگي با نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي و نيروهاي تحت امر سپاه پاسداران ، چگونگي انسجام و نحوه ادغام نيروها ، همچنين نام حمله ، روز و ساعت آن مشخص شد . موقعيت جغرافيايي زمين و طرز گسترش و آرايش يگان هاي ارتش عراق درمنطقه به گونه اي بود كه با يك حمله غافلگيرانه و محاصره برق آسا ، مي توانست ضربه كمر شكني به دشمن وارد سازد . فراتر از همه انگيزه هايي كه براي عمل در شرق رود كارون و پاكسازي دشمن در آن منطقه به لحاظ سياسي و نظامي وجود داشت ، نظر صريح فرمانده كل قوا ، يعني امام خميني مبني بر اين بود كه « حصر آبادان بايد شكسته شود » . اين فرمان پس از گذشت يك سال از آغاز جنگ و محاصره شهر ساحلي آبادان همچنان به صورت يك مسئوليت بر دوش فرماندهان و بويژه ارتشيان " لشكر 77 خراسان " كه در آن منطقه مستقر بودند ، سنگيني مي كرد . سر انجام در ساعت 1 بامداد پنجم مهرماه 1360 ، نخستين عمليات گسترده و مشترك ارتش و سپاه با نام " ثامن الائمه " و با رمز « نصر من الله و فتح قريب » به منظور تصرف پل هاي روي كارون و قطع حلقه ارتباطي نيروهاي محاصره كننده آبادان آغاز شد .
پيروزي در اين عمليات به معناي ورود به مرحله تازه اي از جنگ و گشودن گره كور جنگ محسوب مي شد . نزديك به 13 كيلومتر از كناره رود كارون و همين ميزان از كارون تا جنوب جاده ماهشهر – آبادان در اشغال دشمن بود ، به گونه اي كه دو جاده اهواز – آبادان و ماهشهر – آبادان در منطقه اشغال شده قرار داشت و قسمت هايي از آن نيز در تصرف دشمن بود .
استحكامات مهمي كه عراق براي پدافند در اين منطقه به وجود آورده بود ، به اندازه اي به آنها قوت قلب مي بخشيد كه تمام منطقه را با آرامش خاطر ، از دو پل " قصبه " و " حفار " و گاهي هم با يك پل ديگر تدارك و پشتيباني مي كردند .
با اين وجود ، ساعت 14 روز پنجم مهرماه ؛ يعني به فاصله 13 ساعت از آغاز عمليات اعلام شد كه دومين پل ارتباطي دشمن با غرب كارون نيز به تصرف نيروهاي رزمنده ايران در آمده است و پيشروي از همين نقطه ادامه دارد .
عراق با استعداد سه تيپ از لشگر هاي زرهي 3 و 111 ، و چهار گردان پياده و پنج گردان توپخانه در منطقه حضور داشت . از جمله خسارات و تلفات دشمن در اين عمليات ، انهدام 90 دستگاه تانك و نفربر ، 100 دستگاه خودرو ، دو پل پي . ام . پي و كشته و زخمي شدن و اسارت بيش از 3800 تن از نيروهاي عراقي بود .
همچنين مقدار قابل توجهي تجهيزات پيشرفته از آنها به غنيمت گرفته شد كه عبارت بودند از :
_ 160 دستگاه تانك و نفربر
_ 150 خودروي نظامي
_ 30 دستگاه بولدوزر
_ 5 قبضه توپ 152 ميليمتري دور برد
_ 2 قبضه موشك انداز كاتيوشا
_ مقداري اسلحه سبك و سنگين و مهمات

تلفات و خسارات زياد دشمن در طي دو روز عمليات ، به واسطه حمله سريع و شيوه تهاجم نيروهاي ايراني بود . فرماندهان ايراني در اين نبرد به سه هدف مهم دست يافتند كه نشان مي داد با ابتكار مي توان دست به يك عمليات موفق و گسترده زد . اين سه هدف عبارتند از:
1- انهدام نيروهاي دشمن
2- آزادسازي نيروهاي خودي از حلقه محاصره دشمن
3- آماده شدن براي حمله تعيين كننده نهايي

پس ا انجام موفق عمليات موفق ثامن الائمه و اعلام تبريك خبر شكست حصر آبادان به امام ، هواپيماي سي – 130 حامل شماري از فرماندهان جنگ هنگام بازگشت به تهران سقوط كرد . در اين سانحه كه روز هفتم مهرماه اتفاق افتاد " محمد جهان آرا " فرمانده سپاه خرمشهر ، " جواد فكوري " فرمانده نيروي هوايي ارتش ، " يوسف كلاهدوز " قائم مقام فرماندهي سپاه پاسداران ، " ولي الله فلاحي " رئيس ستاد مشترك ارتش و " موسي نامجو " وزير دفاع و نماينده امام در شوراي عالي دفاع كه همگي در طراحي و اجراي عمليات شكست حصر آبادان شركت داشتند ، به همراه تني چند از افسران و همراهان به شهادت رسيدند .


نام عمليات : ثامن الائمه
زمان اجرا : 5/7/1360
مدت اجرا : 2 روز
مكان اجرا : شرق رود كارون – آبادان
رمز عمليات : نصر من الله و فتح قريب
تلفات دشمن : 3800 كشته ، اسير و زخمي
ارگان هاي عمل كننده : سپاه و ارتش
اهداف عمليات : اجراي فرمان امام مبني بر شكست حصر آبادان با تصرف 3 پل كارون و قطع حلقه ارتباطي نيروهاي دشمن با يكديگر به اميد گشودن گره كور جنگ و آزاد سازي نيروهاي خودي از حلقه محاصره عراقي ها



قابل توجه علاقه مندان به عمليات هاي 8 سال دفاع مقدس
  • Like 1

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
جالب و مفید بود. این عملیات مقدمه ای بود بر آزادسازی خرمشهر و بیرون راندن عراق از مناطق اشغالی اطراف آن. راستی با افزایش مقالات جنگ تحمیلی یک بخش مستقل برای این موضوع ایجاد خواهد شد.

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
در اين عمليات 6 تيپ پياده و يك تيپ زرهي از ايران جمعا به استعداد 30 گردان و يك لشگر زرهي و يك لشگر و يك تيپ پياده هم از نيروهاي عراقي جمعا به استعداد 32 گردان در درگيري حضور داشتند ...

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر

رزمندگان اسلام با اجراي عمليات ثامن‌الائمه (ع)، طي نبرد 2 روزه با متجاوزان عراقي توانستند 150 كيلومتر از خاك كشورمان و آبادان را باز پس گيرند.
«حصر آبادان بايد شكسته شود» اين فرماني بود كه در چهاردهم آبان 1359 توسط فرماندهي كل قوا حضرت امام خميني (ره) خطاب به نيروهاي مسلح به ويژه ارتش جمهوري اسلامي ايران صادر شد.
بر اساس اين فرمان لشكر 77 خراسان، عمليات ثامن‌الائمه (ع) را در ساعت يك بامداد روز 5 مهر با رمز «نصر من‌الله و فتح‌ قريب» آغاز كرد و در تاريخ 7 مهر 1360 بعد از 2 روز نبرد موفقيت آميز به پايان رساند.
آتش پشتيباني و هماهنگي بين نيروها و سرعت عمل فوق‌‌العاده باعث شد كه در 24 ساعت نخست عمليات، اهداف اصلي به تصرف ارتش اسلام در آيد. طراحي، فرماندهي و اجراي عمليات توسط نيروي زميني ارتش با شركت و همكاري 15 گردان سپاه پاسداران و نيروي هوايي صورت پذيرفت.
اين عمليات با هدف شكستن حصر آبادان، در منطقه شرق رودخانه كارون اجرا شد كه تصرف و تأمين ساحل شرق رودخانه كارون با آزاد‌سازي 150 كيلومتر مربع از زمين‌هاي خودي، خارج شدن آبادان از محاصره طبق فرمان امام (ره)، كشته و زخمي شدن 3 هزار نفر از عراقي‌ها و به اسارت در أمدن يك هزار و 656 نفر، انهدام 90 دستگاه تانك و نفربر، 100 دستگاه انواع خودرو، سرنگوني 3 فروند هواپيما و يك فروند بالگرد دشمن، به غنيمت گرفتن 100 دستگاه تانك، 60 دستگاه نفربر، 3 دستگاه لودر و توپ و 50 دستگاه انواع خودرو از دستاوردهاي اين عمليات بود.
امير سرتيپ 2 خلبان ابراهيم محمد‌زاده در ارتباط با عمليات ثامن الائمه (ع) مي‌گويد: با نزديك شدن زمان عمليات، نياز بود خلبانان براي آشنا شدن به منطقه رزم از محورهاي تك، پدهاي تخليه مجروحان و از مسيرهاي پروازي بازديد و شناسايي كنند. به همين منظور مسئولان عمليات، ليدر تيم‌هاي پروازي و خلبانان بالگردهاي 214 همراه با افسر عمليات لشگر 77 چند روزي در محورهاي مختلف از قرارگاه‌هاي تاكتيكي تيپ‌ها و يگان‌هاي مستقر در خط شناسايي لازم را انجام دادند.
وي ادامه مي‌دهد: همكاري تنگاتنگ خلبانان و مسئولان پايگاه كرمان با لشگر 77 در آن روزها سبب شده بود تا اخوت و برادري نزديك‌تري بين مسئولان 2 يگان به وجود بيايد. در اين رهگذر با سرگرد روح‌الله سروري، افسر عمليات لشگر 77 خراسان، سرگرد منوچهر صابريان، افسر تطبيق آتش‌ها و سرهنگ علي صديق‌زاده، رئيس ركن سوم لشگر آشنا شديم.
امير سرتيپ 2 خلبان هوانيروز بيان مي‌كند: سرگرد روح‌الله سروري افسري بسيار خوش برخورد، با نزاكت و با صلابت نظامي‌گري و مسلط به امور بود كه به سرعت مورد توجه خلبانان جوان قرار گرفت. همين روحيات خوب وي سبب شد تا خلبانان همكاري بسيار خوبي در مأموريت‌هاي پروازي با وي داشته باشند.
وي خاطرنشان مي‌كند: با پايان شناسايي‌ها، اعلام آمادگي هوانيروز، فراهم شدن ملزومات رزم، پاي كارآمدن يگان‌هاي ارتش و سپاه پاسداران سرانجام روز موعود همان 5 مهر 1360فرا رسيد و با روشن شدن هوا و شروع پرواز تيم‌هاي آتش و بالگردهاي تخليه مجروح، از قرارگاه تاكتيكي اعلام شد كه دشمن در منطقه تيپ يك لشگر 77 خراسان با داشتن يك دكل ديده‌باني بلند بر منطقه تيپ تسلط پيدا كرده است و با هدايت آتش توپخانه و تانك‌هاي خود، پيشروي نيروهاي خودي را كند كرده است. به همين منظور به هوانيروز مأموريت داده شد با موشك ماوريك، دكل ديده‌باني را منهدم كند.
امير سرتيپ 2 محمدزاده اضافه مي‌كند: پس از توجيه و پيدا كردن موقعيت دقيق دكل ديده‌باني در روي نقشه عملياتي، به پرواز درآمديم. بعد از عبور از روي نيروهاي خودي به تانك‌هاي در حال مقاومت نيروهاي عراقي برخورد كرديم. كبراهاي همراه تيم، با آتش كشيدن تعدادي از تانك‌ها و خودروهاي دشمن، توجه آنان را به خود جلب كردند و من هم با شرايط به وجود آمده دكل ديده‌باني را پيدا كردم و با شليك دقيق يك فروند موشك ماوريك، سكوي ديده‌باني را كاملاً منهدم كرده و موشك دوم را نيز به طرف يك دستگاه تانك شليك كردم.
با انهدام سكوي ديده‌باني و تعدادي از تانك‌ها و كشته شدن تعداد زيادي از نيروهاي در حال مقاومت دشمن، نيروهاي خودي با گرفتن روحيه‌اي مضاعف از خاكريزهاي دشمن عبور كرده و به پيشروي خود ادامه دادند.
سرهنگ خلبان مهدي مدرس با بيان خاطره‌اي از عمليات ثامن‌الائمه (ع) اين چنين مي‌گويد: روزي كه به درستي تاريخ آن يادم نيست، حسين خرازي از طريق لشكر 77 خراسان درخواست يك تيم آتش كرده بود.
در اجراي دستور 2 بالگرد كبرا به خلباني من، ستوان نژادتقي و يك فروند بالگرد 214 به خلباني ستوان پارسي تعيين شد؛ در اتاق كار آنها روي نقشه توجيه شديم. قضيه از اين قرار بود كه چون بر اثر طغيان آب كارون و احتمالاً پمپاژ آب به قسمتي از ساحل، دور رودخانه كارون تبديل به درياچه‌اي شده بود و در زير پاي اين درياچه يعني در جنوب سيل بند، يگان‌هاي عراقي استقرار داشتند.
برادران تصميم داشتند با تخريب سيل بند، آب را در زير پاي نيروهاي دشمن رها كنند. از اين جهت از ما خواستند كه مقدار 400 كيلو مواد منفجره TNT با يك قايق و تعدادي از بچه‌ها را به آن سوي رودخانه ببريم تا پس از حمل آن به وسيله قايق به حوالي ديواره سد، شكافي در آن ايجاد كرده و با قرار دادن مواد منفجره، آنجا را منفجر سازند.
وي مي‌افزايد: روز بعد نيز پس از اجراي مأموريت، برادران را به شرق كارون بازگردانيم؛ بحث‌هاي زيادي بود، تعدادي مي‌گفتند اين عمليات، شدني نيست. به هر حال عملياتمان را انجام داديم. قايق و 400 كيلو TNT و پرسنل مربوطه را جناب پارسي به آن طرف آبگرفتگي حمل كرد و به همراه نژادتقي به عنوان اسكورت حركت كرديم.
سرهنگ خلبان هوانيروز بيان مي‌كند: در منطقه‌اي كه انتخاب كرده بودند، قايق به آب انداخته شد. بالگرد 214 مشغول تخليه پرسنل و بار بود كه توپخانه‌ ارتش عراق شروع به تيراندازي كرد.
نژادتقي جهت هدف‌يابي به سوي آنها پرواز كرد تا درگير شود اين در حالي بود كه 2 توپ ضد هوايي از دور به سوي ما تيراندازي مي‌كنند. به سوي آنها رفتم و آماده شدم براي شليك، تيراندازي آنها به صورت رگبار به طرف ما مي‌آمد و چون گلوله رسام نيز داشت كاملاً مي‌ديدم كه گلوله‌ها از چپ و راستمان رد مي‌‌شوند در حين پرواز متوجه شدم كه روي خشكي هستيم و يگاني از عراق در منطقه است، به سمت هدف در منطقه حسينيه گردش كرديم. يگان تقريباً در يك كيلومتري ما بود اگر گلوله‌اي به ما اصابت نكرد، لطف خدا بود زيرا من يك هدف 12متري بودم، به مجرد اينكه با آنها روي يك خط قرار گرفتيم 2 راكت رها كرده و يكسري 20 ميليمتري تيراندازي كردم.
وي ادامه مي‌دهد: زماني كه ستوان طايفه رستمي گفت «خورد وسطشان، پرسنل شروع به فرار كردند». متوجه شدم روي يك گردان عراقي هستيم؛ همه بدون استثناء فرار مي‌كردند.. من نيز در ارتفاع 4 الي 5 متري زمين پرواز مي‌كردم؛ هر لحظه امكان داشت به سيم‌هاي ارتباطي آنها كه روي ديرك‌هاي 2 تا 5/2 متري سوار شده بود، برخورد كنم.
سرهنگ مدرس خاطرنشان مي‌كند: كمك خلبان دائماً هشدار مي‌داد كه مواظب باش ملخ پرواز به سيم نخورد، ملخ به زمين نخورد، به دكل نخورد.
من گردش‌هاي خيلي گودي مي‌كردم. 2 راكت رها كردم و به گروه اعلام كردم كه روي عراقي‌ها هستم، سريع‌تر خود را برسانيد. لحظاتي بعد نژاد‌تقي در حاشيه گردان داد مي‌زد «نزن اينها رو بذار ببريمشان» بالگرد 214 نيز به ما محلق شد. نژادتقي كه ليدر تيم بود به 214 گفت بنشين وسط اينها، 214 وسط گردان نشست.
وي اضافه مي‌كند: كروچيفش از بالگرد بيرون پريد ابتدا يك اسلحه برداشت و دويد به طرف يك سنگر، ديدم با ته قنداق به پشت چند نفر زده و آنها را به طرف 214 هدايت مي‌كند. يك مرتبه آتش توپخانه دشمن شروع شد، نحستين گلوله‌اي كه در منطقه اصابت كرد 214 بلند شد. 30 تا 40 درجه جهتش تغيير پيدا كرد. در فاصله كمي نشست. 5 نفر عراقي را سوار كرد و سريعاً حركت كرد. مهماتم تمام شده بود. به نژادتقي گفتم «گفت تو برو من ترتيبش را مي‌دهم».
سرهنگ مدرس مي‌گويد: به مجرد اينكه حركت كرديم صداي آقاي پارسي را شنيدم كه مي‌گفت «اينجا تنها كروچيف من اسلحه دارد اگر 5 نفر كه دستشان باز است حمله كنند و اسلحه را از او بگيرند تكليف من چيست؟» من سريع خود را به او رساندم و به خلبان گفتم «ما را به آنها نشان بده» به هر ترتيب پهلو به پهلوي 214 در پرواز بودم؛ لحظات حساسي بود؛ اگر اسرا با يك هجوم اسلحه را مي‌گرفتند، مي‌توانستند هليكوپتر را هم اسير كنند.
وي ادامه مي‌دهد: عدم انجام اين كار نشانگر آن بود كه آنها از اينكه اسير شده‌اند ناراحت نبودند؛ به هر تقدير آن روز توانستيم 5 اسير از عراق گرفته و تحويل ركن دوم لشكر بدهيم.
منبع: كتاب حماسه‌هاي ماندگار هوانيروز

  • Like 1

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
زیبایی این خاطرات به حقیقت نهفته در دل اونهاست . ممنونم انشاءالله ادامه دارد

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
[quote]زیبایی این خاطرات به حقیقت نهفته در دل اونهاست . ممنونم انشاءالله ادامه دارد[/quote]

حقيقت نهفته اين هست كه تا رسيدن زمان عمليات نيروهاي گمنام زيادي بودند كه در مناطق ذوالفقاري ، ايستگاه 7 و ايستگاه 12 مردانه جنگيدند و شهيد شدند. منكر زحمات ارتشيان سلحشور كه الحق و الانصاف حق زيادي بر گردن همه ما دارند نيستم ولي ياد شهيدان و جانبازان مدافع ابادان هم بخير. همه شهدا روحشان قرين رحمت الهي و بازماندگان در پناه حضرت حق. انشالله

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
بله برادر آرمانی عزیز حق با شماست یاد آن عزیزان گمنامی بخیر که حتی اسمی از ایشان باقی نمانده همین مدافعان آبادان ،خرمشهر و خیلی جاهای دیگه که اسمی ازشون باقی نموند ولی تاریخ حقیقت آنها را جاودانه نمود حقیقتی که نه از مادیات بلکه از وجودی روح اللهی حسینی و زینبی نشئت می گیرد و این حقیقت است که آنها را جاوادانه نموده است.

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر
از ديدگاه بني‌صدر، رئيس جمهور وقت ايران كه جانشيني فرماندهي كل قوا در نيروهاي مسلح نيز به او واگذار شده بود و همفكرانش، امكان مقابله همزمان با تجاوز عراق در دو جبهه آبادان و دزفول وجود نداشت و از نظر آنها به دليل موقعيت سوق‌الجيشي دزفول از يك سو و وجود پايگاه هوايي وحدتي از سوي ديگر در اين شهر، حفظ آن بر حفاظت آبادان اولويت مي‌يافت و اين به موضوعي مناقشه برانگيز تبديل شده بود كه در يك طرف آنان بني‌صدر و طرفدارانش بودند و طرف ديگر آن، غيورمرداني از مقامات سياسي، ارتشيان دلاور و سپاهيان و بسيجيان جان بركف كه تحمل تجاوز و اشغال حتي يك وجب از خاك ميهن اسلامي را نداشتند. داغ سقوط نيمي از شهر خرمشهر، آن هم پس از 34 روز مقاومت شورانگيز و حماسي همچنان بر دل‌ نيروهاي دلاور ايراني تازه بود و لذا پذيرش چنين تفكر ذلت‌باري حتي با توجيهات ظاهراً مصلحت‌آميز نظامي غيرممكن مي‌نمود.
اين بار نيز مانند هميشه حضرت امام(ره) بن‌بست را شكسته و به اختلافات پايان داد و فرمان راهبردي ايشان مبني بر شكست حصر آبادان بدين شرح صادر شد: «بايد اين حصر شكسته شود و به اين فكر نباشند كه اگر اينها آمدند،‌ بيرونشان مي‌كنيم. اگر اينها آمدند، ‌خسارت بر ما وارد مي‌كنند. نگذارند اينها در آبادان وارد شوند. از خرمشهر بيرون كنند و حالت تهاجم بگيرند.»1 با صدور اين فرمان راهبردي و تاريخي شور و هيجان و اعتماد به نفس زايدالوصفي در بين فرماندهان و نيروهاي جان بركف ارتش، سپاه و بسيج ايجاد و همة امكانات و توانايي‌هاي موجود براي محقق ساختن اين فرمان بسيج شد.
امير سرتيپ دوم بازنشسته علي صديق‌زاده از فرماندهان عمليات شكست حصر آبادان مي‌گويد: «اين فرمان، جوانان پر شور و انقلابي را به جبهه‌ها كشاند و آبادان مركز توجه فرماندهان عالي قرارگرفت؛ در نتيجه به فرماندهي ستاد عالي ابلاغ شد تا ستاد لشكر 77 در ماهشهر مستقر شود و ستاد عمليات اروند را كه از ابتداي جنگ به فرماندهي ژاندارمري تأسيس شده بود، تحويل بگيرد. در نيمة اسفند 59 اين امر محقق شد و در 28 اسفند كه من رئيس ركن سوم لشكر بودم، ستاد اروند را تحويل و مسئوليت اداره جنگ از دارخوين تا دهانه فاو را برعهده گرفتيم.»2
بايد به اين نكته توجه داشت كه به دليل ناآرامي‌هايي كه در ماه‌هاي اوليه پيروزي انقلاب اسلامي در مناطق گنبد و سپس كردستان روي داد، بعضي از يكان‌هاي لشكر 77 براي ايجاد آرامش به اين مناطق اعزام شده بودند، اما قبل از ايجاد امنيت كامل در برخي مناطق از جمله كردستان، جنگ تحميلي آغاز و در نتيجه واحدهاي ديگري از اين لشكر براي دفاع از كشور اسلامي‌مان رهسپار مناطق جنگي در جبهه‌هاي غرب و جنوب كشور شدند.
امير صديق‌زاده در تشريح اوضاع آن زمان نقل مي‌كند:‌«من به عنوان اولين فرمانده تيپ اين لشكر عازم جبهه‌هاي غرب شدم و قبل از رسيدن تيپ ما به منطقه، گردان 110 به فرماندهي سرگرد «هبراني»‌مأمور شد در سرپل ذهاب مستقر شود و پس از استقرار يك تيپ و گردان 148 لشكر 77 در اين منطقه، گردان 110 مأموريت تازه‌اي يافت و عازم خوزستان شد. آن روزها، دشمن قصرشيرين را تصرف كرده بود و در محور قصرشيرين – سرپل ذهاب در حركت بود و گشت رزمي آنها تا نزديكي‌هاي گردنه «پاتاق» رسيده بود كه گردان 110 جلوي پيشروي آنها را سد كرد و عراقي‌ها هم مجبور به عقب‌نشيني تا ارتفاعات «قلاويز» شدند. در چنين شرايطي تمام نيروهاي لشكر 77 خراسان در غرب كشور مستقر شده بود، اما ستاد لشكر هنوز در مشهد مستقر بود.»3
امير صديق‌زاده چگونگي طراحي و اجراي عمليات ثامن‌الائمه را اين‌گونه تشريح مي‌كند: بررسي‌هاي انجام شده در قالب سه راهكار و با اولويت جلوگيري از پيشروي دشمن، تثبيت و انهدام آن در شرق كارون تهيه و به فرمانده لشكر ارائه شد كه عمليات ثامن‌الائمه پايه‌ريزي شد. دشمن در آن هنگام قصد حمله مجدد از محور «مارد – ذوالفقاريه» به آبادان را داشت كه گردان 144 لشكر 21 حمزه به فرماندهي سروان شاهين‌راد مأمور جلوگيري از نفوذ دشمن شد. براي مرحله دوم طرح – تثبيت دشمن – تك‌هاي محدود در دستور كار قرار گرفت. قرار شد نيروها براساس توان خود در محدوده محل استقرار، حمله‌هاي كوچكي با حمايت، هدايت و طرح لشكر انجام دهند (سردار رحيم صفوي آن زمان مسئوليت نيروهاي بسيج و سپاه را در جنوب برعهده داشت.) اولين حمله از سوي گردان 148 به فرماندهي سرهنگ اسلوبي و با حمايت يك دسته تانك و هوانيروز به ميدان تير و تپه مدن انجام گرفت كه اين تپه از تصرف عراقي‌ها خارج شد. تك محدود ديگر در منطقه سليمانيه اجرا شد.
از سوي ديگر واحدهاي سبك سپاه و بسيج نجف‌آباد با حمايت گردان تانك لشكر 77 و گردان 107 ژاندارمري در محور دارخوين – سليمانيه، تك محدود ديگري را اجرا و عرصه را بر دشمن تنگ كردند. در چنين شرايطي و با آزادسازي واحدهاي لشكر 77 خراسان از ساير جبهه‌ها و الحاق مجدد آنها به لشكر، بررسي طرح انهدام دشمن در شرق كارون در اواخر خرداد 1360 آغاز شد. برابر شناسايي‌هاي انجام گرفته، لشكر سه زرهي عراق در مقابل ما در شرق كارون مستقر شده بود و استعداد نيروهاي ما عبارت بود از لشكر 77 خراسان و گروه رزمي 37 زرهي شيراز جايگزين گردان 107 لشكر 77 شده بود كه در غرب كشور مستقر بود. با توجه به اينكه ما با واحدهاي پياده قصد حمله به واحد زرهي دشمن را داشتيم، دو گردان تانك از لشكرهاي 92 و 16 زرهي و 10 گردان پياده سبك از سپاه به نيروهاي ما ملحق شدند و بر اين اساس تمهيدات لازم اعم از نيروي انساني، توپخانه، مخابرات، مهندسي، لجستيگي براي حمله انديشيده شد.

شروع عمليات ثامن‌الائمه
عصر چهارم مهرماه 60 فرماندهان لشكر 77 و ديگر واحدها و فرماندهان وقت سپاه (سرداران رحيم صفوي و كلاهدوز) در قرارگاه تاكتيكي شادگان (فرماندهي لشكر 77) حضور يافتند و زمان حمله تعيين و با غافلگيري كامل دشمن، عمليات در نيمه شب آغاز شد ‌و اين درحالي بود كه دشمن در روزهاي 30 و 31 شهريور منتظر حمله از سوي نيروهاي ايراني بود و از اين جهت، آماده‌باشي را كه در اين روزها برقرار كرده بود لغو و نيروهايش را به مرخصي فرستاده بود. در چنين شرايطي نيروهاي ما يك ساعت پس از آغاز عمليات خود را به سنگرهاي دشمن رساندند و تيپ سه لشكر 77 در محور دارخوين، اولين واحدي بود كه به دشمن رسيد. اولين هدف نيروهاي ما انهدام پل‌هايي بود كه دشمن با فاصلة حدود دو كيلومتري بر روي كارون احداث كرده بود، تا با مسدود كردن راه كمك رساني به آنها امكان فرار نيز از دشمن سلب شود. پل قسوه هدف تيپ 3 و پل حفار هدف تيپ 2 بود كه اين دو تيپ جناحي عمل مي‌كردند و يك تيپ ديگر به صورت جبهه‌اي از روبه‌روي دشمن عمل مي‌كرد كه تيپ يك لشكر 77 خراسان بود و مأموريت آن انهدام نيروها و امكانات احتياط دشمن و باز كردن جاده‌هايي بود كه دشمن مسدود كرده بود. يك عمليات هماهنگ و بسيار مطلوب طراحي شده بود و موفقيت آن در گرو پشتيباني آتش دقيق و هماهنگ شده توپخانه بود.
براي اين منظور از مدت‌ها قبل با عكسبرداري‌هاي هوايي مراكز تجمع نيروها، توپخانه و ديگر امكانات دشمن ثبت تير شده بود كه اين امر باعث شد در شب حمله با اجراي آتش‌هاي دقيق ضد آتش از فعاليت مؤثر توپخانه دشمن ممانعت به عمل آيد و در عين حال با پشتيباني بسيار مؤثر توپخانه خودي امكان اجراي مأموريت رزمندگان ايراني فراهم شد و از آنجا كه نيروهاي آفند كننده نيروهاي پياده‌اي بودند كه به نيروهاي زرهي دشمن حمله كرده بودند، براي جبران كمبود تانك از هوانيروز براي شكار تانك دشمن استفاده شد.
نيروي هوايي نيز در پشتيباني از نيروهاي تك‌ور خودي، مواضع و بويژه توپخانه‌هاي دشمن را به شدت بمباران كرد. به‌طور كلي مي‌توان گفت كه در اين عمليات، طرحي آكادميك با استفاده از تخصص و توكل به خداوند تهيه و اجرا شد و در نتيجه آن صدماتي به دشمن وارد شد كه بي‌سابقه بود.
امير صديق‌زاده درخصوص عمل تيپ سه لشكر 77 مي‌گويد: «تيپ سه كه از دارخوين به طرف سليمانيه عمل مي‌كرد، خيلي سريع، به پل قسوه رسيد و ساعت 1130 روز پنجم مهرماه هدف خود را تصرف كرد اما تيپ دوم كه دفاع از جزيرة آبادان را برعهده داشت با تمام تلاشي كه كرد، ساعت 0630 روز ششم مهرماه موفق به تصرف هدف خود شد كه اين فاصله زماني در تصرف اهداف تيپ‌هاي 2 و 3 سبب شد دشمن بتواند مقداري از نيروهاي شكست خورده خود را از منطقه خارج و به غرب كارون منتقل كند.
سرانجام عمليات با موفقيت كامل انجام شد و شرق كارون به تصرف لشكر 77 خراسان و نيروهاي سپاه كه همكاري مي‌كردند، درآمد و لشكر 77 خراسان ملقب به لشكر 77 پيروز ثامن‌الائمه(ع) شد. در اين عمليات صدمات سنگيني به ارتش عراق وارد آمد كه از جمله آنها به هلاكت رسيدن سه هزار تن از نيروهاي متجاوز بعثي و اسارت 761 نفر از آنان بود كه در غافلگيري كامل و با لباس زير دستگير شدند.

شهادت فرماندهان پس از پايان عمليات
يك روز پس از پايان يافتن عمليات (شامگاه هفتم مهرماه) تعدادي از فرماندهان ارتش و سپاه كه با استفاده از تخصص، تجربه و نبوغ خود،‌مراحل مختلف عمليات را به اجرا درآورده بودند، درحالي كه سرافرازانه با يك فروند هواپيماي سي – 130 عازم تهران بودند تا خبر فتح و پيروزي رزمندگان اسلام را به محضر فرماندهي كل قوا حضرت امام خميني(ره) برسانند،‌ هواپيماي حامل آنان در نزديكي تهران دچار سانحه شد و به شهادت رسيدند. از جمله اين فرماندهان، سرلشكر شهيد ولي‌اله فلاحي (رئيس ستاد مشترك ارتش)، سرتيپ شهيد سيدموسي نامجوي (وزير دفاع)، سرتيپ شهيد جواد فكوري (فرمانده نيروي هوايي)، پاسدار شهيد يوسف كلاهدوز (قائم‌مقام سپاه پاسداران) و محمد جهان‌آرا (فرمانده سپاه پاسداران خرمشهر) بودند.
بدين‌ترتيب بود كه فرمان راهبردي و هوشمندانه رهبر فقيد انقلاب اسلامي ايران با ايثارگري و جانفشاني فرماندهان و تمامي نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران در هم آميخت و عملياتي را رقم زد كه در تاريخ دفاع مقدس هشت ساله يكي از بي‌نظيرترين عمليات‌ها محسوب مي‌شود و به جرأت مي‌توان گفت كه اين عمليات نقطه عطفي در جنگ و ضربه كاري و خردكننده‌اي براي شكست راهبرد نظامي عراق بود.
ياد و خاطره تمامي رزمندگان شركت كننده در اين عمليات و بويژه شهداي گرانقدر آن را گرامي مي‌داريم.

پي‌نوشت‌ها:
1 – صحيفة‌ نور (مجموعه رهنمودهاي امام خميني«ره») مركز مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي،‌انتشارات وزارت ارشاد اسلامي، جلد 13،‌ص 160.
2 – ويژه‌نامه روزنامه خراسان به مناسبت برگزاري يادواره اميران و 5245 شهيد ارتش خراسان،‌20 خرداد 1387.
3 – همان منبع.

http://www.aja.ir/portal/Home/ShowPage.aspx?Object=GENERALTEXT&CategoryID=e1f7a4fb-eaa9-435b-b508-b4bcbcb6a236&LayoutID=a7d4f064-88bd-4c5a-9e9c-a2ac6933b4a2
  • Like 1

به اشتراک گذاشتن این پست


لینک به پست
اشتراک در سایت های دیگر

ایجاد یک حساب کاربری و یا به سیستم وارد شوید برای ارسال نظر

کاربر محترم برای ارسال نظر نیاز به یک حساب کاربری دارید.

ایجاد یک حساب کاربری

ثبت نام برای یک حساب کاربری جدید در انجمن ها بسیار ساده است!

ثبت نام کاربر جدید

ورود به حساب کاربری

در حال حاضر می خواهید به حساب کاربری خود وارد شوید؟ برای ورود کلیک کنید

ورود به سیستم

  • مطالب مشابه

    • توسط FLANKER
      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385294.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385295.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385335.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385333.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385300.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385309.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385302.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385304.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385306.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385307.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385334.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385336.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385337.jpg

      http://www.farsnews.net/plarg.php?nn=M385338.jpg
    • توسط GHIAM
      با استفاده از طول استند موشک فاتح، تونستم ابعاد موشک فتح را به دست بیاورم. موشک فتح دارای طول 6.5 متر و قطر 40 سانتیمتر است. این موشک نسبت به فاتح110 حدودا 2.30متر کوتاهتر و 20 سانتیمتر قطر کمتری دارد.  
      هیچ گونه اطلاعاتی از جنس موتور و جنس بدنه موشک وجود ندارد. اما احتمالا فتح موشکی با وزن 800-900 کیلوگرم، برد  200 - 300 کیلومتر و سرجنگی 150-200 کیلوگرمی باشد. به نظر میر‌سد سپاه قرار است این موشک را جایگزین نسخه های اولیه فاتح 110 کند. هرچند سرجنگی سبکتری نسبت به فاتح دارد برای زدن اهداف نرم از جمله زیرساخت‌های نفتی، مراکز صنعتی، اهداف غیرمقاوم نظامی و ... بسیار موثر است. 
      با توجه به ابعاد و وزن موشک فتح، می‌توان 4 تیره از این موشک را مانند فجر 5 از روی حامل IVECO پرتاب کرد.  
       

       
       

       

       
       
       
    • توسط mehdipersian
      شناور شهید باقری به بالگرد، موشک و پهپاد مجهز خواهد شد 
      فرمانده نیروی دریایی سپاه:

      شناور شهید باقری که در آینده ساخت آن به اتمام می‌رسد، علاوه بر داشتن یک ناوگروه در داخل خود، باند پرواز هم دارد که پهپاد می‌تواند از روی آن حرکت کرده و به پرواز درآید و در بازگشت هم می‌تواند بر روی آن بنشیند.
      شناور شهید باقری با ۲۴۰ متر طول و ۲۱ متر ارتفاع، مجهز به بالگرد، موشک و پهپاد است.
      این شناور به گونه‌ای در حال ساخت است که از روی عرشه آن حدود ۶۰ پهپاد می‌تواند پرواز کند و بنشیند.
      وستانیوز
       
    • توسط mehdipersian
      مرداد گذشته، یک ماهواره سنجش از دور ساخت روسیه برای ایران از پایگاه فضایی بایکونور پرتاب شد و انتظار می‌رود سه ماهواره دیگر نیز در سال‌های آینده به فضا پرتاب شوند. همچنین شواهد قانع‌کننده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد یک شرکت روسی در حال ساخت یک ماهواره ارتباطی برای ایران است که در سال 2024 در مدار زمین ثابت قرار می‌گیرد.
       
      ماهواره ی خیام:

       
       
      مرداد 1394، ایران با دو شرکت روسی در مورد پرتاب ماهواره سنجش از دور ساخت روسیه که توسط ایران اداره می شود، به توافق اولیه دست یافت. ماهواره ایرانی در 18 مرداد 1401 به وسیله ی شرکت روس کاسموس به فضا پرتاب شد. 
       
      مشخصات فنی ماهواره:

      مشخصات فنی ماهواره توسط روسیه و ایران اعلام نشده است ولی می توان از یک حق اختراع منتشر شده توسط شرکت NPK Barl در مرداد 1401 اطلاعات جدیدی بدست آورد. این طرح یک ماهواره سنجش از دور با وضوح بالا را توصیف می کند که دقیقاً شبیه خیام است. دارای یک گذرگاه شش ضلعی و چهار پنل خورشیدی است که با زاویه 45 درجه نسبت به محور طولی ماهواره به سمت پایین امتداد دارند. 
       
      محموله یک تلسکوپ کورش(Korsch) با پنج عنصر نوری است. تلسکوپ کورش یک تلسکوپ آناستیگمات سه آینه ای فشرده است که میدان دید وسیعی را ارائه می دهد. این تلسکوپ تصویربرداری را در یک کانال پانکروماتیک و چهار کانال چند طیفی (نزدیک مادون قرمز، قرمز، سبز و آبی) ارائه می دهد. سه پیکربندی ممکن برای تلسکوپ ارائه شده است که همگی با نسبت کانونی f/11.53 (نسبت کانونی تقسیم فاصله کانونی بر دیافراگم است)میباشند. مقادیر سه پیکربندی عبارتند از:
       
      دهانه / فاصله کانونی
      0.535 متر6.17 متر
      0.75 متر8.65 متر
      1.1 متر12.68 متر
       
      در اولین پیکربندی که در شکل زیر نشان داده شده است، وزن تلسکوپ 125 کیلوگرم و طول آن 1.8 متر است.
       

       
      دو پیکربندی دیگر منجر به گذرگاه طولانی‌تر می‌شود، اما نیازی به تغییر در جعبه‌های الکترونیکی محموله و آرایه‌های پیکسل CCD ایجاد نمیکند. این تلسکوپ از یک آرایه کانونی کروی و نه مسطح برای کمک به جلوگیری از لکه دار شدن تصاویر استفاده می کند. یک آرایه اسکن الکترونیکی داده‌ها را در باند X با سرعت‌های 480 مگابیت تا 1.5 گیگابیت بر ثانیه به زمین ارسال می‌کند (نرخ بالاتری نسبت به گزارش NPK Barl در فوریه 2021 ).
       
      سازنده محموله نوری مشخص نیست، اما برخلاف تخصص این شرکت در سیستم های زمینی می تواند خود NPK Barl باشد. طی نمایشگاهی در سال 2019، این شرکت تلسکوپ سنجش از دور را به نمایش گذاشت که انتظار می‌رفت ظرف دو سال آینده به فضا پرواز کند. گزارش شده است که وزن آن تنها 46 کیلوگرم است و همچنین کوچکتر از نمونه ثبت اختراع به نظر می رسد، اما تنها ماهواره میزبان ممکنی که در حال حاضر برای آن قابل شناسایی است، خیام است. احتمالاً تنها یک بخش از تلسکوپ به نمایش گذاشته شده است. 

       
      در یکی از نقشه‌های همراه با حق ثبت اختراع(پتنت) ، ماهواره در بالای طبقه فرگات در داخل محفظه محموله موشک سایوز-2-1a قرار دارد (که نشان می‌دهد پرتاب اولیه به وسیله ی این ماهواره بر به جای سایوز-2-1b سنگین تر بود).
       
       اگرچه پتنت‌ها به ندرت به پروژه‌هایی اشاره می‌کنند که به آن‌ها مربوط می‌شود، اما در اینجا ماهواره در واقع متعلق به پروژه 505 نشان داده شده است. همانطور که در نقاشی زیر مشاهده می‌شود، ماهواره‌ها به اندازه‌ای کوچک هستند که سه عدد از آنها در داخل دماغه قرار گیرند.
       
       
       
      کاربرد خیام:
       
      به طور رسمی، خیام تنها کاربردهای غیرنظامی در زمینه هایی مانند کشاورزی، مدیریت منابع طبیعی و نظارت بر محیط زیست خواهد داشت. مدت کوتاهی پس از پرتاب، رئیس سازمان فضایی ایران مدعی شد خیام به دلیل اندازه کوچکش نمی تواند به عنوان یک ماهواره جاسوسی استفاده شود. با این حال، وضوح زمینی گزارش شده آن (0.73 متر) برای انجام کارهای شناسایی ارزشمند کافی است. 
       
      مرکز کنترل ماموریت خیام:
       

       
       
      به گزارش اخبار ایران، مرکز کنترل ماموریت خیام در مرکز فضایی ماهدشت که تقریباً در 60 کیلومتری غرب تهران و نرسیده به شهر کرج قرار دارد. این مرکز در اوایل دهه 1970 برای دریافت اطلاعات از ماهواره های سنجش از دور خارجی تأسیس شد که اولین آنها ماهواره های لندست ایالات متحده بود. همانطور که در تصاویر Google Earth مشاهده می شود، ساخت یک ساختمان جدید در این سایت حدود آوریل 2020 آغاز شد و اکنون کامل شده است. احتمالاً در گزارش تلویزیون ایران که پس از پرتاب خیام از مرکز کنترل مأموریت پخش شد، دو آنتن سهموی در شمال شرقی ساختمان جدید دیده می‌شود.
       

       
      همکاری های روسی/ایرانی بعدی:
       
      خیام پیش بینی می شود حداقل پنج سال فعالیت داشته باشد و قرار است در سال های آینده ماهواره های بیشتری نیز به آن ملحق شوند. پس از پرتاب، حسن سالاریه اعلام کرد که ایران سه ماهواره دیگر از همین نوع را سفارش داده است و افزود: اولین ماهواره در مجموع 40 میلیون دلار هزینه داشته است.
       
      به نظر می رسد که همکاری فضایی بین روسیه و ایران اکنون فراتر از حوزه سنجش از دور است. در هفته‌های اخیر شواهدی به دست آمده است که روسیه در حال ساخت یک ماهواره ارتباطی زمین‌ایستا برای ایران با نام اکواتور (به روسی به معنای «استوا») است. این نام برای اولین بار در سال 2020 در بیوگرافی مختصری از متخصص ISS Reshetnev، تولید کننده پیشرو روسیه در ماهواره های ارتباطی مستقر در نزدیکی کراسنویارسک در سیبری ظاهر شد. در کنار آن بسیاری دیگر از پروژه ها نیز به آن اشاره شد که این شخص در آن مشارکت داشته است و جزئیات بیشتری ارائه نشده است.
       

       
      ایران در نهایت قصد دارد ماهواره‌های ارتباطی زمین‌ایستا را با استفاده از پرتاب‌کننده‌های بومی پرتاب کند، اما به‌نظر نمی‌رسد ماهواره‌هایی که در آینده قابل پیش‌بینی به فضا پرتاب می‌شوند، قادر به قرار دادن محموله با این ویژگی در این نوع مدار باشند. بنابراین، این کشور احتمالاً برای پر کردن جای خالی باقیمانده نیز به روسیه متکی خواهد بود. اگر معامله‌های دیگری در این زمینه هنوز وجود داشته باشد، پشت درهای بسته انجام شده است. 
       
      ________________________________________
      تلخیص و ترجمه از mehdi persian برای میلیتاری
      ________________________________________
      منبع:
      https://www.thespacereview.com/article/4475/1
       
  • مرور توسط کاربر    0 کاربر

    هیچ کاربر عضوی،در حال مشاهده این صفحه نیست.